اهمیت تاب آوری در زندگی افراد دارای معلولیت
ترجـمه: جواد طلسـچی یکتا؛ مـددکار اجـتماعی
تاب آوری و معلولیت: بین ناتوانی جسمی، محرومیت و نابرابری اجتماعی- اقتصادی پیوندی قوی وجود دارد و این عوامل بسته به نوع ناتوانی جسمی افراد، مکان زندگی شان، فرهنگ، موقعیت اجتماعی- اقتصادی و جنسیت آن ها متفاوت است.
در این راستا سازمان بهداشت جهانی نیز ناتوانی جسمی را این گونه توصیف می نماید:
“ناتوانی جسمی بسان چتری است که هم اختلال، محدودیت فعالیت و مشارکت را شامل می شود. اختلال، مشکلی در عملکرد و ساختار بدن است؛ محدودیت فعالیت، مشکلی است که فرد در انجام امور خود با آن مواجه می شود و محدودیت مشارکت، مشکل او در زندگی اجتماعی اوست. “
ایجاد تاب آوری در افراد با ناتوانی جسمی از اهمیت بالایی برخوردار است اما لازم به ذکر است که هر نوع از روش های تاب آوری با توجه به نیازهای فردی، میزان ناتوانی، موقعیت و اشتیاق فرد برای رشد شخصی می تواند اصلاح شده و با جزئیات بیشتری توسعه یابد.
همچنین نگرش و آگاهی افراد از نحوه به کارگیری هر کدام از روش های تاب آوری مهم بوده تا بتوانند طرحی بلند مدت از رفتاری انعطاف پذیرانه از آن روش ها استخراج نمایند.
گام اول در آگاهی نسبت به عادات فردی، مبتنی بر خود شناسی است. مشاوران و مددکاران می توانند از فعالیت هایی استفاده نمایند که خود شناسی فرد را ارتقا داده و به وی کمک می نماید تا از توانایی هایش آگاهی یافته و تاب آوری خود را نشان دهد.
برای مثال می توان متونی را پیرامون افکار، احساسات و رفتار شخص هنگام مواجهه با حوادث چالش برانگیز زندگی آماده نمود؛ برای نمونه عبارتی همچون: “مقابله با چالش ها از من فردی قوی تر می سازد.”
برای افرادی که به چنین نگرشی معتقد نیستند می توان از سرگذشت و تجربیات افرادی که در موقعیت مشابه قرار داشته کمک گرفت و راه حل هایی که آن ها برای توانمند سازی خودشان یافته اند را با دیگران به اشتراک گذاشت؛ یا می توان از بیان افرادی که نکات فراوانی در باره خودشان و توانایی هایشان یاد گرفته اند بهره جست.
در این گونه شرایط افراد، اغلب ظرفیت و توانایی بیشتری را در خود نسبت به آن چه که در گذشته می پنداشته اند، کشف می کنند.
گام دوم پرسش از افراد در مورد این موضوع است که کدام بخش از ابعاد زندگی آن ها به دلیل ناتوانی جسمی تحت الشعاع قرار گرفته است. هدف مشاوران حرفه ای از این کار، مکالمه با افراد پیرامون نحوه استفاده از روش های تاب آوری برای ارتقای واکنش های مناسب نسبت به ناتوانی جسمی است.
روش های نوین تاب آوری این گونه است که مشاوران و مددکاران افراد را تشویق می کنند تا از نگرش های نشات گرفته از فعالیت های خود ارزیابی برای اهداف خاص زندگی و اولویت هایشان بهره ببرند و از اطلاعات دریافتی برای درک گذشته افراد و ایجاد تغییر در آینده استفاده نمایند.
شروع کار، درک حوزه های عمومی زندگی نظیر عملکرد شخصی، روابط خانوادگی، شغل و تفریح است. همان طور که به مفهوم تاب آوری مربوط است افراد می توانند به صورت مثبت و سازگارانه در بخش هایی از زندگی شان احساس و عمل کنند در حالی که برای انجام همان کار در سایر حوزه ها در چالش قرار گیرند.
در این موقعیت افراد ترغیب می گردند تا مهارت های مورد استفاده در غلبه بر مشکلات را شناسایی کنند.
گام بعدی شناسایی موانع بالقوه بین نوع نگرش و طرز رفتار افراد ناتوان جسمی است. برای مثال وقتی شخصی موقعیتی منفی و غیر قابل تغییر را در می یابد به او احساس بدی دست داده و او را به تسلیم سوق می دهد؛ باید دانست که شرایط بیولوژیکی در افراد ناتوان واقعا شرایط سختی است اما با ایجاد تاب آوری می توان رفتار او را انعطاف پذیر ساخت.
در ضمن باید موانع سخت محیطی را نیز در دشوار تر کردن شرایط برای افراد ناتوان جسمی در نظر گرفت.
تاب آوری افراد دارای معلولیت بسیار مهم است و می تواند تاثیرات زیادی بر زندگی آنها داشته باشد.
تاب آوری در افراد با ناتوانی جسمی به توانایی آنها برای مقابله با مشکلات، غلبه بر ناملایمات و ادامه زندگی اشاره دارد.
این ویژگی به افراد دارای ناتوانی های جسمی حرکتی کمک می کند تا نه تنها برای زنده ماندن تلاش کنند، بلکه برای افزایش نیرو و انرژی خود نیز تلاش کنند. افراد دارای معلولیت اغلب با چالش های زیادی در زندگی روبرو هستند و تاب آوری می تواند به آنها کمک کند تا بر این چالش ها غلبه کنند.
عوامل گوناگونی بر ارتقاء تاب آوری افراد دچار معلولیت تأثیرگذارند که مهمترین موارد عبارتند از:
خودکارآمدی: افراد دارای معلولیت که احساس خودکارآمدی بالایی دارند، معمولا تاب آوری بیشتری نشان می دهند. این افراد معتقدند که می توانند بر چالش های زندگی فائق آیند.
حمایت اجتماعی: حمایت خانواده، دوستان و جامعه می تواند به افراد دارای معلولیت کمک کند تا تاب آوری بیشتری داشته باشند. این حمایت می تواند به صورت عاطفی، مالی و عملی باشد.
مهارت های حل مسئله: افراد دارای معلولیت که مهارت های حل مسئله بهتری دارند، معمولا تاب آوری بیشتری نشان می دهند. این مهارت ها به آنها کمک می کند تا بتوانند با چالش های زندگی مقابله کنند.
احساس کنترل بر زندگی: افرادی که احساس می کنند بر زندگی خود کنترل دارند، معمولا تاب آوری بیشتری نشان می دهند. این احساس به آنها کمک می کند تا بتوانند بر چالش های زندگی غلبه کنند.
تاب آوری برای افراد دارای معلولیت بسیار مهم است و می تواند تاثیرات زیادی بر زندگی آنها داشته باشد.
سلامت روان: افراد دارای معلولیت که تاب آوری بیشتری دارند، معمولا از سلامت روان بهتری نیز برخوردارند. این افراد کمتر دچار افسردگی، نارضایتی و نا امنی می شوند.
عملکرد بهتر: افراد دارای معلولیت که تاب آوری بیشتری دارند، معمولا دارای عملکرد بهتری در زندگی خود می باشند. این افراد می توانند به اهداف خود برسند و در زندگی‌شان موفق تر عمل کنند.
مشارکت اجتماعی: افراد دارای معلولیت که تاب آوری بیشتری دارند، معمولا مشارکت اجتماعی بیشتری خواهند داشت. این افراد می توانند در فعالیت های اجتماعی شرکت کنند و با دیگران ارتباط بهتری برقرار نمایند.
کیفیت زندگی بهتر: در مجموع، تاب آوری می تواند به افراد دارای معلولیت کمک کند تا کیفیت زندگی بهتری داشته باشند. این افراد می توانند بر چالش های زندگی غلبه کرده و زندگی بهتری را تجربه کنند.
برای افزایش تاب آوری افراد دارای معلولیت، می توان از راهکارهای زیر استفاده کرد:
آموزش مهارت های حل مسئله: آموزش مهارت های حل مسئله می تواند به افراد دارای معلولیت در مسیر افزایش تاب آوری آنها کمک کند.
ایجاد حمایت اجتماعی: ایجاد حمایت اجتماعی از سوی خانواده، دوستان و جامعه می تواند به افزایش تاب آوری افراد دارای معلولیت کمک کند.
تقویت احساس خودکارآمدی: در افراد دارای معلولیت می تواند به افزایش تاب آوری آنها کمک کند.
ایجاد احساس کنترل بر زندگی: ایجاد احساس کنترل بر زندگی در افراد دارای معلولیت می تواند به افزایش تاب آوری آنها کمک کند.
مشارکت افراد دارای معلولیت در تدوین سیاست ها: مشارکت افراد دارای معلولیت در تدوین سیاست ها و برنامه ها می تواند به افزایش تاب آوری آنها کمک کند.
در مجموع، تاب آوری افراد دارای معلولیت بسیار مهم است و می تواند تاثیرات زیادی بر زندگی آنها داشته باشد.
با استفاده از راهکارهای مختلف می توان به افزایش تاب آوری این افراد کمک کرد تا در مسیر غلبه بر چالش های زندگی شان موفق عمل کنند و کیفیت زندگی بهتری را تجربه نمایند.
Resilience, Coping, & Disability: The Development of a Resilience Intervention
