تاب آوری اجتماعی را میتوان ظرفیت تبدیل و تحول، تطبیق و سازگاری و توان مقابله با تنش و بحرانهای اجتماعی نامید.تاب آوری قبل، در حین و بعد از وقوع بحرانهای اجتماعی موضوعیت دارد.
تاب آوری اجتماعی از ظرفیت و توانایی خاصی در افراد و گروهها، خانواده و جوامع صحبت میکند که عمدتا یادگیری و سازگاری در تغییرات تحمیل شده، و همچنین قدرت تطبیق با شرایط و متقضیات را در بر خواهد داشت؛
این به ساده ترین معنا برخورداری از آغازی همیشگی است. احیای مهربانی، توسعه سازگاری، قدرت مبتنی بر انعطاف، سرمایه و سازندگی اجتماعی را تقویت میکند وهمزمان موجب و دستاورد تاب آوری است.
زمانی که جامعه ای با نیازهای تازه، خطرات و یا تهدیدات مواجه میشود دچار درهم شکستگی و بحران خواهد شد.از این رو بسیاری از متون بازگشت سریع به شرایط قبل از بحران را تاب آوری نامیده اند.
و براین اساس مطالعات تاب آوری ماموریت اصلی خود را برگشت پذیری در سریع ترین زمان ممکن، و با حداقل آشفتگی و حفظ شایستگی میداند.
توسعه تاب آوری باعث میشود که امداد و حمایت های اجتماعی به هنگام و هماهنگ، فراگیر و جامع درحد بهینه اعمال گردد.
نکته جالب توجه این است که تاب آوری قبل، در حین و بعد از وقوع بحرانهای اجتماعی موضوعیت دارد. بنابراین طرح مساله ای به نام تقدم و تاخر تاب آوری و بحران جایز نیست، چراکه تاب آوری در برگشت پذیری، مداخلات و پیشگیری کارساز است.
اکثر تعاریف پیشنهادی برای تاب آوری اجتماعی ، به عملکرد مفید و مثبت یک سیستم در گذر زمان و پس از پشت سر گذاشتن نوعی مشکل و گرفتاری اشاره دارندتاب‌آوری در این دسته از مطالعات به صورت «واکنش هدفمند به واقعیت‌های ساختاری نابرابری های اجتماعی» مفهوم‌سازی میشود
مرور آثار منتشرشده حکایت از آن دارد که تعریف استاندارد واحدی از تاب‌آوری اجتماعی وجود ندارد. تاب‌آوری بسته به پیشینۀ تحصیلی پژوهشگران، بنیان نظری و اهداف پژوهش به روش‌های متفاوتی مفهوم‌سازی میشود. در طول چهار دهۀ گذشته از اصطلاح تاب‌آوری در رشته‌های مختلف استفاده شده، همین امر موجب تبیین تعاریف متفاوتی از تاب‌آوری شده است؛ طیف گسترده‌ای از تعاریف در پژوهشهای اجتماعی وجود دارد
اکثر تعاریف پیشنهادی برای تاب آوری اجتماعی ، علی‌رغم تفاوت‌های‌شان تلویحاً به عملکرد مفید و مثبت یک سیستم در گذر زمان و پس از پشت سر گذاشتن نوعی مشکل و گرفتاری اشاره دارند.
بااین‌حال تغییر نظری از رویکرد اجتماعی ـ بوم‌شناختی به رویکرد اجتماعی انتقادی نسبت به تاب‌آوری، بسیاری از پژوهشگران را به ارزیابی مجدد این مفهوم با توجه به زمینۀ اجتماعی ترغیب کرده است.
بسیاری معتقدند که مفهوم تاب‌آوری در عمل بسیار پیچیده‌تر و چندلایه‌تر از آن چیزی است که در اکثر تعاریف بیان میشود با اینحال پژوهشگران سعی کرده‌اند پاسخ قابل‌قبولی را برای پرسش‌های زیر بیابند:
تاب‌آوری چه چیزی؟
تعاریف تاب‌آوری در بعضی مطالعات بر اساس واحد تحلیل طبقه‌بندی میشود. اگرچه تمام تعاریف تاب‌آوری اجتماعی به سیستم‌ها و موجودیت‌های اجتماعی توجه دارد، تاب‌آوری اجتماعات در کانون تمرکز آثار پژوهشی قرار گرفته است، به‌حدی که اغلب پژوهشگران «اجتماع» را جایگزین «سیستم اجتماعی» کرده‌اند.
فرض میشود که اجتماعات از طریق ایجاد و به‌کارگیری فعالانۀ ظرفیت‌های اعضای‌شان در امر مقابله با اختلال‌های اجتماعی و محیطی می‌توانند تاب‌آوری را به وجود بیاورند (ماگیس، 2010؛ پلادینک، 2009؛ پلادینک و همکاران، 2014). همچنین پژوهشگران از طریق بررسی تاب‌آوری در سطح اجتماع می‌توانند به شناخت زمینه‌های نهادی تأثیرگذار بر تاب‌آوری اجتماعی کمک کنند (اجر، 2000).
پژوهشهای متعدد بر واکنش‌ها و ظرفیت‌های افراد در شرایط دشوار تأکید دارند (روتر، 2000؛ ساوت‌ویک و همکاران، 2014). بحث اصلی در مطالعات مزبور این است که چگونه شرایط خانوادگی و ساختارهای خانواده ظرفیت‌های افراد را برای برخورد با چالش‌ها توانمند یا محدود می‌سازد.
پژوهشگران ضمن مرور واحدهای تحلیل گوناگون پیشنهاد می‌‌دهند که بررسی تجربی تاب‌آوری اجتماعی باید در چند سطح و با در نظر گرفتن تنوع و روابط متقابل میان سطوح فردی، خانوادگی و اجتماعی انجام شود (لیدبیتر و همکاران، 2005؛ لورنز، 2013؛ لوتار، 2006؛ تیلور و وانگ، 2000). شمول نهادهای اجتماعی در تحلیل نیز در آثار برخی پژوهشگران به چشم می‌خورد (شاو، 2012؛ ساوت‌ویک و همکاران، 2014). این مطالعات بر لزوم بررسی نقش‌های عاملیت انسانی و نهادها، از جمله حکومت‌های محلی و کشوری در مقابله با موقعیت‌های دشوار و نامطلوب تأکید دارد.
