«تابآوری ایمنی» باعث افزایش طول عمر و ایمنی در برابر عفونت میشود مفهوم «تابآوری ایمنی» بهعنوان یک عامل مهم در ارتقاء طول عمر و مقاومت در برابر عفونتها در افراد ظاهر شده است. تابآوری ایمنی به توانایی سیستم ایمنی برای سازگاری و پاسخگویی موثر به چالشها، استرسها و تهدیدهای مختلف ناشی از عوامل بیماریزا، عوامل محیطی و عدم تعادل داخلی اشاره دارد. تابآوری ایمنی به معنای داشتن سیستم ایمنی قوی و التهاب کمتر حتی زمانی است که بدن با استرس مواجه است. تابآوری ایمنی ما چگونه اندازهگیری میشود؟
در کشف اخیر، محققان مرکز علوم بهداشتی دانشگاه تگزاس در سن آنتونیو آمریکا و گروههایی در پنج کشور دیگر دریافتند که برخی افراد بهتر میتوانند در برابر عفونتها و استرسهایی که باعث التهاب میشوند مقاومت کنند.
آنان این توانایی را «تابآوری ایمنی» مینامند.
محققان روش خاصی را برای سنجش میزان مقاومت ایمنی یک فرد ارائه کردند. این امر میتواند به پزشکان کمک کند تا انتخابهای مراقبتهای بهداشتی بهتری داشته باشند و به محققان این امکان را بدهد که بفهمند چرا برخی افراد با وجود همسن بودن، طولانیتر زندگی میکنند و سالمتر میمانند.
برای انجام این تحقیق، آنان از مؤسسه ملی آلرژی و بیماریهای عفونی که بخشی از مؤسسه ملی بهداشت آمریکاست، حمایت و از اداره بهداشت کهنه سربازان ایالاتمتحده و بنیاد خیریه دوریس دوک کمک دریافت کردند.
اگرچه سن اغلب بر نحوه پاسخ بدن ما به عفونتها و التهاب تأثیر میگذارد، برخی از افراد میتوانند سیستم ایمنی خود را بدون توجه به سن و سال، قوی نگه دارند. سونیل ک. آهوجا، استاد مرکز علوم بهداشت دانشگاه تگزاس در سن آنتونیو که متخصص بیماریهای عفونی است، این مورد را توضیح داد و گفت: برخی افراد میتوانند سیستم ایمنی سالم خود را حفظ کنند و التهاب را کاهش دهند حتی زمانی که بدنشان تحت استرس است.
ویجینگ هه، یکی دیگر از محققان افزود که «تابآوری ایمنی» به معنای داشتن سیستم ایمنی قوی و التهاب کمتر حتی زمانی است که بدن با استرس مواجه است. آنان کشف کردند که با بالا رفتن سن و مواجهه با التهاب، برخی از افراد هنوز هم میتوانند از تضعیف تابآوری ایمنی خود پیشگیری کنند.
کلید زندگی بدون عفونت کدام است؟
محققان آزمایشهایی را برای بررسی میزان قوی بودن سیستم ایمنی افراد ایجاد کردند. آنان این مورد را روی حدود ۵۰ هزار فرد در سنین مختلف با چالشهای ایمنی متفاوت آزمایش کردند. آنان دریافتند، کسانی که حیاتیترین سیستم ایمنی را دارند بیشتر احتمال دارد:
۱. عمر طولانیتری کنند.
۲. قادر به مبارزه با ویروسهای نقص ایمنی انسانی و آنفلوآنزا باشند.
۳. در مقابل ایدز مقاومت کنند.
۴. پس از پیوند کلیه، سرطان پوست در آنان عود نکند.
۵. از ابتلا به کووید-۱۹ زنده بمانند.
۶. با ابتلا به سپسیس (عفونت شدید) نیز زنده بمانند.
محققان از دو روش برای اندازهگیری «تابآوری ایمنی» استفاده کردند که شامل موارد ذیل است.
آنان تعادل بین دو نوع گلبول سفید، CD۸+ و CD۴+ T-cell را بررسی کردند. این سلولها با عفونتها مبارزه میکنند اما تعادل آنها میتواند در بسیاری از بیماریها بههم بخورد. محققان تعادل را به چهار گروه تقسیم کردند و آن را در افراد مبتلا به اختلالات مختلف و در سنین متفاوت بررسی کردند.
آنان سطوح ژنهای خاص مرتبط با سیستم ایمنی قوی و شانس بهتر بقا را بررسی کردند. آنان همچنین ژنهای مرتبط با التهاب و خطر بیشتر مرگ را بررسی کردند. محققان دریافتند که ژنهایی که سیستم ایمنی قوی و التهاب کم را نشان میدهند، با بهترین «تابآوری ایمنی» مطابقت دارند.
گریس سی لی، استادیار دانشگاه تگزاس در کالج داروسازی آستین توضیح داد: بسیاری از مردم هنگام بررسی پیامدهای بیماری فقط به التهاب فکر میکنند با این حال، «تابآوری ایمنی» سطوحی از قابلیت ایمنی و التهاب را با هم در برمیگیرد.
این تحقیق ایده جدیدی بهنام «تابآوری ایمنی» را ارائه میکند که بر تعادل بین داشتن سیستم ایمنی قوی و داشتن التهاب تمرکز دارد. این تعادل برای سالم ماندن مهم است، مهم نیست چند سال دارید. این یک گام به جلو است زیرا به ما کمک میکند چیزی بیش از التهاب را ببینیم.
کلید زندگی بدون عفونت کدام است؟
لی، یکی از محققان گفت: ممکن است راههای جدیدی برای پیشگیری و درمان بیماریهایی مانند مشکلات قلبی، کووید-۱۹، اچ آی وی/ایدز و سرطان پیدا کنیم.
محقق دیگر، موتو سراوانان منوهران تصریح کرد: آنان افراد را به چهار گروه بر اساس ژنهای «تابآوری ایمنی» تقسیم کردند. افرادی که بهترین «تابآوری ایمنی» را داشتند و توسط ژنهایی که به معنای سیستم ایمنی قوی و التهاب کم نشان داده میشد، حتی با در نظر گرفتن سن و جنسیتشان، عمر طولانیتری داشتند. آنانی که ژنهایی داشتند که از لحاظ سیستم ایمنی ضعیف و دارای التهاب بالا بود، زودتر از بین رفتند.
منوهاران توضیح داد: افرادی که دارای ژنهایی هستند که دارای سیستم ایمنی قوی و التهاب بالا یا سیستم ایمنی ضعیف و التهاب کم بودند، در این بین وجود داشتند.
محققان چگونگی واکنش ژنها در طول ابتلا به آنفلوآنزا را بررسی کردند. آنان دانشجویان سالم و افراد زیر ۵۰ سال جامعه را که قبل از فصل آنفلوآنزا نمونه خون داده بودند، مورد بررسی قرار دادند. هنگامی که این افراد به آنفلوآنزا مبتلا شدند، اغلب ژنهایی داشتند که سیستم ایمنی ضعیفتر و التهاب بیشتری را نشان میداد که اغلب در طول عمر کوتاهتر دیده میشد. حتی افرادی که دارای سیستم ایمنی قوی هستند، پس از بیماری نمیتوانند بهطور کامل بهبود یابند.
ناتان هارپر، یکی از محققان توضیح داد: حتی ۶ ماه پس از ابتلا به آنفلوآنزا، برخی از افراد هنوز علائم ضعف سیستم ایمنی را داشتند. این مورد جالب است زیرا به این معنی است که آنفلوآنزا و بیماریهای مشابه میتوانند سیستم ایمنی بدن را برای مدت طولانی تضعیف کنند.
در یک گروه از افراد، محققان چیز نادری را یافتند. برخی از افراد میتوانند سیستم ایمنی خود را حتی در صورت ابتلا به ویروسهای نقص ایمنی انسانی قوی نگه دارند. این ویروسها اغلب سیستم ایمنی بدن را ضعیف میکنند.
دکتر جیسون اف. محقق این تحقیق گفت: این سیستم ایمنی قوی به آنان کمک کرد تا از ایدز جلوگیری کنند و ویروسهای نقص ایمنی انسانی را تحت کنترل نگه دارند. بهطرز شگفتانگیزی، افرادی که در اوایل شروع به مصرف دارو برای ویروسهای نقص ایمنی انسانی کردند، سیستم ایمنی قوی مانند جوانان بدون ویروسهای نقص ایمنی انسانی نشان دادند.
محققان همچنین بین سیستم ایمنی قوی و نحوه واکنش افراد به عفونتهایی مانند کووید-۱۹ ارتباطی مشاهده کردند. حدود ۸۰ درصد از افراد مبتلا به کووید-۱۹ سیستم ایمنی ضعیفی داشتند و سیستم ایمنی آنان بدون توجه به سنشان پیشبینی میکرد که آیا زنده میمانند یا خیر.
جاستین مونیر، محقق دیگر تحقیق اظهار کرد: حتی در موارد جدی مانند ذاتالریه و سپسیس، افرادی که سیستم ایمنی بهتری داشتند، زمانی که به بیمارستان میرسیدند، احتمال بیشتری برای زنده ماندن داشتند.
افرادی که پیوند کلیه دریافت میکنند نیز از نظر «تابآوری ایمنی»، مورد مطالعه قرار گرفتند. این افراد در معرض خطر بسیار بالاتری برای ابتلا به سرطان پوست هستند. محققان میخواستند ببینند که آیا سلامت ایمنی آنان بر شانس ابتلا به سرطان دوم تأثیر میگذارد یا خیر. آنان دریافتند که اگر فردی در هنگام ابتلا به سرطان اول سیستم ایمنی قوی داشته باشد، احتمال ابتلا به سرطان دوم در وی کمتر است.
کلید زندگی بدون عفونت کدام است؟
این گروه با همکاری محققانی از ساردینیای ایتالیا، سلولهای خونی حدود ۴۰۰۰ فرد سالم را بررسی کردند. آنان دریافتند افرادی که سیستم ایمنی ضعیفتری داشتند، نمایه سلولهای خونی داشتند که نشان میداد سیستم ایمنی آنان بیش از حد کار میکند. این امر همچنین در پستانداران غیر انسانی با تابآوری ایمنی نرم مشاهده شد.
محققان متوجه شدند که سن تنها چیزی نیست که نحوه واکنش سیستم ایمنی بدن به استرس را تعیین میکند. برخی از افراد جوان با سیستم ایمنی ضعیف علائم مشابهی را داشتند که بیشتر در افراد مسن دیده میشود. توانایی حفظ یک سیستم ایمنی قوی در دوران جوانی ممکن است با مدت زمان زندگی شما مرتبط باشد. یافته دیگر این بود که زنان در تمام گروههایی که مورد بررسی قرار گرفتند، نسبت به مردان، مقاومت ایمنی قویتری داشتند.
آهوجا اشاره کرد که بررسی سلامت ایمنی میتواند برای سلامت عمومی مهم باشد. با درنظر گرفتن سلولهای CD۸+ و CD۴+، میتوانیم متوجه شویم که سیستم ایمنی یک فرد چقدر قوی است. این کار میتواند به ما کمک کند تا بفهمیم چه کسانی ممکن است به بیماریهایی مبتلا شوند که بر سیستم ایمنی تأثیر میگذارند، درمانهای سالم چگونه کار میکنند و میزان بهبودی فرد چقدر است.
درک کاملتر از تابآوری ایمنی و کشف راههایی برای بهبود آن ممکن است به رفع نابرابریهای بهداشتی مهم مرتبط با تفاوت در نژاد، قومیت، جغرافیا و سایر عوامل کمک کند. ما میدانیم که تغذیه سالم، ورزش و انجام اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از بیمار شدن باعث سلامتی و طول عمر میشود. در آینده، همچنین شاید در نظر بگیریم که «تابآوری ایمنی» ما چگونه اندازهگیری میشود و برای دستیابی یا حفظ وضعیت ایمنی سالمتر، متعادلتر، اقدامات لازم را انجام میدهیم.
محققان امیدوارند با شناسایی افراد دارای «تابآوری ایمنی» بالاتر، راهبردهای هدفمندی برای پیشگیری از بیماری و درمانهای شخصی ایجاد کنند که سلامت ایمنی فرد را در نظر بگیرد.
نتایج این تحقیقات در مجلهای بهنام Nature Communications منتشر شد.