تاب آوری اقتصادی به توانایی یک منطقه یا جامعه در پیش‌بینی، مقاومت و بازیابی از شوک‌های اقتصادی مانند رکود بازارها و بلایای طبیعی اشاره دارد.
این مفهوم به توانایی یک منطقه یا جامعه برای پیش بینی، مقاومت و بازیابی از شوک های مختلف اقتصادی، از جمله رکود در بازارها، بلایای طبیعی و سایر رویدادهای مخرب اشاره دارد.
این مفهوم به ویژه در شرایطی که کشورها با چالش‌های داخلی و خارجی مواجه هستند، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
تاب‌آوری اقتصادی به توانایی یک منطقه یا جامعه برای پیش‌بینی، مقاومت و بازیابی از شوک‌های اقتصادی مختلف، از جمله رکودهای بازار، بلایای طبیعی و سایر رویدادهای مخرب اشاره دارد.
این مفهوم در سال‌های اخیر به ویژه با توجه به بحران‌های جهانی مانند بحران مالی ۲۰۰۸ و همه‌گیری COVID-19 اهمیت بیشتری یافته است و بر لزوم وجود چارچوب‌های اقتصادی قوی و جوامع سازگار تأکید کرده است.
مبانی نظری تاب‌آوری اقتصادی
درک تاب‌آوری اقتصادی شامل مبانی نظری متنوع، ویژگی‌های کلیدی و عوامل تأثیرگذار است که آن را به یک حوزه مطالعه حیاتی برای سیاست‌گذاران، اقتصاددانان و رهبران جامعه تبدیل می‌کند.
این مفهوم به تأثیر متقابل بین شرایط اجتماعی-اقتصادی و ظرفیت بهبود اشاره دارد.
اقتصاددانان برجسته‌ای مانند هیمن مینسکی با تأکید بر اهمیت رفتار انسانی و پویایی‌های اجتماعی در شکل‌دهی به ثبات اقتصادی به این درک کمک کرده‌اند.
تعاریف معاصر تاب‌آوری اقتصادی نه تنها شامل ظرفیت بازیابی سریع، بلکه توانایی مقاومت در برابر شوک‌ها و جلوگیری از وقوع آنها نیز می‌شود.
این امر منجر به توسعه استراتژی‌های جامعی برای مدیریت ریسک و افزایش ظرفیت پاسخگویی شده است.
عوامل مختلفی بر تاب‌آوری اقتصادی تأثیر می‌گذارند، از جمله:
– ظرفیت زیرساخت:وجود زیرساخت‌های قوی می‌تواند به تسهیل بازیابی کمک کند.
– تنوع اقتصادی:مناطق با پایگاه‌های اقتصادی متنوع معمولاً در برابر بحران‌ها مقاوم‌تر هستند.
– انسجام اجتماعی:روابط اجتماعی قوی می‌تواند نقش مهمی در بسیج کنش جمعی ایفا کند.
– مداخلات دولت:سیاست‌های مؤثر دولتی می‌توانند به تقویت تاب‌آوری کمک کنند.
مناطق با سطوح پایین‌تر نابرابری و تحرک اجتماعی بالاتر معمولاً قادر به حفظ ثبات در دوران رکود هستند، زیرا می‌توانند از انسجام اجتماعی برای مقابله با بحران‌ها استفاده کنند.
با وجود پیچیدگی سیستم‌های اجتماعی-اقتصادی و ماهیت پویای شوک‌ها، چالش‌هایی در اندازه‌گیری دقیق تاب‌آوری اقتصادی وجود دارد.
محققان همچنان به بررسی روش‌هایی برای ارزیابی آسیب‌پذیری و ظرفیت‌های بازیابی پرداخته‌اند.
نابرابری‌های موجود و تأثیر تجمعی بحران‌ها ممکن است مانع تلاش‌های تاب‌آوری شوند.
برای تقویت چشم‌انداز اقتصادی انعطاف‌پذیر، نیاز به استراتژی‌های نوآورانه وجود دارد که شامل مشارکت‌های دولتی-خصوصی، پیشرفت‌های فناوری، و ابتکارات مبتنی بر جامعه باشد. این اقدامات باید به توانمندسازی جمعیت‌های آسیب‌پذیر و تقویت ثبات اجتماعی-اقتصادی کمک کنند.
تاب‌آوری اقتصادی به توانایی یک جامعه در مواجهه با بحران‌ها و چالش‌های اقتصادی اشاره دارد و به شدت تحت تأثیر بافت اجتماعی آن قرار دارد.
جوامعی که همکاری بین مشاغل محلی را تشویق می‌کنند و از جمعیت‌های آسیب‌پذیر حمایت می‌کنند، می‌توانند اثرات منفی رکود اقتصادی را به طور قابل توجهی کاهش دهند.
