توسعه بیشتر خدمات حمایتی و آموزشی احساس میشود تا نابینایان بتوانند به طور مؤثرتری در جامعه مشارکت داشته باشند.
مددکاری نابینایان به مجموعه‌ای از خدمات و حمایت‌ها گفته میشود که به منظور ارتقاء کیفیت زندگی و تسهیل دسترسی افراد نابینا و کم‌بینا به امکانات اجتماعی، آموزشی و اقتصادی ارائه میشود. این خدمات معمولاً توسط سازمان‌ها و انجمن‌های مختلفی که در زمینه حمایت از معلولان فعالیت می‌کنند، انجام می‌گیرد.
هدف اصلی آموزش نابینایان، توانمندسازی این افراد برای مشارکت فعال در جامعه است. این امر با ارائه آموزش‌های لازم در زمینه مهارتهای زندگی، فناوری‌های کمکی و روش‌های مستقل‌زیستی محقق میشود.
به گزارش میگنا مددکاران اجتماعی به عنوان حامیان این افراد، در ایجاد بسترهای مناسب برای دسترسی به خدمات بهداشتی، آموزشی و شغلی نقش مهمی ایفا می‌کنند.
1. مشاوره و حمایت اجتماعی:
مددکاران اجتماعی به نابینایان کمک می‌کنند تا با مشکلات روزمره خود مواجه شوند. این شامل مشاوره در زمینه‌های روانی و اجتماعی است تا افراد بتوانند احساس استقلال بیشتری داشته باشند.
مشاوره و مددکاری نابینایان به منظور ارتقاء کیفیت زندگی و توانمندسازی این افراد انجام میشود. این خدمات شامل آموزش مهارتهای اجتماعی، دسترسی به منابع اطلاعاتی و حمایت روانی است. مراکز مختلفی در این زمینه فعالیت می‌کنند که به افراد نابینا کمک می‌کنند تا از امکانات آموزشی و فرهنگی بهره‌مند شوند. این مراکز با ارائه خدمات کتابداری، دوره‌های آموزشی و فعالیت‌های فرهنگی، فضایی برای تبادل تجربیات فراهم می‌آورند. همچنین، مشاوران تخصصی در حوزه آسیب‌های بینایی، به بهبود سلامت روان و اجتماعی این افراد کمک می‌کنند1
2. تأمین تجهیزات کمک‌توانبخشی:
سازمان‌ها معمولاً اقدام به تأمین تجهیزات خاص مانند عصاهای هوشمند، دستگاه‌های خواندن متون و نرم‌افزارهای کمکی می‌کنند که به نابینایان در انجام فعالیت‌های روزمره کمک می‌کند.
تامین تجهیزات توانبخشی برای نابینایان به منظور ارتقاء کیفیت زندگی و دستیابی به استقلال آنان ضروری است. این تجهیزات شامل وسایل کمکی مانند ماشین‌حساب‌های گویا، مایع‌سنج‌های صوتی و ابزارهای آموزشی هستند که به نابینایان کمک می‌کنند تا در فعالیت‌های روزمره خود مستقل‌تر عمل کنند.
خدمات توانبخشی و آموزشی باید با هدف افزایش اعتماد به نفس و سازگاری اجتماعی افراد نابینا ارائه شوددر سال‌های اخیر، توجه بیشتری به تامین اعتبار برای این تجهیزات شده است و برنامه‌هایی برای بهبود دسترسی به این وسایل در حال اجراست
3. آموزش و توانمندسازی:
برگزاری دوره‌های آموزشی برای نابینایان جهت یادگیری مهارتهای جدید، از جمله مهارتهای شغلی، یکی دیگر از خدمات مهم است. این دوره‌ها به افراد کمک می‌کند تا بتوانند در بازار کار رقابت کنند.
آموزش و توانمندسازی نابینایان به منظور ارتقاء کیفیت زندگی و استقلال آنها اهمیت زیادی دارد. این فرآیند شامل ارائه مهارتهای زندگی، آموزش فناوری‌های کمکی، و فراهم کردن دسترسی به منابع آموزشی مناسب است.
برنامه‌های آموزشی باید به گونه‌ای طراحی شوند که توانایی‌های فردی را شناسایی کرده و تقویت کنند.
ایجاد فرصت‌های شغلی و اجتماعی برای نابینایان میتواند به افزایش اعتماد به نفس و مشارکت آنها در جامعه کمک کند. با حمایت‌های مناسب، نابینایان می‌توانند در تمامی زمینه‌ها به موفقیت برسند و نقش فعالی در جامعه ایفا کنند.
4. حمایت مالی و تأمین نیازهای اولیه:
برخی از انجمن‌ها به توزیع سبدهای غذایی، لوازم التحریر و کمک‌های مالی برای تأمین نیازهای اولیه زندگی نابینایان اقدام می‌کنند.حمایت مالی از نابینایان نقش حیاتی در بهبود کیفیت زندگی آنها دارد.
این حمایت میتواند شامل تأمین هزینه‌های درمان، تجهیزات کمکی مانند عصا و دستگاه‌های صوتی، و آموزش مهارتهای زندگی باشد.
ایجاد فرصت‌های شغلی و برنامه‌های توانمندسازی اجتماعی به این افراد کمک می‌کند تا به استقلال بیشتری دست یابند. تأمین نیازهای اولیه مانند مسکن، تغذیه و بهداشت نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. با همکاری دولت، سازمان‌های غیر دولتی و جامعه، می‌توان شرایط بهتری برای نابینایان فراهم کرد و به آنها کمک کرد تا به طور مؤثر در جامعه مشارکت کنند.
نابینایان با چالش‌های متعددی روبرو هستند که شامل:
- فقر اقتصادی: بسیاری از افراد نابینا به دلیل عدم دسترسی به شغل مناسب با مشکلات مالی مواجه‌اند.
این مشکلات ناشی از تبعیض‌های اجتماعی، کمبود آموزش‌های تخصصی و عدم آگاهی کارفرمایان از توانایی‌های این افراد است.
بسیاری از نابینایان توانایی‌های بالقوه‌ای دارند که میتواند در محیط‌های کاری به کار گرفته شود، اما موانع موجود مانع از ورود آنها به بازار کار میشود.
برای حل این مشکل، نیاز به ایجاد برنامه‌های آموزشی، افزایش آگاهی عمومی و حمایت از کارفرمایانی است که مایل به استخدام افراد نابینا هستند. این اقدامات میتواند به بهبود شرایط مالی و اجتماعی این افراد کمک کند.
-عدم دسترسی به خدمات: برخی از خدمات اجتماعی و آموزشی ممکن است برای نابینایان قابل دسترسی نباشد، که این موضوع نیازمند توجه بیشتری است.بسیاری از خدمات اجتماعی و آموزشی برای نابینایان به دلیل عدم دسترسی به منابع مناسب و فناوری‌های کمکی، محدودیت‌هایی دارند. به عنوان مثال، محتوای آموزشی غالباً به صورت متنی و بدون فرمت‌های قابل خواندن برای افراد نابینا ارائه میشود.
عدم وجود زیرساخت‌های مناسب در فضاهای عمومی و آموزشی میتواند مانع از مشارکت فعال این افراد شود. برای رفع این مشکلات، نیاز به توسعه نرم‌افزارهای متناسب، آموزش معلمان و کارکنان، و ایجاد محیط‌های فراگیر وجود دارد تا نابینایان بتوانند به راحتی از خدمات اجتماعی و آموزشی بهره‌مند شوند.
- سختی در تعاملات اجتماعی: نابینایان ممکن است در برقراری ارتباطات اجتماعی دچار مشکل شوند که این امر میتواند بر سلامت روان آنها تأثیر بگذارد.
عدم توانایی در مشاهده زبان بدن، حرکات صورت و سایر نشانه‌های غیرکلامی میتواند فهم و تفسیر احساسات و نیت‌های دیگران را دشوار کند.
این موضوع ممکن است منجر به سوءتفاهم‌ها یا احساس انزوا شود.
نابینایان ممکن است در دسترسی به اطلاعات اجتماعی مانند رویدادها یا فعالیت‌های گروهی دچار مشکل شوند. برای بهبود این وضعیت، آموزش مهارتهای ارتباطی و فراهم کردن محیط‌های حمایتی و فراگیر میتواند به آنها کمک کند تا روابط اجتماعی خود را تقویت کنند و احساس تعلق بیشتری داشته باشند.
دکتر محمدرضا مقدسی بنیانگذار رسانه تاب آوری ایران در خاتمه این مطلب اورده است آموزش تاب آوری میتواند نقش حیاتی در توانمندسازی این افراد و ارتقاء کیفیت زندگی آنها ایفا می‌کند. با توجه به چالش‌های موجود، نیاز به توسعه بیشتر خدمات حمایتی و آموزشی احساس میشود تا نابینایان بتوانند به طور مؤثرتری در جامعه مشارکت داشته باشند.
