پروسه فیزیوتراپی و توانبخشی بعد از اسیب لیگامان طرفی داخلی زانو
در مقاله قبلی به اناتومی رباط طرفی داخلی و نقش ان در زانو پرداختیم .همپنین انواع اسیب این لیگامان و اندیکاسیون های جراحی و غیر جراحی را بررسی کردیم. در این مقاله درمان غیر جراحی اسیب این لیگامان را مورد بررسی قرار میدهیم .
همانطور که قبلا گفته شد اسیب این لیگامان شایعترین اسیب لیگامانی زانو میباشد که اسیبهای ان به 3گرید تقسیم بندی میگردد .نحوه تقسیم بندی در مقاله قبل توضیح داده شد اگر اسیب این لیگامان درجه یک یا دو باشد یعنی در حالتی که زانو کاملا صاف است بیثباتی در جهت والگوس (باز شدگی سمت داخل مفصل)وجود نداشته باشد درمان غیر جراحی برای بیمار اندیکاسیون دارد و از انجا که خونرسانی این لیگامان نسبتا خوب میباشد نتیجه بدست امده از درمان غیر جراحی بسیار ایده ال میباشد با این شرط که تحت نظر یک فیزیوتراپیست اختصاصی زانو کار درمان انجام گیرد.
استفاده از زانو بند:
در اسیبهای این لیگامان استفاده از زانوبند ضروری میباشد زیرا در شرایط عادی موقع راه رفتن یک نیروی والگوس در زانو ایجاد میشود که تمایل دارد سمت داخل مفصل زانو را باز کند و به لیگامان طرفی داخلی فشار می اورد.
در اسیبهای خفیف یک زانو بند فانکشنال کفایت میکند ولی در موارد اسیبهای متوسط باید از اتل گچی به مدت دو هفته استفاده نمود و پس از ان زانوبند فانکشنال استفاده میگردد که این زانوبند نیز معمولا 2تا 4هفته باید استفاده گردد.
استفاده از عصا:
به خودی خود نیاز نمیباشد مگر در مواردی که زانو تورم زیادی دارد ؛کامل صاف نمیشود و یا بیمار با لنگش راه میرود و یا ضعف عضله چهار سر رانی وجود دارد که در این موارد بیمار باید تا نرمال شدن راه رفتن با عصا راه برود.
دامنه حرکتی زانو:
مانند بیشتر اسیب های زانو صاف شدن زانو باید هرچه سریعتر بدست اید که میتوان از تمرین prone hang
و یا towel exerciseاستفاده نمود
برای خم کردن زانو از روش figure-4استفاده میگردد و پیشرفت بستگی به وضعیت زانو و میزان اسیب دارد.اگر اسیب خفیف باشد دامنه کامل خم شدن تا دو هفته بدست میاید ولی در موارد اسیب های متوسط ممکن است تا 4یا 6هفته طول بکشد.
تقویت عضله جلوی ران:
از همان روز اول quadriceps settingبرای بیمار شروع میگردد.پس از ان این تمرین در زوایای مختلف انجام میگیرد .
حرکت SLRدر حالت supineبا زانو بند و در صورت قدرت کافی عضله چهارسر بدون زانوبند انجام میگیرد.
این حرکت در هر 4صفحه انجام میگیرد ولی باید توجه داشت که تا 4هفته این حرکت به سمت داخل باید با زانوبند انجام گیرد تا به رباط استرس اعمال نگردد.
تقویت عضله پشت ران:
حرکت hamstring curlبرای اسیبهای خفیف تا 4هفته و برای اسیبهای متوسط تا 6هفته ممنوع میباشد و ممکن است درد بیمار را افزایش دهد.
استفاده از دوچرخه ثابت:
وقتی دامنه خم شدن زانو به 110درجه برسد دوچرخه ثابت به برنامه تمرینی بیمار اضافه میگردد و بتدریج شدت و زمان ان افزایش میابد.
تقویت عضله دوقلو:
تقویت این عضاه از همان هفته اول با استفاده از کش و در ادامه بصورت ایستاده انجام میگردد.
کشش عضلات دوقلو و همسترینگ:
از همان هفته اول پس از اسیب به برنامه درمانی بیمار اضافه میگردد.
تمرینات زنجیره حرکتی بسته:
این تمرینات مانند اسکات و پرس پا در صورت خفیف بودن اسیب از هفته سوم و در اسیبهای متوسط از هفته پنجم شروع میگردد.
تمرینات زنجیره حرکتی باز:
این تمرینات شامل صندلی کوادر برای اسیبهای خفیف پس از 3هفته و برای اسیبهای متوسط پس از 6هفته و در صورت عدم وجود درد اضافه میگردد
تمرینات تعادلی:
از همان هفته های اول میتوان انتقال وزن و سپس استفاده از تخته تعادل را برای بیمار شروع کرد و بتدریج به سختی ان می افزاییم
دویدن بیمار و بازگشت به ورزش:
در موارد اسیبهای خفیف دویدن بیمار پس از یک ماه از شروع ضایعه و در موارد اسیبهای متوسط پس از دو ماه شروع میگردد
بتدریج سطح فعالیت بیمار افزایش داشته و بیمار اماده بازگشت به ورزش میگرد
بدون درد زندگی کن
