بورس چیست؟

من رضا هستم و نزدیک به ۱۲ سال است که در بازار بورس فعالم. به پیشنهاد امیر دوستم شروع به ساختن یک پادکست درخصوص بورس کردیم. و قبل از انتشار خود پادکست، امیر پیشنهاد داد متن پادکست را مکتوب منتشر کنیم. برای همین کمی لحن این پست، به گفتار نزدیک است.

از شما دعوت می‌کنم با من و امیر همراه باشید، تا با هم بورس را بهتر بفهمیم.

از رضا خواستم که خیلی ساده توضیح دهد بورس چیست؟

فرض کن تو یک تولید کننده‌ای و تصمیم داری کسب‌وکارت را گسترش بدهی، دستگاهی بخری، یا شعبه جدیدی افتتاح کنی و یا هر چی! برای همه‌ی اینها به پول نیاز داری، خب چند تا سناریو برای تو به وجود میاد.

• سناریوی اول گرفتن وام از بانک - بانک پول را به تو می‌دهد و بعد باید پول بانک را بازپرداخت کنی. این فرآیند یک سری ریسک رو به تو متبادر می‌کند مثل اینکه ملزمی سر هر ماه باید قسط‌های خودت را پرداخت کنی.
• سناریو دوم قرض کردن و شراکت - این هست که از یک سری افراپ درخواست پول ‌کنی و پیشنهاد می‌کنی که در سود تو با تو شریک شوند. تا اینجا همه چیز خوب است، ولی تصور کن این فرد بعد از شش ماه میاد پیش تو و می‌گه «من پولم را می‌خوام. مثلا من می‌خواهم به کانادا مهاجرت کنم و پولم را نیاز دارم.» پس باز هم تو در شرایط سختی قرار می‌گیری.
• حالا یک سناریو سومی وجود دارد به نام بورس.

فرض کن تو یه کمپانی خیلی بزرگ هستی و پروژه‌های خیلی بزرگی داری و این که اگر بخواهی از دو تا سناریو قبل استفاده کنی، کارت خیلی سخت می‌شود. راه حل چیست؟ راه حل تو این برای اینکه شرکتت در این فرآیندها گیر نیفتد، به جای وام گرفتن و درگیر قسط دادن شدن، و یا قرض کردن از افراد و پس دادن قرض، وارد بورس بشی.

در بورس سازوکاری ایجاد شده که در آن سهامدارها با همدیگر مرتبط می‌شوند و هر سهامداری می‌تواند سهام خودش را خرید و فروش کند و در آخر سال سودش را از شرکت دریافت کند. پس در واقع بورس ساز و کاری ایجاد می‌کند برای سهامداران. وقتی شرکتت وارد بورس شد و تامین مالی انجام گرفت، تامین مالی یعنی اینکه پول مورد نیاز خودش را جذب کرد، می‌روی سراغ عملیات اصلی کار خودت که مثلا تولید یا سرمایه‌گذاری و یا خدمت‌رسانی و یا هر کار دیگری است، و حالا بورس، برای سهامداران این بستر را فراهم می‌کند که بتوانند با همدیگر معامله کنند و سهم خود را جا‌به‌جا کنند.

این کلیت فرآیند است که در بورس انجام می‌شود. این فرآیند کار شرکت را راحت می کند.

در واقع بورس یک سازوکار تأمین مالی است. وقتی تو به عنوان یک شرکت پول لازم داری به جای اینکه وام بگیری، در بورس سهامدار جذب می‌کنی و در پایان سال هر چقدر سود کردی، سهامداران هم در سود و زیان تو شریک هستند. در نتیجه شرکت دغدغه اینکه حالا چه اتفاقی خواهد افتاد و چطور قسط بانک را بدهم را ندارد و به عملیات اصلی خودش می‌پردازد. براساس فعالیت‌های شرکت، برای آدمها جذاب می‌شود که روی آن سرمایه گذاری بکنند و یا حتی سهام خودشان را بفروشند.

ریسکی که در بورس وجود دارد، همین است. شما سهم یک شرکت را می‌خرید که اگر شرکت خوب کار کند و رشد و سودآوری داشته باشد، اتفاقات خوبی برای سهمی که تو خریدی رخ می‌دهد و سود بیشتری به آن تعلق می‌گیرد و جذاب‌تر می‌شود و آدم‌ها حاضرند پول بیشتری بدهند و سهم تو را بخرند. اما اگر تو روی شرکتی سرمایه‌گذاری کنی که متحمل زیان است و یا در شرف ورشکستی است و یا هر اتفاق بد دیگری برایش رخ بدهد، جذابیت شرکتی که تو سهمش را خریدی برای سایر افراد از بین می‌رود و در نتیجه ارزش سهم تو هم پایین‌تر می‌آید و تو هم متحمل ضرر خواهی شد.

به طور کلی سازوکار بورس این است.

من رضا هستم و حدود ۱۲ سال است که در بورس کار می‌کنم و به همراه دوستم امیر مشغول ساختن پادکستی در خصوص بورس هستیم و قصد داریم سوالات عمده بورسی را در این پادکست پاسخ دهیم.
شما در حال حاضر متن قسمت اول این پادکست را خواندید. اگر مطلب مفیدی بود، لطفا در خصوص اسم پادکست هم پیشنهادات خودتان را برای ما ارسال کنید. البته اینم بگم که جندین قسمت از این پادکست آماده انتشار است.