تست اوتیسم (گارس 3 - GARS-III)

اوتیسم یک اختلال شدید رشدی است که تاثیرات متنوعی بر روی توانایی‌های اجتماعی، ارتباطی و رفتاری فرد دارد. با پیشرفت‌های تازه در زمینه تشخیص این اختلال، نیاز به ابزارهای دقیق‌تر و معتبرتر احساس می‌شود.

در این میان، تست اوتیسم، GARS-3 یا Gilliam Autism Rating Scale - Third Edition به‌عنوان یکی از جدیدترین و دقیق‌ترین ابزارها برای تشخیص اوتیسم بر اساس DSM-5 شناخته می‌شود.

معرفی تست گارس 3 (GARS-3)

مقیاس درجه بندی اوتیسم گیلیام (The Gilliam Autism Rating Scale)، که اکنون در ویرایش سوم خود قرار دارد، یکی از پرکاربردترین ابزار برای ارزیابی اختلال طیف اوتیسم در جهان است.

آیتم ها و سوالات موجود در GARS-3 بر اساس معیارهای تشخیصی اختلال طیف اوتیسم در سال 2013 است که توسط APA پذیرفته شده و در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی - ویرایش پنجم (DSM-5) منتشر شده است.

تست اوتیسم شامل 56 سوال است که رفتارهای مشخصه افراد مبتلا به اوتیسم را توصیف می کند. گویه ها در شش خرده مقیاس گروه بندی می شوند. در زیر ویژگی های کلی تست گارس 3 یا نسخه سوم تست اوتیسم گیلیام آمده است:

ویژگی‌های جدید تست اوتیسم (GARS-3)

• موارد و زیرمجموعه‌ها نشان‌دهنده معیارهای تشخیصی DSM-5 برای اختلال طیف اوتیسم هستند.
• 44 مورد جدید به GARS-3 اضافه شده است.
• تمام شش زیرمجموعه به طور علمی تعیین شده‌اند که برای شناسایی کودکان با ASD معتبر و حساس هستند.
• داده‌های هنجاری (N = 1,859) در سال‌های 2010 و 2011 جمع‌آوری شدند.
• ویژگی‌های جمعیت‌شناسی نمونه‌های هنجاری با گزارش‌های اداره آمار آمریکا، 2011 همخوانی دارند.
• راهنمای تفسیر روشی آسان و کارآمد برای ارزیابی احتمال اختلال طیف اوتیسم و شدت اختلال می‌دهد.
• فرم تأیید تشخیصی نیز در نظر گرفته شده‌است تا اطمینان حاصل شود که نتایج آزمون با معیارهای DSM-5 برای اختلال طیف اوتیسم مطابقت دارند.

متغیرهای تست اوتیسم (GAR)

تست GARS-3 شامل شش زیرمجموعه متمایز است که مطابق با تعاریف اختلال طیف اوتیسم مطرح شده در DSM-5 و توسط انجمن روانپزشکی آمریکا (APA) طراحی شده است. این مقیاس شامل مجموعاً 58 مورد است، که به شش زیرمجموعه زیر سازمان‌دهی شده‌اند:

• رفتارهای محدود/تکراری (13 مورد)
• تعامل اجتماعی (14 مورد)
• ارتباطات اجتماعی (9 مورد)
• پاسخ‌های هیجانی (8 مورد)
• سبک شناختی (7 مورد)
• گفتار ناهنجار (7 مورد)

در زیر هر کدام از این زیرمقیاس ها به تفکیک توضیح داده شده است:

1. رفتارهای تکراری (RB - Restricted Behaviors): این زیرمقیاس به بررسی الگوهای رفتاری است که محدود، تکراری، و پیش‌بینی‌پذیر هستند. مثل حرکات تکراری، علاقه‌ی افراطی به برخی اشیاء، و یا مقاومت در مقابل تغییر.
2. تعامل اجتماعی (SI - Social Interaction): در این بخش، میزان توانمندی فرد در تعامل با دیگران و نحوه رفتار او در موقعیت‌های اجتماعی بررسی می‌شود. به مواردی مثل نداشتن دوست، یا مشکلات در بازی با دیگران پرداخته می‌شود.
3. ارتباطات اجتماعی (SC - Social Communication): این زیرمقیاس به ارتباطات غیرکلامی و کلامی فرد پرداخته و نحوه استفاده او از زبان و گفتار را بررسی می‌کند.
4. پاسخ‌های هیجانی (ER - Emotional Responses): در این قسمت، واکنش‌ها و پاسخ‌های هیجانی فرد نسبت به موقعیت‌های مختلف ارزیابی می‌شوند. مانند واکنش‌های غیرمنتظره یا بی‌موارد به موقعیت‌ها.
5. سبک یا شیوه شناختی (CS - Cognitive Style): این بخش به بررسی نحوه فکر کردن، یادگیری، و تجسم فرد می‌پردازد. مانند تمایل به دقت در جزئیات یا مشکلات در فهم مفاهیم کلی.
6. گفتار ناهنجار (MS - Maladaptive Speech): این زیرمقیاس به بررسی مواردی از گفتار فرد که ممکن است ناهنجار یا نامناسب باشد می‌پردازد. مانند تکرار کلمات یا جملات به صورت اکو (اکولالیا) یا استفاده نامناسب از زمان‌های گفتاری.

راهنما و دستورالعمل تفسیر و نمره گذاری تست اوتیسم (GARS-3)

تست اوتیسم به متخصصین کمک می‌کند تا وجود و شدت اوتیسم را در افراد از ۳ تا ۲۲ سال تشخیص دهند. روش کار به این صورت است که امتیازات خام از زیرمجموعه‌های مختلف جمع‌آوری شده، به رتبه‌های درصدی و امتیازات مقیاس‌دار تبدیل می‌شوند که شدت رفتارهای مرتبط با اوتیسم را نشان می‌دهند. امتیاز بالاتر نشان‌دهنده شدت بیشتر است. همچنین، امتیاز مرکب به نام شاخص اوتیسم محاسبه می‌شود که بیانگر شدت رفتارها و احتمال وجود اوتیسم است.جهت نمره گذاری و تفسیر GARS-3 بهتر است به موارد زیر توجه کنید:

امتیازات خام از هر یک از 6 یا 4 زیرمقیاس گرفته شده و به رتبه‌های درصدی و امتیازات مقیاس‌دار تبدیل می‌شوند.

امتیازات مقیاس‌دار شدت رفتارهای اوتیسمی را نشان می‌دهند - هرچه بالاتر باشد شدت بیشتر است.

هر رتبه درصدی نشان‌دهنده درصدی از نمونه معیار است که برابر یا پایین‌تر از آن درصد است.

هرچه امتیاز شاخص اوتیسم بالاتر باشد، شدت رفتارها و احتمال داشتن اوتیسم بیشتر است.

در تست اوتیسم گیلیام نسخه سومخ رفتارهای فعلی کودک با استفاده از مقیاس لیکرت چهار نقطه‌ای ارزیابی می‌شود:

'اصلاً شبیه فرد نیست' (۰)

'چندان شبیه فرد نیست' (۱)

'تا حدودی شبیه فرد است' (۲)

'بسیار شبیه فرد است' (۳)

در صورتی که در امتیازدهی به رفتاری تردید وجود دارد، توصیه می‌شود زمان بیشتری برای مشاهده اختصاص یابد یا اطلاعاتی از مشاهدات قبلی جمع‌آوری شود. امتیازها می‌توانند تنها توسط والدین داده شوند یا، ترجیحاً، از طریق مصاحبه با ارزیاب، که این امکان را فراهم می‌آورد تا مشاهدات مستقیمی از کودک انجام شود.

امتیازهای هر زیرمقیاس جمع‌آوری شده و با استفاده از داده‌های نرمالیزه شده از کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD)، یک امتیاز استاندارد به دست می‌آید. امتیازهای بالاتر در یک زیرمقیاس، رفتارهای اوتیسمی شدیدتری را نشان می‌دهد. این امتیازهای مقیاسی سپس جمع‌آوری می‌شوند تا امتیاز ترکیبی موسوم به شاخص اوتیسم محاسبه شود، که به عنوان معتبرترین امتیاز استاندارد برای شناسایی افراد مبتلا به ASD در نظر گرفته می‌شود.

امتیازهای شاخص اوتیسم بر اساس سطح شدت اوتیسم طبقه‌بندی می‌شوند:

• بعید
• محتمل
• بسیار محتمل

این دسته‌بندی‌ها همچنین نشان‌دهنده نیازهای پشتیبانی احتمالی کودک هستند:

• نیازی به پشتیبانی ASD نیست
• نیاز به حداقل پشتیبانی
• نیاز به پشتیبانی قابل توجه
• نیاز به پشتیبانی بسیار قابل توجه

این طبقه‌بندی‌ها با معیارهای تشخیصی مندرج در DSM-5 (دستورالعمل تشخیصی و آماری اختلالات روانی، نسخه پنجم) هم‌راستا هستند.

اعتبار و قابلیت اعتماد مقیاس رتبه‌بندی اوتیسم گیلیام 3 (GARS-3)

اطلاعات ارائه شده به جنبه‌های مختلف قابلیت اعتماد و اعتبار GARS-3 (مقیاس رتبه‌بندی اوتیسم گیلیام، نسخه سوم)، ابزار تشخیصی برای اختلال طیف اوتیسم مربوط می‌شود. بیایید نکات کلیدی را تجزیه و تحلیل کنیم:

- قابلیت اعتماد ثبات داخلی

ضرایب زیرمجموعه‌ها بیش از ۰/۸۵ است. ضرایب شاخص اوتیسم بیش از ۰/۹۳ است. این نشان دهنده درجه بالایی از ثبات در اندازه‌گیری ساختارهای مورد نظر درون آزمون است.

- قابلیت اعتماد آزمون-مجدد

ضرایب برای زیرمجموعه‌ها بیش از ۰/۸۰ و برای شاخص‌های اوتیسم بیش از ۰/۹۰ است. این نشان می‌دهد که آزمون نتایج سازگاری را برای مدت زمانی تولید می‌کند، که قابلیت اعتماد آن را تقویت می‌کند.

- قابلیت اعتماد بین ارزیابان

ضرایب بین ارزیابان بیش از ۰/۸۰ برای زیرمجموعه‌ها و بیش از ۰/۸۴ برای شاخص‌های اوتیسم است. این بیانگر سطح بالایی از توافق بین ارزیابان یا ناظران مختلف است، که اعتبار آزمون را افزایش می‌دهد.

- همبستگی‌ها با سایر آزمون‌های تشخیصی

همبستگی‌ها با آزمون‌های تشخیصی شناخته شده برای اوتیسم بزرگ یا بسیار بزرگ است. این نشان می‌دهد که GARS-3 به خوبی با اقدامات تشخیصی معتبر همراستا است، که اعتبار همزمان آن را پشتیبانی می‌کند.

- مطالعات زیرگروه های جامعه

مطالعات جدید اعتبار آزمون را در میان زیرگروه‌های مختلف و جمعیت عمومی نشان می‌دهند. این مفهوم را که GARS-3 در ارزیابی دقیق اوتیسم در گروه‌های متنوع مؤثر است تقویت می‌کند.

- مطالعات طبقه‌بندی دوتایی

تست GARS-3 به طور دقیق بین کودکان مبتلا به اوتیسم و کودکان بدون اوتیسم تمایز قائل می‌شود. مقادیر بالای حساسیت (۰/۹۷)، خصوصیت (۰/۹۷)، و ROC/AUC (۰/۹۳) دقت تشخیصی قوی را نشان می‌دهند.

- تحلیل‌های عاملی

تحلیل‌های عاملی تأییدی و اکتشافی پایه‌های نظری و تجربی زیرمجموعه‌ها را تأیید می‌کنند.

به طور خلاصه، GARS-3 به نظر می‌رسد ابزاری قابل اعتماد و معتبر برای ارزیابی اختلال طیف اوتیسم است، که توسط ثبات داخلی قوی، قابلیت اعتماد آزمون-مجدد، قابلیت اعتماد بین ارزیابان، همبستگی‌ها با سایر آزمون‌ها، مطالعات متنوع اعتباری، طبقه‌بندی دقیق دوتایی، و تحلیل‌های عاملی تأییدی/اکتشافی پشتیبانی می‌شود.

سوالات متداول (FAQ)

سوال ۱: هدف از مقیاس ارزیابی اوتیسم گیلیام ۳ (GARS-3) چیست؟

تست GARS-3 یک ابزار تشخیصی است که برای ارزیابی افراد از نظر اختلال طیف اوتیسم (ASD) طراحی شده است. این ابزار به آموزگاران، والدین و درمانگران در شناسایی اوتیسم و تخمین شدت آن کمک می‌کند.

سوال ۲: تعداد موارد و زیرمقیاس‌های موجود در GARS-3 چندتا است و چگونه طبقه‌بندی می‌شوند؟

تست GARS-3 شامل ۵۶ مورد است که به شش زیرمقیاس تقسیم می‌شوند: رفتارهای محدود/تکراری، تعامل اجتماعی، ارتباط اجتماعی، واکنش‌های عاطفی، سبک شناختی و گفتار نامطلوب.

سوال ۳: رفتارها در GARS-3 چگونه ارزیابی می‌شوند و مقیاس لیکرت چه چیزی را نشان می‌دهد؟

رفتارها با استفاده از مقیاس لیکرت چهار نقطه‌ای ارزیابی می‌شوند: 'اصلاً مانند فرد نیست' (۰)، 'کمی مانند فرد نیست' (۱)، 'تا حدودی مانند فرد است' (۲)، و 'بسیار مانند فرد است' (۳). امتیازهای بالاتر نشان‌دهنده شدت بیشتر رفتارهای اوتیسمی است.

سوال ۴: شاخص اوتیسم چیست و چگونه در تفسیر امتیازدهی GARS-3 استفاده می‌شود؟

شاخص اوتیسم یک امتیاز ترکیبی است که با جمع‌بندی امتیازات مقیاس‌بندی شده در هر زیرمقیاس به دست می‌آید. این شاخص سطوح شدت را به عنوان بعید، احتمالی، یا بسیار احتمالی طبقه‌بندی می‌کند و بینشی به نیازهای پشتیبانی احتمالی کودک ارائه می‌دهد.

سوال ۵: چه ویژگی‌هایی GARS-3 را به ابزاری قابل اعتماد و موثر برای ارزیابی اختلال طیف اوتیسم تبدیل می‌کند؟

تست GARS-3 با معیارهای DSM-5 هماهنگ است، شامل ۴۴ مورد جدید برای ارزیابی جامع است، دارای زیرمقیاس‌های معتبر شده علمی است، دارای داده‌های نرمال است، با ویژگی‌های جمعیت‌شناختی هماهنگ است، راهنمای تفسیر را ارائه می‌دهد و شامل فرم اعتبارسنجی تشخیصی است. این ویژگی‌ها به قابلیت اطمینان و دقت آن کمک می‌کنند.

منابع

• Samadi, S. A., Noori, H., Abdullah, A., Ahmed, L., Abdalla, B., Biçak, C. A., & McConkey, R. (2022). The Psychometric Properties of the Gilliam Autism Rating Scale (GARS-3) with Kurdish Samples of Children with Developmental Disabilities. Children, 9(3), 434.
• Tsirgiotis, J. M., Young, R. L., & Weber, N. (2022). Sex/gender differences in CARS2 and GARS-3 item scores: evidence of phenotypic differences between males and females with ASD. Journal of Autism and Developmental Disorders, 1-19.
• Karren, B. C. (2017). A test review: Gilliam, JE (2014). Gilliam Autism rating scale–third edition (GARS-3).
• Isbell, N. B. (2022). Factor Analyses and Clinical Discriminant Validity of the Gilliam Autism Rating Scale–3 rd Edition (GARS-3) Using Special Education Staff Ratings in Samples with Autism Spectrum Disorder and Other Developmental Disabilities. Michigan State University.
• Waleed, J., Abbas, I., & Akram, S. (2022). A Study of Relationship between Autists’ Conversational Abilities and GARS-3 Ratings. sjesr, 5(3), 50-56.
• Abdulwahid, A. F., Mahmoud, M. A., & Jasim, K. J. (2022). The Use of Psychometric Scale Theory in Formulating Gilliam Scale GARS-3 for Diagnosing Autism Spectrum Disorder. Alustath Journal for Human and Social Sciences, 61(4), 364-385.