سلام به همگی، امید که حالِ دلتون خوب باشه. چند روز پیش یه مصاحبه از سایمون سینک دیدم که راجع به هوش مصنوعی نکات خوبی و مطرح میکرد. تصمیم گرفتم خلاصهای از نکات این مصاحبه رو باهاتون به اشتراک بذارم، چون میتونه ذهنیت ما رو نسبت به استفاده از AI و پرورش مهارتهای انسانی بازتر کنه.
📌 لینک این مصاحبه انتهای مقاله درج شده.
کمی با سایمون سینک آشنا بشیم:
سایمون سینک متولد ۹ اکتبر ۱۹۷۳ در ویمبلدون لندن، انگلستان هست. ایشون نویسنده و سخنران انگلیسی آمریکاییه که بیشتر به خاطر آموزشهاش دربارهی رهبری و مدیریت معروفه. تا الان پنج کتاب نوشته که سه تا از این کتابها علاوه بر خارج کشور، توی ایران هم طرفدارهای زیادی دارن و مطالب بسیار ارزشمندی و توی این کتابها ارائه کرده. کتابهای:
با چرا شروع کنید - نشر آموخته
رهبران آخر غذا میخورند - نشر آریانا قلم
بازی بینهایت - نشر نوین
👀 تصور کن داری یه کوه رو فتح میکنی. هوا سرد شده، نفست سنگینه، زانوهات درد میکنه و هر چند قدم یه بار برمیگردی پشتسرت رو نگاه میکنی که چقدر اومدی بالا. مسیر سخت و طولانیه، چند جا نزدیک بوده بیفتی، چند جا خواستی بیخیال شی، اما ادامه دادی. بعد از ساعتها تلاش، بالاخره به قله میرسی. همونجا که وایمیستی، فقط منظره نیست که حالتو خوب میکنه؛ اون آدمی که تو مسیر تبدیل شدی بهش، اون صبری که ساختی، اون مقاومتی که تو بدنت شکل گرفت هموناست که فتح قله رو شیرین میکنه.
👤 حالا همین صحنه رو تصور کن، فقط با یه تفاوت که یه بالگرد میاد و خیلی شیک و مجلسی، بدون اینکه حتی خسته بشی، میذارتت بالای قله. منظره همونه اما حسش نه. خبری از غرور نیست، خبری از من تونستم نیست. چون مسیری طی نشده.
📝 سایمون سینک میگه زندگیِ ما، دقیقاً همین قاعده رو داره. ما فکر میکنیم مقصد ارزشمنده، اما حقیقت اینه که رشد واقعی توی مسیر اتفاق میافته. توی افتادن، بلند شدن، غلط تصمیم گرفتن، اصلاح کردن و دوباره امتحان کردن. و اینجاست که پای یه چیز مهم وسط میاد: هوش مصنوعی.
🤖 هوش مصنوعی مثل همون بالگرده. سریع، دقیق و راحت. میتونه یه کتاب کامل برات بنویسه، میتونه ده تا ایده بده، میتونه طرح بزنه، تحلیل کنه، جواب مسائل پیچیده رو بده. اما یه چیز رو نمیتونه بسازه: رشد انسانی.
رشد، از درد میاد.
از تلاش،
از گیج شدن،
از قاطع نبودن،
از شکست خوردن،
از بلند شدن دوباره،
هوش مصنوعی همهچیزو میده… جز اینا.
👥 مثلاً فرض کن با شریک عاطفیت یه دعوای جدی کردی. ناراحتی، شاید پشیمونی، شاید گیج و دلخور. بعد میای از AI میخوای یه نامهی عذرخواهی فوقالعاده حرفهای، احساسی، منظم و بینقص برات بنویسه. خب، نامه از نظر ادبی شاهکاره؛ اما آیا تو توش هستی؟ آیا فهمیدی چطور باید احساس رو بیان کنی؟ آیا مهارت حل تعارض رو یاد گرفتی؟ نه. تو فقط نتیجه رو گرفتی، بدون اینکه چیزی توی مسیر برات ساخته بشه. سینک میگه این دقیقاً مثل حذف کردن روح یه رابطه است. چون روابط انسانی با تلاش نگه داشته میشن، نه با متنهای بینقص.
👈 تو فرهنگ ژاپنی یه مفهوم خیلی قشنگ هست به اسم وابی سابی؛ یعنی زیباییِ چیزهای ناقص و موقتی. اینکه یه کاسه ترکخورده، یه چوب کهنه، یا حتی یه اشتباه انسانی، زیباست چون واقعی و اصیله.
⚠️ رابطهها هم همینن. اگه بینقص باشن، عمیق نمیشن. اگه همیشه بهترین جواب رو از بهترین ماشین بگیری، دیگه خودت رو نمیفهمی، رشد نمیکنی. و این فقط دربارهی رابطهها نیست. دربارهی انسان بودنه.
🌱 و حالا بریم سراغ یک موضوع خیلی مهمتر: مهارتهایی که داریم از دست میدیم.
🧠 سینک میگه با اینکه تکنولوژی داره قویتر میشه، اما ما داریم یهسری از اصلیترین تواناییهای انسانیمون رو ضعیف میکنیم. مهارتهایی مثل همدلی، گوش دادن فعال، حل تعارض، مسئولیتپذیری. اینا چیزهایی نیست که AI بتونه جایگزین کنه، اما دقیقاً چیزهایی هستن که AI باعث میشه دیگه تمرینشون نکنیم.
تصور کن همه قایق داشته باشن، اما هیچکس بلد نباشه شنا کنه. تا وقتی قایق سالمه، همه چیز عالیه. اما اولین سوراخ کوچیک، یعنی غرق شدن. زندگی هم همینطوره، اگر برای حل همهچیز به ابزار بیرونی تکیه کنیم، روزی که ابزار جواب نده، توانایی مقابله و مقاومت نداریم.
⁉️ توی این مصاحبه سایمون سینک به این دغدغه هم اشاره میکنه که در تمام جهان فراگیر شده و خیلی از افراد رو دیدیم که میگن با حضور هوش مصنوعی شغل ما از بین میره. همیشه وقتی یک تکنولوژی جدید اومده، یه موج ترس به وجود میاد که: اگه شغلامون از بین بره چی؟ اما تاریخ نشون داده شغلها نابود نمیشن، فقط جابهجا میشن. قبلاً رباتها اومدن و کارهای فیزیکی رو جابهجا کردن؛ امروز AI داره کارهای فکری روتین رو جابهجا میکنه. اما این به این معنی نیست که کار نیست؛ بلکه شکل کار عوض میشه. شرکتها شاید کمتر دنبال حسابدارهای معمولی باشن، اما دنبال آدمهایی هستن که بلد باشن تحلیل داده کنن و فرایندهارو مدیریت کنن.
و این یعنی مهارتهای سطحی ارزششون کمتر میشه، اما مهارتهای واقعی خلاقیت، تجربهی عملی، کار دست و اصالت ارزشمندتر از قبل میشن. سایمون سینک افراد و تشویق میکنه که بهجای یادگیری چیزهای سطحی، مهارتهای حرفهایتری رو یاد بگیریم.
🍪 به همین دلیله که سینک میگه محتواهای ساختهشده با AI شبیه شیرینیهای قالبزده هستن؛ مرتب، شیک، اما شبیههم، بیروح. مردم تو دنیایی که همه چیز ماشینی و تکراری شده، دنبال چیزهای انسانیتر میگردن. دنبال دستخط، دنبال اشتباه، دنبال داستان پشت کار. این چیزیه که ماشین نمیتونه تقلید کنه. و دقیقاً همینجاست که خطر بزرگتری ظاهر میشه به اسم تنهایی.
😔 سایمون سینک اشاره میکنه دنیای امروز پر از تنهایی شده، چون روابط واقعی نیازمند زمان، توجه و آسیبپذیری هستن و ما داریم به جای رابطه و آدمها، به ماشینها پناه میبریم. ولی انسان، بدون جامعه رشد نمیکنه. بدون رابطه از پا در میاد. رابطه داشتن ما رو به دیگران وصل میکنه. جامعه داشتن ما رو از اضطراب و افسردگی نجات میده و هیچ تکنولوژیای نمیتونه جای این اتصال انسانی رو بگیره.
✏️ در نهایت، توی این مصاحبه انتهای صحبتهای سایمون سینک میرسه به یک پرسش خیلی مهم:
(تو دنیایی که همه چیز داره خیلی سریع و خیلی راحت میشه، کی باید بگیم کافیه؟ کجا باید یه مرز بکشیم و بگیم بذار این یکی رو خودم انجام بدم.)
زندگی آگاهانه یعنی اینکه تصمیم بگیری چه وقت کار کنی و چه وقت استراحت. کِی گوشی رو بذاری کنار. کِی از هوش مصنوعی استفاده کنی و بابت چیزهای کوچیک زندگی صبر و توجه داشته باشی. کِی آدمهای درست رو انتخاب کنی. کِی شکست بخوری و بگی: عیب نداره، این شکست بخشی از رشده، بخشی از مسیره.
📌 هدف ما این نیست که از تکنولوژی بترسیم یا ازش فرار کنیم. هدف اینه که یاد بگیریم چطور ازش استفاده کنیم؛ طوری که زندگیمون بهتر بشه، نه اینکه انسانیتمون کمرنگ بشه.
🔗 منبع:
