نویسنده: افسانه نجم آبادی
مترجم: آتنا کامل، ایمان واقفی
ناشر: انتشارات تیسا
کتاب در رابطه با دگرگونی جنسی و جنسیتی ایران در زمان قاجار ها به سمت مدرنیته ی ایرانی ست.
کتاب حال حاضر در واقع قسمت کوچکی از پژوهش ارزشمندی ست که نویسنده انجام داده است. تنها دو فصل از کتاب ترجمه شده ست ولی همین قسمت نیز نشان دهنده ی عمق و تاثیرگذاری کتاب است.
افسانه نجم آبادی استاد تاریخ دانشگاه هاروارد است و از تاثیرگذار ترین پژوهشگران حوزه ی جنسیت است. کتاب از اولین آثار مهم در حوزه ی تاریخ نگاری جنسیت در ایران است. ایده بسیار جذاب و مهم است و نحوه ی پژوهش و تعداد بسیار بالای ارجاعات کتاب به منابع مختلف نشان دهنده ی گستردگی و درستی پژوهش و کتاب است.
یکی از جذابیت های کتاب برای من همین منابع مختلف کتاب بود، به خصوص سفرنامه ها، چه سفر ایرانیان به اروپا و چه اروپاییانی که سفرنامه هایی به صورت راهنمایی برای سفر به ایران نوشته بودند.
در این جلد کتاب ( منظورم دو فصل ابتدایی کتاب است و مترجمین نیز در مقدمه قول ترجمه ی فصل های بعدی کتاب داده اند.) مقصود نویسنده نمایش جامعه ی ایرانی در مقوله جنسیت و میل جنسی و گذار از هم جنس خواهی به دگر جنس خواهی است. در واقع مفاهیم مردانگی و زنانگی و هنجار شدن دگرجنس خواهی و از طرفی تغییر نگرش به همجنس خواهی در طول قرن ۱۹ و نقش اروپا در آن بررسی میشود.
از جذابیت های دیگر کتاب بررسی نقاشی ها و ادبیات و اشعار ایرانی است که باعث می شود از این به بعد سعدی و حافظ و مولانا را جور دیگری بخوانم. نگارش کتاب کمی سنگین است و بعضی پاراگراف ها را باید برای فهمیدن دوباره می خواندم اما از ترجمه راضی بودم و مشخص است که برای انتخاب کلمات درست زمان گذاشته شده است.
کیفیت تصاویر کتاب در نسخه ی الکترونیک کمی ضعیف است و من نقاشی ها را در اینترنت سرچ میکردم. پیشنهاد می کنم اگر کتاب را خواندید، این کار را بکنید و نقاشی ها را با کیفیت ببینید.
امیدوارم به زودی بخش های بعدی کتاب ترجمه شود، واقعا حیف است که این پژوهش در ایران خوانده نشود. کتاب را به کسانی که به تاریخ به خصوص بخش هایی از آن که کمتر شنیده و خوانده شده علاقه دارند و همچنین به علاقه مندان به مطالعات حوزه ی زنان و جنسیت توصیه می کنم.
قسمت هایی از کتاب که دوست داشتم را در ادامه آوردم:
- تا اواخر قرن نوزدهم، در بعد جنسیتی زیبایی تغییر ژرفی شکل گرفته بود. توصیف زیبایی مردانه و عشق مرد به مرد محو شد. مردان در تابلو های سلطنتی پس از دوران ناصری، نه دیگر با کمر های باریک به تصویر کشیده شدند و نه ویژگی های چهره زیبای مردان در دهه های اولیه را داشتند. به طور مشابه، تصاویر زنان و ویژگی های چهره و بدن آن ها از مردان متمایز شد. به بیان دیگر، بازنمایی زیبایی دستخوش تغییرات مهمی شد. براساس تحقیقات اختیار و آدموا، فرهنگ بصری دوران قاجار از نقاشی های فانتزی به ناتورالیسم و رئالیسم تغییر یافت.
- ایرانیان درصدد توضیح این امر برآمدند که کردار هایی مانند بوسیدن در ملاعام، در آغوش گرفتن و دست یکدیگر را گرفتن که اروپاییان به همجنس خواهی تعبیر می کردند، چیزی جز روابط اجتماعی میان همجنسان نیست. تلاش برای خارج کردن همجنس خواهیی از دایره ی روابط اجتماعی میان همجنسان کوشش فرهنگی ای که تا به امروز ادامه دارد، دو نیروی ظاهرا متناقض ولی در واقع موثر بر یکدیگر را به جریان انداخت.
کتاب را می توانید از لینک زیر در طاقچه دریافت کنید: