اگر تا الان در مبحث «از-درونِ-خود-آگاهی» با من همراه بوده باشید، چند چیز را با هم مرور کردیم:
1- ما دقیقن نمی دانیم چرا از درون خودمان آگاهیم؟ یعنی این خاصیت ما به چه کار می آید؟ (لینک)
2- ممکن است «از-درونِ-خود-آگاهی» فقط یک توهم باشد.
3- نمونه هایی از آزمایش های روی بیماران دارای برخی اختلال های مغزی را با هم مرور کردیم و دیدیم که این بیماران کارهایی را که ما به صورت خودآگاه انجام میدیم، کم و بیش به همان صورت، ناخودآگاه انجام می دهند. (لینک)(لینک)
4- آزمایشی هم از بنجامین لیبت دیدیم که همین مفهوم را در شرایط عادی مغز، نشان میداد. قرار شد که نمونه های بیشتری مشابه همین آزمایش را هم در آینده بررسی کنیم. (لینک)
خب حالا کجا هستیم؟ و این راه را برای چه آمدیم؟
اجازه دهید یک بار دیگر به عقب برگردیم: ما می خواهیم در مورد دنیای درونی مان بیشتر بفهمیم و سوال اصلی ما در مورد «از-درونِ-خود-آگاهی» ست و میخاهیم آن را بیشتر بشناسیم. چرا؟ چون یکی از بنیادی ترین اجزای شناخت ما از خودمان و از جهان است.
و از بس بدیهی فرضش می کنیم، کمتر آن را زیر سوال میبریم.
من در این پست علاوه بر مرور حرفهایی که زدم، میخاهم شمایی از مسیری که در ذهن دارم که با هم برویم را ترسیم کنم. این کار را با چند سوال انجام می دهم.
1- من مطمئنم که از «از-درونِ-خود-آگاهی» دارم. ولی چطور می توانم بفهمم که شما هم این ویژگی را دارید؟
تا حالا به این فکر کرده اید که چطور می شود مطمئن شد که دیگرانی که دور و بر ما هستند ربات هایی بیش نیستند؟! و هیچ گونه تحربه درونی ندارند؟ نمی خواهم یک فیلم علمی تخیلی را بررسی کنم! این سوال یکی از سوالات مهم در فلسفه شناخت در دنیای امروز است.
2- از نظر تکاملی این ویژگی چطور بوجود آمده است؟ و آیا مواد تشکیل دهنده ما (مواد آلی) شرط لازم برای این ویژگی هستند؟ مثلن اگر ما از یک ماده دیگر درست شده بودیم، نمی شد همین ویژگی «از-درونِ-خود-آگاهی» و تجربه های درونی و نیز عواطف و احساساتی را که تجربه می کنیم، را داشته باشیم؟
3- آیا مغز از ذهن جداست؟ آیا «من» مستقل از بدنم وجود دارم؟ آیا خودآگاهی بخشی از ذهن (غیرفیزیکی) است که روی مغز فیزیکی سوار شده است؟
4- چه ایده ها و نظریاتی در حال حاضر در دنیا در این باره وجود دارد؟ آیا شواهد تجربی برای این نظریات وجود دارد؟ اساسن چه چیزی را می دانیم و چه چیزی را مطمئنیم که نمی دانیم؟!
5- درک های احتمالی ما در مورد «از-درونِ-خود-آگاهی» چه آینده ای را برای ما، نوع بشر ترسیم می کند؟
اگر به این سوالات و تعمق در مورد آنها علاقمندید با من همراه باشید.