ارز دیجیتال، ارز مجازی، رمز ارز، ارز رمزنگاری شده و کریپتوکارنسی، همه و همه به یک معنا هستند؛ پولی دیجیتالی که با رمزنگاری محافظت میشود. Cryptocurrency از دو کلمه Crypto به معنی رمزنگاری و Currency به معنی ارز تشکیل شده است.
میتوان رمز ارزها را با ارزهای دیگر مبادله کرد، با آنها تراکنشهایی که با پول معمولی از طریق بانکها انجام میدهید را انجام دهید، خرید آنلاین و بسیاری موارد دیگر انجام دهید. به عبارتی دیگر، ارز دیجیتال در واقع یک ارز مجازی است که به عنوان وسیلهای برای مبادله طراحی شده است و البته روش استفاده از آنها کمی متفاوت است و رویههای مختص به خود را دارند.
تمامی تراکنشها که با ارز رمزنگاری شده انجام میشوند، بر روی یک شبکه پایگاه داده غیرمتمرکز به نام بلاک چین ذخیره میشود. اولین ارز دیجیتال به این سبک، بیت کوین بود که در سال ۲۰۰۸ به جهان معرفی شد. البته تمام رمز ارزها از بلاکچین استفاده نمیکنند؛ برخی ارزها مانند آیوتا (IOTA) که یک تکنولوژی برای اینترنت اشیا است، از تکنولوژی گراف جهت دار (DAG) و مکانیزم تنگل (Tangle) برای ذخیره تراکنشها استفاده میکند.
تمام ارزهای رمزنگاری موجود، بنا به نوع طراحی آنها کوین یا توکن نامیده میشوند. به طور ساده میتوان گفت که کوین نوعی ارز است که پلتفرم یا بلاک چین خود را دارد و به طور مستقل کار میکند؛ اما توکن ارزی است که بر روی بلاک چین کوینهای دیگر سوار میشود؛ مثلا توکن BAT که مبتنی بر بلاکچین اتریوم است. توکنها توسط کدهای برنامهنویسی و از طریق قراردادهای هوشمند در یک بلاک چین ساخته میشوند. البته این توکنها حتما باید از استانداردهای بلاکچینی که در آن قرار دارند، پیروی کنند؛ برای مثال اکثر توکنهایی که بر روی بلاک چین اتریوم قرار دارند، دارای استاندارد ERC20 هستند و توکنهای مبتنی بر بلاک چین ترون، از استانداردهای TRC10 و TRC20 پیروی میکنند.
توکنها از نظر طراحی و پیادهسازی بسیار ساده تر از کوینها هستند؛ زیرا نیازی ندارند که کد منبع از پروتکل اصلی اصلاح شود و هیچ بلاک چین جدیدی نیز ایجاد نمیشود.
امروزه ارزهای مجازی کاربردهای زیادی دارند که در ادامه، به برخی از مهمترین کاربردهای این نوع ارزها میپردازیم:
ارزهای دیجیتال دارای ۴ ویژگی اصلی هستند؛ برگشت ناپذیری، سریع و جهانی بودن، امنیت و حفظ حریم خصوصی و عدم نیاز به اجازه.
برگشت ناپذیری: بدین معناست که اگر شما تراکنشی را به آدرس اشتباه ارسال کردید، به هیچ عنوان قابل برگشت نیست و هیچ کس نمیتواند این کار را انجام دهد. این موضوع از طرفی یک عیب محسوب میشود، اما اگر دقت داشته باشید و تراکنش را درست ارسال کنید، به هیچ عنوان کسی نمیتواند ادعا کند که آن کوین یا توکن مال او بوده است و شما آن را سرقت کردهاید؛ زیرا تراکنشها در صورتی ارسال میشوند که شما کلید خصوصی را در اختیار داشته باشید و با آن تراکنش را امضا کنید. بنابراین هیچ کس غیر از شما صاحب آن آدرس و تراکنش نیست.
سریع و جهانی بودن: تراکنشها تقریباً به صورت آنی در شبکه منتشر میشوند و طی چند دقیقه تأیید میشوند (البته این به مقدار شلوغی شبکه نیز وابسته است). از آنجا که تراکنش ها در یک شبکه جهانی رایانه اتفاق میافتد، مکان فیزیکی شما کاملاً بی اهمیت است. پس مهم نیست که من بیت کوین را برای همسایه خود یا برای شخصی در آن سوی دنیا بفرستم، زمان تایید تراکنش برای هر دو نفر به یک اندازه است.
امنیت: ارزهای دیجیتال در یک سیستم رمزنگاری به وسیله کلید عمومی و کلید خصوصی نگهداری میشوند و فقط مالک کلید خصوصی میتواند ارز رمزنگاری شده را ارسال کند. اما باید به طور ویژهای از کلید خصوصی خود محافظت کنید؛ زیرا اگر به دست شخصی دیگر بیافتد، او میتواند تمام داراییهای شما را سرقت کند و یا اگر Private Key خود را گم کنید، دیگر به داراییهای خود دسترسی نخواهید داشت و برای همیشه گم میشود. اما در کل، امنیت شبکههای بلاک چینی بسیار زیاد است و هک به راحتی اتفاق نمیافتد.
بدون نیاز به اجازه: برای استفاده از رمزارزها نیازی به مجوز از کسی ندارید و تنها کافی است یک کیف پول را به صورت رایگان دانلود کنید. پس از نصب آن، میتوانید ارزهای دیجیتال را دریافت و ارسال کنید. هیچکس نمیتواند مانع شما شود.
ارزهای رمزنگاری شده همچنان معایب خود را دارند؛ اما در مدت کوتاهی که به وجود آمدهاند، پتانسیلهای خود را به خوبی نشان دادهاند؛ بنابراین میتوان آینده درخشانی برای ارزهای مجازی متصور شد و رفته رفته نیز مشکلات و کمبودهای آنها برطرف میشود.
منبع: میهن بلاکچین