کابل شبکه مناسب رو چه جوری باید انتخاب کنیم ؟

زمانی که تو کار اجرایی شبکه و مراکز داده بودم به عنوان طراح،ناظر، مجری یا مدیر مرکز داده، یکی از بزرگترین دغدغه ها،  نوشتن جدول LOM برای تجهیزات زیرساختی و شبکه بود.
بعد از مدتها که فاصله گرفته بودم در حوزه دیگری فعالیت میکردم و دوباره برگشتم سمت زیرساخت شبکه،فکرمیکردم این دغدغه ها رفع شده و دیگه دست اندرکاران شبکه راحت شدن، اما متوجه شدم هنوز هم این گیروگرفتاری ها هست.

نوشته ای دیدم تو سایت www.neopersia.com که تقسیم بندی خوبی داشت و توضیحات خوبی داده بود، پیشنهاد میدم یه نگاهی بکنید

اما صورت مسئله
در حوزه کابل کشی و اتصالات پسیو، تنوع تجهیزات و انواع مختلف کابلها و روکش های آن و کاربردشون،تنوع زیادی داره
حتی اگر مثلا فقط کابل‌های مسی رو در نظربگیریم، وجود CATEGORY های مختلف که به عنوان مثال هنوز Cate5e هم مورد استفاده است تا Cat7  و در کنار آن رو‌کش های متنوع pvc ،LSZH، PE  و پوشش های UTP،  SFTP،  FFTP، FTP
و اضافه کنید اتصالات مانند پچ پنل و پچ کورد و کیستون که باید مطابقت داشته باشه، باعث میگردد تهیه LOM تجهیزات Passive سخت تر از تجهیزات active باشد. در خصوص قطعات مربوط به تجهیزات اکتیو نیز،اون قسمتی که به پسیو ارتباط دارد، گیج کننده است مانند Gbic  ها
بجز محاسبه متراژ کابل ها و تعداد کیستون و پچ پنل و پچ کورد مورد نیاز که خود داستانی جدا دارد، این که چه نوع کابلی انتخاب کنیم با چه روکشی چه پوششی خودش مسئله ای است که اکثر طراحان و مجریان شبکه دچار سرد گمی می شوند که دلایل بیشمارداره. در کنار تبلیغات و توصیه های فروشندگان یا تولید کنندگان که همیشه گوشه چشمی به موجودی انبار خود را دارند، اطلاعات کم و ناقص و در پاره ای موارد نادرست سایت‌هایی که اکثر ترجمه ناقص یا کپی اطلاعات دیگران را درج می‌کنند باعث شده است مسئله ساده ای که براحتی میتوان با تقسیم بندی درست انتخاب کرد،سردرگمی اساسی ایجاد کرده و باعث می‌شود یک شبکه LAN یا مرکز داده ، علیرغم صرف هزینه های هنگفت در خرید تجهیزات بروز active  مانند سرورهای با قدرت پردازش بالا یا سوئیچ و روتر های جدید، در زمان راه اندازی و استفاده،  مشکلات عدیده ای برای کارشناسان و کاربران نقطه نهایی به همراه داشته باشد.
در پاره ای موارد شاهد بودم که فروشنده ای بدلیل اینکه موجودی انبارش کابل Cat5e  بود به اصرار سعی داشت اقناع کند که Cat5e بدلیل داشتن حرف e   در انتهای آن بسیار بهتر از Cat6  می باشد و حتی قیمت آن را از Cat6 های موجود در بازار بالاتر زده بود.
و یا کارشناسانی بودند که برای محیط و مسیری که کابل شبکه همراه کابل برق استفاده می‌شد با تصور اینکه روکش LSZH  می‌تواند مانع از تاثیر نویز های جریان الکتریکی باشد به نوع UTP  آن بسنده می کردند .
در مورد دیگری که باعث سوختن پورت سوئیچ دستگاه Nexus 5000  گردید، علیرغم استفاده از کابل‌های SFTP، شیلد و اتصال زمین برقرار نشده بود و با روشن کردن دستگاه، پورت از کار افتاد.

راهکار پیشنهادی

برای سهولت در تصمیم گیری و انتخاب تجهیزات، من مراحل زیر را گام به گام انجام میدم :
۱-انتخاب Category

ابتدا براساس طراحی شبکه و تجهیزات اکتیو مورد استفاده، و سرعت و پهنای باند مورد نیاز ، نوع کاتگوری مورد نظرم را انتخاب می‌کنم Cat5e. Cat6 ، Cat6e Cat7  براساس جدول زیر  و در نظر گرفتن بودجه
تبصره: اگر بودجه تخصیص داده شده کمتر از برآورد انجام شده باشد بجای انتخاب کل تجهیزات از Category پایین تر، سعی میکنم کابل ‌کشی Backbone  یا ستون فقرات را از کتگوری مورد نظر و بقیه اتصالات را یا کمتر و به میزان مورد نظر برای راه اندازی اولیه و یا از کتگوری پایین تر انتخاب کنم.
مسلما در راه اندازی اولیه شبکه، تمامی نود ها فعال نمی باشد،به تجربه دیده شده که خرید های اولیه پچ کورد هامطابق با نیاز شبکه و مرکز داده نبوده و بعدا تکمیل تر و دقیق تر میشود که چه تعدادی و با چه متراژ هایی مورد نیاز است لذا میتوان خرید پچ کورد ها را به حداقل رسانید اما کابل مورد استفاده در Backbone  یا ستون فقرات شبکه را از کتگوری مناسب انتخاب کرد.

Category

حتی در مورد پچ پنل های مورد استفاده در رک های سرور روم با انتخاب نوع unloaded میتوان تعداد کیستون های اولیه را کاهش داد.

2-انتخاب روکش
دو نوع روکش پر استفاده در کابل‌های مسی PVC  LSZH   می باشد پی وی سی دارای انعطاف بیشتر و ارزان تر و LSZH انعطاف کمتر و گرانتر اما این نوع روکش مقاومت بالایی در برابر آتش سوزی داشته و اولا شعله ور نمی‌شود ودوما در صورت سوختن، گاز سمی متصاعد نمی کند پس برای محیط های داخلی توصیه به انتخاب LSZH  می باشد.

باید دقت شود در محیطهای داخلی ساختمانها که کارمندان و پرسنل آن سازمان در کنار ایستگاههای کاری مستقر هستند که کابل کشی Backbone شبکه یا ستون فقرات از آن محل رد میشود یا کارشناسانی که در اتاق های سرور روم مشغول فعالیت می باشند، انتخاب روکش LSZH از ضروریات است.اما اشتباهی که بعضی از دست اندرکاران شبکه میکنند این است که روکش LSZH را تاثیر گذار در سرعت و کیفیت سیم های مسی بکار رفته فرض میکنند.

مسئله مهم دیگر کیفیت مواد LSZH است که بایدبه برند و شرکت فروشنده اعتماد گردد، چون از نظر ظاهری و حتی تست اولیه هم همانطوریکه اون مقاله نوشته نمیتوان اطمینان پیدا کرد کیفیت ماده مصرف شده آیا استانداردهای لازم را دارد یانه.

3-انتخاب پوشش

انتخاب بعدی پوشش کابل می باشد که این پوشش در کیفیت و سرعت کابل تاثیر گذار خواهد بود

با توجه به جنس سیم های بکار رفته که از نوع مس میباشد، و وجود انواع میدان های مغناطیسی و جریان های الکتریکی مجاور میتواند بر فرکانس و جریان عبوری از سیم مسی تاثیرگذار باشد، لذا یکی از راههای حذف یا کاهش تاثیر نویز در این کابلها، استفاده از پوشش های فویل و شیلد کردن کابلهاست که با انجام این اتصال که باعث تخلیه جریانات مضر و نویز ها میگردد که علاوه بر اینکه مانع از افت فرکانس و سرعت و پهنای باند عبوری از کابل میگردد، مانع از آسیب رسیدن به پورتهای تجهیزات خاصی میگردد که نسبت به جریان های الکتریکی و مغناطیسی موجود حساسیت داشته و آسیب پذیرهستند ( تجهیزات Active بدلیل استفاده از IC های خاص الکترونیکی و خازن های مختلف در مواجه با جریان های ضعیف الکتریستی نیز آسیب پذیر هستند)

پوشش معمولی و ارزان قیمت که کابل کشی آن نیز ساده تر است پوشش UTP است که ارزان ترین کابل شبکه نیز به شمار میرود. این پوشش در مراکز و مسیرهایی که جریان الکتریسته و میدان مغناطیسی حداقلی دارند، بخاطر راحتی کابل کشی و قیمت پایین کابل و تجهیزات اتصالات، انتخاب اول طراحان جدول LOM پسیو شبکه است.

پوشش SFTP یا S/FTP پوششی است که از یک لایه فویل بر روی کل رشته های 4 زوج استفاده کرده که به شرطی نویز های محیطی را حذف میکند که این شیلد در تمام اتصالات مانند پچ پنل و کیستون ها نیز لحاظ گردیده و رک نصب شده نیز اتصال زمین داشته باشد.بدیهی است هم قیمت بالاتر داشته هم بدلیل انعطاف کمتر، کابل کشی آن یه مقدار سخت از UTP خواهد بود. اما در نظر داشته باشید در بسیاری از مسیرهای کابل کشی بدلیل استفاده همزمان از کابل برق در کنار کابل شبکه، استفاده از نوع SFTP الزامی به شمار میرود.

همچنین در کاربردهایی که از PoE استفاده میشودبه دلیل عبور همزمان جریان الکتریکی، توصیه به استفاده از کابل SFTP می گردد.

نوع دیگر مرسوم کابل با پوشش FFTP یا F/FTP است که علاوه بر لایه فویل کلی روی 4 زوج، هر زوج نیز دارای فوبل جداگانه است .که البته با توجه به گسترش کابلهای Cat6a و Cat7 که علاوه بر جداکننده مخصوص، از لایه های فویل نیز استفاده میکنند، استفاده از FFTP زیاد مرسوم نمی باشد.

جمع بندی

کابلهای شبکه ویژگی های دیگری نیز دارند که شرکت های خاص بعضا در محصولات خود بکار میبرند مانند استفاده از نخ داخل کابل که برای درآوردن روکش و آماده سازی نصب اتصلات کمک زیادی هم میکند،

یا مواردمصرف خاصی که برای شرایط محیطی خاص تولید میگردد مانند Armord یا ضد جونده بودن آن

بدلیل محدودیت مسافت در کابلهای شبکه یعنی 90 متر، و استفاده در محیط های داخلی عمدتا این پوشش ها مرسوم نبوده مگر برای سفارش های خاص

براساس توضیحات گفته شده، طراح و مجری شبکه با بررسی نوع شبکه و مرکز داده و محیط کابل کشی میتواند کابل مورد نیاز خود را در Category های مشخص و با روکش و پوشش مناسب انتخاب نماید.

سایت نئوپرشیا، خدمات مشاوره و راهنمایی در خصوص انتخاب کابل مورد نظر برای اجرای شبکه را به صورت رایگان فراهم آورده است.