قبل از ورد به بحث تاثیر کرونا در بازار سرمایه و کسب و کار، ابتدا مروری کنیم بر روی مفهوم برندینگ و مارکتینگ
عناوین مختلفی به عنوان مترادف برای این دو واژه در ایران رایج و استفاده میشود. و بعضی اوقات مترادف هم قرار میگیرندمارکتینگ یا درآمد حاصل ازبازار فروش به منظور بازاریابی و توسعه کسب و کار باید مورد استفاده قرار گیرد و دارای استراتژی های متنوع براساس نوع محصول و خدمات، بازار هدف، وضعیت رقبا، خصوصیات و ویژگی های مردم آن جامعه و چشم انداز و ماموریت آن کسب و کار میباشد که هر استراتژی هم تاکتیک ها و ابزار خود را خواهد داشت.
اما برندینگ یا نام تجاری، وطیفه ارزشمند کردن نام تجاری را براساس همان پارامترها ولی با استراتژی های متفاوت انجام میدهد.
یکی از اهداف مارکت، بازار و ماحصل فروش بازار یعنی سود و درآمد خواهد بود اما برندینگ ممکن است با هدف فروش بازار بصورت مستفیم در ارتباط نباشد ولی آنچه باعث رشد یا کاهش ارزش نام تجاری یا برند آن شرکت میگردد بی گمان مارکتینگ یا فروش بازار کالا، محصول و یا خدمات و سرویس های آن می باشد.
بررسی جدول ده برند اول از سالهای 2019 تا 2022 بخوبی تاثیر همه گیری کرونا را نشان میدهد.
از آنجا که استقاده از سرویس های آنلاین و گوشی های هوشمند بصورت جهشی افزایش پیدا کرد، علاوه بر افزایش سود شرکت هایی مانند آمازون و مایکروسافت و گوگل؛ کسب و کارهایی در ردیف 100 شرکت اول وارد شدند که شاید عمری کمتر از 10 سال داشتند.
این درحالی است که مقایسه 2022 با 2021 که محدودیتهای بهداشتی و کنترلی کرونا کمتر گردید دوباره شاهد رشد برندهایی بودیم که ارتباط با رفت و آمد و حضور فیزیکی داشتند. اما تاثیر کاهشی آن در کسب و کارهایی مانند آمازون پس از برداشته شدن محدودیت ها زیاد دیده نمی شود.
این همان تاثیر مارکتینگ بر روی برند و تاثیر متقابل آنها بر روی یکدیگر است.
همه گیری کرونا در عین تهدید بودن برای بسیاری از کسب و کارها که با حضور افراد سروکار داشتند، فرصتی در اختیار کسب و کارهای آنلاین و غیرحضوری مانند ارائه خدمات آموزشی، تفریح و سرگرمی، شبکه های اجتماعی و خرید و فروش گذاشت که برخی از صاحبان کسب و کار بخوبی از این فرصت استفاده کرده و صرفا به دید افزایش درآمد یا توسعه مارکتینگ نگاه نکردند و با سرمایه گذاری بر روی ارزش افزوده هایی که برای مشتریان ایجاد کردند باعث رشد ارزش نام تجاری خود گردیدند. تا پس از افت ترس جمعی و کاهش محدویت ها و پیشرفت های انجام شده در حوزه کنترل و واکسیناسیون جمعی، کماکان بتوانند ارزش بازار خود را حفظ کنند.
ابر امپراطوری گوگل
سال 1385 همزمان با فراگیر شدن سرویس های Gmail و Google لقب امپراطورری گوگل را اولین بار در مقاله ای استفاده کردم .
گوگل توانست بخوبی از این فرصت استفاده لازم برای جمع آوری داده های متنوع در حوزه های مختلف از رفتارهای مشتریان به هدف اساسی و پنهان خود، هوش مصنوعی، نزدیک تر شود. مقایسه سرویس هایی از گوگل مانند مترجم گوگل بخوبی نشان میدهد که با توسعه دیتاست هایی که از تبادل اطلاعات بین مردم به دلیل استفاده از سرویس های اینترنتی در تمام حوزه های زندگی، آنجنان پیشرفت داشته است که براحتی میتوان از همین نسخه تجاری و در دسترس عموم مردم برای ترجمه با دقت بسیار بالای مقاله ها در موضوعاتی مانند پزشکی، صنعت، فناوری های نوین، حقوقی و منابع انسانی و .. مثال زد که کافیست متن مقاله مورد نظر به هر زبانی به این سرویس ارائه شود تا نسخه ترجمه شده کپی کرده و فقط کادر بندی و صفحه گدازی شده و به چاپ رسانید.
برنامه نویسان و علاقمندان هوش مصنوعی و طراحان الگوریتم های مختلف به خوبی واقف هستند که دیتاست های کامل و جامع و با حجم زیاد، چه تاثیری میتواند بر کارائی الگوریتم مورد نظر مانند الگوریتم های یادگیری تقویتی Reinforcement Learninدر یادگیری ماشین داشته باشد.
داده خوب، داده زیاد است.
برخلاف دیدگاه دهه 90 و 80 میلادی که برنامه نویسان و طراحان سیستم همواره عنوان میداشتند،
ورودی آشغال = خروجی آشغال ، اما برای طراحان الگوریتم های Machin Learning داده خوب، داده زیاد است، هر نوع داده ای ، معنی و مفهوم بیشتری دارد.
نکته دیگر تاثیر ناخودآگاه برندهایی خاص بر روی سایر کسب وکارها بود، اگر سایتی مانند آمازون توانست از این فرصت استفاده کرده و نیاز خریداران را بدون حضور فیزیکی آنان در محیط فروشگاه و هایپرها فراهم نماید، مساعدت و کمک بسیاری کرد برای زنده نگه داشتن کسب و کارهای تولیدی مانند مواد غذایی و محصولات مورد نیاز مردم که امکان خرید آنلاین بصورت راحت و بدون دغدغه را فراهم کرده است.
همچنین اپراتورهای ارائه دهنده خدمات اینترنتی نیز، علاوه بر افزایش فروش خدمات اینترنتی خود، توانستند بدون آنکه هدف آنها باشد یا اصلا به آن فکر کرده باشند، باعث زنده نگه داشتن و جه بسا رشد کسب و کارهای مختلف مانند آمازون و سایت های مختلف فروش اینترنتی کالا گردند.
در کشور ما ایران نیز، با بررسی کسب و کارهایی مانند دیجی کالا و اسنپ و ایجاد و گسترش پلت فرم های مشابه مانند میاره و ..مشخص میگردد در طول این نزدیک به 4 سال رشد چشمگیری داشته و به کمک تولید کنندگان مواد غذایی و بهداشی و مصرفی و حتی هایپر مارکت ها آمدند.حتی رشد اپلیکیشن هایی مانند فیدیو و طاقجه و کتابراه برای مطالعه آنلاین، رشد استفاده از پیام رسانهای بومی(درکنار عوامل محدود کننده مانند فیلتر کردن شبکه های مشابه خارجی) رشد سرویس های پخش آنلاین فیلم و سریال به حدی زیاد گردید که امروزه فکر حذف شدن تدریجی رسانه هایی مانند صداو سیما نیز مطرح گردیده است که شاید در ده سال آینده اتفاق بیفتد. ایجاد شبکه سراسری آموزش آنلاین ،حقوقی و حتی پزشکی آنلاین فرصت خوبی بود تا اعتماد مردم نسبت به سیستم های خدماتی اینترنتی بیشتر و بیشتر جلب گردد.
حذف فیش های کاغذی خدماتی مانند آب و برق و مخابرات و گاز و .. که روند آن از حدود ده سال قبل آغاز شده بود، چنان شتابی گرفت که امروز کسی یادش نمیاد زمانی فیش های مصرفی هر دوره به تعداد مشترکین در دوره های زمانی مشخص چاپ و توزیع میگردید.
رشد فروش تجهیزات و ابزار مورد استفاده کاربران مانند گوشی های همراه و تجهیزات وابسته و مودم های خانگی و اداری اینترنت، در حوزه سخت افزار نیز بشدت قابل توجه است به نحوی که گردش مالی گوشی های هوشمند از رفم تقریبی 5 میلیارد دلار در سال 2019 به رقم 17 میلیارد دلا در سال 2022 میرسد.
نگاهی به آینده
علیرغم شایعات گسترده در خصوص سویه جدید ویروس کووید 19؛ نگارنده تخصص پزشکی لازم در این خصوص را نداشته و نمیتوانم در مورد صحت و سقم آن صحبت کنم اما تفاوتی که وجود دارد این است که الان مردم و کسب و کارها آمادگی لازم برای سوئیچ کردن مجدد به دنیای آنلاین را دارند اما از طرف دیگر ترس مردم نیز کمتر شده است. به نظر کسب و کارهایی که استراتژی های توسعه خود را در دست تهیه دارند باید با در نظر گرفتن تجربیات گذشته و توجه به این موضوع که هر تهدیدی می تواند تبدیل به فرصت گردد و برعکس، میتوانند برنامه های خود را جوری تنظیم نمایند که نه تنها غافلگیر نگردند بلکه برای رشد و توسعه مارکت و بازار خود استفاده نمایند.
شاید هیچکس به اندازه نوکیا و یاهو، حسرت این 4 سال را نداشته باشند که اگر می توانستند با بازنگری در سیاستهای مشتری داری و توجه بیشتر به نیازهای بازار هدف و پرهیز از غرور ناشی از در صدر بودن جداول درآمدی، از این وضعیت ایجاد شده به نوعی بهره برداری میکردند تا زیان های خودرا جبران نموده و همچنان در بازار رقابت حضور داشته باشند.
زیرساخت های ارتباطی و اینترنتی
زیرساخت های ارتباطی و اینترنتی، یکی از فعالیتهایی است که همچنان اهمیت ویژه خود را دارد . تمامی سرویس های ارائه شده بر روی اینترنت و حتی اتصال به اینترنت، نیاز به مراکز داده و Backbone های پرسرعت و گسترده ای دارد که بتواند نیازهای کسب و کارها و کاربران را رفع نماید. سرعت و سهولت و راحتی در اتصال به اینترنت امروز فاکتور بسیار مهم و تاثیر گذار است. اگر 5 سال قبل کندی ارتباط اینترنی و قطع و وصلی های آن ، در کنار جذابیت های استفاده از خدمات آنلاین تحت الشعاع قرار میگرفت در حال حاضر، هیچ کاربری تحمل قطع و وصلی های ناخواسته و یا کندی سرعت را ندارد و در میدان رقابت، کسب و کارهایی برنده خواهند شد که کاربر بدون معطلی وبا رضایت در شبکه اینرنت حضور داشته و بتواند نیاز خودرا بدون اذیت و با کمترین مشکل تامین نماید.طراحی استاندارد شبکه های رایانه ای و مراکز داده در کنار استفاده از تجهیزات مناسب، این امکان را فراهم می اورد تا ارائه دهندگان سرویس های مختلف، تمرکز خودرا بر روی ویژگی های پلت فرم و نرم افزارهای خود بگذارند تا با ایجاد راحتی و سهولت در کنار سرعت و اطمینان، اعتماد کاربران را جذب نمایند.
شرکت مهرگان شبکه آفاق با تولید محصولات کابل شبکه مسی و انواع فیبر نوری و میکروفیبرهای نوری که سهم چشمگبری در پروژه FTTH ملی دارد توانسته است در زمان تحریم و بحران های ارزی کشور و محدودیت و مشکلات مربوط به تامین تجهیزات پسیو ، با ارائه برندهای مهرگان و NEO دغدغه شرکتها و اپراتورهای داخلی و طراحان شبکه و دیتاسنتر را در خصوص تامین نیازهای کابل کشی استاندارد رفع نماید و تلاش این شرکت به عنوان یک بخش خصوصی با محصولات دانش بنیان در این خصوص ستودنی و ارزشمند است.