پیده ، یا به قولِ فرنگی ها «پیتا»، در واقع به نوعی نان سنتیِ کشورهای مدیترانه و مناطق عرب زبانِ خاورمیانه گفته می‌شد که طبقِ ادعای خودشان قدمتی بالغ بر هزاران سال داشته و تولدش به دوره‌ی بابلیانِ باستان برمی‌گردد.
اما پیده چیست ؟ و وقتی از انواعِ پیده حرف می‌زنیم از چی حرف می‌زنیم ؟ پیده ، یا به قولِ فرنگی ها «پیتا»، در واقع به نوعی نان سنتیِ کشورهای مدیترانه و مناطق عرب زبانِ خاورمیانه گفته می‌شد که طبقِ ادعای خودشان قدمتی بالغ بر هزاران سال داشته و تولدش به دوره‌ی بابلیانِ باستان برمی‌گشته و نوعِ آرد و پروسه ی آماده‌سازی و مخمّرهای به کار رفته در خمیرش با سایرِ نان ها متفاوت بوده و در دمای بالا و حدوداً پانصد درجه ی فارنهایت پخته می‌شود.
پیده هم مثلِ بسیاری دیگر از غذاهای مدرن با ریشه ی تاریخی، تحتِ تاثیرِ پیشرفت و تطورِ هنرِ آشپزی واقع شد و به تدریج از فرم و معنای سابقِ خودش فاصله گرفت و تبدیل شد به یک نوع غذا که در فرهنگِ عامیانه‌ی مردمِ دنیا، «پیتزای تُرکی» صدایش می‌کردند و می‌شود حدس زد که احتمالاً منظورشان از عبارتِ «پیتزای تُرکی» ، پیده کییمالی یا پیده کاسارلی بوده است که خاستگاهش ترکیه است و طرزِ پختن‌اش هم از این قرار بوده که خمیری ورز داده شده در روغنِ زیتون و با طعمی مخصوص (شور و شیرین) را با گوشت و سیب‌زمینی و پیاز (ریز و خُردشده) و ادویه های بومی پُر می کردند و در اجاق می‌گذاشتند و بنابر مشاهدات و توصیفاتِ جهانگردانِ فرنگی، هنگامِ سِرو، ظاهری شبیه به قایقِ کایاک و طعمی بی‌نظیر داشته! این طرزِ آماده سازی و پخت درموردِ اکثرِ پیده ها صدق می‌کند اما پیده صرفاَ در یک طعم و یک منطقه ی جغرافیایی خلاصه نمی‌شود و از آن دسته غذاهایی ست که افقِ طعمیِ گسترده‌ای دارد و بسته به خلاقیت و ذوقِ آشپز، می‌تواند هزاران عطر و مزه به خودش بگیرد. برای مثال علاوه بر کییمالی و کاسارلی که پیش‌تر ازشان حرف زدیم، پیده ی کوشباشیلی (مشهور به پیده ی کلّه پرنده‌ای!)، پیده سوجوک (نوعی سوسیس)، پیده سِبزِلی (همان پیده ی سبزیجاتِ خودمان)، پیده کاپالی (مشهور به پیده ی دریای سیاه: متشکل از کره و تخم مرغ و ادویه) و پیده پنیر از محبوب‌ترین و پرطرفدارترین پیده‌های حالِ حاضر در دنیا هستند.
پیده ها عموماً پُختی دو مرحله‌ای دارند که مرحله‌ی اول شاملِ آماده‌سازی و پف کردنِ خمیر و مرحله ی دوم شاملِ کاور کردنِ خمیرِ آماده با محتویاتِ موردنظر و پختن در اجاق (یا ماهیتابه ی روغن به روشِ اسپانیایی ها) می‌باشد.
منبع: مجله روکالانژ
