آلاچیق یک نشیمنگاه با سقف بسته یا باز است که از یک راهرو سایه دار، گذرگاه، محل نشستن و ستون های عمودی تشکیل می شود که معمولاً از تیرهای متقاطع و یک شبکه باز مستحکم پشتیبانی می کند، که اغلب بر روی آن تاک های چوبی یا سایر سقف ها کار می شود که موجب گسترش فضای قابل استفاده در یک ساختمان می شود یا به عنوان محافظ برای یک تراس باز محسوب می شود. آنها با تونل های سبز متفاوت هستند، به طوری که یک تونل سبز نوعی جاده در زیر سایبان درختان است. آلاچیق ها گاهی اوقات با طاق های مسقف در بین درختان اشتباه گرفته می شوند که به عنوان صندلی های نیمکت چوبی با سقف در نظر گرفته می شود که معمولاً توسط پانل های مشبک محصور شده است که چارچوبی برای گیاهان بالارونده را تشکیل می دهد. از طرف دیگر آلاچیق ساختاری بسیار بزرگتر و بازتر است. به طور معمول، آلاچیق شامل نشیمنگاه یکپارچه نمی شود اما پرگولا سازه است که مانند آلاچیق بوده ولی محصور به سقف و دیوارهای کناری نمی باشد. هر چند در انواع آلاچیق ها ممکن است دیوارهای کناری وجود نداشته باشند. در پرگولا اجازه دریافت نور خورشید به سقف داده می شود و ممکن است در شرایط بد آب و هوایی مانند باران و برف مورد استفاده قرار نگیرد. آلاچیق معمولی سازه ای در فضای باز است که دارای یک پرده مشبک یا پوشش تیر متقاطع است تا سطحی از محافظت در برابر عناصر را فراهم کند. این سازه می تواند به یک خانه متصل شود یا می تواند به صورت مستقل برای پوشش یک حیاط، یک پشت بام، پاسیو یا تقریباً هر فضای باز باشد. آلاچیق ها به دلیل تنوع فوق العاده ای از مواد طراحی که می توان در ساخت آنها استفاده کرد، بسیار محبوب هستند. این ترکیب زیبایی‌شناختی دلپذیر از ترکیبی از خورشید و سایه‌ها همراه با استفاده عملی عالی، آنها را برای بسیاری از کاربردهای فضای زندگی در فضای باز مناسب می‌سازد. در حالی که این سازه ها اغلب از نظر زیبایی شناسی بسیار دلپذیر هستند، برخی از مالکان ممکن است به دلیل طراحی باز سقف پرگولا، مشکلی با عدم پوشش عناصر داشته باشند. اگر صاحبان پرگولا خواهان محافظت بیشتر در برابر عناصر هستند، ممکن است به فکر نصب آلاچیق با سقف محکم باشند.
تاریخچه آلاچیق به سال 1498 میلادی بر می گردد که لئوناردو داوینچی در میلان انجام داد تا این تصور را ایجاد کند که میدان بزرگ و سالن پذیرایی طاقدار در داخل آلاچیقی قرار دارد که از شاخه های در هم تنیده شانزده درخت توت بزرگ تشکیل شده است. پروژه رمان به سفارش دوک میلان، لودوویکو اسفورزا، انجام شد. همچنین آلاچیق‌ها به تونل‌های سبز باغ‌های اواخر قرون وسطی و اوایل رنسانس که اغلب از شاخه‌های فنری شکل می‌گرفتند و به راحتی جایگزین شاخه‌های بید یا فندق که به هم متصل می‌شدند و مجموعه‌ای از طاق‌ها را تشکیل می‌دادند که هم خنک، هم سایه‌دار و هم نسبتاً خشک در زیر دوش باشد، بر می گردد. در زبان انگلیسی منشأ این کلمهه به لبه بیرونی اشاره دارد که اصطلاح انگلیسی از ایتالیایی نشات گرفته شده است. این اصطلاح در یک زمینه ایتالیایی در سال 1645 توسط جان اولین در صومعه رم ذکر شد. ماهیت آشکارا مصنوعی آلاچیق باعث شد که سبک باغبانی طبیعت گرایانه قرن هجدهم و نوزدهم از بین برود. با این حال آلاچیق‌های زیبا روی ستون‌های آجری و سنگی با تیرهای متقاطع قدرتمند از ویژگی‌های باغ‌هایی بودند که در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم توسط سر ادوین لوتینز و گرترود جکیل طراحی شده‌اند و مظهر علامت تجاری آنها از ساختار مستحکمی هستند که با شکوه کاشته شده‌اند. آلاچیق بسیار وسیعی در باغ های تپه در همپستد (لندن) دیده می شود که توسط توماس ماوسون برای مشتری خود طراحی شده است. کلاه فرنگی در وروتسواف لهستان در سال 1911 طراحی شد و در سال 2006 به عنوان میراث جهانی یونسکو تبدیل شد.
مواد مدرن طراحی آلاچیق از جمله چوب، وینیل، فایبرگلاس، آلومینیوم و پلی وینیل کلرید کلردار (CPVC) به جای ستون های آجری یا سنگی، مقرون به صرفه تر هستند و محبوبیت آنها در حال افزایش است. آلاچیق های چوبی یا از چوب های مقاوم در برابر آب و هوا، مانند سرو قرمز غربی یا قبلاً از چوب قرمز ساحلی ساخته می شدند. آنها رنگ آمیزی می شوند یا از چوبی که با مواد نگهدارنده یا روغن جلا تهیه شده برای استفاده در فضای باز استفاده می شود. با توجه به اینکه چوب بیشترین آسیب را در آلاچیق ها می بیند و برای نگهداری و تعمیر کمتر می توان از جایگزینی مانند مواد معاصر وینیل، فایبرگلاس، آلومینیوم و CPVC استفاده کرد. این مواد مانند آلاچیق چوبی به رنگ یا لکه سالیانه نیاز ندارند و ساخت آنها می تواند آنها را حتی از آلاچیق چوبی قوی تر و ماندگارتر کند.
از نظر فنی به پرگولا با سقف ثابت، آلاچیق می گویند. با این حال، این اصطلاح چیزی بزرگتر است که انواع آلاچیق را شامل می شود. در حقیقت این اصطلاح مختص به ایران است و در دنیا آلاچیق با نام لاتین پرگولا شناخته می شود و به نوع های مختلف مسقف و غیر مسقف تقسیم بندی می شود. با این حال ما در این مقاله با توجه به اصطلاحات فنی در بین معماران بام سبز به تفکیک این موارد می پردازیم.
آلاچیق افزودنی فوق العاده برای هر فضای بیرونی است. اما اگر بخواهید یک سقف دائمی در بالا داشته باشید تا عناصر را از خود دور نگه دارید چه کاری باید انجام دهید. بر خلاق پرگولا، آلاچیق می تواند سقف داشته باشد. پوشاندن آنها نسبتاً آسان است و می توانید از بین پانل های پارچه ای یا ثابت، سایبان ها برای پوشاندن آلاچیق خود یکی را انتخاب کنید. به شرطی که سازه بتواند سقفی را پشتیبانی کند، می توانید انواع مختلف پوشش را به آلاچیق موجود خود اضافه کنید یا از ابتدا یکی را در طرح بسازید. از مزایای سقف می توان به سایه بهتر، پناه گرفتن در برابر باران اشاره کرد و نیازی نیست منتظر رشد درختان انگور باشید. اگر آلاچیق شما سقفی ثابت دارد و به شکل گرد، شش ضلعی یا هشت ضلعی است، آلاچیق است. این سازه‌ها تقریباً همیشه مستقل هستند، بر خلاف پرگولاها که می‌توان آنها را به خانه‌ها متصل کرد یا برای پوشاندن گذرگاه‌ها و مسیرها استفاده کرد.
طرح معمولی پرگولا شامل سقف نمی شود. پرگولا کلاسیک یک ساختار باز است، با ستون هایی که سقفی را که از تیرهای متقاطع تشکیل شده است، نگه می دارند. ممکن است نرده‌ای برای صعود گیاهان وجود داشته باشد. پرگولا ها می توانند مستقل باشند یا به دیوار خانه متصل شوند و می توانند به عنوان محل نشیمن یا پیاده رو استفاده شوند. به طور سنتی، پرگولا شما با سایبانی از درختان انگور پوشانده می‌شود و سایه‌ای جذاب و شیک ایجاد می‌کند. اگر آب و هوای مناسب برای ایجاد پرگولا را دارید، این یک راه دوست داشتنی برای محصور کردن فضا است. با این حال، لازم نیست در مورد آلاچیق خود خالص باشید، و اگر برای شما مناسب است که سقف محکم تری داشته باشید، به ساختن آن ادامه دهید.
آیا برای نصب آلاچیق خود به مجوز نیاز دارید؟ هدف از صدور مجوز بیشتر اطمینان از ایمنی ساخت و ساز و همچنین اطمینان از اینکه سازه بر همسایگان تأثیر نمی گذارد است. در اینجا کمی بیشتر در مورد سیستم مجوز ساختمان عمومی آورده شده است تا به شما ایده بدهد. به طور کلی، یک آلاچیق کوچک مستقل که در حیاط خلوت قرار دارد هیچ مشکلی ایجاد نمی کند. اما سقف همه چیز را تغییر می دهد. از آنجا که افزودن سقف به این معنی است که از نظر فنی پرگولا نیست، باید برای دریافت مجوز آن از شهرداری یا نهادهای ذیربط استعلام صورت گیرد. در بسیاری از کشورها، داشتن سقف برای آلاچیق نیازمند داشتن مجوز است که در ایران این مورد در صورتی که مانع یا اشرافی در ساختمان های جوار خود ایجاد نکند، بدون مجوز ساخته می شود. در بسیاری از کشورهای دنیا این مجوز بیش از 1000 دلار هزینه می برد.
