وقتی کلمه "آموزش" درباره حیوانات خانگی میشنویم، احتمالا اولین گزینهای که به ذهنمون میرسه سگ هست. همه ما میدونیم که سگ ها خیلی آموزش پذیرن و میشه با تمرین و آموزش بهشون یاد داد که چطور رفتار کنن و کارهای خاصی رو انجام بدن. اما راجع به گربه ها چطور؟ آیا میشه به گربه ها هم آموزش داد؟ توی این مطلب میخوام به این سوال پاسخ بدم که آیا تربیت کردن گربه امکان پذیر هست یا نه.
خیلی از صاحبان حیوانات خانگی، به خصوص صاحبان گربه ها معتقدن که نمیشه به گربه ها آموزش داد و اونا رو تربیت کرد. دلیل این باور غلط هم برمیگرده به این موضوع که میگن گربه ها روحیه مستقل و سرسختی دارن. اینکه گربه ها چنین روحیه ای دارن درسته اما دلیل نمیشه که نشه بهشون آموزش داد.
خبر خوش اینه که:
صاحبان گربه ها میتونن گربه شون تربیت کنن. شما با داشتن صبر و حوصله و کمی پشتکار میتونین به گربه تون خیلی از شیرین کاری ها و آموزش های جذابی بدین که حتی خودتون باورتون نشه.
یک باور غلط دیگه اینه که گربه ما سنش بالاست و نمیشه چیزی بهش یاد داد. خوب این مطلب کاملا درست نیست. گربه ها از یک نظر مثل سگ ها هستن و اون اینه که تو سنین پایین تر بهتر و راحت تر تربیت میشن و یاد میگیرن.
پس اگه گربه ای دارین که ۴-۵ سالشه یا حتی بیشتر یکم زمان و روند یادگیری تو اونا سخت و کندتره.
چالشی که ممکنه توی آموزش دادن به گربه ها با اون برخورد کنیم اینه که گربه ها تمایلی به پیروی از دستورات ندارن. پس توقع این موضوع نداشته باشین که به یک گربه بخواین دستور بدین و اون پیروی کنه.
گربه ها هم مثل همه حیوانات دیگه علایق و انگیزه های خودشون دارن. با استفاده از این علایق و انگیزه ها میشه بهشون موارد زیادی رو یاد داد.
درسته که تشویق کردن، نوازش کردن و توجه به گربه ها، مثل سگ ها کارساز نباشه؛ اما تشویقی و خوردنی هایی که گربه رو تحریک میکنه بهترین گزینه است.
شما با استفاده از تشویقی و غذاهایی که دوست داره میتونین این انگیزه و تو گربه ایجاد کنین که آموزش های شما رو انجام بده. در واقع نقطه عطف آموزش دادن یک گربه، غذا و تشویقی هست.
یکی دیگه از چیزهایی که میتونه توی فرآیند آموزشی گربه ها به عنوان عامل انگیزشی ازش استفاده کنین، اسباب بازی های خودشه. شما با استفاده از اسباب بازی های مورد علاقه گربه تون با اون بازی کنین و حین بازی آموزش هم بهش بدید. به عنوان مثال میتونین با استفاده از اسباب بازی آموزش آوردن اجسام یادش بدین.
تربیت گربه بیش از هر چیز نیاز به صبر و پشتکار دارد، اما در نظر داشتن بعضی موارد می تونه این روند آسون تر بکنه. برای آموزش دادن گربه، این نکات را در نظر داشته باشید:
1: صبور باشید
شکیبایی مهمترین چیز در تربیت گربه است. کارشناسان و رفتارشناسان گربه معتقدن که حداقل سه جلسه آموزشی طول میکشه تا گربه دستور و خواسته شما رو درک کنه.
خوب این یعنی شما باید یک فرمان چندین و چند بار تکرار کنین تا گربه در نهایت بتونه انجامش بده. این کار هم نیاز به داشتن صبر و حوصله زیادی داره. اگه تو این مرحله گربه تون خیلی زود یاد نگرفت دست از تلاش برندارید و ادامه بدین.
2: از کلیکر استفاده کنید
برای این که یک فرمان به گربه یاد بدیم باید بتونیم شرطی شون کنیم. شرطی کردن میتونه با تشویقی یا کلیکر انجام بشه. اینطوری گربه خیلی سریع تر ارتباط بین یک اتفاق و عملی که باید انجام بده رو میفهمه.
استفاده از یک کلیک در کنار غذا و تشویقی میتونه به گربه شما بفهمونه که چه موقع و با انجام چه کاری میتونه پاداش دریافت کنه.
برای شروع سعی کنین هر بار که گربه شما کار و فرمان دلخواه شما رو انجام داد با درآوردن صدای کلیکر و دادن تشویقی بهش بفهمون که کار مورد تایید شما انجام داده.
این کار روی بچه گربه ها به شدت جوابگو هست و سریع از یک گربه بالغ نتیجه میده. اینطوری بچه گربه شما میفهمه انجام دادن کاری خاص یعنی به صدا درآمدن کلیکر و در نهایت گرفتن جایزه.
3: گامهای کوچک بردارید
از آنجایی که گربهها کمی کندتر از سگها دستورات و ترفندها یاد میگیرن، پس بهتره که فرآیند آموزش شما تدریجی باشه. سعی کنین آموزش ها رو به صورت قدم های کوچیک تقسیم کنین تا گربه بهتر بتونه انجامش بده.
به عنوان مثال، اگر میخواهین که گربه شما با استفاده از قلاده راه بره، اول از همه باید قلاده رو باهاش آشنا کنین، بعدش قلاده رو تنش کنین تا بهش عادت کنه و بعدش با قلاده با گربه راه برین. اینطوری امکان خطا توی آموزش رو هم کم میکنین و هم گربه رو خسته نمیکنین.
درباره اینکه چگونه گربه را تربیت کنیم توی این مقاله توضیح داده شده.
4: سرزنش یا تنبیه ممنوع!!
تنبه کردن حیوانات کار درستی نیست. گربه ها هم مانند سگ ها در بحث آموزش نباید تنبیه یا سرزنش بشن. نباید سر گربه داد بزنین و اونو تنبیه کنین. این کار شما نتیجه عکس داره.
با این کار فقط به گربه تون استرس میدین و از تمرین کردن دلسرد و خسته میشه؛ حتی ممکنه اعتماد به نفسش از بگیرین. پس خیلی روی این مورد حساس باشین و حواستون جمع کنین.
عوض سرزنش و تنبیه باید همیشه به دنبال تشویق کردن و دادن انگیزه به گربه باشین تا بتونین توی آموزش دادن بهش موفق باشین.
5: جلسات تمرینی کوتاه و مستمر داشته باشید
اکثر نژادهای گربه حوصله و انگیزه کافی برای تمرین کردن به مدت طولانی رو ندارن. پس سعی نکنین توی جلسات بلند آموزش بدین. اینطوری جواب نمیده. در عوض سعی کنین جلسات تمرینی تون کوتاه (مثلا حدود 10 دقیقه) و فقط یک تا دوبار در روز برگزار کنین.
نکته مهم درباره جلسات تمرینی داشتن استمرار هست. سعی کنین در طول هفته و دوره آموزش به برنامه تمرین خودتون پایبند باشین. اینطوری زودتر نتیجه کارتون میبینید.
نکته مهم دیگه اینه که توی هر جلسه تمرینی روی یک دستور تمرکز کنین تا گربه شما به اون فرمان مسلط بشه.
در زمان های غیر آموزش هم به گربه تون اسباب بازی، پازل و سایر فعالیت های تحریک کننده و ذهنی بدین تا مغزش فعال و سالم بمونه.
نتیجه گیری:
آموزش دادن به گربه ها فقط این نیست که بخواهیم چند تا تریک و آموزش و تردستی بهشون یاد بدیم. آموزش دادن میتونه حتی برطرف کردن مشکلات رفتاری در گربه ها هم باشه. ممکنه گربه شما مشکل رفتاری داشته باشه که با آموزش دادن بتونین اون برطرف کنین و زندگی خوبی با گربه تون داشته باشین.
پس آموزش و تربیت گربه خانگی خیلی مهمه و میتونه به داشتن یک زندگی مسالمت آمیز بین شما و گربه ملوس تون کمک کنه و شما رو از چالش های زندگی با گربه بدرفتار دور نگه داره.