وس اندروسن (Wes Anderson) استاد ترکیب هنرهاست. او که به وسواس قرینگی‌اش در قاب‌بندی معروف است، در Grand Budapest Hotel[1] سینمایی را تصویر کرده که مخاطب را بر جای خود میخکوب می‌کند. اما یکی از جذاب‌ترین ویژگی‌های این اثر او ترکیب نقاشی، موسیقی، هنرهای تجسمی ، ترسیمی، ادبیات و نمایش است که در جزئی‌ترین بخش‌ها نیز به نظر می‌رسند. در این مطلب به بررسی نمود این هنرها در طراحی لباس در فیلم "Grand Budapest Hotel" می‌پردازیم[2].
وقتی در زمستان 2014، "Grand Budapest Hotel"، هشتمین فیلم وس‌اندرسون به عنوان فیلم افتتاح کننده‌ی شصت‌وچهارمین جشنواره فیلم برلین انتخاب شد، Dieter Kosslick دبیر جشنواره اعلام کرد: "با افسون وس اندروسن، این فیلم کمدی، بی‌تردید غوغایی بزرگ به پا خواهد کرد.[3]" Wes Andersonبا جزئی‌نگری بی‌بدیلش، از همان اثر ابتدایی‌اشBottle Rocket ، خود را به عنوان کارگردانی معرفی کرد که هم‌خوانی ریتم عناصر تصویر در کنار یکدیگر را، به درستی می‌شناسد و به خوبی مدنظر قرار می‌دهد. او با خلق دنیایی ویژه برای هر یک از آثارش، به طراحی‌های ویژه برای هرکدام نیز دست یافته است[4].
هتل بزرگ بوداپست (Grand Budapest Hotel)، روایتگر داستان آقای Gustav مدیر هتل است که به خاطر رابطه‌ی عاشقانهش‌اش با Madam.D، وارث نقاشی پسر سیب به دست می‌شود، اما از آنجایی که Madam.D به قتل رسیده مورد سوظن قرار می‌گیرد و داستان به یک تریلر جنایی و پرهیجان در فرمی متناقض و پر از لطافت تبدیل می‌شود. روایت فیلم که بر عهده‌ی Zero، پادوی هتل است، پیچیده و پر از جرئیات مهندسی شده است و به ترتیب در چهار خط زمانی شکل می‌گیرد. ابتدا در 1985 با مقبره نویسنده‌ی داستان مواجه می‌شویم، سپس با خود نویسنده که در اتاق کارش در برابر دوربین، ملاقاتش با Zero را تعریف می‌کند، در لایه‌ی سوم نویسنده را با بازی Jude law در کنار شخصیت zero Mustafa می‌بینیم و نهایتا بازگشت به 1932 و خط داستانی اصلی. هرچقدر روایت از زمان حال دورتر شده و به گذشته می‌رود، رنگ‌ها و طراحی‌ها جان بیشتری می‌گیرند. اگر هتل 1968، رنگ‌ورو رفته و رنگ‌پریده به نظر می‌رسد، هتل 1932 پر از تنوع پالت‌های رنگی و هم‌نشینی آن‌ها در کنار هم است. لباس‌ها نیز، به شکلی هدفمند، هرچقدر بیشتر به مرکز دنیای فانتزی فیلم نزدیک می‌شوند، جزئیات بیشتری را شامل می‌شوند.
اندرسون (Anderson) که در روایت نیز، هنر نقاشی را به عنوان یکی از پایه‌های اصلی انتخاب کرده، در طراحی عناصر بصری‌اش نیز تاثیر به سزایی از این هنر گرفته است. [6]Milena Canonero طراح لباس فیلم، که پیش ازین در دو فیلم دیگر Andersonنیز با او همکاری داشته، نقاشی و عکاسی را به عنوان مهم‌ترین منابع الهامش معرفی کرده است. Gustav Klimtیکی از نقاشانی است که Anderson به طور ویژه‌ای برای طراحی فضای کلی فیلم از او متاثر شده است. طراحی لباس شخصیت Madam.d که توسط Tilda Swinton تصویر شده، مشخصا براساس تابلوی معروف بوسه اثر klimtشکل گرفته است. او که زنی جذاب، قدرتمند، پولدار است با پالت رنگی متاثر از این اثر، ویژگی هنردوستی و کولکسیونر بودن خود را به خوبی به نمایش می‌گذارد. به علاوه اینکه طراحی گریم و اکسسوری‌هایی همچون کلاه و کت مخمل و زیورآلات او نیز تکمیل کننده‌ی شخصیت او هستند.[7]
با اینکه زمان روایت در میانه‌ی دو جنگ جهانی اول و دوم و مکان کشوری غیرواقعی، جمهوری زوبروکا، واقع در اروپای شرقی در نظر گرفته شده است، اما تیم طراحان سعی بر این داشته‌اند تا با خلق پالت رنگی‌ای غیرقابل حدس و شاید ناموزون، دنیای فانتزی خود را خلق کنند[8]. به همین دلیل در کنار تاثیر رنگ‌های klimt می‌توان ردپای مشخصی از نقاشی‌های Kees van Dongen را نیز مشاهده کرد؛ از طراحی صحنه‌ی هتل و جزئیات آن، تا طراحی یونیفرم‌های بنفش هتلداران و پادوها.
میلنا کانانرو (Milena Canonero) در مصاحبه با vanity fair[9] ، آثار عکاسانی همچون Man Ray و George hurrell را نیز دیگر آثار تاثیرگذار در ساخت دنیای هتل بزرگ بوداپست خوانده است. آثاری که علاوه بر فضای کلی، طراحی صحنه و لباس در قاب‌بندی‌های دوربین نیز نمایانند[10].
اگر در طراحی لباس شخصیت Madam.D قدرت، ثروت و هنر کلیدواژه‌های اصلی هستند، و پالت رنگ‌های درخشان انتخاب شده‌اند، برای کاراکتری همچون Agatha که دختر شیرینی فروش و شیرینی‌پزی دوست داشتنی است، فقر، کارگری و البته جسارت نقوش اصلی را ایفا می‌کنند. به همین دلیل در طراحی لباس او، از پالت پاستیلی رنگ‌های شیرین و غلبه‌ی رنگ گندمی بهره برده شده تا وجهه‌ی لطیف او به نمایش گذاشته شود.
در طراحی یونیفرم‌های نظامیان ارتشی، رنگ خاکستری به یونیفرم‌های رایج در جنگ‌جهانی اول اشاره دارد، هرچند که Milena سعی کرده تا تعمدا با منطق تاریخی و حتی مکانی تعریف شده تناقض ایجاد کند. او که برای دستیابی به شناسنامه‌ی هر شخصیت جلسات متعددی را با Andersonگذرانده، برای شخصیتی همچون Madam.D حدود 21 دست لباس اتود زده درحالی که نهایتا تنها سه دست این لباس‌ها در قاب تصویر دیده می‌شوند. با اینکه اعضای خانواده Madam.D از ابتدا به خاطر سوگوار بودن با پالت رنگ تیره به نمایش درمی‌آیند اما، رنگ تیره به خوبی نمایانگر کاراکتر Dimitri و دستیار خبیثش است. کت چرم Willem Dafoe که کاراکتر Jopling را بازی می‌کند، یکی از نشانه‌های نقض منطق زمانی روایت است که به خوبی وجهه‌ی شرور این شخصیت را نیز نشان می‌دهد.[11]
زیرو (Zero) جوان، با بازی Tony Revolori مهاجری پر جنب و جوش که کمد لباس‌هایش شامل یونیفرم بنفش رنگ و لباس‌های فروتنانه و فرودستانه است، وقتی به Zeroکهنسال تبدیل می‌شود، همچنان لباس‌هایی به تن دارد که همان ایده فروتنی را تکرار می‌کنند. او کت بنفشی تیره به تن دارد، که گویی ادای دین به لباس‌های موسیو Gustav، پس از دستیابی به ثروت است و تنها تفاوت او، یقه اسکی قرمزی است که ثروت و قدرت کنونی و گذشته‌ی پر فراز و نشیبش را نمایندگی می‌کند.
هم‌نشینی وسواس Anderson و نگاه زیبایی‌شناسانه‌ی Canonero منجر به حضور برندهای معتبر و نام‌آشنا در تیم طراحی لباس هتل بزرگ بوداپست شده است. Silvia Venturini Fendi، مدیر خلاقیت برند Fendi، معتقد است که سینما همیشه بخش مهمی از زندگی این برند بوده است. به همین دلیل پیشنهاد همکاری با Canonero را به عنوان فرصتی برای بازگشت به سینما پذیرفت. این برند در سه فیلم Conversation Piece، The Lady of the Camellias و The Royal Tenenbaums نیز با قطعاتی از لباس‌ها و اکسسوری‌هایش حضور داشت. این برند با دوخت اورکت Madam.D و کت خاکستری رنگ شخصیت Henckels با بازی Edward Norton، جلوه‌ی پلیس خوش‌پوش و زن ثروتمند فیلم را پوشش داد. Prada که پیش از این کارگردانی دو فیلم کوتاه تبلیغاتی‌اش را به Andersonسپرده بود، با طراحی چمدان‌هایی با قاب چوبی، چرم نرم و رنگ بلوطی، برای شخصیت‌های Madam.D و Gustav، دِین خود را به این کارگردان ایفا کرد[13]. علاوه بر اینکه کت چرم ترندی Jopling نیز متعلق به همین برند است. Milena پارچه‌ی بنفش رنگ مورد نظرش را از برند انگلیسی Hainsworth[14] انتخاب کرد، و سپس در کارگاه گرتیز با همکاری تیم دوخت، یونیفرم‌های بنفش رنگ کارمندان هتل را خلق کرد[15].
درست است که از ابتدایی‌ترین نما، تا آخرین قاب تصویر فیلم، دنیای خلق شده‌ی یک کارگردان است، اما اثر انگشت Wes Anderson به طرز جالبی در جزئی‌ترین عناصربه چشم می‌خورد. او برای طراحی سلاح‌ها و جواهرات مخصوصی که در دستان Jopling دیده می‌شود، به سراغ دوست نزدیک خود Waris Ahluwalia[16] ، طراح جواهرات، فعال اجتماعی و بازیگر رفت که بیشترین شناخت را از فضای ذهنی‌اش داشت. طراحی لوگوها و نشان‌ها نیز، همچون لوگوی اصلی هتل، شیرینی فروشی، سنجاق سینه‌ها و غیره، همگی یا توسط خود شخص Anderson شکل گرفته و یا نهایتا توسط او پرداخت شده است.
اندرسون (Anderson) در کنار وسواس خاصی که برای مدیریت تیم‌های طراحی و جزئیات بصری به کار می‌برد، در ارتباط با بازیگران نیز شیوه‌ی خود را دارد. او برای این فیلم از همه‌ی بازیگرانش خواست تا موهای سر و صورتشان را تا روز قبل از تصویربرداری اصلاح نکنند. بدین شکل تیم گریم این امکان را داشت که در آخرین لحظه طراحی مورد نظرش را قطعی کند. بازیگرانش که کاملا از سلیقه و طرز فکرش آگاهند، برای نزدیک شدن به ظاهر کاراکتر تنها نقاشی و اتود لباس‌ها را می‌بینند؛ زیرا که تا آخرین لحظه‌ی پیش از فیلمبرداری امکان پرداخت‌های کوچک ویژه‌ی Anderson وجود دارد[17].
حالا که از فیلم جدید او، The French Dispatch، در جشنواره کن 2021 رونمایی شد، مخاطبان زیادی انتظار یک شگفتی دوباره را می‌کشند. شگفتی‌ای که بار دیگر، خلاقیت، جزئی‌نگری و جذابیت نگاه Wes Anderson را به رخ خواهد کشید.
کلمات کلیدی:
اولیه: Wes Anderson
ثانویه: Grand Budapest hotel| هتل بزرگ بوداپست | وس اندرسون
فرعی: طراحی لباس | تیلدا سوئینتون | Tilda Swinton | Klimt | Madam.D| نقاشی | عکاسی | Prada| fendi| اکسسوری | جواهرات | لوگو | نشان | جشنواره کن | جشنواره فیلم برلین | پالت رنگی | Milena Canonero| Man Ray | Joplin| Bottle Rocket | تحلیل فیلم | سینما | فانتزی |
[1] https://www.imdb.com/title/tt2278388/
[2] https://www.instagram.com/p/CNuCiojF3Nc/
[3] https://www.screendaily.com/news/grand-budapest-hotel-to-open-berlinale-/5063246.article
[4] https://mag.sarak-co.com/custom-design-for-d-story-telling/
[5] https://www.instagram.com/p/CQfka02gLZR/
[6] https://www.imdb.com/name/nm0134382/
[7] https://mag.sarak-co.com/pop-art/
[8] https://mag.sarak-co.com/%d8%b3%d8%aa-%da%a9%d8%b1%d8%af%d9%86-%d8%b1%d9%86%da%af%e2%80%8c%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%ac%d8%b3%d9%88%d8%b1%d8%a7%d9%86%d9%87/
[9] https://www.vanityfair.com/hollywood/2014/03/the-grand-budapest-hotel-fashion
[10] https://mag.sarak-co.com/anti-culture-1960/
[11] https://mag.sarak-co.com/%da%86%d8%b1%d9%85-%da%af%db%8c%d8%a7%d9%87%db%8c/
[12] https://mag.sarak-co.com/dior-and-i/
[13] https://variety.com/2014/film/festivals/wes-anderson-grand-budapest-hotel-prada-1201091474/
[14] https://www.hainsworth.co.uk/
[15] https://mag.sarak-co.com/fashion-corporation/
[16] https://www.thenationalnews.com/arts-culture/a-chat-with-waris-ahluwalia-jeweller-actor-and-activist-1.140289
[17] https://www.instagram.com/p/CM4Dch_lvzB/
منتشر شده در نشریه کمد سارک
برای مطالعه در مورد طراحی صحنه‌ی این فیلم در مجله‌ی آگراندیسمان به لینک زیر مراجعه کنید:
