آب نبات چوبی، یکی از انواع شیرینیها هستند که، بیشتر مواد تشکیل دهنده آنها، شکر و یا شیرینکنندههای دیگر است؛ همچنین علاوه بر آنها، اسیدهای آلی، اسانسها و رنگهای مختلف نیز در ترکیب آبنبات چوبی وجود دارند. اگر دقت کرده باشید، آب نبات چوبی تقریباً خشک و سفت است، زیرا رطوبت آن فوق العاده کم است. از انواع آبنبات چوبی، می توان به ساده، شیری و میوهای اشاره کرد؛ البته برای تولید نوع بدون قند آن، از شیرینکنندههای مجاز استفاده می شود. آب نبات چوبی یکی از دوستداشتنیترین و محبوبترین خوراکیها برای کودکان است و خوردن آن مثل شکلات مغزدار و شکلات شیری برایشان لذتبخش است. این شیرینی، به این دلیل که یادآور خاطرات دوران کودکی بزرگسالان هم هست، در بین آنها نیز طرفداران زیادی را به خود جذب کرده است؛ شما میتوانید به راحتی، این تنقلات خوشمزه را در منزل خودتان تهیه کنید و در کنار کودک دلبندتان از خوردن آن لذت ببرید.
برای تهیه آب نبات چوبی، اول باید دو عدد کاغذ روغنی را، روی سطح کارتان پهن کنید، سپس کاسه بزرگی را از آب یخ پر کرده و کنار بگذارید. حالا در داخل یک شیر جوش کوچک، شکر را با شربت گلوکز و یک چهارم فنجان آب مخلوط کنید، یک عدد دماسنج آشپزخانه را داخل شیرجوش بگذارید، سپس شیرجوش را روی حرارت قرار دهید. در این مرحله، برای اینکه شکر در مخلوطی که آماده کردید کاملا حل شود، باید حرارت اجاقگاز را از درجه حرارت متوسط بالاتر برده تا مخلوط شروع به جوشیدن کند و از همزدن هم دست نکشید.
حالا یک قلمموی شیرینیپزی کوچک بردارید، آن را داخل آب خیس کنید، در داخل ماهیتابه، اطراف آن قسمت که بالاتر از مخلوطِ در حال جوش است را خیس کنید، این کار باعث یکدست شدن مخلوط و حل شدن شکر در آن میشود، بگذارید مخلوط تا زمانی که، دماسنج دمای ۳۱۰ درجه فارنهایت یا ۱۵۵ درجه سانتیگراد را نشان دهد، به مدت حدود پنج تا هفت دقیقه بجوشد.
وقتی که مخلوط به این دما رسید، آن را با دقت از روی حرارت بردارید و داخل یک کاسه آب یخ قرار دهید، طوری این کار را انجام دهید که باعث غوطهور شدن تابه در آب نشود و مواظب باشید که حتی یک قطره آب هم وارد آن نشود؛ برای خنک شدن آن، باید حداقل به مدت ده تا پانزده ثانیه شیرجوش داخل کاسه یخ بماند و در نهایت میتوانید آن را بردارید.
شما میتوانید، در صورت تمایل، بعد از خارج کردن تابه از کاسه یخ، خیلی سریع و با احتیاط هر اسانسی که دوست دارید را به آن بیافزایید و هم بزنید، تا آبنبات چوبی اسانسدار به دست بیاورید.
همانطور که از قبل، دو عدد کاغذ روغنی را روی سطح کارتان پهن کردید، در این مرحله شربت تهیه شده را بر روی آنها به شکل دایرههایی با قطر پنج تا هفت سانتیمتر بریزید؛ توجه داشته باشید، برای اینکه آب نباتها به هم نچسبند، باید بین آنها را در فاصلهای تقریبا به اندازه هفت تا نه سانتی متر قرار دهید.
در نهایت، قبل از سفت شدن آبنباتها، بلافاصله چوب آب نبات را داخل مایع آن قرار داده و به آرامی فشار دهید، سپس ترافلهای رنگی را بر روی مایع آبنبات پخش کنید و پس از خنک شدن و سفت شدن آبنباتها، آن را به آرامی از کاغذ جدا کنید.
برای تولید و ساخت آب نبات به مقدار انبوه در کارخانههای تولیدی، طی عملیاتی اول شکر را به همراه گلوکز و آب داخل یک مخزن میریزند تا این مخلوط به خوبی جوشانده شود، به این ترتیب، شکر در محیط اسیدی گلوکز به قند احیاء تبدیل میشود. پس از این عملیات، شربتی به دست میآید که باید آن را به دستگاه پخت آبنبات انتقال دهند، دستگاه پخت آب نبات را به این علت که، اکسیژن موجود در هوا، باعث اکسیداسیون شربت نشود، خلاء میکنند و شربت تولید شده، تحت خلاء و در دمای مناسب پخت، بین ۱۳۶ تا ۱۴۲ درجه سانتیگراد پخته می شود؛ این خلاء کردن دستگاه، باعث میشود، در شفافیت شربت لطمهای وارد نشود، زیرا در غیر این صورت، شربت در حضور اکسیژن، رنگ شفاف خود را از دست می دهد و کدر می شود.
بعد از مدتزمانی که شربت تولید شده در دستگاه پخت آبنبات به خوبی پخته میشود، آن شربت پخته شده تبدیل به خمیری میشود که برای خنک شدن و سفت شدن، آن را به بخش خنککن انتقال میدهند؛ در این مرحله، اگر نیاز به طعم دادن و اضافه کردن اسانس یا رنگ دادن به خمیر به دست آمده باشد، این عملیات نیز، در هنگام انتقال خمیر به بخش خنککن انجام میشود.
از این مرحله به بعد، با توجه به سفارش تولید، خمیر وارد دستگاههای مختلف میشود، مثلاً برای تولید آبنبات مغزدار، خمیر به دست آمده را وارد دستگاه مخصوصی میکنند که قادر است، در داخل خمیر مغز تزریق کند. بعد از تزریق مغز، برای اینکه خمیر را بتوان به اندازه و شکلهای مختلف تبدیل کرد، آن را به دستگاه پرس فرم دهنده انتقال میدهند. از آنجا به بعد، برای اینکه آبنباتها به آن شکل و طعم مورد نظر سفارش دهنده درآیند، آنها را وارد تونل خنککننده مینمایند، تا پس از گذشت از این مرحله، وارد پروسه ی بسته بندی شوند.
در بستهبندی آب نبات، برای جلوگیری از نفوذ رطوبت هوا، گرد و خاک و آلودگی محتویات آن، باید آبنباتها در بستههایی از جنس کاغذ مومی، فویل و آلومینیوم آستردار، پلی پروپیلن و سایر مواد مجاز برای بسته بندی محصولات غذایی، بسته بندی و عرضه شوند. همچنین در صورتی که، از مواد بسته بندی چاپی استفاده میشود، سطح چاپ شده نباید در تماس با فرآورده باشد؛ از این رو عرضه تعدادی از واحد های آب نبات در بسته بندیهای ثانوی پلاستیکی، مقوایی، قوطی فلزی و شیشه ممکن است.