یکی از اجزای مکانیکی پر کاربرد در ماشین‌آلات، بخش هوافضا، دستگاه‌های صنعتی و… بلبرینگ است. اکثریت افراد بلبرینگ را به عنوان وسیله‌ای که در برقراری حرکت‌های دورانی کاربرد دارد، می‌شناسند. همچنین اندازه و نوع بلبرینگ از روی شماره فنی آن شناخته می‌شود. بلبرینگ‌ها قطعات با دقتی هستند که در سایزهای مختلف در بازار عرضه می‌گردند. چند نوع بلبرینگ وجود دارد؟ در چه سایزهایی می‌توانیم بلبرینگ را تهیه کنیم؟ برای آنکه بتوانیم بلبرینگ را اندازه‌گیری کنیم چه اقداماتی باید انجام دهیم؟ آیا معیار خاصی برای اندازه‌گیری ابعاد بلبرینگ وجود دارد؟
بلبرینگ و انواع آن
بلبرینگ از خانواده چرخدندهها و یاتاقان‌ها است که برای کاهش اصطکاک، افزایش سرعت و چرخش کارایی دارد. بلبرینگ از اجزای اصلی همچون ساچمه، رینگ خارجی، رینگ داخلی، قفسه، کاسه نمد فلزی و… تشکیل گردیده است. علت اصلی استفاده از بلبرینگ برای جلوگیری از تماس به صورت مستقيم فلز با فلز خواهد بود و از ایجاد اصطکاک، سایش قطعات، افزایش مصرف انرژی و توليد گرما جلوگیری می‌کند. همان طور که می‌دانید انواع بلبرینگی که وجود دارند، براساس قابلیت میزان تحمل بار به شکل شعاعی یا محوری و نوع کاربرد دسته‌بندی می‌شوند:
انتخاب سایز و اندازه بلبرینگ
بلبرینگ‌ها باید سایز کافی داشته باشند تا بتوانند قوی عمل کنند و در برابر فشارهای وارد شده دوام لازم را داشته باشند. عملکرد هر جزء که شامل غلتنده، روانکار، آب بند، مسیرغلتش و اجزا غلتنده می‌شود؛ میزان طول عمر این تجهیز را مشخص می‌کند. اگر قصد دارید سایز بلبرینگ را انتخاب کنید، خوب است موارد زیر را مد نظر قرار دهید:
جدول سایز بندی بلبرینگ
طبق مواردی که ذکر شد ابعاد و مشخصات بلبرینگ به کاربرد و طول شفت بستگی دارد زیرا می‌توانند به میزان زیادی عملکرد آن را تحت تاثیر قرار دهند. به همین علت بلبرینگ در سایز و اندازه‌های متفاوت مورد استفاده قرار می‌گیرد. در زیر ابعاد بلبرینگ براساس سایزهای مختلف قابل مشاهده هستند:
کد و سایز انواع بلبرینگ
بلبرینگ‌ها معمولا دارای کد استاندارد هستند که به عدد DIN623 کد استاندارد بلبرینگ می‌گویند. این کد استاندارد به کشور آلمان برمی‌گردد و اکثریت بلبرینگ‌ها به جز بلبرینگ آمریکایی تیمکن که از این استاندارد پیروی نمی‌کند، همه مدل‌های دیگر از این استاندارد پیروی می‌کنند. همچنین این سایز و کدهای استاندارد مربوط به بلبرینگ به صورت پنج رقمی هستند که شامل اطلاعات فنی این تجهیز است. زمانی که کد و اعداد پشت سر هم قرار بگیرند نشان‌دهنده شماره فنی رولبرینگ‌ها یا بلبرینگ است. به طور مثال: پسوند+ شماره فنی بلبرینگ+ پیشوند= شماره فنی بلبرینگ؛ حرف اول، نوع بلبرینگ را مشخص می‌کند. کد مربوط به انواع بلبرینگ‌ها به شرح زیر است:
بلبرینگ ها چگونه اندازه گیری می شوند؟
پس از مدتی کار کردن ممکن است اعداد روی بلبرینگ‌ها ناخوانا شود و در چنین شرایطی باید به صورت دستی اندازه بلبرینگ را محاسبه کنیم. این کار به کمک کولیس یا خط کش می‌تواند صورت بگیرد که مرحله به مرحله آن به شرح زیر است:
چه معیارهایی برای مشخص کردن سایز بلبرینگ وجود دارد؟
برای انتخاب کردن سایز بلبرینگ دو اصل اساسی وجود دارد که به شرح زیر است:
پسوند می تواند شامل چه جزئیاتی از ویژگی های بلبرینگ باشد؟
کلام پایانی
همان طور که بیان شد بلبرینگ در چند نوع به بازار عرضه می‌شود که براساس نیاز هر کدام کارکرد خود را دارد. ابعاد و مشخصات بلبرینگ مانند یک شناسنامه بر روی آن نوشته شده است که هنگام خرید می‌توانید از روی این اعداد تشخیص دهید که بلبرینگ مدنظر شما است یا خیر. همچنین به‌علت آنکه بلبرینگ یک جزء اصلی و کارآمد به حساب می‌آید، گاهی اوقات اعداد روی آن بعد از مدتی غیرقابل مشاهده می‌شوند که می‌توانید با ترفند دستی اندازه آن را محاسبه کنید. ناگفته نماند که هنگام خرید بلبرینگ از یک راهنمای پسوند کمک بگیرید تا بتوانید بلبرینگ مورد نظرتان را خريداری کنید زیرا ممکن است گاهی اوقات هر سازه کدهای مخصوص خود را داشته باشد.
منبع: روان چرخش آریا
