بلبرینگها برای آسان کردن حرکت در چرخهای همه وسایل نقلیه و دیگر وسایل دارای چرخ مثل هواپیما، دوچرخه و... مورد استفاده قرار میگیرند. کاهش اصطکاک میان دو سطح و همینطور نرمتر کردن حرکت وظیفه بلبرینگها است. در نتیجه بلبرینگها تأثیر زیادی بر روی سلامتی دستگاهها و میزان بازدهی آنها دارد. اگر بلبرینگها خراب شوند سبب بهوجودآمدن مشکلاتی مانند خرابشدن دستگاه و در خطر بودن اپراتور دستگاه خواهند شد. در نتیجه باید سعی شود خیلی سریع این بلبرینگها تعویض یا تعمیر شوند.
لب پر شدن و ترک برداشتن سطوح داخلی و خارجی بلبرینگها یکی از انواع خراب شدگی بلبرینگ است. وقتی بلبرینگ دچار ترکهای بزرگ و یا کوچک شود احتمال شکستگی آن وجود دارد. بهطورکلی لب پر شدن به معنی جداشدگی یا کنده شدن یک قسمت از حلقه و یا ساچمه است.
استفاده از ابزار نامناسب در زمان نصب بلبرینگ، ضربهزدن با چکش به بلبرینگ در زمان جا انداختن آن و یا واردشدن بارهای محوری بالا بر روی بلبرینگ، از جمله موارد و دلایل ایجاد ترک و لب پر شدن بلبرینگها هستند. اگر میخواهید از لب پر شدن بلبرینگها جلوگیری کنید باید همیشه میزان بار وارد شده بر آنها را کنترل کرده و در زمان نصب بلبرینگ نباید به آنها ضربه وارد کرد. برای جلوگیری از بهوجود آمدن ترک بر روی بلبرینگ باید موارد زیر را رعایت کرد:
· استفاده از روانکار مرغوب و مناسب
· نصب درست بلبرینگ بر روی دستگاه
· بررسی و کنترل تنظیم دما و حذف فشارهای به وجود آمده از حرارت
· درستکردن انطباق و کمکردن آن
· بررسی بار وارد شده بر روی بلبرینگ
تغییر رنگ در بلبرینگها به علت گرما و زنگ زدن رخ میدهد. اگر بلبرینگها در مدت زمان استفاده حرارت زیادی را متحمل شوند دچار تغییر رنگ میشوند. تغییر رنگ با اشکال متفاوتی مانند خوردگی، بهوجودآمدن حفرههای الکتریکی و زنگزدگی خود را نشان میدهد. راههای پیشگیری از این مشکل عبارتاند از:
· کنترل وجود روانکارها مانند روغن و گریس
· کنترل همیشگی دمای بلبرینگ
· تنظیم حرارت وارد شده بر روی بلبرینگ
· تمیز کردن مدوام محیط کاری بلبرینگ
خزش در بلبرینگها یکی دیگر از گزینههای خرابی در آنهاست. خزش بیشتر با سطح خارجی بلبرینگ مرتبط است. بهطورکلی شل و یا لق بودن سطوح خارجی حلقه بلبرینگ در نقاط متصل شدن با سفت و یا شل شدن و لقلق زدن سطوح بیرونی حلقه بیرونی بلبرینگ در متصل شدن با یاتاقان باعث خزش میشود. با بهوجودآمدن خزش به مرور زمان پدیده سایش هم در بلبرینگ به وجود میآید. در نتیجه باید پیش از بروز مشکلات خزش و سایش، بلبرینگ را تعمیر و یا تعویض کرد.
یکی از راههای پیشگیری از وجود خزش در بلبرینگ، روانکاری درست و دورهای بلبرینگهاست. اگر بهصورت کنترل شده و در فواصل زمانی مناسب بلبرینگها را با روغن و گریس باکیفیت، روانکاری کرد دیگر پدیده خزش و سایش در آنها بروز نمیکنند. راههای دیگر برای پیشگیری از خزش بلبرینگ عبارتاند از:
· بررسی دورهای و کنترل اندازه انطباق حلقههای درونی و بیرونی و یاتاقان
· بالابردن انطباق
· تنظیم اندازه بار وارد شده در جهت محور بر روی بلبرینگ
· کنترل آببندی یاتاقان
· بررسی اندازه روانکاری سطحهای بلبرینگ
بهوجودآمدن لکه در بلبرینگ به علت گیرپاژهای کوچک روی سطحهای چرخشی است. در اصل گیرپاژهای کوچک در مسیر حرکت ساچمه یا حلقه درونی بلبرینگ به وجود میآید. در ادامه ایجاد لکه در بلبرینگ قسمتی از سطح به علت حرارت ناشی از اصطکاک ذوب میشود و ناهمواری در سطح دیگر را ایجاد میکند. در بعضی مواقع لکهدار شدن با تغییر رنگ بلبرینگ اشتباه گرفته میشود. لکهدار شدن بلبرینگ در نتیجه خرابشدن آنها به علت توجه نکردن به مشکلات دیگر است.
راههای جلوگیری از بهوجودآمدن لکه در بلبرینگها عبارتاند از:
· بررسی اندازه روانکار استفاده شده
· کنترل خاصیت روانکار بهصورت دورهای و در فواصل زمانی مختلف
· کم شدن میزان لقی حلقه درونی یا تلرانس بلبرینگ و رولبرینگ
· بهکارگیری روانکار مقاوم در مواجه با فشارهای بالا
بهوجودآمدن خطوخش در سطح بلبرینگ هم یکی دیگر از انواع خرابیهای بلبرینگ است. اگر بتوان از این موضوع جلوگیری کرد و عوامل آن را شناسایی نمود؛ میتوان از دندانهدندانه شدن بلبرینگ هم جلوگیری کرد. خطوخش در بلبرینگ به علت وارد شدن فشار زیاد بر این دستگاه بوده که اگر ادامه یابد موجب سایش و خزش در بلبرینگ میشود. خراشها، شکافهای کم عمق روی سطح بلبرینگ هستند.
راههای پیشگیری از وجود خط و خش در بلبرینگ عبارتاند از:
· بهکارگیری یک روانکار مناسب
· کنترل میزان روانکار استفاده شده در فواصل زمانی مناسب
· تمیزکردن همیشگی محیط کاری بلبرینگ
· تنظیم اندازه بار وارد شده بر روی بلبرینگ
همچنین میتوانید در وبسایت بیرینگ مارت مطالب بیشتری در مورد خط و خش بلبرینگ بخوانید.
دندانهدندانه شدن بلبرینگ یکی از خرابیهای رایج در این قطعه است. در این خرابی، بلبرینگ دچار گودی و تورفتگی بر روی حلقه بیرونی و یا مسیر حرکت ساچمهها ایجاد میشود. یکی از دلایل مهم و اصلی در ایجاد دندانهدندانه شدن بلبرینگها، عدم تمیزی محیط کار و مواد اضافی در اطراف آن است. در اصل با ورود مواد زائد به درون بلبرینگ بهمرورزمان این قطعه دچار تورفتگی خواهد شد. اگر بلبرینگ در معرض ضربات سنگین چکش قرار بگیرد دچار دندانهدندانه شدن میشود.
راههای پیشگیری از دندانهدندانه شدن بلبرینگها عبارتاند از:
· اصلاح بارهای وارد شده سنگین روی بلبرینگ
· استفاده از وسایل آببندی باکیفیت
· تمیزکردن و از بین بردن مواد اضافی در محیط کار بلبرینگ
· تصفیه کردن و استفاده از روانکارهای خوب و مناسب
· نصب درست و رعایت اصول جا انداختن و یا خارجکردن بلبرینگ
· بهکارگیری ابزار مناسب و استاندارد در زمان نصب
کلام پایانی
بلبرینگها به علت بهکارگیری ساچمه برای بهوجود آوردن چرخش و حرکت قطعات مصرفی بکار برده میشوند. درنتیجه این قطعات به روانکاری مناسب و محافظت خوب نیاز دارند. بلبرینگها در طی زمان کارایی خود را از دست داده و مستهلک میشوند. اگر شما با خرابیهای آنها آشنایی داشته باشید و بتوانید از بروز آنها پیشگیری کنید؛ بهراحتی عمر بلبرینگهای دستگاه خود را افزایش میدهید. مهمترین نکته برای نگهداری خوب بلبرینگ، روانکاری خوب و تمیز نگه داشتن محیط اطراف آن است.