?این به آن در!
مروری بر نظرات سیاستمداران و فضای رسانهها درباره قانون حجاب
?آیت الله خامنهای مهر ۹۱ به خراسان شمالی رفتند و بعد از استقبال مردم از ایشان، در جلسه با روحانیون گفتند: «بعضی از همینهایی که در استقبالِ امروز بودند...خانمهایی بودند که در عرف معمولی به آنها میگویند «خانم بدحجاب»؛ اشک هم از چشمش دارد میریزد. حالا چه کار کنیم؟ ردش کنید؟ مصلحت است؟ حق است؟ نه، دل، متعلق به این جبهه است؛ جان، دلباختهی به این اهداف و آرمانهاست.»
?رهبری از روحانیون و طلاب خواستند نهی از منکر آنها با زبان خوش باشد و نه با ایجاد نفرت. بر همین اساس تاکید کردند: «او یک نقصی دارد. مگر من نقص ندارم؟ نقص او ظاهر است، نقصهای این حقیر باطن است؛ نمیبینند. گفتا شیخا هر آنچه گویی هستم / آیا تو چنان که مینمایی هستی؟ با این نگاه و با این روحیه برخورد کنید. البته انسان نهی از منکر هم میکند؛ نهی از منکر با زبان خوش، نه با ایجاد نفرت.»
?اما این مطالب به معنای بیاعتقادی آیت الله خامنهای به قانون حجاب نبود. درباره ماجرای دی۹۶ و دختران_خیابان_انقلاب، رهبری گفتند: «پولهاى زيادى خرج میكنند، فعّاليّت زيادى میكنند...براى اينكه بتوانند روى اين نقطهى حسّاس، [يعنى] نقطهى هويّت مستقلّ فرهنگىِ زنِ مسلمان، اثرگذارى كنند...كه نتيجهاش بالاخره اين بشود كه مثلاً فرض كنيد چهار دختر فريب بخورند و در خيابان حجابشان را بردارند...بعضىشان هم ممكن است پول بگيرند -حالا من نميدانم، نميتوانم قطعاً بگويم- و اين روسرى را از سرشان بردارند يعنى مثلاً ما چه شديم! نتيجهى همهى آن تلاش، خلاصه ميشود در اين نتيجهى كوچکِ حقير. خب، تا اينجا مسئلهاى نيست...»
?آیت الله خامنهای حساسیتشان را از افرادی عنوان کردند که از خواص جامعه هستند و از حجاب اجباری انتقاد میکنند. ایشان در این سخنرانی گفتند: «[ميگويند] امام كه فرمودند بايد زنها باحجاب باشند، همهى زنها را نگفتند! حرف_بيخود! ما بوديم آن وقت، ما خبر داريم؛ چطور اينجور است؟ امام در مقابل يک منكر واضحى كه بهوسيلهى پهلوى و دنبالههاى پهلوى در كشور بهوجود آمده بود، مثل كوه ايستاد، گفت بايد حجاب وجود داشته باشد. در مقابل همهى منكرات، امام همينجور محكم ايستاد.»
?رهبری معتقدند حکومت در قبال حرام_اجتماعی مسئولیت دارد. بر همین اساس با انتقاد از کسانی که گناه_حجاب را با گناه_غیبت مقایسه میکنند، گفتند: «آنچه انسان [از آن] رنج ميبرد، اين است كه تشخيص نيست. ما كه نگفتيم اگر كسى در خانهى خودش در مقابل نامحرم روسرىاش را برداشت، ما او را تعقيب ميكنيم؛ [خير] ما او را تعقيب نميكنيم، در خانهى خودش است، كار شخصى ميكند.»
?دی۹۷ برخی از فعالان فرهنگی حوزه حجاب با رهبری دیدار کردند. مطابق نقل روزنامه خراسان، امیرحسین بانکیپور که در این جلسه حاضر بوده میگوید: «رهبر انقلاب به این نکته اشاره کردند که این که حضرت امام از اول انقلاب رعایت حجاب را در جامعه به صورت قانون آوردند، از مصادیق این بیان بود که "آن چه پیر در خشت خام میبیند..."؛ خیلی وقتها حضرت امام دیدگاههایی داشتند که ما تعبداً میپذیرفتیم، ولی دلیلش را آن زمان متوجه نمیشدیم و بعدها زمان به ما نشان میداد که چقدر این کار، حسابشده بود.»
?بانکیپور در ادامه اینچنین نقل میکند: «بعضیها فکر میکنند که اگر مسئله الزام به رعایت حجاب در جامعه نباشد، کشور، خودش به یک تعادلی میرسد. آقا نظرشان این نبود، میگفتند اگر این مسئله از ناحیه حضرت امام از همان اول محکم نشده بود، الان وضعیت کشور ما و سیمای ظاهری کشور ما حتی از کشوری مثل ترکیه، به مراتب بدتر بود.»
?آقای زیبایینژاد نیز که در جلسه حاضر بودند میگویند: «اینکه حجاب نماد زن انقلابی است باعث می شود که هر کس انگیزه مقابله با انقلاب دارد، سراغ حجاب می رود و فردا اگر حاکمیت از بحث حجاب کوتاه آمد، به منزله شکست انقلاب قلمداد می شود و من این سخن را به رهبر معظم انقلاب عرض کردم. ایشان به بنده حاشیه زدند که جریانات چپ، حجاب را به امری نمادین تبدیل کردهاند که شکست حجاب را به مثابه شکست انقلاب قلمداد کنند.»
?در هر صورت آیت الله خامنهای معتقدند نباید از قانون حجاب کوتاه آمد. ایشان در ۲۵ مرداد۸۳ گفتند: «در مسألهی زن هم موضع شما تدافعی نیست؛ تهاجمی است. آنها اعتراضشان به ما این است که چرا زنهایتان حجاب دارند؛ چرا حجاب اجباری است. خود آنها هم بیحجابی را اجباری کردند؛ این به آن در!»
?یکی از محورهای درسگفتگوی زن، بررسی دقیقتر نسبت دولت با هنجارهای دینی است. با شرکت در این دوره به بیش از ۶۰ ساعت درسگفتگو پیرامون مسائل زنان دسترسی پیدا کنید.
?ما از حجاب مطلقاً یک قدم هم عقبنشینی نداریم
گزارش غیر رسمی از جلسه محرمانه آیت الله خامنهای با فعالان حوزه حجاب
?دی ۹۷ خبر جلسه رهبری با برخی از فعالان فرهنگی در خصوص حجاب منتشر شد، اما متن آن به جز چند مصاحبه از اعضای حاضر در جلسه اطلاعرسانی نشد. با این حال سید محمدحسین دعایی که در این جلسه حاضر بوده، در نشست دیگری گفت: «به دفتر ایشان رفتم متن فرمایشات را پیاده کرده بودند و طبقه بندی آن خیلی محرمانه بود. گفتند می توانید از آن نکته برداری کنید، زرنگی کرده و دیدزنی کردم و تقریبا تمام مطالب را در ۴۳ نکته یادداشت کردم فقط یک مورد در آن هست که شاید صلاح نباشد رسانه ای شود، نکته ای است که حضرت آقا در مورد دولتی ها گفتند.»
?این سخنان در برخی سایتها منتشر و حذف شد و اکنون از طریق Archive.org قابل دسترسی است. با این حال لینک و فایل پیدیاف از صفحه سایت منتشر کننده نیز آماده شده و برای علاقهمندان ارسال میشود.
آنچه در ادامه میآید دیدگاههایی است که در این گزارش غیر رسمی منتشر شده است. این مطالب فارغ از درستی یا نادرستی آنها، به نظر میرسد به فهم بهتر منطق قانون حجاب از منظر سیاستگذاران اصلی جمهوری اسلامی کمک میکند.
?آقای دعایی میگوید: در صحبتهای حضرت آقا این جمله و مضمونش ۸ مرتبه تکرار شد: «اعتقادم این است، مسئله حجاب و عفاف، مسئله بسیار مهمی است...» ایشان گفتند: ما میگوییم فیلمهایی که مروج حجاب است را درست کنید در حالی که گزارش جشنواره فجر را برای من آوردند، دیدم فیلمهایی مورد تشویق قرار گرفته است که ضد خانواده و ضد عفت است.»
?دعایی میگوید: «رهبری ۴ بار تکرار کردند که در مساله حجاب عقبنشینی نکنید، اگر عقبنشینی کنید، حکم الهی نقض میشود.
رهبری گفتند: «حجاب و عفاف قهراً شکل برجستهای پیدا میکند و به شکل نماد درمیآید و اختیاری هم نیست.» این را دقیقاً در مقابل صحبتهای آقای زیبایینژاد بیان کردند که چرا حجاب را نماد کردهاید تا اگر ضربه بخورد، نظام ضربه بخورد؟»
?نکته دیگر در این گزارش این است که رهبری گفتهاند: «نمیتوانیم این مساله را در عداد مسائل دیگر قرار دهیم. بالاتر از آنهاست. من مساله را اینطور میفهمم.» مطابق این روایت، در اینجا یکی از خانمها در صحبتهایشان گفتند در مساله حجاب تردیدهایی ایجاد شده است. اما رهبری گفتهاند: «من قبول نمیکنم بعضی در مورد مساله حجاب دچار تردید شده باشند. جامعه زنان به طور وسیع از حجاب ابا ندارند.»
?دعایی همچنین نقل میکند که برخی فعالان در این جلسه گفتهاند: «اگر جریان حجاب اختیاری اتفاق بیفتد، جریان جامعه به سمت انقلاب جنسی و تحولات میرود.»
ظاهراً این دیدگاه مورد تایید رهبری هم قرار گرفته و ایشان نیز بر «فعال بودن یک جریان مخالف نظام اسلامی و اسلام برای ایجاد فساد اخلاقی و فساد جنسی» تاکید کردهاند.
?نکته مهم دیگر اینکه مطابق نقل این گزارش رهبری صراحتاً گفتهاند: «ما از حجاب مطلقاً یک قدم هم عقبنشینی نداریم...اگر حجاب به این شکل در کشور ما الزامی و قانونی وجود نداشته باشد، مطمئن باشید وضع حجاب در این کشور از همه کشورهای دیگه من جمله ترکیه بدتر خواهد شد.» در این نقل آمده: «رهبری معظم روی تبلیغ زنان برجسته محجبه تاکید داشتند...حضرت آقا [گفتند:] چرا نمیآیید فاجعهای را که رضاشاه آفرید برای مردم جا بیندازید؟»
?همچنین آیت الله خامنهای گفتهاند: «ما سر کار آمدیم ببینیم حکم خدا چیست و به آن عمل کنیم. حالا در جامعه جوی ایجاد شده از حکم خدا عقبنشینی کنیم؟ ما باید رضای الهی را تعقیب کنیم...اگر امام رضوان الله علیه حجاب را اجباری نمیکردند، جوانان ما به جبهه نمیرفتند...این همه زن مومنه پشت جبهه نبود. این همه تلاش عظیم سیاسی که زنان ما انجام میدهند نبود. اینها از برکات آن دوراندیشی و قاطعیت امام راحل بود.»
مدرسه آزادفکری