ارث یکی از مهمترین موضوعات حقوقی در نظام حقوقی ایران است که همیشه با پرسشها و ابهامات زیادی همراه است. در این مقاله به صورت تخصصی اما قابلفهم برای عموم مردم، به سؤالات پر تکرار در زمینه ارث پاسخ داده میشود. این مقاله میتواند برای کسانی که با فوت یکی از اعضای خانواده مواجه شدهاند یا میخواهند درباره حقوق خود در آینده بیشتر بدانند، راهنمایی مفید و کاربردی باشد.
در صورت فوت پدر، فرزندان او از جمله طبقه اول وراث محسوب میشوند. اگر فرزندان تنها بازماندگان متوفی باشند، تمام دارایی پدر بین آنها تقسیم میشود. اما نکته مهم این است که پسر دو برابر دختر ارث میبرد. به عنوان مثال، اگر یک پسر و یک دختر از پدری باقی مانده باشند، دارایی به سه قسمت تقسیم شده، دو قسمت به پسر و یک قسمت به دختر تعلق میگیرد.
اگر علاوه بر فرزندان، مادر یا همسر پدر نیز زنده باشد، ابتدا سهم قانونی آنها پرداخت میشود و مابقی بین فرزندان بر اساس نسبت فوق تقسیم میگردد.
در صورتی که زنی فوت کند و هیچ وارثی جز همسرش نداشته باشد، همسر او مستحق نصف اموال زوجه است. اما باقیمانده اموال متوفی به دولت تعلق میگیرد، مگر اینکه وصیتنامه قانونی وجود داشته باشد یا اقربای دیگری مانند عمه، خاله، دایی یا عمو پیدا شوند که طبق قانون، در نبود وراث طبقه اول و دوم، طبقه سوم ارث میبرند.
نکته: اگر زن دارای اموال غیرمنقول (مانند زمین یا ملک) باشد، سهم همسر فقط از بهای ملک است نه خود ملک.
اگر مردی فوت کند و فرزند، پدر، مادر یا سایر بستگان نداشته باشد و تنها وارثش همسر او باشد، طبق قانون، همسر تنها یک چهارم اموال منقول و یک چهارم بهای اموال غیرمنقول را به ارث میبرد.
باقیمانده دارایی متوفی در چنین شرایطی نیز مانند حالت قبل، یا به سایر اقوام طبقه سوم (در صورت وجود) میرسد یا در نهایت به دولت تعلق میگیرد.
در صورت تعدد زوجات، همگی همسران قانونی که در زمان فوت همسر در قید زوجیت با او باشند، به صورت مساوی از سهم زوجه (یعنی یک هشتم کل اموال در صورت وجود فرزند و یک چهارم در صورت نبود فرزند) ارث میبرند.
برای مثال، اگر مردی دو همسر رسمی داشته باشد و دارای فرزند هم باشد، مجموع سهم زوجه یک هشتم است که بین دو همسر به صورت مساوی تقسیم میشود؛ یعنی هر همسر یک شانزدهم از دارایی را دریافت خواهد کرد.
سهم شوهر از ارث همسر، به وضعیت داشتن یا نداشتن فرزند بستگی دارد:
در هر دو حالت، مابقی دارایی زن بین سایر وراث او (مانند پدر، مادر، خواهر، برادر یا اقوام دیگر) تقسیم میشود.
در مورد خود زن نیز اگر او در جایگاه وارث باشد، داشتن یا نداشتن فرزند همسر، تاثیری در میزان ارث زن ندارد، بلکه قانون به سهم مشخص زوجه از اموال منقول و بهای غیرمنقول اشاره دارد که تغییری نمیکند.
ارث موضوعی است که هم جنبه مالی دارد و هم عاطفی، چراکه معمولاً پس از فوت عزیزان مطرح میشود. دانستن قوانین ارث میتواند از بروز بسیاری از اختلافات خانوادگی جلوگیری کند. برخی از نکات مهمی که باید به آنها توجه داشت:
اگر هنوز سؤالی درباره نحوه تقسیم ارث دارید یا درگیر پروندههای حقوقی مربوط به ارث هستید، میتوانید با خانم مرتضوی، وکیل پایه یک دادگستری با تجربه در دعاوی ارث و انحصار وراثت، مشورت کنید تا از حقوق قانونی خود باخبر شوید و بهترین تصمیم را بگیرید.
اگر در مورد ارث یا تقسیم دارایی متوفی سؤالی دارید یا نیاز به راهنمایی حقوقی دارید، همین حالا با ما تماس بگیرید و از مشاوره ما بهرهمند شوید.
شماره تماس : 09151672014
آدرس: مشهد، بلوار معلم ، حد فاصل معلم 28 و چهارراه دانشآموز، پلاک 706 طبقه دوم
