میانگین تولید شیر در چند سال گذشته افزایش چشمگیری داشته است که منجر به تغییر سیستمهای مدیریتی، ژنتیکی و تغذیهای شده است. تغییر در اجزا و ترکیب شیر از جمله چربی و پروتئین ارتباط نزدیکی با تغییرات جیره و افزودنیهای موجود در آن دارد. جیره گاوهای شیری غنی از غلاتی است که موجب افزایش کربوهیدرات غیرفیبری و نشاسته در جیره میشود و از سهم علوفه در جیره میکاهد.
همانطور که میدانید این موضوع سبب افزایش اسیدهای چرب فرار شکمبه، کاهش pH آن، تغییر جمعیت میکروبی شکمبه شده و در نتیجه اسیدوز و لنگش در دام بروز میکند. این مسئله با اثر بر مسیرهای بیوهیدوژناسیون، باعث افزایش ساخت ترکیبات واسطهای مانند CLA ترانس9 سیس 11 شده که افت چربی شیر را در پی دارد.
اسیدوز تحت حاد شکمبهای در گله گاوهای شیری که با میزان بالای کربوهیدراتهای با قابلیت تخمیر بالا و فیبر کم تغذیه میشوند، به ویژه در ابتدای شیرواری و در پیک تولید شیر، بیشترین وقوع را دارد. این بیماری منجر با تجمع اسیدهای چرب فرار در شکمبه، باعث افت ظرفیت بافری شکمبه میشود که در نهایت نسبتهای بین اسید استیک، اسید پروپیونیک و اسید بوتیریک را تغییر میدهد. کاهش درصد چربی و پروتئین شیر به میزان 3/0 و 1/0 درصد به ترتیب، به ازای هر گاو در یک سال موجب ضرر اقتصادی 400 تا 475 دلار میشود. [1، 2 و 3]
در واقع رابطه بین اسیدوز و کاهش چربی شیر هنوز به طور دقیق مشخص نشده و پیچیده است. زیرا درصد چربی شیر وابسته به نژاد، فصل، روزهای شیردهی و ترکیب جیره بوده و تغییر میکند. یکی از عوامل دیگری که باعث افزایش تولید اسیدهای چرب ترانس میشود، استفاده از لیپید و چرب غیر اشباع در جیره است.
نکته مهم در استفاده از بافرها این است که ساز و کار تأثیر هر یک از منابع بافری سدیمی و منیزیمی بر تغییر الگوی اسیدهای چرب شکمبه به درستی مشخص نیست. بنابراین بهتر است از بافرهای ترکیبی (حاوی چند ماده اولیه متنوع) مانند بافر مگاباف استفاده کرد. در شرایطی که تنش افت چربی شیر در گله دامهای پر تولید وجود دارد، استفاده از بافر ممکن است باعث افزایش چربی شیر نشود، ولی میتواند به نسبت دامهایی که از بافرهای منیزمی و سدیمی استفاده نمیکنند، مقدار چربی شیر را ثابت نگه دارد. همچنین میتواند غلظت چربی ترانس10 c 18 را در این دامها کاهش دهد.
این مطلب بخشی مقاله شرکت سپاهان اندیشه سازان آرون میباشد، درصورت تمایل به مطالعه کامل مقاله در اینجا کلیک کنید.