آیا در مدرسه از شیمی متنفر بودید؟ اگر بله، پس به اندازه کافی به شما آموزش داده نشده است. شیمی سرگرم کننده است و می تواند بسیاری از پدیده های مختلف را که در اطراف شما اتفاق می افتد توضیح دهد. واکنش های شیمیایی مختلف محصولات مختلفی را تشکیل می دهند. در حالی که برخی از واکنش های شیمیایی را می توان در زندگی روزمره مشاهده کرد، مانند تشکیل کشک و مخلوط کردن شکر و قهوه، برخی دیگر به محیط ها و کاتالیزورهای کنترل شده نیاز دارند. تماشای بسیاری از این موارد بسیار دیدنی است، زیرا نتایج بصری باورنکردنی ایجاد می کنند.
بریگز راشر که به «ساعت نوسانی» نیز معروف است، یکی از رایجترین واکنشهای شیمیایی نوسانی است. برای شروع این واکنش شگفت انگیز، سه ماده شیمیایی بی رنگ - یدات پتاسیم اسیدی شده (KIO3 + H2SO4)، محلولی از اسید مالونیک و سولفات منگنز مونوهیدرات (HOOCCH2COOH + MnSO4. H2O) و پراکسید هیدروژن رقیق (H2O2) - با هم مخلوط می شوند.
رنگ محلول به دست آمده بین بی رنگ، کهربایی و آبی تیره حدود 3-4 دقیقه در نوسان است و واقعاً یک جشن برای چشم است.
اگر می خواهید جادوی مصر را در آزمایشگاه بازسازی کنید، این واکنش برای شما عالی است. قهرمان این فرآیند جیوه(II) تیوسیانات یا Hg(SCN)2 است. این جامد سفید را می توان در آزمایشگاه با واکنش رسوبی بین نیترات جیوه یا کلرید جیوه با تیوسیانات پتاسیم تهیه کرد. این ماده شیمیایی، زمانی که مشتعل میشود، نوعی واکنش زنجیرهای را دنبال میکند که دود و خاکستر آزاد میکند و به ستون زیتونی تبدیل میشود که شبیه به مار است، از این رو نامش را میدهند. رنگ مار را می توان با افزودن مواد شیمیایی مناسب یا مواد رنگی تغییر داد. با این حال، جیوه یک ماده شیمیایی بسیار سمی است و باید با دقت مورد استفاده قرار گیرد.
زیبایی این واکنش در این است که به اشتباه کشف شده است. زمانی که شیمیدان شوروی، بوریس پی بلوسوف، سعی داشت یک مدل شیمیایی ساده از اکسیداسیون مولکولهای آلی در سلولهای زنده ایجاد کند، مشاهده کرد که واکنش به پایان نرسید و در عوض بین رنگهای مختلف در نوسان بود، دقیقاً مانند تصاویر یک کالیدوسکوپ.
برای تکرار نتیجه، شما به سادگی نیاز دارید که برم را با یک اسید آلی (ترجیحاً اسید مالونیک) در حضور یک کاتالیزور فلزی مانند منیزیم یا کروم ترکیب کنید، و آنچه مشاهده می کنید جریانی از امواج در حال تغییر رنگ است. این واکنش را واکنش بلوسوف-ژابوتینسکی نیز مینامند.
بله درست خواندید! اگر تا به حال قصد دارید یک فیل را به عنوان حیوان خانگی بگیرید، ما بهداشت دهان و دندان را برای شما پوشش داده ایم. این واکنش یک واکنش تجزیه ساده بین پراکسید هیدروژن و یدید پتاسیم یا سدیم همراه با مقداری صابون است که به واکنش دهنده ها اضافه می شود. باعث تولید مقدار زیادی کف و حباب هایی می شود که مانند خمیر دندان در حال انفجار از لوله بیرون می آیند. همچنین میتوانید رنگهایی را به محلول اضافه کنید تا خمیر دندان رنگارنگتری تولید کنید. با این حال، اینکه آیا عاج فیل را تمیز می کند یا خیر، باید توسط شما تأیید شود.
این یکی از واکنشهای سادهتر در این فهرست است. پلی اکریلات سدیم یک پلیمر جالب است. ظرفیت جذب و نگهداری آب فوق العاده ای دارد. بنابراین، هنگامی که آب به پلیمر پیوند متقابل اضافه میشود، بلافاصله هیدراته میشود و خوشههای کرکی سفیدی تشکیل میدهد که به یکدیگر نمیچسبند و دقیقاً شبیه برف هستند. پلیمر پودری می تواند در عرض چند ثانیه 500 برابر جرم خود را در آب خالص جذب کند. کمی رنگ فلورسنت اضافه کنید و این را در تاریکی مشاهده کنید: بصری مسحورکننده خواهد بود!