ایران ما به لحاظ برخورداری از پشتوانه قوی فرهنگی و تاریخی سازه‌های خلاقانه و شاخصی در گوشه و کنار خود دارد. در واقع این هنرمندان توانسته‌اند سبک خاصی از معماری را بنیان گذاری کنند و در برخی موارد آثار شگفت انگیزی همچون پرسپولیس، کاخ بیشاپور در بخش مرکزی استان فارس و شهر کازرون، برج کاشانه بسطام در شمال شهرستان شاهرود، گنبد سلطانیه در شهر زنجان، کاروانسرای سنگبست خراسان و… را خلق کنند. قرون ۱۵، ۱۶، ۱۷ و ۱۸ میلادی دوران اوج معماری ایرانی به شمار می‌آید که گستره هنر ایرانیان به خارج از مرزهای کشور کشیده شد. در واقع، سرزمین‌های امروزی ترکیه، آذربایجان، عراق، ازبکستان، هندوستان و… از هنر دست هنرمندان و معماران برتر ایرانی بهره‌مند شدند.
تاج محل
بنایی که همگان به خوبی آن را می‌شناسند و سالانه میزبان بازدیدکنندگان متعددی از سراسر جهان است. . پرآوازه ترین آرامگاه جهان که در ۲۰۰ کیلومتری شهر دهلی‌نو واقع شده است. به دستور شاه جهان با هدف یادبود همسر ایرانی‌اش ارجمند بانو مشهور به ممتاز محل بنا شد. شاید جالب باشد بدانید معماری این ساختمان که ترکیبی از معماری ایرانی و معماری مغولی است به رهبری معمار ایرانی احمد لاهوری و برادرش حمید لاهوری صورت گرفته است. در ساخت آن بیش از ۲۰.۰۰۰ معمار شرکت داشته‌اند و عیسی خان شیرازی و امانت خان شیرازی طغرانویس خوشنویسی کتیبه‌ها و دیوارهای این بنا را را بر عهده داشته‌اند.
هوشنگ سیحون
مرد بناهای ماندگار؛ پس از اتمام تحصیلات در دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران راهی پاریس شد. علت نام‌گذاری ایشان به این عنوان خلق آثار چشم‌نوازی همچون طراحی آرامگاه نادرشاه در مشهد، آرامگاه کمال‌الملک در نیشابور، آرامگاه بوعلی سینا در همدان، آرامگاه خیام در نیشابور، بازسازی و طراحی آرامگاه فردوسی در طوس، طراحی و ساخت مقبره کلنل محمد تقی خان پسیان و ساخت ساختمان بانک سپه در میدان توپخانه تهران است. این چهره فاخر فرهنگ و هنر ایران در سال ۱۳۹۳ در ونکوور کانادا چشم از جهان فرو بست.
بهرام شیردل
یکی از چهره‌های بین‌المللی معماری ایران که پروژه‌های متعددی در سطح جهانی طراحی کرده است. بهرام شیردل همچنین موفق به دریافت جوایز معتبر متعددی برای فعالیت‌های خود شده است. کارنامه او سرشار از آثار چشم‌گیر و بی نظیری همچون میدان ژاک کارتیه مونترال، بازسازی شهر سمرقند در ازبکستان، موزه ملی اسکاتلند، کتابخانه شهر اسکندریه، کتابخانه ملی شورای شهر کانسای-کان ژاپن است. آقای شیردل پس از بازگشت به ایران در دهه ۷۰ پروژه‌های موفق دیگری در وطن خود طراحی کرد. مرکز تجارت جهانی شیراز، مجموعه گردشگری پدیده شاندیز کیش، طرح توسعه حرم حضرت معصومه، ساختمان مرکزی بانک صادرات ایران و ترمینال مسافری فرودگاه بین‌المللی امام خمینی تهران برخی از آنان هستند.
سید هادی میرمیران
سید هادی میرمیران زاده ۱۳۲۳ در قزوین در طول زندگی حرفه‌ای خود جوایز متعددی را کسب کرد. از میان آن‌ها می‌توان به دریافت نشان معماری ایران از انجمن مفاخر معماری ایران، طرح برگزیده در مسابقه طرح خانه مولانا تهران، دریافت لقب شهروند افتخاری اصفهان و… اشاره کرد. از جمله پروژه‌های و آثار وی نیز باید به طرح ساختمان کتابخانه ملی ایران (اجرا نشده)، طراحی سفارت ایران در بانکوک و فرانکفورت، طراحی کتابخانه ملی ژاپن و طرح ساختمان موزه ملی آب (اجرا نشده) توجه نمود.
میرمیران پس از انقلاب از سال ۱۳۵۸ به عنوان مدیر طراحی در شرکت خانه‌سازی ایران در اصفهان مشغول به کار شد و از سال ۱۳۶۴ به همراه گروهی از همکارانش شرکت مهندسان مشاور نقش جهان-پارس را بنا نهاد و تا واپسین روزهای حیات خود در این شرکت مشغول بود. از مهمترین ویژگی کارهای میرمیران توجه و تأکید بر «زمینه» و «تاریخ»، با هدف احیای فرهنگ ایرانی- اسلامی، حفظ روح معماری کهن ایران با روش‌های نوین طراحی، تکیه بر الگوها و فرم‌های تاریخی و… بوده‌اند. وی پس از یک دوره ده ساله نبرد با بیماری سرطان، سرانجام در شامگاه فروردین ۱۳۸۵ در برلین چشم از جهان فرو بست.
حسین امانت
طراح و معمار نام آشنا ایرانی مقیم کانادا است که در سال ۱۳۲۱ به دنیا آمد. نام آشناترین فعالیت او طراحی و ساخت پروژه برج میدان آزادی (شهیاد) تهران در سال ۱۳۴۹ است. این بنا به عنوان نمادی از «ایران مدرن» و نشانی از «دروازه تمدن بزرگ» در سده بیستم ساخته شد.
امانت همچنین طراح و آرشیتکت ساختمان‌های اولیه دانشگاه صنعتی شریف و ساختمان سازمان میراث فرهنگی بوده است. همچنین بنای دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، ساختمان مرکزی رادیو و تلویزیون پکن، بنای سفارت ایران در پکن که متمایز ترین سفارتخانه در ناحیه دیپلماتیک در این شهر است، نیز در جمله آثار اوست. حسین امانت دانش‌آموخته دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران و از شاگردان حیدر غیایی و هوشنگ سیحون بوده است.
بدون شک لیست نام‌داران و معماران برتر ایرانی آن‌چنان طولانی و پر ستاره است که پرداختن به آن در قالب یک مطلب نمی‌گنجد و درازای آن ممکن است از حوصله خوانندگان محترم خارج باشد. از این رو، با پرداختن به برخی چهره‌های شاخص در این فرصت تلاش کردم تا سهم خود را هر چند اندک به جا آورم.
