این مقاله بهصورت سلسلهوار تنظیم شده، تیترهای جذاب دارد و در انتها هشتگهای پیشنهادی نیز آمدهاند.
دین و وظیفه من به رادیو معارف و برنامه زلال احکام
---
آیا همه احکام دینی باید برایمان قابلدرک باشند؟
برخی احکام اسلامی تعبدی هستند؛ یعنی گرچه فلسفهی آنها را ندانیم، باز هم موظف به اجرای آنها هستیم. اینکه نتوانیم دلیل عقلی یا علمی برای حکمی پیدا کنیم، دلیلی بر نادرستی آن نیست. مثل بسیاری از عبادات که تنها با تسلیم و ایمان، معنا مییابند.
در فتاوای مراجع تقلید آمده که تراشیدن ریش، حرام است یا احتیاط واجب در ترک آن وجود دارد. برخی مراجع مانند حضرت امام خمینی (ره) تأکید کردهاند که حد شرعی ریش همان مویی است که روی صورت میروید. برخی دیگر اجازه دادهاند تنها ریش چانه (اصطلاحاً ریش پروفیسوری) باقی بماند، اما نظر غالب فقها بر لزوم حفظ ریش است.
> «سبیلهای خود را کوتاه کنید و ریش خود را بلند نگه دارید، تا شبیه یهود و مجوس نباشید.»
روایات متعددی بر این نکته تأکید دارند که ریش زینت مردان و نشانهی تمایز از غیرمسلمانان بوده و هست.
وقتی حکمی بهعنوان حرام یا واجب از سوی مراجع مطرح میشود، پیروی از آن نهتنها نشانهی بندگی، بلکه تمرینی برای تسلیم در برابر ارادهی الهی است. گرچه ممکن است برخی با آن موافق نباشند یا آن را سخت بدانند، اما حقیقت دینداری در همین تبعیت نهفته است.
یکی از مخاطبان پرسیده بود: «در راه سفر به مشهد بودم، اذان ظهر گفته شد اما نتوانستم نماز بخوانم. وقتی به شهر خودم رسیدم، آیا باید نماز را شکسته بخوانم یا کامل؟»
پاسخ حجتالاسلام جواهری به نقل از نظر آیتالله شبیری زنجانی چنین است:
اگر در آخر وقت نماز، در محل اقامت دائمی خود بودهاید، نماز قضا را باید بهصورت کامل بخوانید.
اگر در آخر وقت هنوز در سفر بودید، نماز را باید شکسته قضا کنید.
یعنی معیار، محل حضور فرد در پایان وقت نماز است، نه ابتدای آن.
---
نتیجهگیری
احکام اسلامی گاه سادهاند و گاه نیاز به تعمق دارند. اما روح همهی آنها، تربیت انسان مطیع، مسئول و متصل به خداوند است.
تراشیدن ریش تنها یک ظاهر نیست؛ نشانی از هویت، تسلیم، و اطاعت است. و گاه، در دل یک حکم ساده، جهانی از حکمت نهفته است.
---
هشتگهای پیشنهادی:
#فتوا
#ریش_در_اسلام
#پرسش_و_پاسخ_شرعی
#احکام_دینی
#مراجع_تقلید
#احکام_نماز
#سبک_زندگی_اسلامی
#هویت_دینی
اگر خواستی همین مقاله را برای جوانان اروپایی یا غربی به زبان انگلیسی و با سبک Q&A بازنویسی کنم، خوشحال میشوم کمکت کنم.