در طول تاریخ اسلام، بسیاری از اختلافات میان مسلمانان علیرغم حضور مستقیم پیامبر اسلام (ص) رخ داده است. این مقاله تلاش دارد با طرح چند سؤال کلیدی و ارائه مثالهای تاریخی، به این موضوع مهم بپردازد که چرا حتی با وجود پیامبر، وحدت و تبعیت کامل به دست نیامد.
آیا میدانستید پیامبر اسلام (ص) در طول حیاتشان ۲۷ غزوه را رهبری کردند؟ غزوه به جنگهایی گفته میشود که خود پیامبر در آنها حضور داشت. اما سریهها مأموریتهایی بودند که بدون حضور ایشان انجام میشد. پیامبر برای هر جنگ، بسته به شرایط، جانشینی برای خود تعیین میکرد. این خود نشان میدهد که حتی در زمان حیات پیامبر نیز اداره جامعه نیاز به ساختار و جانشین داشت.
برخی میپرسند: اگر واقعاً پیامبر در غدیر و مناسبتهای دیگر حضرت علی را به جانشینی معرفی کرده بود، چرا امت دچار اختلاف شد؟ مگر پیامبر محبوب دلها نبود؟ پاسخ این است که حتی اعلان پیامبر هم نمیتواند جلوی حسادت، دنیاطلبی و سوء برداشتها را بگیرد. همانطور که اعلان خدا جلوی حسادت شیطان را نگرفت.
تکبر موضوعی است که باید سراسر عمر به آن فکر کنیم و حسادت حسد و بخل و حرص را بخوبی بشناسیم. تا را هدایت و انسانیت را کشف کنیم
تاریخ گواهی میدهد که پیامبر (ص) بارها و بارها مسائلی را بیان فرمودند، اما امت دچار اختلاف شد. چرا؟ چون تبعیت کامل از پیامبر نیاز به تسلیم، آگاهی و تقوا دارد، نه فقط شنیدن دستور.
قدرت طلبی و غفلت از خودسازی و عمل نکردن کامل به دستورات از ما شیطانی دیگر خواهد ساخت
شاید برایتان جالب باشد بدانید که با وجود حضور پیامبر و اقامه نماز، وضو و اذان در میان مسلمانان، هنوز هم بر سر جزئیات آن اختلاف هست:
وضو: پیامبر در برابر چشم مردم وضو میگرفت. با این حال هنوز هم درباره شستن پا یا مسح کردن آن اختلاف وجود دارد.
اذان: آیا پیامبر اذان را از مناره میگفتند؟ آیا هر سه وقت اذان داشتیم؟ چرا برخی از عبارات در اذان نزد مذاهب مختلف متفاوت است؟
نماز: آیا «بسمالله الرحمن الرحیم» را بلند میگفتند یا آهسته؟ اختلاف در همین جزئیات ساده، نشان میدهد که صرف دیدن یا شنیدن کافی نیست، شناخت هدایت شده شناخت هادی شناخت جانشین شناخت خدا و امام لازم است.
فهم عمیق معارف، انتقال صحیح و پذیرش عقلی و قلبی توامان مهمترین مسأله هر مسلمان است.
مثلاً در اجرای حد سرقت، آیا باید از مچ دست قطع شود یا انگشت؟ حتی در این مسائل نیز اختلاف وجود دارد، با اینکه در زمان پیامبر حدود اجرا میشد.
در صلح حدیبیه، زمانی که پیامبر دستور داد قربانی کنید و حلق نمایید، برخی از اصحاب برخاستند و گفتند: «تو به ما وعده داده بودی به مکه میرویم.» یا در خطبه نماز جمعه، وقتی صدای کاروان تجاری آمد، برخی خطبه پیامبر را رها کرده و به سمت تجارت رفتند. حتی در جنگ احد، برخی پیامبر را تنها گذاشتند. این نشان میدهد که اطاعت کامل نیاز به بصیرت و توجه و عمق یقین و ایمان عمیق دارد، نه صرفا همراهی ظاهری.
اگر در زمان پیامبر با وجود اعلان صریح در موضوعاتی مانند نماز، وضو، اذان، اجرای حدود و... باز هم امت دچار اختلاف شد، چگونه میتوان انتظار داشت که فقط با یک اعلان جانشینی، همه چیز بدون اختلاف باقی بماند؟ آن هم مردمی که مثل شأن همین امروز هم هست
راه حل در مطالعه، آگاهی، انتقال درست و تربیت فکری نسلهاست. امروز وظیفه ماست که با کتاب، استدلال، و منطق، فرزندانمان را با حقیقت امامت و ولایت آشنا کنیم. همانگونه که در پایان سخنرانی اشاره شد، کتابهایی چون «قبله کعبه» (۸۰ پرده از فضائل حضرت علی علیهالسلام نوشته حامد کاشانی) میتواند هدیهای بسیار ارزشمند در ایام غدیر باشد.
#غدیر
#امیرالمومنین
#ولایت
#اختلاف_در_اسلام
#نماز
#وضو
#اذان
#سیره_نبوی
#تاریخ_اسلام
#شناخت_ولایت
اگر خواستید همین مقاله را به نسخه انگلیسی برای مخاطب غربی نیز تبدیل کنم، خوشحال میشوم انجام بدهم.
