کارنامه مالی یک سال کاری اشخاص حقیقی یا حقوقی که جهت محاسبه مالیات به اداره امور مالیاتی تسلیم می شود را اظهارنامه مالیاتی گویند.شرکت ها پس از شروع فعالیت می بایست در ۴ ماه اول هر سال اظهارنامه مالیاتی ارائه بدهند.تمامی اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی باید با توجه به درآمد خود به پرداخت مالیات اقدام کنند و توسط این اشخاص اظهارنامه مالیاتی با اعتراف بر میزان درآمد اشخاص، تکمیل شده و به اداره مالیاتی باید تحویل داده شود. مالیات به ۲ صورت خود اظهاری و علی الرأس محاسبه می شود:
در روش خود اظهاری، باید اشخاص حقیقی یا حقوقی، میزان مالیات خود را بدون دخالت ممیزین و کارشناسان سازمان امور مالیاتی، به صورت واضح بیان کنند و هیچ گونه شک و شبهه ای در آن وجود نداشته باشد. کارشناسان سازمان امور مالیاتی پس از بررسی مدارک ارسالی توسط شخص حقیقی یا حقوقی و اطمینان از صحت مدارک ارسالی و عدم تخلف از قوانین، مالیات اعلام شده را پذیرفته و به همان مقدار، پرداخت مالیات برای شخص منظور می گردد. شرکت هایی که به مدت ۳ سال اظهارنامه مالیاتی آن ها از طرف سازمان امور مالیاتی قابل قبول باشد و نسبت به مالیات خود اعتراضی نداشته باشند، مشمول ۵ درصد جایزه خوش حسابی برای مالیات های پرداختی ۳ ساله شان می شوند
زمانی که اظهارنامه به صورت صحیح اعلام نشود و خطایی در تکمیل آن خواه عمدا/سهوا رخ دهد، یعنی پس از تحویل اظهارنامه مالیاتی به اداره مالیات ناصحیح بودن آن تشخیص داده شود، در اینصورت درستی اظهارنامه توسط ممیز رد شده و محاسبه میزان مالیات آن شرکت به صورت خود جوش انجام می گیرد که به آن علی الرأس گفته می شود.
پرداخت مالیات در صورتی به حالت علی الرأس محاسبه خواهد شد که یک/چند مورد ذیل در تکمیل اظهارنامه اتفاق افتاده باشد:۱- حساب سود و زیان و تراز نامه در آن وجود نداشته باشد.۲- مدارک و گزارشات مورد نظر با توجه به درخواست ممیز ارائه نشود.۳- مدارک داده شده از نظر اداره ی مالیاتی غیرقابل رسیدگی باشد به این معنی که دفاتر مورد قبول باشد اما هزینه های دفاتر مورد قبول واقع نگردد. نکته ۱: چنانچه در محاسبه سود و زیان اشتباهی رخ داده باشد با ارائه مدارک لازم به مدت یک ماه از تاریخ انقضای تسلیم اظهارنامه تا رفع اشتباهات، به مؤدی زمان داده می شود. بنابراین بایستی در تنظیم اظهار نامه مالیاتی دقت کافی داشته باشید و از صحت آن اطمینان حاصل کنید نکته ۲: از آنجایی که شیوه ارائه اظهار نامه به صورت خود اظهاری می باشد، پس شخص با قید میزان درآمد خود، مالیات لازمه را پرداخت می نماید.
۱- تمام اشخاصی که به صورت حقیقی یا حقوقی به فعالیت خود مشغولند۲- اشخاص حقیقی و حقوقی که در ایران اقامت دارند و داخل یا خارج از کشور دارای فعالیت هستند۳- اشخاصی که خارج از ایران اقامت دارند و درآمد و فعالیت آنها از طریق ایران می باشد۴- تمامی اشخاص غیرایرانی فعال در ایران که از طرق مختلف مثل: ارائه تعلیمات، واگذاری امتیازات و غیره موفق به کسب درآمد شده اند، به نسبت در آمدهایی که در ایران کسب می کنند باید مالیات پرداخت کنند.
۱- شهرداری۲- سازمان هایی که دولت بودجه ی آن ها را مشخص می کند۳- موسسات و وزارت خانه های دولتی ۴- شرکت های تعاونی دانش آموزی، کارمندی، کشاورزی، کارگری، صیادی و عشایری اشخاص حقوقی چه زمانی باید اظهارنامه مالیاتی خود را تسلیم سازمان امور مالیاتی کنند؟ اشخاص حقوقی باید اظهارنامه خود را به همراه دفاتر و مدارک، نهایتا تا ۴ ماه پس از سال مالیاتی به اداره مالیاتی تسلیم و مالیات تعلق گرفته را پرداخت نمایند.
سال مالیاتی از اول فروردین ماه هر سال شروع و آخر اسفند ماه به اتمام می رسد.نکته: اشخاص حقوقی که سال مالی آنها بـه موجب اساسنامه با سال مالیاتی هم خوانی نداشته باشد درآمد سال مالی آنها به جای سال مالیاتی براساس تشخیص اداره مالیات موعد تسلیم اظهارنامه و پرداخـت مالیات آنها چهارماه پس از سال مالی می باشد.
اگر اشخاص حقیقی و یا حقوقی پس از ثبت شرکت هیچ گونه فعالیتی نداشته باشند باز هم باید اظهارنامه و دفاتر خود را تیرماه هر سال به صورت سفید تحویل دهند.نکته مهم: چنانچه شرکت/موسسه ای با وجود داشتن فعالیت، اظهارنامه و دفاتر خود را به صورت صوری و برای نشان دادن عدم فعالیت خود سفید تحویل دهد، به دلیل تخلف شامل قانون علی الرأس می شود.
۱- مدارک شرکت۲- اجاره نامه ۳- مدارک شناسایی افرادی که دارای حق امضا هستند ۴- صورت ترازنامه اشخاص حقیقی و حقوقی ۵- صورت سود و زیان کلیه اشخاص مکلف به تنظیم اظهارنامه عملکرد ۶- مبلغ درآمد و فروش داخلی و خارجی ۷- گردش حساب مواد اولیه و کالای ساخته شده و کالای بازرگانی و سایر کالاها ۸- صورت بهای تمام شده کالای ساخته شده و فروش رفته برای شرکت های تولیدی ۹- صورت قراردادها و درآمدها پیمانکاری و بهاء تمام شده پروژه برای شرکت های پیمانکاری ۱۰-مانده سود و زیان دوره قبل و گردش حساب تعدیلات سنواتی ۱۱- شماره ثبت دفاتر قانونی و کد رهگیری برای اشخاص حقیقی و حقوقی ۱۲- مبلغ مالیات های پرداخت شده ۱۳- شماره کارت بازرگانی، مجوز فعالیت، نام کاربردی، رمز عبور و کد رهگیری پیش ثبت نام برای ارسال اینترنتی اظهارنامه ۱۴- اطلاعات ملک اجاری مورد استفاده مؤدی ۱۵- اطلاعات حساب های سال قبل
