آیا می‌خواهید در بورس سرمایه گذاری کنید؟ با صندوق سرمایه گذاری آشنایی دارید؟ در این مطلب با تعریف صندوق‌های سرمایه‌گذاری و انواع آن آشنا می‌شویم.
سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار همیشه ریسک‌های زیادی به همراه داشته است. ممکن است باعث ضرر رسیدن به سرمایه گذار شده و یا حتی منجر به نابودی سرمایه او بشود! به همین دلیل، امروزه و در اغلب کشورهای پیشرفته که بازار بورس پویا و پر رونقی دارند سرمایه‌گذاران، خودشان مستقیماً وارد بازار نشده و اوراق بهادار را به نام و حساب خود خرید و فروش نمی‌کنند. بلکه نهادهای مالی ای ایجاد شده که هدف آن جمع آوری سرمایه از مردم است. سپس این سرمایه در بورس، توسط یک تیم حرفه‌ای سرمایه‌گذاری می‌شود.
مهمترین و شاخص‌ترین این نهادها که سرمایه‌های کوچک را جمع‌آوری کرده و در بازار اوراق بهادار سرمایه‌گذاری می‌کنند، «صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک» هستند.
این صندوق ها سرمایه‌های مشتریان را جمع کرده و وجوه مذکور را در انواع مختلف سهام و اوراق بهادار دیگر سرمایه گذاری می‌کنند. در این صورت سرمایه گذاران در سود و زیان احتمالی این صندوق‌ها سهیم هستند.
این که نخستین بار ایده تشکیل چنین صندوق‌هایی کجا و کی به ذهن بشر رسیده مورد اختلاف است. برخی تشکیل نخستین صندوق سرمایه گذاری را در اواخر قرن هجدهم در هلند و توسط شخصی به نام آبراهام وَن کِتویچ دانسته اند. اما نخستین صندوق سرمایه‌گذاری به شیوه مدرن آن در سال ۱۹۲۴ در بوستون در ایالات متحده آمریکا تأسیس شده است. سود قابل توجهی که این صندوق‌ها در دهه هشتاد و نود میلادی در ایالات متحده آمریکا نصیب سرمایه گذاران خود کردند توجهات بسیاری به این صندوق‌ها جلب کرد و باعث گسترش روزافزون آن شد. به حدی که امروزه از هر سه نفر در ایالات متحده یک نفر در این صندوق ها سرمایه گذاری کرده‌اند.
این قبیل صندوق ها نخستین بار در ایران در بند ۲۰ ماده ۱ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران (مصوب ۱۳۸۴) مورد اشاره قرار گرفت. اما حدود چهار سال طول کشید تا قانون‌گذار تفصیل بیشتری راجع به کیفیت تأسیس، اداره و انحلال آن سخن بگوید.
این مقررات در «قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید به منظور تسهیل اجرای سیاست های کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی» ذکر شده‌اند.
صندوق های سرمایه گذاری اقسام مختلفی دارند. گاهی بر حسب ترکیب دارایی. یعنی این که منابع نقدی سرمایه گذاران را در کدام یک از اقسام اوراق بهادار سرمایه گذاری می کنند. هم‌چنین بر حسب میزان ریسک ناشی از سرمایه گذاری در این صندوق‌ها. اقسام این صندوق‌ها از قرار زیراند:
این نوع صندوق ببیشتر حجم سرمایه مشتریان خود را در اوراق بهادار با درآمد ثابت یا سپرده های بانکی مدت دار سرمایه گذاری می کنند. مهمترین ویژگی این قبیل صندوق ها میزان بسیار پایین – و نزدیک به صفر – ریسک ناشی از سرمایه گذاری در این قبیل صندوق ها است. به همین دلیل سودی که این صندوق‌ها به دست می‌آورند معمولا پایین است.
نقطه مقابل صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت، صندوق‌های سرمایه گذاری در سهام هستند. قسمت عمده منابع این دسته از صندوق ها در سهام پذیرفته شده در بورس و فرابورس سرمایه‌گذاری می‌شود. از آن جایی که سرمایه‌گذاری این صندوق ها در سهام است سرمایه‌گذاری در آن با ریسک نسبتاً بالاتری مواجه است و در عوض سود آوری آن نیز فاقد محدودیت‌هایی است که صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت دارد.
این قبیل صندوق‌ها حد واسط بین صندوق‌های با درآمد ثابت و صندوق‌های سرمایه گذاری در سهام است. همان طور که از نام این صندوق‌ها پیدا است، منابع تحت مدیریت آنها به نسبت تقریباً برابر بین اوراق بهادار با درآمد ثابت و سهام پذیرفته شده در بورس و فرابورس تقسیم میشوند.
البته صندوق‌های سرمایه‌گذاری مذکور در بالا را با پارامترهای دیگری نیز می‌توان تقسیم بندی کرد: مثلاً صندوق سرمایه گذاری با / بدون تقسیم سود، صندوق سرمایه گذاری با / بدون ضامن نقد شوندگی، صندوق سرمایه گذاری با / بدون تضمین حداقل سود، صندوق سرمایه گذاری مبتنی بر صدور و ابطال و صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در بورس و ….
منبع:صندوق سرمایه گذاری
