صدف امیدواری
صدف امیدواری
خواندن ۵ دقیقه·۴ سال پیش

ابعاد سکوت­ سازمانی


سکوت تدافعی(خاموش)

سکوت خاموش یعنی امتناع و خودداری از ارائه ایده ­ها به دلیل ترس و به منظور حفظ خود، چرا که صحبت کردن در این حالت امری نامطبوع است و در این حالت کارکنان عمدا از ارائه اطلاعات خود خودداری می­ کنند، به این دلیل که از واکنش­ های منفی خودداری کنند. در زمینه ­ی بی عدالتی در محل کار، این نوع سکوت حالت آگاهانه و ناخوشایندی دارد که توسط خود شخص و یا با کمک و ترغیب دیگران توانایی اصلاح دارد. با این وجود کارکنان خاموش، آماده­ ی شکستن سکوت خود به منظور تغییر شرایطی که پرورش­ دهنده یا تولید­کننده سکوت است، می­ باشند. سکوت تدافعی شبیه حالتی است که افراد از انتشار خبرهای بد به­ دلیل آشفته شدن افراد یا ایجاد پیامدهای منفی برای شخص خبررسان احتراز می ­ورزند. خود­داری از ارائه اطلاعات و تصحیح و کتمان واقعیت­ ها در مورد مشکلات به­ دلیل ترس از تهدید منافع شخصی و پیش­گیری از مقصر شناخته­ شدن در ایجاد مشکلات مثال­ هایی از سکوت تدافعی است

سکوت مطیع(بی­ فایده)

هنگامی که اکثر افراد، یک نفر را به­ عنوان فرد ساکت می نامند، منظور این است که وی به ­طور فعال، ارتباط برقرار نمی­ کند. سکوت حاصل از این رفتار سکوت مطیع نام دارد و به خودداری از ارائه ایده ­ها، اطلاعات یا نظرات مربوطه بر اساس تسلیم و رضایت ­دادن به هر شرایطی اطلاق می­ گردد. بنابراین سکوت مطیع، نشان از رفتار کناره ­گیرانه دارد که بیشتر حالت انفعالی دارد تا فعال. کارکنان اغلب به این علت سخن نمی­ گویند که معتقدند سرپرستان و مدیران ارشد نه خواهان نظرات آن­ ها بوده و نه برای این نظرات ارزش قائل­ اند. در واقع کارکنان معتقدند که صحبت کردن درباره مشکلات سازمان ارزش تلاش کردن را ندارد و بی­ فایده است و ایجاد تفاوت و تغییر شرایط موجود با صحبت کردن و اظهار­ نظر کردن دور از ذهن می ­باشد که این سکوت نتیجه تسلیم و تن ­دادن به هر شرایطی است و زمانی که افراد به این باور برسند که نمی ­توانند تفاوتی ایجاد کنند، تسلیم هر­نوع وضعیتی شده و به ارائه فعال ایده­ های خود نمی ­پردازند. از ویژگی ­های رفتاری افراد دارای این نوع سکوت می­ توان مشارکت کم، اهمال، غفلت و رکود را نام برد.

سکوت نوع­ دوستانه

سکوت نوع­ دوستانه یا فرا­اجتماعی مبتنی بر ادبیات رفتار شهروندی سازمانی ­است و دربردارنده ­ی امتناع افراد از بیان ایده ­ها، اطلاعات و یا نظرات مرتبط با کار با هدف سود بردن دیگر افراد در سازمان و بر اساس انگیزه های نوع ­دوستی، همکاری و همچنین به دلیل حفظ ویژگی­ هایی همچون محرم اسرار بودن است. این نوع سکوت تعمدی و غیر­منفعلانه است که اساسا بر دیگران تمرکز و تاکید دارد و رفتاری با­ بصیرت است که نمی­توان آن را از طریق فرمان و دستورات سازمانی به اجرا درآورد. این سکوت مانند سکوت تدافعی از بیان ایده ­ها و اطلاعات خودداری می­ کند. اما برعکس سکوت تدافعی، با ملاحظه دیگران و توجه به آن­ ها حاصل می شود. امتناع از بروز شکایت ­ها، خود شکلی از سکوت است و از آن­ جا که منافعی برای دیگران دارد، دیگرخواهانه است. به­ عنوان مثال، یک کارمند می­ تواند با رفتار دیگرخواهانه خود در عدم به­ کارگیری دانش تخصصی خود برای رسیدن به اهداف سازمان این فرصت را به همکاران خود در سازمان اعطا نماید.

سکوت فرصت ­طلبانه

در تعریف این نوع سکوت، به مفهوم فرصت­ طلبی و یا منفعت­ طلبی زیرکانه وجود دارد. امتناع از بیان اطلاعات در صورتی که کارکنان تمایل به از دست دادن قدرت و موقعیت خود را نداشته باشند یا بخواهند از زیر فشار کاری فرار کنند نیز می ­تواند موثر باشد. در مجموع، سکوت فرصت ­طلبانه نوعی از سکوت کارکنان است که به صورت امتناع از بیان ایده ­ها، اطلاعات یا نظرات کاری با هدف دستیابی به یک منفعت شخصی و پذیرش آسیب به دیگران تعریف می شود و حتی ممکن است در این نوع سکوت افراد اطلاعاتی که دارند را به صورت معکوس بیان کنند یا نظرات و ایده­ های خود را به­ گونه ­ای بیان کنند که باعث آسیب رساندن به فرد یا سازمان شوند

سکوت محجوب

یعنی تردید داشتن در عمل و صحبت کردن، به ­دلیل فقدان اعتماد ­به­ نفس. این بعد از سکوت از مواردی همچون عدم اعتماد­ به­ نفس، تردید داشتن نسبت به خود یا موقعیت مورد نظر و تردید داشتن نسبت به آنچه که فرد می­ خواهد بیان کند، تشکیل شده است. ممکن است این بعد مقداری با سکوت تدافعی هم­پوشانی داشته باشد، زیرا این بعد سکوت برای جلوگیری از پیامدهای منفی ارتباط دارد. با این حال ماهیت پیامدهای منفی در داخل خود فرد متمرکز است. مثلا برای جلوگیری از خجالت کشیدن، در حالی که طبیعت و ماهیت پیامدهای منفی با سکوت تدافعی، که بیشتر نسبت به فرد ماهیت بیرونی دارند، در ارتباط است (مثلا از دست­دادن شغل).




محقق در زمینه رفتارسازمانی، فرهنگ سازمانی و تعهد
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید