گرمایش جهانی موضوعی نیست که بتوان آن را نادیده گرفت. توجه کرده‌اید چقدر زمین گرم تر شده است؟ تا حالا از خود پرسیده‌اید چرا تابستانها این‌قدر گرم شده است؟ چرا زمستان دیگر آن‌قدرها هم سرد نیست؟ چرا شرایط آب و هوایی رو به گرم شدن رفته است؟ چرا یخهای قطبی در حال آب شدن هستند؟ به طور کلی از زمان انقلاب صنعتی هر ساله دمای جهانی 0.2 درجه سانتیگراد افزایش یافته است. برگردید و دوباره گزاره‌ی قبل را بخوانید! هر سال 0.2 درجه؛ به طور مثال بین سالهای 1880 تا 1980 به طور متوسط 0.07 درجه سانتیگراد افزایش دما داشته‌ایم. این در حالی است که در دهه بعدی این میزان افزایش 2 برابر شد. در 40 سال گذشته ما شاهد افزایش سالانه دمای جهانی به میزان 0.18 درجه سانتیگراد یا 0.32 درجه فارنهایت در هر دهه بوده‌ایم. آماری که نشان از روند رو به رشد گرمایش جهانی دارد. نتیجه چیست؟ نتیجه این است که ما هم اکنون در گرم‌ترین وضعیت سیاره زمین از ابتدای خلقت زندگی می‌کنیم و این روند گرمایش زمین همچنان ادامه دارد. به طوریکه در بین 10 مورد از گرم‌ترین سالهای زمین 9 مورد از سال 2005 به بعد به ثبت رسیده است و از این 9 سال، 5 سال آن از 2015 به بعد رخ داده است. این شیب تند گرمایش زمین بسیاری را نگران کرده است. به همین دلیل اگر می‌خواهیم از آینده‌ای اجتناب کنیم که در آن زندگی روزمره در سراسر جهان با بدترین و مخرب‌ترین اثرات گرمایش مانند خشکسالی‌های شدید، آتش‌سوزی‌های جنگلی و سیل‌ها موازی است، باید گرمایش جهانی را تا سال 2040 در 1.5 درجه سانتیگراد محدود کنیم. مواردی که به خصوص در زندگی همه انسانها تاثیرات بسیاری خواهد گذاشت بیایید با هم برای حل این مشکل گامی برداریم.
گرمایش جهانی جنبه‌ای از تغییرات آب و هوایی است که به افزایش طولانی مدت و مدام دمای سیاره زمین اشاره دارد. اما علل گرمایش زمین چیست؟ چرا زمین روز به روز گرم‌تر می‌شود؟ دانستن پاسخ این سوالات تاثیر بسزایی در پیداکردن راهکاری برای کاهش روند و شتاب این معضل جهانی خواهد داشت. در ادامه برخی از مهم‌ترین دلایل گرمایش جهانی را به شما معرفی می‌کنیم.
به طور کلی علل اصلی گرمایش زمین افزایش غلظت گازهای گلخانه‌ای در جو، فعالیت‌های انسانی مانند سوزاندن سوخت‌های فسیلی، جنگل زدایی و کشاورزی است. در ادامه این موارد را باهم بررسی می‌کنیم.
اتکای صنایع به سوخت‌های فسیلی، آلودگی ناشی از حمل و نقل و استفاده از سوخت‌های فسیلی برای تولید برق، همگی موجب تولید و انتشار گازهای گلخانه‌ای به ویژه CO2 می‌شود. این گازهای گلخانه‌ای تاثیر بسزایی بر گرمایش جهانی و تغییرات آب و هوایی دارند.
گیاهان و درختان با جذب دی اکسید کربن موجود در هوا نقش مهمی در تنظیم آب و هوا و تولید اکسیژن دارند. به همین دلیل جنگل‌ها و بوته‌ها به‌عنوان جذب‌کننده کربن عمل کرده و عاملی تاثیرگذار برای کنترل گرمایش جهانی هستند.
کشاورزی و زراعت بی رویه موجب بیابان زایی و کاهش مراتع جنگلی می‌شود و این موضوع به معنای افزایش سطح کربن دی اکسید و سایر گازهای گلخانه‌ای در جو زمین است. از طرفی کود حیوانات، به ویژه دام‌هایی مانند گوسفند و گاو، متان تولید می‌کند و متان یک گاز گلخانه‌ای خطرناک است. به همین دلیل دامداری بی رویه، کشاورزی و زراعت خارج از کنترل تاثیر بسزایی بر گرمایش جهانی دارد.
در یک مطالعه منتشر شده جهانی 29000 نیروگاه تولید برق جهان مورد بررسی قرار گرفت و جالب است بدانید در این بررسی، 5 درصد از 29000 نیروگاه مورد بررسی، مسئول 73 درصد از انتشار C02 در صنعت تولید برق جهانی بودند. این نیروگاه‌های به شدت آلوده و ناکارآمد در مکان‌هایی مانند شرق آسیا، هند و اروپا واقع شده‌اند.
علاوه بر این نیروگاه‌ها، کارخانه‌های تولید زغال سنگ نیز عامل مهم دیگری برای گرم شدن زمین به شمار می‌روند. در حال حاضر 8500 نیروگاه زغال سنگ در سرتاسر جهان فعال هستند که یک پنجم تولید گازهای گلخانه‌ای را به خود اختصاص داده‌اند؛ بنابراین برای جلوگیری از گرمایش جهانی باید به استفاده از انرژی‌های پاک روی آورده شود.
بر اساس گزارش مرکز تنوع زیستی، حمل و نقل، مسئول حدود نیمی از انتشار گازهای گلخانه‌ای ایالات متحده است. در سطح جهانی، صنعت هوانوردی احتمالاً تا سال 2050 حدود 43 گیگا تن گاز دی‌اکسید کربن تولید خواهد کرد و کشتی‌رانی تقریبا 3 درصد از انتشار دی‌اکسید کربن جهان را به خود اختصاص داده است. این موضوع با توجه به توسعه تجارت بین‌الملل احتمال رشد 250 درصدی انتشار گازهای گلخانه‌ای در سطح جو را نشان می‌دهد. مشاهده می‌کنید که بازنگری در صنعت حمل و نقل می‌تواند تاثیر بسزایی در جلوگیری از روند افزایش دمای زمین داشته باشد. اما راهکار چیست؟ برخی از موارد تاثیرگذار در این حوزه به صورت زیر است:
1 . استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی
2 . استفاده از فناوری‌های دوستدار محیط زیست
3 . استفاده از وسایل و سوخت‌های پاک برای حمل و نقل
دفن زباله یکی از روش‌های مرسوم از بین بردن زباله است که در بسیاری از مواقع نه تنها کاربردی ندارد بلکه خطرات جدی برای محیط زیست و سلامت انسان دارد. در طی فرآیند تجزیه زباله‌های دفن شده گاز متان تولید می‌شود که یک گاز گلخانه‌ای خطرناک است. طبق بررسی‌های انجام شده، محل‌های دفن زباله، مسئول 43 درصد از انتشار گاز گلخانه‌ای متان بوده و به اصطلاح به «ابر ساطع‌کننده‌ها» معروف هستند.
جالب است بدانید در برخی کشورها میزان آلایندگی محل‌های دفن زباله از بخش‌های مرتبط با سوخت فسیلی و کشاورزی بسیار بیشتر است. به طوریکه نتایج حاکی از آن است که ده محل دفن زباله بزرگ به طور میانگین 2.27 درصد بیش از برآوردها گاز متان منتشر می‌کنند.
حفاری دریاها و اقیانوس‌ها به منظور استخراج نفت انجام می‌شود. این موضوع نیز با توجه به تعدد سکوهای نفتی موجب تولید گازهای گلخانه‌ای و تشدید گرمایش جهانی می‌شود. حفاری دریایی همچنین سلامت اقیانوس‌ها و سلامت انسان را با نشت نفت و آلودگی آب‌ها تهدید می‌کند.
صید بیش از حد یک مسئله مهم است که بر سلامت اقیانوس‌ها تأثیر می‌گذارد. با کاهش گونه‌های ماهی، افراد شروع به حرکت عمیق‌تر و عمیق‌تر به داخل اقیانوس کرده‌اند و اکوسیستم اقیانوس را مختل می‌کنند. اما چرا معتقدیم صید بی رویه و گرمایش زمین رابطه نزدیکی با هم دارند؟ طی بررسی‌ها و پژوهش‌های مختلف که مبحث گرم شدن اقیانوس‌ها، صید بی رویه و آلودگی جیوه را در آب‌های اروپا مورد تجزیه و تحلیل قرارداد، نشان داده شد که صید بی رویه یا تاثیر بر انعطاف پذیری گونه‌های دریایی و چرخه طبیعت و اکوسیستم دریاها، خطر گرم شدن اقیانوس‌ها را افزایش می‌دهد. موضوعی که به نوبه خود به تنوع زیستی آسیب می‌رساند. اما این موضوع چه تاثیری بر گرمایش جهانی دارد؟
به طور خلاصه هرچه ماهی‌ها و موجودات دریایی بیشتر باشد، کربن دی اکسید بیشتری در اقیانوس‌ها ذخیره می‌شود که موجب کاهش گرمایش جهانی خواهد شد. به همین دلیل برای محافظت از اقیانوس‌ها و توانایی آنها در ذخیره کربن، صید بی رویه باید متوقف شود.
یخهای قطبی به کنترل دمای زمین کمک می‌کنند. این زمین یخ زده بخش بزرگی از قسمت شمالی سیاره زمین را پوشش می‌دهد. این بخش‌ها دو برابر بیشتر از کربن موجود در جو زمین، کربن دی اکسید در خود ذخیره کرده‌اند. بر اساس گزارش مرکز ملی داده‌های برف و یخ، اگر 10 درصد از کربنی که در قطب شمال ذخیره شده است، آزاد شود، معادل انتشار حدود 1 میلیارد تن کربن دی اکسید در سال خواهد بود و این یک چرخه است. به این معنا که گرمایش جهانی بر آب شدن یخهای قطبی موثر است و آب شدن یخهای قطبی روند گرمایش جهانی را تشدید می‌کند. به طور کلی ذوب شدن دائمی یخهای قطب شمال که نمی‌تواند معکوس شود، بنابراین ما باید انتشار گازهای گلخانه ای را کاهش دهیم و این روند را متوقف کنیم.
مصرف‌گرایی معضل فرهنگی است که گریبان بسیاری از جوامع را گرفته است. مصرف‌گرایی به معنای خرید بی رویه کالا است. اما خرید چه ربطی به گرمایش زمین دارد؟ برای پاسخ به یک گزارش و مطالعه استناد می‌کنیم. در سال 2015 یک مطالعه نشان داد که تولید و استفاده از خدمات و کالاهای خانگی باعث 60 درصد انتشار گازهای گلخانه‌ای در جهان می‌شود. در این میان کشورهای ثروتمند بیشترین تأثیر را دارند؛ زیرا آنها بیشترین کالا را تولید می‌کنند.
حال که با 10 مورد از مهم‌ترین موارد تاثیرگذار در گرمایش جهانی آشنا شدید، باید بدانید این موارد به طور خاص چه تاثیری بر گرمایش جهانی دارند.
به طور کلی مهم‌ترین اثرات گرمایش جهانی در قالب موارد زیر قابل بررسی هستند. مطمئنا این پدیده اثرات بی‌شماری بر بشر و محیط زیست خواهد داشت؛ اما ما در این مقاله به 10 مورد زیر بسنده می‌کنیم:
* گرم شدن زمین و تغییر آب و هوا
* ایجاد طوفان‌های شدید
* افزایش نرخ و بازه خشکسالی
* گرم شدن اقیانوس‌ها
* از دست دادن گونه‌های گیاهی و جانوری
* کمبود غذا
* افزایش بیماری‌ها و اپیدمی‌ها
* افزایش فقر و آوارگی
* بیابان زایی
* آب‌شدن یخهای قطبی
