نشریه علمی تخصصی الکترون
نشریه علمی تخصصی الکترون
خواندن ۹ دقیقه·۱ سال پیش

راهنمای نصب و استفاده از دستگاه‌های پزشکی الکترونیکی

در دنیای پزشکی، استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی برای تشخیص و درمان بیماری‌ها روز به روز رایج‌تر می‌شود. این دستگاه‌ها علاوه بر دقت و کارآیی بالا، به پزشکان کمک می‌کنند تا در تشخیص و درمان بیماری‌ها بهتر و سریع‌تر عمل کنند. اما برای استفاده بهینه از این دستگاه‌ها، نصب و استفاده صحیح آن‌ها بسیار مهم است.

دستگاه‌های پزشکی الکترونیکی یک نقش بسیار حیاتی در تشخیص، درمان و پیگیری بیماری‌ها ایفا می‌کنند. این دستگاه‌ها از فناوری‌های پیشرفته ای مانند سنسورها، میکروکنترلرها و برنامه‌ریزی‌های پیشرفته استفاده می‌کنند.

در این مقاله، به بررسی راهنمای نصب و استفاده از دستگاه‌های پزشکی الکترونیکی می‌پردازیم. ابتدا دستگاه‌ها و کاربردهای آن‌ها را معرفی می‌کنیم. سپس به مراحل نصب و راه‌اندازی این دستگاه‌ها در محیط پزشکی می‌پردازیم و در انتها، به استفاده از این دستگاه‌ها و رعایت دستورالعمل‌های ایمنی و بهداشتی پرداخته می‌شود .

با مطالعه این مقاله، شما قادر خواهید بود تا دستگاه‌های پزشکی الکترونیکی را به درستی نصب کنید و با رعایت دستورالعمل‌های آن ها، بهره‌وری و ایمنی بالایی را برداشت کنید.

دستگاه‌های پزشکی الکترونیکی انواع مختلفی دارند و در بسیاری از زمینه‌های پزشکی استفاده می‌شوند. در ادامه به برخی از کاربرد های این دستگاه‌ها اشاره می‌کنیم:

  1. دستگاه‌های تشخیصی: این وسایل برای تشخیص بیماری‌ها و مشکلات پزشکی به کار می‌روند. به عنوان نمونه، می‌توان به دستگاه‌های سنجش فشار خون، دستگاه‌های اکسیمتری، دستگاه‌های الکتروکاردیوگرافی (ECG)، و دستگاه‌های امواج فوق صوت برای تصویربرداری از داخل بدن (مانند سونوگرافی و اکوکاردیوگرافی) اشاره کرد.
  2. دستگاه‌های درمانی: این ابزارها برای درمان بیماری‌ها و بهبود وضعیت بیماران مورد استفاده قرار می‌گیرند. به عنوان مثال، دستگاه‌های پزشکی الکترونیکی مانند دستگاه‌های تنفسی مکانیکی، پمپ‌های هوشمند برای داروها، دستگاه‌های لیزر درمانی و دستگاه‌های استیمولاسیون عصبی عضلانی (مانند دستگاه‌های تحریک عصبی عمقی) از این دسته ابزارها هستند.
  3. دستگاه‌های بیوشیمیایی: این وسایل برای تجزیه و تحلیل نمونه‌های بیولوژیکی نظیر خون، ادرار و بافت به کار می‌روند. آنالایزهای خونی، دستگاه‌های سانتریفیوژ و دستگاه‌های PCR (Polymerase Chain Reaction) که برای تشخیص بیماری‌های ویروسی و بعضی بیماری‌های ژنتیکی مورد استفاده قرار می‌گیرند، مثال‌هایی از این دستگاه‌ها هستند.
  4. دستگاه‌های تصویربرداری: این وسایل برای تصویربرداری از بدن بیماران به کار می‌روند و به پزشکان کمک می‌کنند تا بیماری‌ها را تشخیص دهند و برنامه‌های درمانی مناسب را تعیین کنند. دستگاه‌های MRI ، CT scan، دستگاه‌های رادیوگرافی و دستگاه‌های ماموگرافی از این جمله دستگاه‌ها می‌باشند.

مراحل نصب تجهیزات پزشکی الکترونیکی

مرحله 1:بررسی محل نصب: قبل از نصب تجهیزات، باید محل نصب به دقت بررسی شود. این بررسی شامل بررسی ابعاد فیزیکی محل، امکانات برق و اتصالات شبکه است.

مرحله 2:نصب سیستم عامل و نرم‌افزار: پس از بررسی محل نصب، باید سیستم عامل و نرم‌افزار مورد نیاز بر روی تجهیزات نصب شود. این مرحله شامل نصب درایورها و تنظیمات اولیه است.

مرحله 3:اتصال به شبکه: در صورت نیاز، تجهیزات باید به شبکه متصل شوند. این اتصال می‌تواند از طریق کابل یا اتصال بی‌سیم انجام شود.

مرحله 4:تنظیمات و پیکربندی: پس از نصب سیستم عامل و نرم‌افزار، باید تنظیمات و پیکربندی‌های لازم برای تجهیزات انجام شود. این تنظیمات شامل مواردی همچون تنظیمات شبکه، تنظیمات صدا و دیگر تنظیمات مربوط به عملکرد تجهیزات می‌شوند.

مرحله 5:آزمایش و تست: پس از نصب و تنظیمات، باید تجهیزات آزمایش و تست شوند تا اطمینان حاصل شود که دستگاه ها به درستی کار می‌کنند و هیچ خطری برای بیماران ایجاد نمی‌کنند.

مرحله 6:آموزش کاربران: در انتها، باید به کاربران تجهیزات، آموزش های لازم داده شوند تا بتوانند به درستی از آنها استفاده کنند و احتمال بروز هر گونه خطری را کاهش دهند.

الزامات قبل از نصب: در این بخش،ما لیستی از مراحل ضروری را برای نصب موفقیت‌آمیز ارائه می‌دهیم. این مراحل شامل نیازمندی‌ها و وابستگی‌های لازم برای نصب دستگاه است. برای مثال، باید نوع CPU، مقدار RAM، نوع هارد دیسک (مانند SSD یا HDD)، سیستم مورد نیاز و فضای دیسک مورد نیاز را مشخص کنید. همچنین، نرم‌افزارهای مورد نیاز و نسخه حداقلی موردنیاز برای اجرای نرم‌افزار را نیز باید مشخص کنید. این اصول به شما کمک می‌کنند فرآیند نصب را به‌طور کامل و بدون مشکلات اجرا کنید.

مراحل نصب/مونتاژ و پیکربندی: در صورت وجود چندین روش نصب، بایستی تمامی این روش‌ها را مورد بررسی قرار داده و تشریح کنید (به عنوان مثال، یک حالت ساده و یک حالت پیشرفته). هر روش نصب باید شامل دستورالعمل‌های دقیق و کامل باشد. پس از انجام نصب، می‌توانید فایل‌های پیکربندی و تنظیمات را به‌روز کنید. لطفاً تمامی فایل‌ها یا صفحه‌های پیکربندی مورد نیاز، عناصر پیکربندی و مقادیر ممکن را فهرست کنید. به این دلیل که پیکربندی و مقادیر پیش‌فرض ممکن است برای هر مشتری متفاوت باشد. خوانندگان باید اطلاعاتی دقیق در مورد مواردی که باید بررسی شوند و نتایج و پیامدهای مورد انتظار از این مراحل را داشته باشند. این اطلاعات باید به گونه‌ای ارائه شوند که خوانندگان به راحتی مطلب را درک کنند و همه جزئیات به صورت روان و روشن توضیح داده شود

بررسی‌های پس از نصب:بعد از انجام موفقیت‌آمیز نصب و پیکربندی، ممکن است نیاز به انجام کارهای پاکسازی داشته باشید. این مراحل ممکن است شامل حذف فایل‌های نصب، پاکسازی پوشه‌های موقت یا تنظیم یک نسخه پشتیبان از پایگاه داده باشد. بعد از اتمام نصب، مدیر سیستم باید نصب را تأیید کند. اگر برنامه شامل قابلیت "خودآزمایی" است، نحوه استفاده از آن و نیز روش ارزیابی نتایج را توضیح دهید. در صورتی که این امکان وجود نداشته باشد، موارد اصلی را که باید برای بررسی آنها انجام داد (مانند ورود به سیستم، بروزرسانی پایگاه داده، ایجاد فایل‌های گزارش با مقادیر خاص و غیره) توضیح دهید.این توضیحات باید به صورت واضح و روان ارائه شوند تا افراد بتوانند مراحل پس از نصب را به درستی انجام دهند و نتایج را بررسی کنند

عیب یابی: در نگارش فنی هدف از عیب یابی ،ارائه اطلاعاتی است که کاربران برای شناسایی سریع و حل مشکلات مربوط به یک محصول یا سیستم نیاز دارند. باید جزئیات در مورد نحوه شناسایی، تشخیص و حل مشکلاتی که کاربران ممکن است در هنگام استفاده از یک محصول یا سیستم با آن مواجه شوند، فهرست شوند. به نوبه خود، مراحل ذکر شده می‌توانند به کاربران کمک کنند تا مشکلاتی که ممکن است در هنگام استفاده از یک محصول یا سیستم با آن مواجه می شوند را حل کنند. این اطلاعات باید به صورت روان و واضح ارائه شوند تا کاربران بتوانند به راحتی مشکلات خود را شناسایی کرده و از طریق اطلاعات فراهم شده به حل آنها بپردازند.

چک‌لیست اعتبارسنجی طرح نصب: این ابزار قادر به بررسی کامل و دقیق طرح نصب سیستم/تجهیزات و همچنین مطابقت آن با تمامی مقررات و استانداردهای مربوطه می‌باشد. این چک‌لیست اطمینان می‌دهد که تمام جنبه‌های طرح نصب در نظر گرفته شده است و هر مشکل احتمالی قبل از شروع نصب شناسایی و رفع شده است. با ایجاد یک چک‌لیست تأیید اعتبار طرح نصب، کاربر یا مدیری که اعتبارسنجی را انجام می‌دهد، می‌تواند اطمینان حاصل کند که دستگاه به درستی و بدون مشکل کار خواهد کرد. این ابزار می‌تواند به بهبود کیفیت نصب و پیشگیری از مشکلات در آینده کمک کند.

جداسازی: دستورالعمل‌های حذف یا جداسازی قطعات معمولاً در راهنمای نصب برای موقعیت‌هایی که باید محصول/سیستم نصب شده را برای نگهداری، تعمیر یا جایگزینی جداسازي کنید، گنجانده شده است. این به کاربران کمک می کند تا از آسیب محصول/سیستم جلوگیری کنند و در صورت لزوم امکان نصب مجدد یا تعویض ساده را فراهم می کند.(1)

تولیدکنندگان دستگاه‌های پزشکی الکترونیکی تحت استاندارد ISO 14971 فعالیت می‌کنند تا در تولید دستگاه‌های پزشکی ،از نظر ایمنی استاندارد های لازم را داشته باشند. این دستگاه‌ها از مانیتورهای زیستی کوچک قابل کاشت تا دستگاه‌های تصویربرداری تشدید مغناطیسی عظیم را شامل می‌شوند و دارای رایانه هستند،كه به طور دوره‌ای یا دائمی به شبکه‌های رایانه‌ای متصل می‌شوند. سازمان غذا و دارو (FDA) به منظور ارتقاء استانداردهای بالای کیفیت، کارآیی، ایمنی و امنیت دستگاه‌ها، با تولیدکنندگان دستگاه‌ها همکاری نزدیکی دارد. همچنین، FDA از شیوه‌های امنیت سایبری موسسه ملی استاندارد و فناوری (NIST) برای دستگاه‌های الکترونیکی متصل بهره می‌برد.

بیمارستان‌ها، مراکز پزشکی بزرگ، ارائه‌دهندگان خدمات تشخیصی و سایر ارائه‌دهندگان خدمات مشابه عمدتاً از دستگاه‌های پزشکی الکترونیکی برای کمک در ارزیابی و درمان بیماران استفاده می‌کنند. این دستگاه‌های پزشکی الکترونیکی به‌طور فزاینده‌ای با کمک کامپیوترها کنترل می‌شوند و به شبکه متصل می‌شوند. در حالی که این ویژگی‌ها آنها را بسیار هوشمند و مفید کرده‌اند، اما آنها را به هدف جذابی برای هکرها و سارقان تبدیل کرده‌اند. به این دلیل که اطلاعات شناسایی شخصی (PII) و اطلاعات بهداشتی محافظت شده (PHI) عمدتاً به صورت دیجیتالی وارد این دستگاه‌ها می‌شوند یا از طریق اتصالات شبکه در بیمارستان‌ها، مراکز تشخیص یا سایر سازمان‌های ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی، قابل دسترسی هستند.(2)

فناوری مراقبت های بهداشتی الکترونیکی در سراسر جهان گسترده است و پتانسیل عظیمی را برای بهبود نتایج بالینی و تغییر ارائه مراقبت ایجاد می کند. با این حال، نگرانی‌های فزاینده‌ای در رابطه با آسیب‌پذیری‌های سایبری ابزارهای پزشکی، خطاهای پزشکی مخرب، و حملات امنیتی به داده‌ها و دستگاه‌های مراقبت‌های بهداشتی وجود دارد. افزایش اتصال به شبکه‌های رایانه‌ای موجود، دستگاه‌ها/سیستم‌های پزشکی و داده‌های ارتباطی، آنها را در معرض آسیب‌پذیری‌های جدید امنیت سایبری قرار داده است. دشمنان از فناوری‌های پیشرفته، به‌ویژه هوش مصنوعی و تکنیک‌های مبتنی بر بینایی رایانه‌ای استفاده می‌کنند تا حملات قوی‌تر و مخرب‌تری را با اهداف پزشکی انجام دهند. حوزه پزشکی به دو دلیل اساسی یک منطقه جذاب برای جرایم سایبری است:

(الف) این منبع غنی از داده های ارزشمند و حساس است.

ب) مکانیسم های حفاظتی و دفاعی آن ضعیف و ناکارآمد باشد.

هدف این حملات، ربودن اطلاعات سلامتی از بیماران، دستکاری اطلاعات و پرسش‌های پزشکی، تغییر بدخواهانه تشخیص پزشکی، تصمیم‌گیری‌ها و نسخه‌ها و سایر اقدامات مخرب می‌باشد. حملات موفقیت‌آمیز در حوزه پزشکی می‌توانند به آسیب جدی به سلامتی فرد و حتی به مرگ بیمار منجر شوند. بنابراین، امنیت سایبری در حوزه پزشکی بسیار حیاتی است و باید به اندازه کافی مورد مطالعه و توجه قرار گیرد تا از سلامت و امنیت بیماران و هر جنبه‌ای از حوزه پزشکی حفاظت کند.

برای مقابله با این مشکل، اقدامات متقابل جدیدی، مبتنی بر انسان و رایانه با استفاده از فناوری‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری، مانند هوش مصنوعی و بینایی رایانه، مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته‌اند.این بررسی ها، بینش هایی را در مورد راه حل هایي ارائه می دهد،که خطرات، خطاها، آسیب ها و تهدیدهای سایبری را در حوزه پزشکی کاهش می دهد.


ما یک بررسی محدوده‌ای انجام داده‌ایم که چهار عنصر اصلی را در این زمینه (به ترتیب از دیدگاه پزشکی) تجزیه و تحلیل می‌کند:

(1) خطاهای پزشکی

(2) ضعف های امنیتی دستگاه های پزشکی در سطح نرم افزار و سخت افزار

(3) هوش مصنوعی و یا بینایی رایانه ای در کاربردهای پزشکی؛

(4) حملات سایبری و دفاع در حوزه پزشکی

در همین حال، هوش مصنوعی و بینایی رایانه ای موضوعات کلیدی در این بررسی هستند و استفاده از آنها در هر چهار عنصر مورد بحث قرار گرفته است.(3)

گردآورنده:ملیکا حسنی

پست الکترونیک:hasanimelika1285@gmail.com

منابع :

  1. https://www.freyrsolutions.com/blog/a-step-by-step-installation-guide-for-medical-devices
  2. https://blog.24by7security.com/how-healthcare-providers-can-make-sure-their-electronic-medical-devices-are-secure#amp_tf=From %1$s&aoh=16959616985133&referrer=https://www.google.com&ampshare=https://blog.24by7security.com/how-healthcare-providers-can-make-sure-their-electronic-medical-devices-are-secure
  3. https://www.mdpi.com/2079-9292/11/4/610
دستگاه‌های پزشکیپزشکی الکترونیکیپزشکیهوش مصنوعیمهندسي پزشكي
نشریه الکترون به صاحب امتیازی انجمن علمی مهندسی برق دانشگاه سمنان
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید