این موضوع دو دلیل اصلی دارد که در این مقاله به یکی از این دلایل می پردازم.
دلیل اول این است که نمی دانیم کدام کارها برای ما می تواند مفید و ارزشمند باشد تا آنها را انجام دهیم و اگر هم بدانیم کدام کارها را باید انجام بدهیم، اولویت و پیگیری آنها چگونه است. درباره این موضوع ان شا الله بعداً صحبت خواهم کرد.
اما دلیل دیگری که ما کارهای مفید و ارزشمند انجام نمی دهیم این است که باور لازم برای انجام این کارها را نداریم. حالا سئوال این است که چرا این باورها اینقدر مهم است؟
تمام رفتارها و کارهایی که شما انجام می دهید، ناشی از باورهای شما است. یعنی هر کاری که می کنید، علت آن یکی از باورهای شما است. مثلاً اگر درس می خوانید ناشی از این است که باور دارید این کار به آینده شما کمک می کند یا مدرک آن به درد شما می خورد. یا اگر دائماً در حال گذراندن وقت در فضای مجازی هستید ناشی از این باور است که تحت فشار عصبی شدید هستید و نیاز دارید این فشار عصبی را از روی خودتان کم کنید که این کار همیشه به وسیله لذات آنی انجام می شود. یعنی کارهایی که به طور کوتاه یک لذت ایجاد می کند و فشارها را مانند یک مسکن کم می کند، اما راه حل نیست.
متاسفانه تا وقتی این باورها تغییر نکند، کارها و رفتارهای شما تغییر نمی کند، اما نکته این است که تغییر دادن این باورها به سادگی میسر نیست.
ساده ترین روشی که برای تغییر باورها پیشنهاد می شود، استفاده از تلقین افکار مثبت است. یعنی از فیلم ها و به طور کلی از محتواهایی که انگیزه می دهد استفاده کنیم. یا در نهایت اینکه صبح ها و شب ها آرزوها و اهداف خودتان را تکرار کنید تا کم کم با تکرار این افکار تغییر باورها شروع شود. تجربه نشان داده است که این روش تاثیر پایداری در باورها ایجاد نمی کند. چون رفتارها و کارهای شما خیلی تغییری نمی کند تا باورها تغییر کند.
اما روش دیگری که موثر است کاملاً برعکس است. یعنی باید رفتارهایی که می خواهید را انجام دهید و در انجام آنها لازم را استمرار داشته باشید تا کم کم باورها در شما ایجاد شود. این روش که توسط روانشاسانی مانند ویلیام گلاسر صاحب نظریه انتخاب (choice theory) مطرح شده است، برای تغییر باورها بیشتر بر تغییر رفتار تاکید دارد تا القا افکار مثبت.
در این روش شما کارهایی را که می خواهید انجام می دهید تا باورها تغییر کند. اما نکته کلیدی انتخاب ترکیب کارهایی است که باورها را تغییر می دهد و همچنین چگونگی انجام آن است.
ما باید کدام کارها را انتخاب کنیم تا به تدریج باورها تغییر کند؟ معمولاً یا باید بر مهمترین مشکلات خودتان تمرکز کنید یا شاید باید بر مهمترین فرصت های خودتان تمرکز کنید تا باورها تغییر کند. در ده زمینه زندگی مانند مسائل مالی، شبکه ارتباطی شما با دیگران، ارتباط با خانواده، تخصص، مسیر شغلی، تفریح، سلامت و ... شما مشکلات یا فرصت هایی دارید که باید آنها را با دقت بررسی کرده باشید. گاهی این فرصت ها و مشکلات کاملاً مشخص است. مانند شخصی که چاق است و نمی تواند بسیاری از کارهای خودش را انجام دهد و مهمترین مشکلی که باید برطرف کند همین چاقی است. اما در بسیاری از موارد، این مشکل به راحتی مشخص نیست تا شما آن را حل کنید.
همچنین وقتی که کارها را انتخاب کردید چگونه باید روز خودتان را طراحی کنید تا بدون خسته شدن و با انرژی زیاد این کارها را انجام دهید. این مسائلی است که از پانزده سالگی ذهن من را مشغول کرده است و همیشه به دنبال روشی ساختارمند برای یافتن این کارها و چگونگی انجام آن بودم.
به نظرم برای شناخت دقیق این کارها باید ابتدا بفهید که ماموریت شما در زندگی چیست. یعنی چرا زندگی می کنید و قرار است چه کاری را انجام بدهید. بعد باید مشخص کنید که برای پنج سال آینده کدام چشم انداز را دارید، یعنی می خواهید به کجا برسید. بعد از آن باید ده زمینه زندگی خودتان را بررسی کنید و نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای زندگی خودتان را بشناسید و بعد از آن راهکارهایی که شما را موفق می کند را پیدا کنید و بعد از آن برنامه روزانه خودتان را طراحی کنید. البته این کار نیاز به آموزش و مهارت دارد.
موفق باشید.
