ثبت برند و ثبت شرکت
ثبت شرکت ها و نام آن ها بر عهده اداره ثبت شرکت ها بوده و ثبت علائم تجاری و اختراعات نیز توسط اداره مالکیت های صنعتی به ثبت می رسد. همچنین انجام امور مربوط به مالکیت صنعتی و نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان جهانی مالکیت معنوی و اتحادیه های مربوط به کنوانسیون های ذیربط، به عهده سازمان ثبت اسناد و املاک است.
ثبت کلیه موضوعات مالکیت صنعتی اعم از اختراع، علامت، علامت جمعی و طرح صنعتی نیز بر عهده اداره مالکیت صنعتی سازمان ثبت و اسناد و املاک کشور است. انتساب واژه صنعتی به این دلیل است که به طور معمول اختراع جنبه صنعتی دارد و علامت های تجاری نیز روی کالاهای صنعتی نصب می شوند و معرف محصولات ناشی از تولیدات صنعتی می باشند.
امروزه اداره مالکیت صنعتی و اداره ثبت شرکت ها هر کدام با استفاده از روش های نوین و جدید، راه های متفاوتی را برای متقاضیان ثبت در نظر گرفته اند که ثبت هر یک، آثار متفاوتی را به همراه دارد.
چون انتخاب اعضای گروه موضوع بسیار حائز اهمیتی است، از اولویت دارترین اقدامات تشکیل شرکت در مرحله اول شناخت کامل شرکا محسوب میشود. اقدامات بعدی جهت ثبت شرکت، مراجعه به بانک و تقاضای افتتاح حساب غیر قابل برداشت برای ثبت شرکت است که جهت انجام این امر می بایست کپی کارت ملی و شناسنامه به همراه داشته و شماره حساب را یادداشت کنید.
لازم به ذکر است که دارایی شرکت از دارایی اعضا ،مستقل است و اصل بر این است که شخص حقوقی دارای حقوق و تکالیف مستقل از اعضای خود است. در حقیقت، ثبت شرکت در مرجع ثبت شرکت ها از شرایط تشکیل هیچ کدام از شرکت ها نیست و شرکت ها با رعایت شرایط مقرر در قانون، تشکیل شده محسوب شده و دارای شخصیت حقوقی هستند، اما به عنوان یک الزام قانونی می بایست به ثبت برسند که بالطبع این ثبت دارای آثاری است.
در شرایط فعلی، اداره‌ی ثبت شرکتها با ارائه نوین روش‌های ثبت اینترنتی، کار را برای متقاضیان آسان کرده است. متقاضیان ثبت شرکت می‌توانند به صورت آنلاین به سایت ثبت شرکت ها مراجعه کنند و جهت ثبت شرکت خود اقدام نمایند. جهت این امر متقاضی می‌بایست تمام اطلاعات را با دقت وارد سامانه کند، سپس رایانه تایید پذیرش را به متقاضی نمایش دهد که متقاضی باید با دقت آن را مطالعه نماید.
بنابراین متقاضیان به سایت ثبت شرکتها مراجعه کرده و نام شرکت را پیشنهاد می دهند که بهتر است این نام پیشنهادی از سه کلمه تشکیل شده باشد. پس از بررسی اطلاعات و تایید نام در سایت، متقاضی ثبت شرکت ۳ ماه فرصت دارد تا در رابطه با نام پیشنهادی مدارک خود را مانند اساسنامه، بوسیله سایت تهیه و صورتجلسات مورد نیاز را تشکیل دهد .
متقاضی ثبت شرکت باید پس از اخذ مجوزهای لازم و افتتاح حساب و همچنین دریافت مجوز از بانک از طریق سامانه، نسبت به تکمیل اطلاعات و ارسال مدارک خود بوسیله پست اقدام نماید. پس از طی مراحل فوق کارشناس حقوقی بررسی می‌نماید، اگر ایراد داشت برگشت می‌زند و در سامانه قید می‌کند و رفع اصلاحیه می‌نماید و اگر تایید شد هم از طریق سامانه به متقاضی ثبت شرکت پیامک ارسال می شود و هم شخص متقاضی می‌تواند به سایت مراجعه کرده و نتیجه را مشاهده کند.
مسئول اداره ثبت شرکت ها بعد از بررسی و کنترل، دستور ثبت شرکت در دفتر ثبت شرکت ها را صادر می کند. بر این اساس اقدام بعدی ثبت شرکتنامه در دفتر ثبت شرکت ها است. لازم به ذکر است دفتر مذکور قانونی است و به امضای نماینده دادستان محل رسیده است . متقاضی ثبت شرکت پیش نویس را نزد مسئول دفتر ثبت برده و مسئول دفتر شرکتنامه و پیش نویس آگهی تاسیس شرکت را در دفتر ثبت شرکت ها ثبت می‌کند.
- اخذ کارت شناسایی متقاضیان و تطبیق کارت با مشخصات مندرج در شرکتنامه
- احراز هویت متقاضیان
- اخذ امضا از متقاضیان در ذیل ثبت در دفتر
- تصدیق متقاضیان تحت عنوان ثبت با سند برابر است
- تعیین شماره ثبت شرکت
- نوشتن شماره ثبت در اظهارنامه و شرکتنامه شرکت و اسناد مالکیت اموال متعلق به شرکت
- اسناد مالکیت به امضای رئیس اداره ثبت می رسد
- مسئول ثبت دفتر، تشکیل پرونده داده و در روی آن از لحاظ تکمیل امضا گواهی می‌کند، یک نسخه اساسنامه و شرکتنامه و اظهارنامه، تحویل موسسین میشود. در صورتی که سند مالکیت هم وجود داشته باشد، به مدیران تحویل میشود.
- نسخه دیگر اظهارنامه و اساسنامه و شرکتنامه و پیش نویس آگهی را که تشکیل پرونده گردیده جهت تحریر به اتاق تایپ ارسال می دارد.
- تحریر و صدور آگهی تاسیس شرکت نیز اقدام نهایی جهت ثبت یک شرکت است .
مزایای ثبت شرکت، دریافت مجوزها و اعتبارات و امتیازاتی مانند وام از نهادهای دولتی است که در بسیاری از موارد، فقط به شرکتها اختصاص می‌یابد. از دیگر مزایای ثبت شرکت این است که به شرکتها امکان حضور در مناقصات و مزایدات را می‌دهد که سود قابل توجهی را برای هر دو طرف معامله به همراه دارد.
از سایر مزایای ثبت شرکت، می‌توان به فعالیت رسمی و قانونی شرکت اشاره کرد که خود باعث ایجاد تمایل بیشتری نسبت به همکاری میشود، زیرا با ثبت شرکت، تمام فعالیت‌های شرکتها تحت حمایت قانون و همچنین تحت کنترل قانون قرار می‌گیرد که همین امر به شرکت اعتبار خاصی می دهد.
قانون ثبت علائم و اختراعات، که در سال ۱۳۱۰ به تصویب رسیده و آئین نامه‌ی اجرایی این قانون، مصوب سال ۱۳۳۷ مبنای حمایت است. شخصی که علامت تجاری به نام او ثبت شده است و همچنین شخصی که علامت به طور موقتی یا دائمی از سوی مالک به او منتقل شده است می‌تواند از علامت تجاری استفاده کند.
- ورود اطلاعات و تکمیل فرم اینترنتی اظهارنامه ثبت علامت
- ارسال و تکمیل مدارک که شامل موارد زیر می شود:
- نمونه گرافیکی یا کپی یا تصویر از علامت درخواستی و توضیح در برگه ای جداگانه در رابطه با علامت، مدارک دال بر فعالیت مستند معنی کلمه و توصیف آن (در صورت لاتین بودن علامت وجود کارت بازرگانی ضروری است)
- مدارک توسط وکیل برابر اصل شود
- پرداخت مبلغ حق الوکاله و اخذ شماره فیش واریزی
- تنظیم مدارک و ارجاع آن به اداره مالکیت صنعتی
- در صورت ابلاغ اخطار، باید سریعا بابت رفع نقص اقدام صورت بگیرد در غیر اینصورت درخواست رد می شود(طی ۳۰ روز)
- استفاده از حق تقدم (در صورت لزوم ) در صورتی که متقاضی یا متقاضیان ثبت بخواهند به استناد تقاضای ثبت یا ثبت خارج از کشور از مزایای حق تقدم (حداکثر ۶ ماه) استفاده نمایند لازم است مدارک مربوط به حق تقدم را همزمان با تسلیم اظهارنامه یا حداکثر ظرف ۱۵ روز از آن تاریخ ارائه دهند.
- نسخه ای از ضوابط و شرایط استفاده از علامت جمعی و تاییدیه مقامی که دارای صلاحیت است(در صورتی که ثبت علامت جمعی مورد درخواست باشد) در صورت لزوم.
پرداخت هزینه، بابت تایید و ثبت نهایی اظهارنامه تلقی شده و بازپس گرفتن هزینه و تغییر اطلاعات و ضمائم امکان پذیر نیست. متقاضی تا زمانی می تواند هزینه خود را پس بگیرد که اظهارنامه او هنوز ثبت نشده باشد.
اداره مالکیت صنعتی، اظهارنامه را جهت انطباق با شرایط و مقررات مندرج در این قانون بررسی می‌کند، در صورتی که علامت درخواست شده را قابل ثبت بداند، اجازه انتشار آگهی مربوط به آن را صادر می کند. بر اساس قانون، اظهارنامه ثبت علامت همراه با نمونه علامت و فهرست کالاها یا خدماتی که ثبت علامت تجاری برای آن ها درخواست شده است و طبق طبقه بندی قابل اجرا یا طبقه بندی بین المللی باشد به اداره مالکیت صنعتی ارائه می شود.
پرداخت هزینه های ثبت علامت، بر عهده متقاضی است. بعد از انتشار آگهی اظهارنامه و تا زمانی که برند ثبت شود، متقاضی از امتیازات و حقوقی برخوردار است . با این حال هرگاه توسط متقاضی ثبت، درباره عملی که پس از آگهی اظهارنامه انجام شده دعوایی مطرح شود و خوانده ثابت نماید که در زمان انجام عمل، علامت قانونا قابل ثبت نبوده است، به دفاع خوانده رسیدگی شده و در مورد ثبت یا عدم ثبت علامت تصمیم مقتضی اتخاذ می شود.
هرگاه اداره مالکیت صنعتی تشخیص دهد که شرایط درج شده در این قانون رعایت شده است علامت را ثبت کرده و آگهی مربوط به ثبت آن را منتشر و گواهینامه ثبت را به نام متقاضی صادر می‌کند. مدت اعتبار ثبت برند ب مدت ۱۰ سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه ثبت آن است.
این مدت با درخواست صاحب برند و با پرداخت هزینه مقرر برای دوره های متوالی ۱۰ ساله قابل تمدید است. پس از پایان دوره اعتبار برند، یک مهلت ارفاقی ۶ ماهه برای پرداخت هزینه تمدید با پرداخت جریمه تأخیر در نظر گرفته می شود. هر شخص دارای نفع می تواند از دادگاه، ابطال ثبت علامت را درخواست نماید. رسیدگی به اختلافات ناشی از اجرای این قانون و آئین نامه اجرایی آن ،طبق ماده ۵۹، در صلاحیت شعبه یا شعب خاصی از دادگاه های عمومی تهران است.
- با کمک قانون از کالاها و محصولات تولید شده در مقابل کپی‌کاری، تقلب و سوءاستفاده حمایت می‌کند.
- مصرف‌کننده می‌تواند کالا، محصول و خدمات مشابهی که توسط بنگاه‌های مختلف تجاری عرضه می‌شوند را از هم تمیز دهد.
- شرکتها را قادر می‌سازد محصولات‌شان را از یکدیگر متمایز سازند.
- ابزار بازاریابی و اساس ایجاد وجهه و شهرت شرکتها هستند.
- اجازه استفاده از آنها به اشخاص ثالث داده میشود و منبع مستقیم درآمد از محل حق امتیازها می‌باشند.
- جزء ضروری موافقت‌نامه‌های اعطای نمایندگی هستند.
- معمولا برای اعطای نمایندگی یکی از ضرورت‌ها به شمار می‌رود.
- با کسب اعتبار و محبوبیت می‌تواند تبدیل به دارایی ارزشمندشرکت ها و فعالین صنعتی شود.
- شرکتها را تشویق می‌کنند در حفظ یا بهبود کیفیت محصولات سرمایه‌گذاری کنند.
- ممکن است برای دریافت وام مفید باشند.
- استفاده از هر برندی که در ایران به ثبت رسیده باشد، توسط هر شخص دیگر غیر از مالک علامت، مشروط به موافقت مالک آن برند است.
- مالک برند ثبت شده می تواند علیه هر شخصی که بدون موافقت وی از علامت استفاده کند و یا شخصی که مرتکب عملی شود که موجب تجاوز به حقوق ناشی از ثبت علامت تجاری شود، در دادگاه اقامه دعوی نماید. این حقوق شامل موارد استفاده از برندی می شود که شبیه برند ثبت شده است و استفاده از آن برای کالا یا خدمات مشابه باعث گمراهی عموم می شود.
وقتی شخص که خواهان ثابت کند که مالک برند ثبت شده از آن به تنهایی و یا برخلاف ضوابط درج شده در قانون استفاده کرده است و یا مجوز استفاده از آن را صادر کرده یا به طریقی از علامت جمعی استفاده کند یا مجوز استفاده از آن را بدهد که باعث فریب مراکز تجاری یا عمومی نسبت به مبدأ و یا هر خصوصیت مشترک دیگر کالا و خدمات مربوط گردد،
دادگاه علامت جمعی را باطل می کند. نام یا عنوانی که ماهیت یا روش استفاده از آن برخلاف موازین شرعی یا نظم عمومی یا اخلاق حسنه باشد و یا باعث فریب عموم شود، نمی‌تواند به عنوان یک نام تجاری به کار رود و غیرقانونی محسوب می شود
- اسامی و علائم مشهور و شناخته شده غیر قابل ثبت هستند.
- اسامی غیر معقول، غیر اسلامی و مخالف با موازین اخلاقی و شئونات اسلامی قابلیت ثبت ندارند.
- صفت ها و اسم هایی که بیان گر توصیف می باشند و یا عام هستند به تنهایی قابل ثبت نیستند.
- استفاده از نام های چند سیلابی و ترکیبی از شانس بالایی برای ثبت بر خوردارند. ( در صورت نبودن عین نام در طبقه کالای درخواستی)
- در صورت عدم ثبت علامت در طبقات مورد درخواست، علامت می تواند یک کلمه و یا ترکیبی از کلمات و اعداد و سمبل، طرح، رنگ، شکل و … باشد.
- اسامی خاص و ساختگی شانس بسیار بالایی برای ثبت دارند.
- شباهت نزدیک به ۵۰ درصد با نام های تجاری دیگر امکان ثبت علامت را بسیار ضعیف می کند.
- در طبقاتی مانند لوازم خانگی، مواد غذایی و نوشیدنی ها به دلیل ثبت علائم بسیار، انتخاب اسم بسیار مشکل بوده و محدودیت ایجاد می کند. لذا در انتخاب عنوان یا نام علامت در این نوع از طبقات باید نهایت دقت را جهت انتخاب نام های هوشمندانه و خاص به کار برد.
- ثبت علامت به صورت حقوقی ( ایرانی و غیر ایرانی ) و حقیقی ( ایرانی و غیر ایرانی )قابل انجام بوده، لذا می توان عنوان شرکت را جهت ثبت علامت به کار برد و یا از نام خانوادگی در کنار نامی دیگر جهت ثبت علامت مورد نظر استفاده کرد.
- عنوان یا نام علامت می تواند فارسی، لاتین و یا ترکیبی از کلمات و حروف فارسی و لاتین باشد.
- اعداد چه به صورت فارسی و چه به صورت لاتین به تنهایی به هیچ وجه امکان ثبت ندارند.
بر اساس ماده ۳۲ از قانون تجارت، این برندها قابل ثبت نیستند:
- برند انتخاب شده نتواند کالاها یا خدمات یک موسسه را از کالاها و خدمات موسسه دیگر متمایز نماید.
- برند انتخاب شده خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی یا اخلاق حسنه باشد.
- برند انتخاب شده مشابه یا تقلید نشان نظامی، پرچم یا سایر نشان های مملکتی یا نام یا نام اختصاری یا حروف اول یک نام یا نشان رسمی متعلق به کشور، سازمان های بین الدولی یا سازمان هایی که تحت کنوانسیون های بین المللی تاسیس شده اند ،بوده یا موارد مذکور یکی از اجزای آن علامت باشد، مگر آن که توسط مقام دارای صلاحیت کشور مربوط یا سازمان ذی ربط مجوز استفاده از آن برند صادر شود.
- عین یا به طرز گمراه کننده ای شبیه یا ترجمه یک علامت یا نام تجاری باشد که برای همان کالاها یا خدمات مشابه متعلق به موسسه دیگری در ایران معروف است.
- عین یا شبیه آن قبلا برای خدمات غیر مشابه ثبت و معروف شده باشد، با این شرط که عرفأ میان استفاده از برند و مالک برند معروف، ارتباط وجود داشته و ثبت آن به منافع مالک برند قبلی لطمه ای وارد نکند.
- عین برندی باشد که قبلا به نام مالک دیگری ثبت شده است و یا تاریخ تقاضای آن مقدم یا دارای حق تقدم برای همان کالا و خدمات و یا برای کالا و خدماتی است که به لحاظ ارتباط و شباهت باعث فریب شود.
نام انتخابی شرکت باید مطابق با مقررات نام شرکتها قرار باشد. یکی از مهمترین مراحل ثبت شرکت و تاسیس آن انتخاب اسم شرکت تجاری است که این نام با توجه به نکاتی باید انتخاب شده و حداقل ۵ نام به ترتیب الویت به اداره ثبت شرکت ها تحویل داده شود تا بازرسان پس از بررسی آن ها یکی را انتخاب و به متقاضی اعلام نماید. برای تکراری نبودن نام شرکت شما می توانید به سامانه http://www.ilenc.ir مراجعه و نام شرکت خود را استعلام ثبت شرکت بگیرید و از تکراری نبودن آن اطملنان حاصل کنید.
- در وهله اول باید مطابق با شئونات جمهوری اسلامی ایران باشد.
- تکراری نباشد و تا حد ممکن شبیه به ترکیبات موجود در اسامی سایر شرکتها نباشد. به همین دلیل نامهای سه سیلابی انتخاب کنید تا احتمال شباهت آن با موارد دیگر کمتر باشد. البته نامهای دو سیلابی نیز قابل ثبت هستند ولی مشروط به اینکه قبلاً به ثبت نرسیده باشند. برای اینکه ببینید نام انتخابی تکراری است یا خیر، اسم موردنظر را در سایتilenc.ir جست و جو کنید.
- یکی دیگر از نکات بسیار مهم کهکه در انتخاب نام شرکت باید رعایت کنید این است که اسم نباید لاتین باشد، حتماً ریشه فارسی داشته و در فرهنگ لغت دهخدا یا عمید ذکر شده باشد. حتی اگر سه سیلاب فارسی انتخاب کرده باشید باز هم مجاز به استفاده از اسامی لاتین در کنار آنها نیستید و باید معادل فارسی آنها را به کار ببرید مثلاً به جای آپارتمان از کاشانه و به جای تکنولوژی از فناوری استفاده کنید. البته استفاده از کلمات لاتینی که هنوز معادل فارسی ندارند مانند پترو موردی ندارد.
- بعضی از واژهها مانند برنیس، پرشین و رویال اگرچه در فرهنگ دهخدا موجود هستند اما قابل ثبت نیستند.
- درحال حاضر استفاده از کلمه پترو در ابتدای نام ممنوع است.
- در حال حاضر استفاده از کلمه مهر در انتهای نام ممنوع است.
- استفاده از نام محل فقط برای شرکتهای همان محل قابل ثبت است.
- هر سه سیلاب نام شرکت باید جز اسامی خاص باشند. اسمهای خاص به اسامی انسانها (که البته برای شرکت قابل کاربرد نیستند)، اسامی حیوانات، اسامی امکان و مناطق جغرافیایی و اسامی که متعلق به فقط یک شی باشند، گفته میشود. اسامی خاص جمع بسته نمیشوند.
- استفاده از کلماتی مانند ماندگار، نوین و… که شرکتهای زیادی از آنها استفاده کردهاند و بارها به ثبت رسیدهاند، مجاز نیست.
- هیچیک از سه سیلاب اسم نباید صفت باشند. استفاده از صفت در کنار سه سیلاب معین ایرادی ندارد.
- استفاده از صورت ریاضی اعداد مجاز نیست. در صورت نیاز اعداد را باید به حروف بنویسید. به عنوان مثال استفاده از ۶ غیرمجاز اما استفاده از شش مجاز است.
- استفاده از واژگانی چون ایثارگران و شاهد در انحصار بنیاد شهدا و ایثارگران است و سایر شرکتها قادر به کاربرد آنها نیستند.
- استفاده از عناوین مربوط به فعالیت شرکت مانند گروه مهندسی یا تجارت مجاز نیست اما استفاده از آنها در کنار سه سیلاب معین ممکن است.
- استفاده از کلمات اختصاری مانند مثشپ که مخفف موسسه ثبت شرکت پارس است، غیرمجاز خواهد بود.
- نام شعرا و دانشمندان معاصر قابل ثبت نیست.
- استفاده از اسامی مشهور ممکن نیست زیرا منجر به فریب افکار عمومی میشود.
- کاربرد کلماتی مانند بنیاد، انجمن، لیزینگ، صندوق قرضالحسنه، تبلیغات، ارشاد، گمرک، بهداشت و… مشمول قانون اخذ مجوز از مراجع ذیصلاح است.
- استفاده از کلماتی مانند ایران و دولت جهت جلوگیری از سواستفادهها ممنوع است.
- استفاده از حروف اضافه مانند” و” یا” از” ممکن است شما را به دردسر بیندازد.
- کلمات محلی فقط در استان مربوط به خود قابل ثبت هستند.
- استفاده از نامهای متبرکه برای نامگذاری موسسههای خیریه، زیارتی و فرهنگی مستلزم اخذ مجوز است.
- بعد از ثبت یک اسم، انتقال آن به غیر مجاز نیست.
- استفاده از ترجمه فارسی کلمه به کلمه اسم شرکتهای خارجی برای شعبه آنها در ایران امکانپذیر است.
- نام انتخابی باید در فرهنگ معین و یا دهخدا وجود داشته باشد که این امر نشانه ریشه فارسی آن است.
- نام انتخابی باید قبلا توسط شخص دیگری به ثبت نرسیده باشد.
- نام برند باید سه سیلابی و به صورت حروف باشد.
- از اسامی خاص استفاده نشده باشد.
- باعث فریب افکار عمومی نشود .
- نام کاشفان، شاعران و داشمندان معاصر نباشد.
- از کلمات فارسی استفاده شود ولی استفاده از برخی کلمات عربی نیز مجاز است.
- زمانیکه از کلماتی همچون تهران برای برند خود استفاده کنید اخذ مجوز از فرمانداری ضروری است
ثبت برند و ثبت شرکت هر دو در اداره کل ثبت شرکتها انجام می گیرد. تمام مدارکی که جهت ثبت شرکت ها ارائه می شود، برای ثبت برند (با رعایت موارد ممنوعیت) کافی است.
ثبت برند تجاری برای مدت ۱۰ سال است و پس از آن می تواند تمدید شود. یک شرکت می تواند برای محصولات خود، یک یا چند برند تجاری در نظر بگیرد و تک تک آنها را نیز در اداره ثبت شرکت ها، ثبت نماید.
برند تجاری قابل واگذاری نیست و حتی در صورت فوت صاحبان شرکت نیز، قابل انتقال نخواهد بود. همچنین برای برند تجاری هیچ نوع مالیات یا عوارضی تعلق نمی گیرد. در رابطه با ثبت شرکت باید گفت، برای مدت نامحدود ثبت می شود، مگر اینکه در اساسنامه شرکت به صورت دیگری بیان شده باشد و یا بعد ها اعضای هئیت مدیره تصمیم به انحلال شرکت بگیرند.
در شرکت ها هر یک از شرکا می توانند سهام خود را به دیگری انتقال دهند. همچنین در صورت فوت یا محجوریت هر یک از شرکا، می توان سهام او را به یکی از اعضای خانواده اش انتقال داد.
