سپر حرارتی زیگورات و بحران انرژی

چگونه پوشش زیگورات، آسایش و اقتصاد را به خانه‌های ایرانی بازمی‌گرداند

بحران دوگانه: تابستان‌های سوزان و شبکه‌های تحت فشار

تابستان تهران است. کولر گازی بی‌وقفه کار می‌کند و صدای ممتد آن به موسیقی متن روزهای گرم تبدیل شده است. در کنار گرمای طاقت‌فرسا، یک اضطراب دیگر نیز در ذهن رژه می‌رود: اضطراب قبض برق پایان ماه و قطعی های اعلام شده و قطعی مشترکان پرمصرف. این تجربه‌ی شخصی، تصویری کوچک از یک چالش عظیم ملی است: بحران «ناترازی انرژی».

این بحران، که در مقدمه ویرایش پنجم مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان از آن با عنوان چالشی با «ابعاد تازه‌ای» یاد شده، واقعیتی انکارناپذیر است.1 مصرف روزافزون انرژی در کنار محدودیت‌های تولید، شبکه‌های برق و گاز کشور را به ویژه در ساعات اوج مصرف، تحت فشاری بی‌سابقه قرار داده است. در این میان، ساختمان‌ها با سهمی بیش از 40 درصد از کل مصرف سالانه انرژی کشور، متهم ردیف دوم این بحران پس از بی عملی و ترک فعل مدیران دولت ها در چند دهه گذشته در بهسازی شبکه و تامین ظرفیت جدید و بهینه سازی مصرف هستند.1 آمارها تکان‌دهنده‌تر می‌شوند وقتی بدانیم که در فصول گرم، نزدیک به 50 درصد از مصرف برق کشور صرفاً برای راه‌اندازی سیستم‌های سرمایشی هزینه می‌شود.2 این یعنی انرژی که می‌توانست چرخ صنعت را به گردش درآورد، برای خنک کردن خانه‌هایی مصرف می‌شود که گرما را بی‌رحمانه به داخل راه می‌دهند.

این مسئله صرفاً یک مشکل فصلی نیست، بلکه یک عدم توازن ساختاری است که امنیت اقتصادی و صنعتی کشور را تحت تأثیر قرار می‌دهد. انرژی که به دلیل ناکارآمدی ساختمان‌ها هدر می‌رود، همان انرژی است که صنایع کلیدی برای تولید و رشد  به آن نیازمندند.1 بنابراین، بهینه‌سازی مصرف انرژی در ساختمان‌ها از یک انتخاب شخصی برای کاهش هزینه‌ها، به یک ضرورت ملی برای پایداری اقتصادی تبدیل شده است که در نیمی از سال یک تا دو روز در هفته بسیاری از صنایع را به اجبار تعطیل میکند و ادامه کار را برای کارمندان و مدیران انها ناممکن میسازد.

در پاسخ به این بحران، دولت با ابزاری قدرتمندتر از همیشه وارد میدان شده است: ویرایش پنجم مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان. این ویرایش جدید، یک تغییر پارادایم اساسی است و عنوان آن از «صرفه‌جویی در مصرف انرژی» به «مدیریت انرژی» تغییر یافته است.1 این تغییر نام، نشان‌دهنده گذار از توصیه‌های کلی به سوی استانداردهای عملکردی، دقیق و قابل‌اندازه‌گیری است. برخلاف ویرایش‌های پیشین که عدم تحقق اهدافشان در عمل مشهود بود، ویرایش پنجم با ضمانت‌های اجرایی قوی همراه شده و عدم رعایت آن، «تخلف از قانون» محسوب می‌شود.1 این الزام قانونی، بازاری جدید و قدرتمند برای فناوری‌ها و مصالح ساختمانی با عملکرد بالا ایجاد کرده است؛ بازاری که در آن، بهینه‌سازی دیگر یک انتخاب لوکس نیست، بلکه یک الزام حیاتی است.

معضل پنجره‌ها: مشکلی وارداتی، راهکاری بومی

 در کالبد هر ساختمان، پنجره‌ها به مثابه دروازه‌های حرارتی عمل می‌کنند؛ ضعیف‌ترین حلقه در پوسته خارجی بنا که مسئول بخش بزرگی از اتلاف انرژی هستند. در تابستان، آن‌ها به کانالی برای ورود حرارت خورشیدی تبدیل می‌شوند و در زمستان، گرمای گران‌بهای داخل را به سادگی به بیرون منتقل می‌کنند. راه‌حل استاندارد جهانی برای این معضل، استفاده از شیشه‌ های-پرفورمنس یا عملکردی است؛ شیشه‌هایی که با فناوری‌های پیشرفته پوشش داده شده‌اند تا خواص حرارتی آن‌ها بهینه شود.

ویرایش پنجم مبحث 19

یکی از کلیدی‌ترین شاخص‌ها برای ارزیابی این شیشه‌ها، «ضریب افزایش حرارت خورشیدی» یا SHGC است. این ضریب که در ویرایش پنجم مبحث ۱۹ نیز به آن توجه ویژه‌ای شده، نشان می‌دهد که چه کسری از انرژی تابشی خورشید از شیشه عبور کرده و به گرما تبدیل می‌شود. هرچه این عدد پایین‌تر باشد، شیشه عملکرد بهتری در جلوگیری از گرمایش ناخواسته داخلی در تابستان دارد.1

تا به امروز، تأمین شیشه‌هایی با SHGC پایین در بازار ایران عمدتاً به واردات از شرکت‌های خارجی، به ویژه شرکت AGC بلژیک، وابسته بوده است.3 این وابستگی، پاشنه آشیل صنعت ساختمان کشور در مسیر تحقق اهداف ملی انرژی بوده است. تحریم‌های بین‌المللی، نوسانات شدید ارزی و تعرفه‌های وارداتی، دسترسی به این محصولات را دشوار، هزینه‌بر و غیرقابل‌اطمینان کرده است.6 این آسیب‌پذیری در زنجیره تأمین به این معناست که اگر واردات متوقف شود یا نتواند پاسخگوی تقاضای بازارِ ملزم به رعایت مبحث ۱۹ باشد، رسیدن به اهداف برنامه غیرممکن خواهد شد.

نکته ظریف اما حیاتی اینجاست که مشکل ایران، تولید خودِ شیشه نیست. کارخانه‌های داخلی توانایی تولید شیشه‌های فلوت و حتی سوپرکلیر با کیفیت بالا را دارند.7 شکاف اصلی، در «فناوری پوشش‌دهی» نانومقیاس گران قیمتی است که این خواص عملکردی را به شیشه می‌بخشد. بنابراین، راه‌حل زیگورات صرفاً یک محصول جدید نیست، بلکه پر کردن یک خلأ استراتژیک فناورانه است. این نوآوری به تولیدکنندگان داخلی اجازه می‌دهد تا شیشه‌های ساده خود را به محصولاتی با استاندارد جهانی تبدیل کنند و این یعنی حرکت به سوی استقلال فناورانه در یکی از مهم‌ترین بخش‌های صنعت ساختمان. علاوه بر این، در حالی که تمرکز اصلی مقررات بر ساختمان‌های جدید است، بحران انرژی توسط میلیون‌ها متر مربع پنجره ناکارآمد در ساختمان‌های موجود تشدید می‌شود. تعویض کامل این پنجره‌ها فرآیندی پرهزینه، مخرب و تولیدکننده حجم عظیمی از نخاله است. یک پوشش مایع که بتوان آن را در محل بر روی شیشه‌های قدیمی اجرا کرد، راهکاری سریع‌تر، ارزان‌تر و پایدارتر برای بهسازی ناوگان عظیم ساختمان‌های موجود کشور است؛ بازاری که پتانسیل آن به مراتب بزرگ‌تر از ساختمان‌های نوساز است.

نانو شیلد زیگورات: مهندسی نور، مهار گرما

در پاسخ به این چالش‌های ملی و فناورانه، محصولی دانش‌بنیان با نام «نانو شیلد زیگورات» متولد شده است. این محصول یک پوشش نانویی مایع و شفاف است که پس از اجرا بر روی سطح شیشه، آن را از یک شیشه معمولی به یک شیشه های-پرفورمنس و طیف-گزین (Spectrally Selective) تبدیل می‌کند. فناوری طیف-گزین به این معناست که پوشش به صورت هوشمندانه بین طیف‌های مختلف نور تمایز قائل می‌شود: به نور مرئی اجازه عبور می‌دهد اما بخش عمده‌ای از تابش‌های نامرئی فروسرخ (گرما) و فرابنفش را مسدود می‌کند.

عملکرد این سپر نامرئی را می‌توان در سه شاخص کلیدی خلاصه کرد:

• کاهش عبور نور مرئی VLR) 10%):

   این عدد به این معناست که این نانو کوتینگ زیگورات صرفا 10-15% از نور مرئی را جذب و مثلا در صورت اجرا بر روی شیشه سوپر کلیر ایرانی نزدیک به 70% (VLT) نور طبیعی خورشید از شیشه عبور می‌کند. برخلاف فیلم‌های دودی یا شیشه‌های رفلکس سنتی که فضا را تاریک می‌کنند و نیاز به روشنایی مصنوعی را افزایش می‌دهند، نانو شیلد شفافیت و روشنایی طبیعی محیط را حفظ می‌کند.

• دفع فروسرخ IRR) 90- 97%):

  این شاخص، قلب تپنده فناوری زیگورات و دلیل اصلی کارایی آن در فصل گرماست. تابش فروسرخ، عامل اصلی انتقال حرارت خورشیدی است. دفع 97 درصدی این تابش به معنای مسدود کردن تقریباً تمام گرمای ورودی از پنجره‌هاست. این عملکرد فوق‌العاده، مستقیماً به کاهش شدید ضریب افزایش حرارت خورشیدی (SHGC) منجر می‌شود و به سازندگان امکان می‌دهد تا به سادگی الزامات سخت‌گیرانه مبحث ۱۹ را برآورده سازند.1

• دفع فرابنفش UVR) 65-90%):

  این ویژگی یک مزیت جانبی ارزشمند است. تابش فرابنفش عامل اصلی رنگ‌پریدگی و فرسودگی مبلمان، فرش‌ها، پرده‌ها و آثار هنری و سرطان پوست است. انواع مختلف نانو شیلد با مسدود کردن 65 -90 درصد از این تابش مضر، از سرمایه‌های داخل خانه محافظت می‌کند.

در واقع، دستاورد فناورانه نانو شیلد، شکستن معادله قدیمی «کاهش گرما به قیمت کاهش نور» است. این محصول نور و گرما را از یکدیگر تفکیک می‌کند و به کاربران اجازه می‌دهد تا هم از روشنایی روز بهره‌مند شوند و هم از هجوم گرما در امان بمانند.

از تئوری تا واقعیت: شواهد آزمایشگاهی

ادعاهای بزرگ نیازمند شواهد محکم هستند. تیم زیگورات برای اثبات کارایی نانو شیلد در شرایط واقعی، یک آزمایش میدانی دقیق را بر روی پشت‌بام پر آفتاب اکباتان در تهران ترتیب داد. همانطور که در تصویر دیده می‌شود، دو اتاقک شیشه‌ای هم‌اندازه (50x50x50 سانتی‌متر) که از چهار طرف با شیشه دوجداره ایرانی و از دو طرف با فوم ضخیم عایق‌بندی شده‌اند، در معرض تابش مستقیم خورشید قرار گرفتند. اتاقک شاهد (Room3_Temp) دارای شیشه دوجداره معمولی بود، در حالی که اتاقک آزمایش (Room4_Temp) با همان نوع شیشه اما پوشش‌داده‌شده با نانو شیلد زیگورات ساخته شده بود. دمای داخل هر دو اتاقک به صورت مداوم ثبت شد و نتایج، گواهی روشنی بر عملکرد این فناوری است.1

کارایی در تابستان: کاهش بار سرمایشی

داده‌های ثبت‌شده در گرم‌ترین ساعات روز، تأثیر چشمگیر پوشش را نشان می‌دهند. در اوج تابش خورشید، دمای داخل اتاقک پوشش‌داده‌شده به طور مداوم پایین‌تر از اتاقک شاهد بود. این اختلاف دما در برخی ساعات به بیش از 5 درجه سانتی‌گراد رسید و حداکثر اختلاف دمای 5.8 درجه سانتی‌گراد در ساعت 13:00 ثبت شد.1 این کاهش دما به معنای کاهش مستقیم بار سرمایشی مورد نیاز برای رساندن فضا به دمای آسایش است.

کارایی در زمستان: اثر Low-e برای حفظ گرما

عملکرد نانو شیلد به فصل گرم محدود نمی‌شود. تحلیل داده‌های شبانه، ویژگی مهم دیگری را آشکار می‌سازد: اثر گسیلندگی پایین یا Low-emissivity. پس از غروب آفتاب، هر دو اتاقک شروع به از دست دادن گرما و خنک شدن می‌کنند. اما اتاقک پوشش‌داده‌شده این گرما را با سرعت کمتری از دست می‌دهد. در حالی که در ابتدای شب دمای آن کمی پایین‌تر است، با گذشت زمان، سرعت خنک شدن آن کمتر از اتاقک شاهد بوده و تا نزدیک صبح، دمای دو اتاقک تقریباً برابر می‌شود.1 این پدیده نشان می‌دهد که پوشش نانو شیلد در زمستان نیز مانع از فرار گرمای داخل به بیرون شده و به حفظ دمای مطلوب و کاهش هزینه‌های گرمایشی کمک می‌کند.

جدول زیر خلاصه‌ای از داده‌های کلیدی این آزمایش را به نمایش می‌گذارد:

جدول ۱: تحلیل مقایسه‌ای دمای اتاقک‌های آزمایش

پیدایش یک نوآوری: داستان تیم زیگورات

پشت هر فناوری پیشرو، داستانی از تخصص، پشتکار و درک عمیق از یک نیاز واقعی نهفته است. نانو شیلد زیگورات نیز از این قاعده مستثنی نیست. این محصول در خلاء یک آزمایشگاه دانشگاهی متولد نشده، بلکه حاصل چهار سال تحقیق و توسعه متمرکز توسط یک هسته فناور به متمرکز بر مهندسی نما و انرژی پوسته ساختمان میباشد.

ریشه‌های این نوآوری به شرکت «آلومینیوم شیشه تهران» بازمی‌گردد؛ مجموعه‌ای که به عنوان تنها مشاور تخصصی نما در ایران شناخته می‌شود. این پیشینه، یک مزیت استراتژیک به تیم زیگورات بخشیده است. آن‌ها به عنوان مشاور، سال‌ها با چالش‌های واقعی صنعت ساختمان دست‌وپنجه نرم کرده‌اند. آن‌ها بارها برای پروژه‌های مختلف، شیشه‌های عملکردی گران‌قیمت وارداتی را مشخص کرده و از نزدیک شاهد محدودیت‌های بودجه کارفرمایان، مشکلات زنجیره تأمین و آسیب‌پذیری ناشی از وابستگی به خارج بوده‌اند. این تجربه مستقیم از «درد بازار» به انگیزه‌ای قدرتمند برای خلق یک راه‌حل بومی تبدیل شد.

این سفر چهار ساله، منجر به تولید نه یک، بلکه چهار نسخه متفاوت از نانوپوشش شده است که هر یک برای پاسخگویی به نیازی خاص در بازار طراحی شده‌اند: از کاربردهای مسکونی و پروژه‌های بهسازی (Retrofit) ساختمان‌های قدیمی گرفته تا راه‌حل‌هایی برای تولید انبوه شیشه‌های پرفورمنس داخلی. این تنوع، نشان‌دهنده درک عمیق تیم از پیچیدگی‌های بازار و تعهد آن‌ها به ارائه راه‌حلی جامع برای بحران انرژی در صنعت ساختمان ایران است.

اقتصاد آسایش: پیش‌بینی مالی ۱۰ ساله

سرمایه‌گذاری بر روی فناوری‌های بهینه‌سازی انرژی، تنها یک تصمیم زیست‌محیطی نیست، بلکه یک تصمیم هوشمندانه اقتصادی است. اما آیا هزینه اولیه برای اجرای پوشش نانو شیلد، توجیه‌پذیر است؟ برای پاسخ به این پرسش، یک تحلیل مالی برای یک سناریوی واقعی ارائه می‌شود.

مفروضات سناریو:

• ساختمان: یک خانه 150 متر مربعی در تهران با 30 متر مربع پنجره.

• سرمایه‌گذاری اولیه: 30,000,000 تومان برای اجرای پوشش نانو شیلد.

• سیستم سرمایشی: کولرهای گازی با توان مصرفی تقریبی 5 کیلووات (متناسب با متراژ).

• دوره و میزان استفاده: فصل گرما 5 ماه (150 روز) و میانگین استفاده از کولر 12 ساعت در روز (برای یک خانواده).

• صرفه‌جویی انرژی: بر اساس کاهش بار حرارتی 5 درجه‌ای اثبات‌شده در آزمایش و نرخ صرفه‌جویی 8 درصدی به ازای هر درجه، کاهش 40 درصدی در مصرف برق مربوط به سرمایش فرض می‌شود.1

• تعرفه برق: با توجه به مصرف بالای این خانواده (حدود 1,800 کیلووات-ساعت در ماه در فصل گرم)، هزینه برق مصرفی در پله‌های بالای تعرفه و با نرخ نهایی تقریبی 2,000 تومان به ازای هر کیلووات-ساعت محاسبه می‌شود.10

تحلیل مالی:

با این مفروضات، محاسبات بازگشت سرمایه و سودآوری در یک دوره 10 ساله در جدول زیر ارائه شده است.

جدول ۲: تحلیل مالی سرمایه‌گذاری نانو شیلد (برای خانه ۱۵۰ متری در تهران)

نتیجه

همانطور که تحلیل نشان می‌دهد، سرمایه‌گذاری اولیه ظرف مدت حدود 4 سال از محل صرفه‌جویی در قبض برق بازمی‌گردد و در پایان یک دوره 10 ساله، علاوه بر جبران هزینه اولیه، سودی معادل 42 میلیون تومان برای واحد اداری یا مسکونی به همراه خواهد داشت. این یعنی نانو شیلد یک هزینه نیست، بلکه یک سرمایه‌گذاری سودآور است.

استاندارد جدید زندگی: فراتر از صرفه‌جویی مالی

مزایای نانو شیلد زیگورات به اعداد و ارقام محدود نمی‌شود؛ این فناوری کیفیت زندگی را به شکلی ملموس ارتقا می‌دهد. مهم‌ترین دستاورد آن، «آسایش حرارتی» پایدار است. دیگر خبری از «اثر گلخانه‌ای» آزاردهنده در کنار پنجره‌ها نیست. دمای محیط یکنواخت‌تر شده و نقاط گرم و سرد در خانه از بین می‌روند.

علاوه بر این، کاهش اضطراب ناشی از قبض برق و قطعی های ناشی از جریمه مصرف بیش از نُرم، یک مزیت روانی قدرتمند است. ساکنان خانه این آزادی را خواهند داشت که در روزهای گرم تابستان، بدون نگرانی از عبور به پله‌های جریمه‌ای تعرفه برق، از آسایش و خنکی لذت ببرند. این «امنیت روانی انرژی» کیفیتی است که ارزش آن فراتر از محاسبات مالی است. حفاظت از وسایل خانه در برابر رنگ‌پریدگی ناشی از تابش فرابنفش و حفظ شفافیت و زیبایی نمای ساختمان، دیگر مزایایی هستند که این فناوری به ارمغان می‌آورد و استاندارد جدیدی از رفاه و آسایش را برای خانواده‌های ایرانی تعریف می‌کند.

مسیر شفاف پیش رو

نانو شیلد زیگورات بیش از یک محصول است؛ این یک راه‌حل جامع، بومی و دانش‌بنیان برای یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های امروز ایران است. این فناوری پاسخی است به بحران ناترازی انرژی، ابزاری است برای تحقق الزامات قانونی مبحث ۱۹، سپری است در برابر گرمای تابستان و سرمای زمستان، و یک سرمایه‌گذاری هوشمندانه با بازدهی اقتصادی قابل‌توجه است.

برای کسب اطلاعات بیشتر، مشاهده نمونه پروژه‌های انجام‌شده و دریافت مشاوره تخصصی، شما را به بازدید از وب‌سایت رسمی زیگورات و دنبال کردن صفحه اینستاگرام این مجموعه دعوت می‌کنیم تا از نزدیک با این نوآوری ایرانی بیشتر آشنا شوید.

منابع:

1.    SmallBoxExprement (5).pdf داده های ثبت شده در آزمایش

2.    چالش های به روزرسانی تجهیزات سرمایشی - گرمایشی - تاسیسات نیوز, accessed on July 25, 2025, https://tasisatnews.com/%DA%86%D8%A7%D9%84%D8%B4-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%B2%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AA%D8%AC%D9%87%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AA-%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C-%DA%AF/

3.    شیشه لاکوبل چیست؟ (مزایا و کاربرد آن) - تتراگلس, accessed on July 25, 2025, https://tetraglass.net/blog/what-is-lacobel-glass/

4.    شیشه لاکوبل چیست؟ فروش انواع شیشه بین کابینت رنگی نسوز - رامادُر, accessed on July 25, 2025, https://www.ramadoor.co/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D9%84%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%A8%D9%84/

5.    شیشه لاکوبل در اصفهان, accessed on July 25, 2025, https://inoti.com/iam/%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D9%84%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%A8%D9%84_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86

6.    واردات شیشه تخت از ایران در ترکیه سه سال مشمول عوارض شد - Anadolu Ajansı, accessed on July 25, 2025, https://www.aa.com.tr/fa/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/-%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AA-%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D8%AA%D8%AE%D8%AA-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87-%D8%B3%D9%87-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D9%85%D8%B4%D9%85%D9%88%D9%84-%D8%B9%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B6-%D8%B4%D8%AF/3569933

7.    نکاتی جهت خرید شیشه جامبو: پیش از خرید این مقاله را بخوانید! - فناوری داده پویشگر, accessed on July 25, 2025, https://fdpco.ir/key-tips-for-buying-jumbo-glass/

8.    شیشه رنگی (دکوراتیو، قیمت + نمونه‌کار) - تتراگلس, accessed on July 25, 2025, https://tetraglass.net/glass/colored/

9.    چگونه مصرف برق کولر گازی را کاهش دهیم؟ 8 راهکار تضمینی - خدمت از ما, accessed on July 25, 2025, https://khedmatazma.com/mag/how-to-reduce-ac-power-consumption

10.  قیمت برق - انرژی پاک پویش پرشین, accessed on July 25, 2025, https://clean-energy.ir/%D8%AA%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D9%82/

11.  تعرفه برق 1404 + جدول تعرفه برق خانگی و عمومی ۱۴۰۴ - شرکت توسعه تجارت انرژی توان, accessed on July 25, 2025, https://energytavan.ir/%D8%AA%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D9%82-%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF/

12.  محاسبه ظرفیت داکت اسپلیت - آموزش یک روش ساده - داکتینو, accessed on July 25, 2025, https://ductino.com/calculating-ducted-split-capacity/

13.  کولر گازی روزانه چند ساعت روشن باشد؟ - تاسیسات 24 ساعته, accessed on July 25, 2025, https://piping24.ir/%D9%88%D8%A8%D9%84%D8%A7%DA%AF/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA/867-%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%B1-%DA%AF%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%86%D9%87-%DA%86%D9%86%D8%AF-%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AA-%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86-%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%AF%D8%9F.html

14.  کولرگازی چند ساعت در روز باید کار کند؟ - آرین کولر, accessed on July 25, 2025, https://aryancooler.com/%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8-%D9%88-%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1/201-%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%DA%86%D9%86%D8%AF-%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%9F