احتمالا این موضوع برای شما هم اتفاق افتاده باشد. در حال رانندگی هستید، صدای موزیک زیاد است و شما متوجه آلارم های پشت آمپر خودروتان نمی شوید. ناگهان چشمتان به آمپر آب می افتد و متوجه میشوید که چیزی به منفجر شدن موتور خودروتان نمانده است. در این حالت احتمالا بسیار شوکه شده اید و نمیتوانید تصمیم درستی بگیرید. به سرعت ماشین را متوقف میکنید و با خودتان میگویید: اگر ماشین کار کند، موتور بیشتر گرم میشود. همین لحظه است که تصمیمی اشتباه میگیرید و ماشین را خاموش میکنید. خاموش کردن ماشین هنگام جوش آوردن موتور میتواند صدمات جبران ناپذیری به موتور خودرو وارد کند و ما در این نوشته قصد داریم تا شما را نسبت به این موضوع بیشتر آگاه کنیم.
فرض کنیم شما در جاده، تک و تنها، در یک روز گرم تابستانی مشغول رانندگی هستید. خودروی شما جوش می آورد و اولین کاری که میکنید توقف و خاموش کردن ماشین است. در همین حال کاپوت موتور را بالا داده و مشغول به ریختن آب بر روی رادیاتور میشوید (در صورتیکه فرض کنیم شما این مساله را میدانید که باز کردن در رادیاتور یا ریختن مستقیم آب روی موتور خطرات جدی دارد). بعد از مدتی رادیاتور خنک شده است و شما سرمست ازینکه مشکل فعلا حل شده است، دوباره استارت میزنید. دو حالت ممکن است رخ دهد: در خوشبینانه ترین حالت، هیچ اتفاقی برای موتور نیافتاده و شما به راه خود ادامه میدهید (البته تا جوش آوردن مجدد) یا اینکه در حالت دوم آسیب جدی به موتور وارد کرده اید که در این حالت ماشین قادر به حرکت یا حتی روشن شدن نیست. برای درک بهتر این موضوع در ادامه به پرسش هایی همچون چگونه موتور خودرو جوش می آید؟ چه اتفاقی می افتد وقتی موتور خودرو جوش می آید؟ چرا نباید ماشین را هنگام جوش آوردن موتور خاموش کنیم؟ چه کارهایی باید انجام داد؟ پاسیخ خواهیم داد.
قبل از اینکه در مورد جوش آوردن موتور خودرو صحبت کنیم، باید بدانیم که اصلا چرا موتور خودرو گرم میشود تا جایی که این گرم شدن به علت نقص در یکی از قسمت های خودرو به جوش آوردن موتور تبدیل میشود.
خیلی ساده این موضوع را با هم بررسی میکنیم. تمام خودروهایی که از سوخت فسیلی همچون بنزین، گازوییل یا گاز CNG استفاده میکنند، در یک چیز مشترک هستند: همگی برای احتراق به سوخت، اکسیژن و عامل اشتعال نیاز دارند.با فشردن پدال گاز از یک طرف سوخت و از طرف دیگر هوا(اکسیژن) وارد سیلندرهای موتور میشود. با فشرده کردن این ترکیب سوخت و هوا توسط پیستون ها، عمل احتراق صورت میگیرد، احتراقی که نیروی لازم برای موتور و حرکت ماشین تامین میکند. اما این احتراق با تولید گرمای زیادی همراه است. مخصوصا این که به دفعات بسیار زیادی رخ میدهد. در واقع از لحظه استارت تا خاموش کردن ماشین این اتفاق در حجمی وسیع در موتور ماشین در حال رخ دادن است.
علت های متعددی در جوش آوردن خودرو میتواند موثر باشد. اما در اکثر مواقع علت جوش آوردن موتور، نقص در سیستم خنک کننده است که در نتیجه آن گرما از موتور و اطراف آن خارج نمیشود یا اینکه در بدترین حالت مشکلی برای خود موتور پیش آمده و بیش از حد داغ شده است که حتی سیستم خنک کننده از کاهش دمای آن عاجز است. سیستم خنک کننده از رادیاتور، فن رادیاتور، واتر پمپ (پمپ آب) و اتصالات و لوله ها تشکیل شده است. نشتی آب در رادیاتور یا اتصالات، از کار افتادن واتر پمپ یا رسوب گرفتن در دریچه های آن، از کار افتادن دور تند فن رادیاتور یا خرابی کامل آن یا خرابی ترموستات میتواند باعث اختلال در سیستم خنک کننده شود. به وجود آمدن هر یک از مشکلات گفته شده باعث جوش آوردن موتور و در نتیجه آن یاتاقان زدن موتور، سوزاندن واشر سرسیلندر و خرابی اساسی موتور شود.
همچنین بخوانید: تعمیر گیربکس در تهران
همیشه خارج شدن بخار آب از زیر کاپوت هر راننده ای را عصبی و مضطرب میکند. جوش آوردن موتور هر زمانی ممکن است رخ دهد و اگر در این حالت نتوانید درست تصمیم بگیرید، اتفاقات بدتری در انتظار موتور خودروی شما است. حرارت بالا میتواند به موتور و دیگر اجزای خودرو یا حتی راننده و سرنشینان آسیب جدی وارد کند.
هنگام جوش آوردن خودرو قبل از هر چیز باید خونسردی خود را حفظ کنید. ماشین را متوقف کنید اما خاموش نکنید. خاموش کردن ماشین هنگام جوش آوردن، باعث از کار افتادن سیستم خنک کننده یعنی رادیاتور و فن رادیاتور میشود. همین امر شانس خنک کردن موتور را از بین میبرد. اگر بعد از جوش آوردن بلافاصله ماشین را خاموش کنید، به علت دمای بالا ممکن است قطعات موتور ذوب و دفرمه شوند. هرچند خاموش کردن موتور باعث خنک شدن آن میشود، اما باید این موضوع را مد نظر داشته باشید که هر 30 ثانیه بدون اینکه ماشین روشن شود، تک استارت بزنید.
بعد از توقف میتوانید درب کاپوت را باز کرده، با احتیاط طوری که آب روی بدنه موتور نریزد، به آرامی با ریختن آب روی رادیاتور، آن را خنک کنید. هیچگاه هنگام جوش آوردن موتور، درب رادیاتور را باز نکنید. این امر علاوه بر فوران آب از رادیاتور و آسیب جسمی به شما، میتواند باعث هوا گرفتن رادیاتور شود که خود باعث ایجاد مشکلات جدید و جوش آوردن بیشتر موتور در آینده شود. اگر هنگام جوش آوردن موتور نتوانید شرایط را کنترل کنید، ممکن است هزینه های سنگین موتور را دچار شوید. بنابراین با حفظ خونسردی راهکارهای گفته شده را انجام دهید.
در این مقاله، به بررسی دلایل عدم توصیه به خاموش کردن ماشین هنگام جوش آوردن موتور پرداختیم و راهکارهایی برای مقابله با این وضعیت پیشنهاد دادیم. واقعیت این است که جوش آوردن خودرو میتواند نشانه ای از خرابی احتمالی قسمتی از موتور یا سیستم خنک کننده آن باشد. بنابراین بعد از خنک کردن موتور و ادامه مسیر، به تعمیرگاه و مکانیکی مراجعه کنید تا از وارد شدن زیان بیشتر به خودروتان جلوگیری کنید. همچنین میتوانید با کارشناسان ما در پروگیربکس، تخصصی ترین مرجع تعمیرات گیربکس در طرشت، در ارتباط باشید. امیدواریم که این اطلاعات برای شما مفید بوده باشد و به شما کمک کند تا بهترین تصمیم را هنگام مواجهه با جوش آوردن موتور خودروتان بگیرید.
