همه ي ما بارها با واژه هايي مثل محيط پيچيده، محيط متغير، محيط پرچالش، تغييرات سريع، تغييرات
برهم زننده و عدم قطعيت در محيط و نظاير آن برخورد كرده ايم و در اين روزها به خاطر پديده ي پاندمي(جهانگيري) ويروس كرونا بيش از گذشته با آن مواجهيم. طبيعتا در پي آن اين توصيه نيز به ما شده است كه بايد بتوانيد خود را با تغييرات محيط وفق داده و به موقع تغيير كنيم تا نابود و حذف نشويد.
خوب اين به چه معناست؟ و چگونه بايد اينكار را انجام دهيم؟ از همه مهمتر اين سوال پيش
مي آيد كه آيا تطبيق دادن خود با شرايط جديد و تغيير كردن به معني تسليم شدن و وادادگي است؟ و يا اينكه سازگاري كردن ضرروي است و آنهايي كه اينكار را انجام مي دهند توانایی مقاومت در برابر تغییرات را ندارند؟ یا برعکس انسانهايي هوشمند و قوي هستند؟ كدام صحيح است مقاومت كردن در برابر تغييرات؟ و يا همسويي با شرايط جديد؟ و اگر سازگاري صحيح است چگونه بايد آن را انجام دهيم؟
قبل از اينكه به سوالات بالا پاسخ معمول و كلاسيك دهيم اجازه دهيد چند اصل و واقعيت مسلم را در زندگي بشر مرور كنيم.
يكي اينكه همه ي ما انسانها در جهان هستي ، جزئي از كل واحد هستيم و خواه نا خواه از تمامي پديده ها تاثير مي پذيريم و در برخي جهات و حالات خودمان نيز منشاء تغيير و تاثير گذاري
مي شويم. پس نتيجه مي گيريم ما نمي توانيم خود را مجزا از جهان و پديده هاي آن بدانيم و اينكه تلاش كنيم در برابر تغييرات و شرايط جديد مقاومت كنيم و يا به آن بي تفاوت باشيم.
همچنين طبق نظريه سيستم ها ، ما انسانها به عنوان يك ارگان زنده در يك سيستم باز (كه سيستم باز خود نيز يك ارگان زنده است) زندگي مي كنيم و با جهان پيرامون خود مشغول تعامل و تبادل انرژي، منابع و محصولات هستيم. قطعا هرميزان اين تبادلات و تعاملات سازنده تر باشد، در نتيجه از ما به عنوان يك موجود زنده فردي رشد يافته تر مي سازد.
اصل بعدي آنتروپي(آنتروپي مثبت) است. به زبان ساده آنتروپي قانوني انكار ناپذير در طبيعت است كه بيان مي دارد هر سيستمي تمايل به حركت به سوي كهولت و پيري و زوال دارد ، يعني اينكه اجزاء يك سيستم تمايل به بي نظمي و از هم پاشيدگي دارند و براي جلوگيري از اضمحلال لازم است نيرويي در جهت مخالف با آنتروپي مثبت وارد عمل شود و اين نيروي زوال دهنده و برهم -زننده را خنثي نمايد. در علوم طبيعي و همچنين علوم مديريت و اقتصاد به اين نيرو ، به اصطلاح نيروي آنتروپي منفي مي گويند كه در صدد خنثي كردن نيروي آنتروپي مثبت است. به عبارت ديگر آنتروپي يعني تمايل به زوال و نيستي كه جزو اصول بديهي جهان هستي است و ما انسانها هم جزئي از اين جهان هستي مي باشيم و اگر مهارت خنثي كردن اين نيرو رو نداشته باشيم محكوم به فنا و نابودي در خلال تغييرات و شرايط جديد خواهيم بود.
حال فرض كنيد كه اگر ما تصميم بگيرم مانند يك سيستم بسته عمل نماييم و به پيرامون و تغييرات در مولفه هاي كلان و خرد محيط بي تفاوت باشيم قطعا محكوم به فنا خواهيم بود. لذا ضروري است با پذيرفتن اصل طبيعي آنتروپي (كه ذاتا تمايل به ايجاد بي نظمي در وضعيت سيستم ها و در نتيجه زوال آنها دارد) سعي نماييم خود را براي مواجهه با تغييرات برهم زننده در تمامي مسير زندگي و حيات آماده نماييم و با پرورش و كسب مهارتهاي نرم و سخت بيشتر و متناسب جديد در هر مقطع از زندگي و فراخور تغييرات و الزامات و شرايط جديد، بتوانيم ضمن خنثي كردن اثر تخريبگر تغييرات، با مهارتهاي جديد كسب شده ، از شرايط تغيير يافته همچنان اقدام به جذب انرژي و منابع از محيط نماييم و بديهي است در اين حالت از وضعيت گذشته قويتر خواهيم بود.
شايان ذكر است بدانيم كه هر سيستم بازي نظير انسان و يا كسب و كار كه يك ارگان زنده است براي بوجود آمدن، بقاء و رشد نيازمند سه چيز است:
اخذ پذيرش از محيط
جذب منابع از محيط
كسب مشروعيت از محيط
بدون اين سه مقوله هيج سيستمي زنده اي قادر به تولد و حيات و بقاء نيست. پس به راحتي
مي توانيم نتيجه گيري نماييم ، داشتن مهارت و قابليت سازگاري با تغييرات مستمر و بعضا
برهم زننده ي محيطي يك ضرورت انكار ناپذير براي انسانها و سازمانها و كسب و كارها در شرايط جديد است و آنهايي كه مسلح به اين مهارت و توانايي نباشند محكوم به نابودي و حذف از محيط مي باشند و مسلما دارا بودن اين مهارت باعث قدرت و بقاء و رشد بيشتر در محيط با شرايط جديد است در حاليكه كه فقدان اين مهارت باعث حذف افراد و كسب و كارها خواهد شد.
مثال بارز آن در اتفاقات اخير ناشي از پاندمي ويروس كرونا در كسب و كارهايي نمايان شد كه توانستند با چرخش به سمت ديجيتالي كردن فرايندهاي كسب و كار خود و اينترنتي كردن ادامه فعاليت (مثل دوركاري كاركنان) و استمرار در ارايه محصولات و خدمات خود در انطباق با شرايط جديد، در حداقل زمان ممكن و حداكثر انعطاف ، سازمان و بازار و مشتريان خود را حفظ كرده، نجات دهند و نه تنها منجر به تعطيلي نشدند، بلكه قدرتمندتر و ثروتمندتر از گذشته به فعاليت ادامه دهند.
در جهان موجوداتي كه قويتر هستند لزوما باقي نمي مانند ولي طبق تحقيقات علمي و تجربيات بشر، اونهايي كه قدرت انطباق بالاتري دارند ماندگاری بيشتري خواهد داشت
حال و با توجه به مفاهيم كاربردي فوق الذكر ضروريست فكر كنيد با توجه به تغييرات شديد اقتصادي و اجتماعي تحميل شده بر محيط زندگي و كسب و كاري فعلي به دليل پاندمي كرونا و شرايط پسا كرونا كه طبق پيش بيني ها به مراتب سخت تر و پيجيده تر خواهد بود، به چه مهارتها و اقدامات جديدي براي ادامه حيات و رشد از منظر فردي و درآمدي(كسب و كاري ، خواه كارمندي و خواه خويش فرمايي) نيازمند هستيد كه لازم است هم اكنون در خصوص آن اقدام نماييد؟
كسب و كارهايي كه مهارت انطباق بالاتري با تغييرات و شرايط دارند شانس بيشتري براي بقاء و رشد دارند
در پايان شايسته است بدانيم تغييرات همزاد زندگي بشر است و با باور به اصل تغيير مستمر در زندگي و ضرورت چابكي در سازگاري با محيط ، هميشه مي توانيم به رشد و ادامه حيات بالنده خود با قدرت و خوشبختي ادامه دهيم و انكار آن و ناليدن و غر زدن ، جز تباهي و پيشماني چيزي به همراه ندارد و مسلما برای سازگاری نیازمند کسب مهارتهای جدید متناسب با شرایط جدید جهت انطباق با تغییرات هستیم .
خوشحال مي شويم پس از مطالعه ي نوشتار فوق نظرات و ديدگاه هاي خود را با ما از طريق درج در ذيل همين پست و يا ايميل sharif.askari74@gmail.com در ميان بگذاريد.
