به سازه های فلزی با سقف شیبدار که برحسب محاسبات فنی خاص به اشکال مختلف تولید می شود، سوله گویند. سازه های شیب دار یا سوله به لاتین Gable Bents یا Ridge Bents نامیده می شوند. سوله ها برحسب نوع کاربرد، ابعاد متفاوتی دارند. از این سازه ها در پوشش دهانه های بزرگ و در ساختمان های صنعتی و کشاورزی مثل کارخانه ها، انبارها، آشیانه های هواپیما، تعمیرگاه ها، سالن های ورزشی، پارکینگ ها، مرغداری ها، دامداری ها، فروشگاه ها و موارد دیگر استفاده می شود. نکته ی مهم جهت مقرون به صرفه بودن و قیمت سوله در ساخت سوله این است که باید نسبت به نوع کاربرد و ابعاد بسیار دقت نمود.
غالباً جهت ساخت سوله صنعتی و ساخت سالن های صنعتی از قطعاتی با ابعاد متغیر استفاده می شود که وزن و ابعاد این قطعات با توجه به نوع کاربری هر واحد صنعتی تغییر می یابد که مهمترین عوامل مؤثر در وزن سالنهای صنعتی عبارتند از: موقعیت مکان مورد نظر جهت سوله سازی از نظر سرعت وزش باد و نیز بیشترین میزان بارش برف، ارتفاع ستونها، دهانه سالن و در صورت لزوم ساخت جرثقیل سقفی.
پیش از اینکه به تاریخچه سوله بپردازیم بهتر است بدانید که سوله چیست ؟ سوله ها (industrial shed) سازه های فلزی شیب داری هستند که بر اساس محاسبات فنی ویژه، طراحی و ساخته می شوند. از این نوع سازه ها در کارخانه ها، انبارها، آشیانه ها، مرغداری ها، سالن های بدن سازی، فروشگاه های بزرگ و… استفاده می شود. تاریخچه پیدایش سوله با تاریخچه استفاده از فلزات رابطه تنگاتنگی دارد.
معبد پانتئون برای خدایان روم در 25 سال قبل از میلاد ساخته شد گنبد این بنا نمونه استثنایی از مهندسی رومی است خرپای سقف آن از برنز ساخته شده بود که باعث می شد افق شهر زیر نور خورشید برق بزند با این وجود در طول قرون وسطی مواد به تدریج از بین می رفت که پاپ اوربان در سال 1631 برنز را از رواق پانتئون برداشت تا توپ هایی را برای واتیکان بسازد. می توان فرض کرد مهندسان رومی مدت زمان طولانی را صرف ساخت اولین سازه آهنی 152 تنی از برنز کرده اند.
اولین استفاده از خرپای آهن میله های مسطح پرچ شده بود که در دهانه 28 متری در سقف تئاتر فرانسه در سال 1786 توسط معمار ویکتور لوئیس طراحی شد. به همین دلیل در سال 1800 صنعت نساجی انگلیسی شروع به استفاده از فریم های فلزی در ساختمان های آسیاب تا هفت طبقه کرد.
از همان زمان انقلاب صنعتی که از فولاد برای ساخت و سازها استفاده می شد، ساخت سوله هم رواج یافت. اولین سوله جهان در سال 1830 و در ایستگاه قطاری در لیورپول ساخته شد. در ایران نیز حدود 70 سال است که ساخت سوله رواج دارد.
مهمترین بحث برای اقتصادی ساختن هر سفارش ، دانستن میزان واقعی ابعاد مذکور و پیش بینی موارد مورد نیاز است. بدیهی است بهترین محاسبات هم بدون رعایت کیفیت جوشکاری ،استفاده از پیچ و مهره های و سایر اتصالات استاندارد، زنگ زدایی و رنگ آمیزی علمی یا کارگذاری صحیح اجزا، فاقد کارآیی و استحکام لازم خواهند بود.
پوشش سقف سوله ها می تواند از ساندویچ پانل سقفی، ورق گالوانیزه رنگی و ساده، ورق آلومینیوم با انواع عایق پشم شیشه، فوم، کارتن پلاس و پسم و سنگ، پوشش سقفی پلی کربنات باشد.
انواع پوشش بدنه سوله می تواند برحسب نوع کاربرد و شرایط آب و هوایی متفاوت باشد. پوشش دیوار سوله باید استاندارد های محیط زیست را دارا باشد. به طور کلی دیوار سوله باید سبک باشد، مقاوم در برابر ضربه و سوانح طبیعی مانند زلزله، سیل و آتشسوزی باشد.
به طور کلی می توان از موارد ذیل برای پوشش دیوار ها استفاده کرد:
یکی از مهمترین بخش های ساخت سوله در هر کارخانه و کارگاه، تجهیزات کف است و کفپوش باید مناسب با محیط کاری باشد به طوری که به تجهیزات آسیب وارد نکند و به دلیل استفاده دائم باید مقاومت و اصطکاک در برابر فشار زیاد باشد.
انواع کفسازی سوله: