صدیقه ببران، استاد ارتباطات دانشگاه آزاد و مدیر گروه مطالعات توسعه پایدار و محیط زیست مجمع تشخیص مصلحت نظام در دوران مرحوم هاشمی، طی یادداشتی در شماره یکشنبه گذشته روزنامه اعتماد پیرامون مسئله ریزگردها نوشت:
“ممکن است این‌طور به نظر برسد که می‌توان دامنه رشد برخی معضلات مانند مساله ریزگردها را با استفاده از ظرفیت دیپلماسی و توسعه مناسبات ارتباطی با کشورهای منطقه کاهش داد، اما متاسفانه گفتار و ادبیاتی که اخیرا توسط رییس سازمان محیط زیست استفاده شده، این خوش‌بینی‌ها را از میان می‌برد. رییس سازمان حفاظت از محیط زیست دولت سیزدهم با طرح یک تئوری توطئه، ریشه گرد و غبار در کشور را به فعالیت‌های تروریستی در سوریه و حضور نظامیان خارجی در عراق و یمن مرتبط می‌داند و اعلام می‌کند که دشمن با ظرفیت‌های زیست‌محیطی به جنگ کشورهای منطقه آمده است. سلاجقه بدون استناد به پژوهش خاص و مدرک ویژه‌ای ادعا می‌کند که دشمن تلاش دارد با سوءاستفاده از مشکلات زیست‌محیطی، نارضایتی عمومی در ایران را افزایش دهد!”
ببران می‌افزاید: این در حالی است که موضوع ریزگردها، قدمتی فراتر از مشکلات فعلی در منطقه دارد و بیش از نیم قرن سابقه دارد. حداقل بر اساس نظر محققان و اهالی فن خاستگاه ریزگردها به کانون‌های داخلی و خارجی تقسیم می‌شود. در حوزه‌های خارجی بیش از 300 میلیون هکتار از قلمروی سرزمینی سوریه، عراق، عربستان، کویت، امارات دخیل هستند و عمده ذرات رُسی از عراق و ذرات کوارسی از عربستان راهی ایران می‌شوند.
او تصریح می‌کند: شخصا در دو دهه گذشته در نهادهای اجرایی پیرامون این موضوعات حضور داشتم و در یک مورد در حوزه بحث احیای تالاب هورالعظیم در تیم مذاکراتی دولت ایران با عراق و سازمان ملل متحد حاضر بودم. باید توجه داشت مهم‌ترین راه‌حل معضل ریزگردها، احیای تالاب‌های مرزی و احیای پوشش‌های گیاهی منطقه است؛ لذا اینکه کم‌کاری کشورهای دیگر و خودمان در از بین بردن تالاب‌ها و ظرفیت‌های گیاهی منطقه نادیده گرفته شود و مشکلات به دوش سایر گزاره‌های غیر مسوول انداخته شود، بیانگر آن است که مسوولان ایرانی در سازمان محیط زیست در حال فرافکنی موضوعات هستند. در حالی که دولت باید با استفاده از ظرفیت‌های تخصصی کشور و به‌کارگیری دیپلماسی به گونه‌ای عمل کند که سایر کشورها متوجه مسوولیت‌های خود شوند. ضمن اینکه ایران نیز باید از ارتکاب هر نوع عمل و اجرای هر پروژه‌ای که ممکن است محیط زیست را به خطر اندازد جلوگیری کند.[1]
*قبل از هرچیز این نکته در اظهارات خانم ببران بسیار خودنمایی می‌کند که ایشان به جای اینکه کارنامه خود را در بحث ریزگردها به مردم و منتقدان ارائه کنند اما بلافاصله در نقش سپر بلای توطئه‌گران احتمالی ظاهر شده‌اند؟!
در واقع این اصرار ایشان به نگفتن کارنامه‌شان در بحث محیط زیست و اینکه حتما پای توطئه در میان نیست به شدت جای تعجب دارد.
دقت شود که مسئله ریزگردها طی سال‌های اخیر و خصوصا پس از باز شدن پای آمریکا به برخی کشورهای همسایه ایران به شدت بحرانی شده به نحوی که حتی برخی استان‌های کشور عملا در طول ماه فقط 2 یا 3 روز آسمان صاف را تجربه می‌کنند.
این مسئله وقتی در یک سیر تاریخی مورد مداقه قرار می‌گیرد نشان می‌دهد که معضل ریزگردها که در دهه‌های گذشته نبوده و یا اگر بوده هرگز در سطح بحران قرار نداشته است؛ اقلا طی یک دهه اخیر به شدت افزایش یافته است.
اکنون دلیل این افزایش بایستی از سوی کارشناسان به وضوح برای مردم شرح داده شود.
بعید است این قضیه به بلایای طبیعی یا خشکسالی ربط داشته باشد. چه اینکه منطقه فلات ایران اساسا همزاد با خشکسالی و بلایای طبیعی و بیابان و خشک شدن دریاچه (دریاچه آرال) و حتی زایش دریاچه‌ها(دریاچه کویر لوت) بوده است.
اکنون چه شده که به ناگاه و طی 10 سال گذشته ناگهان همه‌چیز تغییر کرده و به این شدت شاهد بروز گرد و غبار هستیم؟
جالب‌تر آنکه ارض آمریکا به لحاظ اقلیمی بسیار شبیه فلات ایران است و با بیابان‌های بسیاری نیز آمیختگی سرزمینی دارد اما هرگز مثل کشورهای منطقه غرب آسیا دچار معضل گرد و غبار نیست!
ضمن اینکه درباره نقش حرکات احتمالی دشمنان ایران در حملات زیست‌محیطی علیه مردم حرف‌های بسیاری وجود دارد که از حیث عقلانیت باید تمام آنها را به قضاوت هیئت‌های کارشناسی و گزارش‌های متقن گذاشت.
قدر متیقّن اما اینست که شاهد یک رخداد غیر طبیعی هستیم که بروز آن در منطقه فلات ایران هرگز مسبوق به سابقه نبوده است.
گفتنیست در بحث تقلای برخی اضلاع استکبار جهانی برای تغییرات دشمنانه زیست‌محیطی می‌توان به یک آزمایش چند دهه قبل صهیونیست‌ها برای ایجاد زلزله مصنوعی اشاره کرد که با منفجر کردن چندین تن مواد منفجره صورت گرفت.
درباره تقلای آمریکا برای پیشبرد نقشه‌های اینچنینی هم همانطور که اشاره کردیم حرف و حدیث‌های زیادی وجود دارد که حتما بایستی مقامات دیپلماتیک کشور و مقامات سازمان پدافند غیر عامل در این باره اظهار نظر کنند.
پیش از این، دادستان کل کشور نیز بعنوان مدعی‌العموم از وزرای نیرو و امور خارجه خواسته بود که در مسئله گرد و غبار پیگیری‌های لازم را داشته باشند.[2]
درخواستی که البته گویا تاکنون پاسخ قانع‌کننده‌ای به آن داده نشده است.
