حادثه تلخ متروپل قطعا برای تمام ایرانیان غمبار بود. اما رویکرد رسانهها مختلف به این حادثه متفاوت بود. رسانهای که دلسوز باشد به دنبال کمک به حل مشکلات پیشآمده، پیگیری نیازهای اصلی برای آواربرداری، پیگیری مجازات مسببان حادثه، دلداری و آرامش به خانوادههای جان باختگان و … است. رسانهای هم که دشمن این مردم است سعی میکند با بحرانسازیهای کاذب، همین مطالبات اصلی را به حاشیه براند و مردم عزادار را درگیر مشکلات عدیده دیگری بکند.
خوب است یک رسانه را بصورت مورد بررسی کنیم تا وضعیت شفافتر بشود. برای همین منظور پوشش ۲ رخداد اجتماعی تلخ «گرنفل» لندن و «متروپل» آبادان را از سوی بیبیسی مقایسه میکنیم. پلتفرم مورد سنجش نیز تلگرام (به دلیل حضور گسترده ایرانیان) است.
برج «گرنفل» لندن: روز ۲۴ خرداد ۱۳۹۶ بود که برج مسکونی «گرنفل» در غرب لندن دچار حریق گستردهای شد. درست ۵ ماه بعد از حادثه مشابه آن در پلاسکو تهران. طبق آمار بی بی سی، تلفات حریق برج «گرنفل» به ۷۲ نفر رسید.
تعدادی از ایرانیها نیز در «گرنفل» فوت شدند. نکته حادثه این است که برج در سال ۱۳۹۵ نوسازی شده بود. «دیلی میل» انگلیس پس از حادثه فاش کرد اگر شهرداری لندن فقط ۵۰۰۰ پوند برای روکش ضد-حریق خرج میکرد، انگلیس شاهد ۷۲ جنازه سوخته شده نبود. شهرداری لندن از نسخه ارزانتری استفاده کرده و این نوع در آمریکا ممنوع است!
آتشسوزی برج «گرنفل» مرگبارترین حادثه حریق انگلستان از جنگ جهانی دوم بود.
حال نحوه پوشش BBC فارسی را بررسی میکنیم:
۱: در مجموع ۳۲ خبر (اغلب کوتاه) برای این حادثه منتشر شد: «عواید جام خیریه به بازماندگان برج گرنفل میرسد»، «جشنواره موسیقی گلستنبری با یک دقیقه سکوت آغاز شد» و «دیدار شماری از قربانیان برج مسکونی گرنفل با نخست وزیر بریتانیا» از جمله تیترهای به کار رفته توسط این رسانه است.
اغلب پستهای خبری محدود به چند جمله کوتاه و صرفاً خبری است نه تحلیلی. از کل اخبار منتشره نیز فقط ۸ پست دارای کد خبر در سایت اصلی است.
۲: از کل اخبار منتشره فقط ۱۳ پست دارای تک عکس است: ۷ عکس از برج گرنفل (بعضاً تکراری و از نمای هوایی)، ۱ عکس از تعدادی آمبولانس، ۱ عکس از تجمع اعتراضی، ۱ عکس از نقشه موقعیت جغرافیایی برج، ۱ عکس از ملکه انگلیس، ۱ عکس از خانه شماره ۱۰ خیابان داونینگ (محل کار و اقامت نخست وزیر انگلیس) و عکس آخر نیز مربوط به «محمد الحاج علی» سوری ۲۳ ساله است که اولین قربانی آتش سوزی نامیده شد.
هیچگونه پستی به صورت عکس نوشت منتشر نشده است. مجموعا حس القائی تصاویر خنثی است.
کل تصاویر منتشره درباره برج «گرنفل» توسط BBC فارسی
۳: از کل اخبار منتشره در مجموع ۲ ویدئو منتشر شده است: ویدئو اول ۳۰ ثانیه بود که صرفاً به شرح ظاهری ماجرا پرداخت. ویدئو دوم ۱:۳۰ ثانیه است؛ ویدئویی با موسیقی متن ملایم و روایتگری آرام.
برج «متروپل» آبادان: بخشهایی از برج «متروپل» آبادان دوشنبه ۲ خرداد ۱۴۰۱ فرو ریخت. آمار متوفیان به دلیل ریزش بخشهایی از این ساختمان ۱۰ طبقه تا پنجشنبه به ۱۹ تن رسیده بود که آخرین آمار نیز از فوت 26 هموطنمان در این حادثه تلخ حکایت دارد. این اتفاق ساعت ۱۲:۳۰ دقیقه ظهر به وقوع پیوست.
حال نحوه پوشش BBC فارسی را بررسی میکنیم:
بازه زمانی بررسی از ۱۴:۵۸ دقیقه ۲ خرداد (اولین پست) تا ۱۹:۳۲ دقیقه ۵ خرداد است.
۱: در بازه زمانی مذکور ۷۳ پست خبری با موضوع متروپل منتشر شد: این آمار بیش از ۲ برابر کل پستهای خبری منتشره از فاجعه «گرنفل» است. طبعاً این آمار بعد از بازه زمانی مذکور افزایش خواهد یافت.
نوع اخبار منتشره تنوع بالایی دارد و شامل تحلیل، واکنش کاربران، واکنش چهرههای مجازی، اخبار تهییج کننده، عکسنوشت و برش از گفتگوهای تصویری شبکه BBC است.
۲: تعداد تصاویر منتشره ۴۷ تصویر است: بیبیسی در واقعه «متروپل» برخلاف واقعه «گرنفل» از تصاویر منتشره توسط مخاطبان عادی در فضای مجازی تا تصاویر ماهوارهای روند ساخت برج متروپل طی ۶ سال گذشته که شرکت ماکسار آنها را در اختیار BBC قرار داده استفاده کرده است.
تعداد تصاویر منتشره از «متروپل» در بازه زمانی مذکور تقریباً ۳ برابر «گرنفل» است.
حس القائی این تصاویر به مخاطب نیز حس التهاب و بحران در صحنه است.
تصاویر منتشره درباره برج «متروپل» توسط BBC فارسی
۳: تعداد ویدئوهای منتشره ۲۰ ویدئو است: بیبیسی در این مسیر از ویدئوهای مربوط به ماشینهای زیرآوار تا گزارشهای خبری درباره شبهات مطروحه پیرامون برج متروپل بهره گرفته است.
این نمونهها مواردی است که در بازه زمانی واقعه «گرنفل» لندن اصلاً به آن پرداخت نشد. این درصورتی است که فاجعه گرنفل به این دلیل به وقوع پیوست که شهرداری لندن نخواست ۵۰۰۰ پوند برای خرید یک روکش ضد حریق استاندارد هزینه کند و متعاقب آن ۷۲ تن در آتش سوختند.
تحلیلی از ماموریت رسانههای ضدانقلاب علیه مردم ایران
رویکرد پست مدرن آموزهای است که رسانههای ضدانقلاب محور عملیاتی خود قرار دادهاند. طبق این رویکرد مهم نیست واقعیت چیست؟ مهم این است که تصویری که از آن واقعا ساخته میشود چیست؟ ضدانقلاب از واقعیتهای ایران تصویرسازی متفاوتی انجام میدهد.
ماموریت اصلی این دست رسانهها یک جمله است: تغییر تصویر مردم از پیرامونشان!
ایران باید یک کشور بحرانی تصویر شود و در مقابل کشورهای اروپایی باید کشورهای آرام، دارای نظم و تدبیر. این استثنا سازی ایران همان پروژه کلانی است که از آن تحت عنوان «زندگی نرمال» یاد میشود. به تعبیر دیگر نهایت هدف القا چنین تصاویری آن است که ایرانیان به دلیل رویکردهای اجتماعی و سیاسی خود نمیتوانند زندگی نرمال داشته باشند و اگر بخواهند به یک زندگی نرمال برسند باید در نظام مطلوب انگلیسی-آمریکایی هضم شوند.