این روزها اخبار متعددی از حمله سگهای بی‌صاحب و یا هم شناسنامه دار و اصطلاحاً دارای صاحب به برخی از مردم من جمله کودکان زیاد شنیده می‌شود، طوری که در برخی از مناطق، مردم با کابوس حمله این سگ‌ها به خودشان و کودکان شان زندگی می‌کنند. آنطور که مشهود است این است که سگهای ولگرد عمدتاً در دسته‌های چندتایی هستند، همین موضوع سبب شده حضور این سگ‌ها در شهر هم ترسناک‌تر جلوه کند و هم احتمال حمله آنان بیشتر شود.
هر ساله ۲۳۴ هزار مورد حیوان گزیدگی در کشور ثبت می‌شود/ بیش از ۹۰ درصد حیوان‌گزیدگی‌ها توسط سگ‌هاست!
به گفته دکتر بهزاد امیری، رئیس اداره کنترل و مقابله با بیماری‌های مشترک انسان و حیوان وزارت بهداشت هر ساله بیش از ۲۳۴ هزار مورد حیوان گزیدگی در کشور ثبت می‌شود که بیش از ۹۰ درصد این حیوان‌گزیدگی‌ها توسط سگ‌هاست! با یک حساب و کتاب سرانگشتی می‌توان گفت که سالانه بیش از ۲۱۰ هزار سگ گزیدگی در کشور رخ می‌دهد که عمده این حملات به کودکان می‌باشد؛ به گفته کارشناسان سگهای ولگرد به دلیل مشاهده ضعف در کودکان، طعمه خود را از میان کودکان انتخاب می‌کنند.
دولت روزانه ۷۷۰ میلیون تومان برای جلوگیری از انتقال بیماری هاری بر اثر سگ‌گزیدگی هزینه می‌کند
در جایی دیگر مهدی‌نبی‌یان، مدیر پروژه بین‌المللی حفاظت مشارکتی میش‌مرغ در گفت‌وگو با یک رسانه می‌گوید: براساس آمارهای موجود در سال ۶۶ در کشور کمتر از ۷۰۰ تزریق واکسن هاری گزارش شد. این آمار در سال ۹۸ به ۲۳۴ هزار مورد می‌رسد. ۲۰۰ هزار مورد از این گزش‌ها مربوط به سگ‌ها (۱۸۰هزار سگ صاحب‌دار و ۲۰ هزار سگ بدون صاحب) و ۳۴ هزار مورد آن مربوط به سایر گونه‌هاست. سال گذشته این آمار به ۲۵۰ هزار مورد رسید. یک دوره درمان هاری ۵۰ تا ۲۵۰ دلار برای کشور هزینه دارد. یعنی دولت روزانه ۷۷۰ میلیون تومان برای جلوگیری از انتقال بیماری هاری بر اثر سگ‌گزیدگی هزینه می‌کند.
۱۹ مورد مرگ هاری انسان در استان سیستان‌وبلوچستان
براساس آمار بیشترین موارد حیوان گزیدگی در استان‌های پر جمعیت است. تهران همیشه بیشترین موارد حیوان گزیدگی را داشته است. بعد خراسان رضوی، مازندران، فارس، اصفهان، کرمان و گلستان. یعنی هرچه شهر بزرگتر، جمعیت بیشتر، جمعیت سگهای بدون صاحب بیشتر و تعداد تماس حیوان و انسان بیشتر و آمار حیوان گزیدگی هم بیشتر خواهد بود.
تعداد موارد مرگ در استان‌های مختلف متفاوت است، در سیستان‌وبلوچستان از سال ۸۸ تا ۹۹ بیشترین موارد مرگ انسانی را داشته است. حدود ۱۹ مورد مرگ هاری در انسان در استان سیستان‌وبلوچستان اتفاق افتاده است. بعد از آن با کمال تعجب استان‌هایی مانند گیلان و کرمان به ۸ مورد مرگ، بیشترین مورد مرگ را داشتند.
حمله سگهای ولگرد به شهروندان
در همین سه ماه و چند روز سال جدید نیز اتفاقات ناگوار زیادی از حمله سگ‌ها به انسان در نقاط مختلف کشور در رسانه ها بازتاب پیدا کرده است.
حمله سگ همسایه به یک بانوی ایلامی
۱۴۰۱/۰۱/۱۲ – در ابتدای سال جاری و در دوازدهم فروردین ماه بانوی ایلامی که برای عید دیدنی به منزل پدرش مراجعه کرده بود، در هنگام خروج از منزل با حمله سگ همسایه مواجه شد؛ این بانو برای دفاع از خود پا به فرار گذاشته در حین فرار پای او پیچ خورده و به زمین افتاده است.
آقای بابایی که همسر این بانوی ایلامی است در گفت‌وگو با فارس گفته بود: به واسطه حمله این سگ، چادر و مانتو همسرم پاره و دستش، از آرنج تا مچ دچار آسیب دیدگی شد با این حال صاحب سگ تنها به تماشا پرداخته و واکنشی نشان نداده است؛ من از صاحب سگ شکایت کرده‌ام و از مسوولان استان خواستارم که نسبت به این گونه ناهنجاری‌ها برخورد قاطع داشته باشند.
حمله ۲۰ سگ ولگرد به شهروند اهوازی
۱۴۰۱/۰۱/۲۶ – در ۲۶ فروردین ماه نیز حمله ۲۰ سگ ولگرد به شهروند اهوازی بازتاب زیادی در رسانه های خوزستانی پیدا کرد؛ این شهروند که برای خرید مایحتاج خود از منزل خارج شده بود پس از خرید از مغازه محله، در هنگام بازگشت به خانه مورد حمله این سگ های ولگرد قرار گرفت. این فرد در گفت‌وگو با یک رسانه اظهار کرد: در راه برگشت به خانه بودم با تعدادی سگ مواجه شدم؛ ابتدا سعی کردم به آرامی مسیر خودم را تغییر دهم تا با آنها روبرو نشوم اما بلافاصله با حمله حدود بیست سگ مواجه شدم که به سرعت سمت من آمدند و بنده راهی جز فرار نداشتم.
در نتیجه حمله سگ‌ها خراش‌هایی روی دست، پا و صورتم ایجاد شد
این شهروند ادامه داد: چند قدم که پا به فرار گذاشتم پای من لیز خورد و روی زمین افتادم که در این لحظه سگهای ولگرد دورم جمع شدند که واقعاً شرایط وحشتناکی برای من رقم خورد چرا که هر کدام از یک طرف می‌خواستند قسمتی از بدنم را گاز بگیرند و در نتیجه حمله آنها خراش‌هایی روی دست، پا و صورتم ایجاد شد.
وی افزود: اگر سر و صدای بنده و درخواست کمک از همسایه‌ها نبود معلوم نبود این تعداد سگ چه بلایی سرمن می‌آوردند و اکنون چند تیکه شده بودم.
مصدومیت دو واکسیناتور دامپزشکی خوزستان در حمله سگ‌ها
۱۴۰۱/۰۲/۰۴ – در چهارم اردیبهشت ماه دو نفر از نیروهای دامپزشکی خوزستان در شهرهای ماهشهر و اندیکا بر اثر حمله سگ حین انجام عملیات میدانی و حفظ و حراست از سرمایه‌های دامی و تامین بهداشت و سلامت جامعه از ناحیه پشت پا دچار مصدومیت شدید شدند.
حمله وحشتناک سگهای ولگرد کرج به ماهور، دختر ۳ ساله
۱۴۰۱/۰۲/۲۲ – در بیست و دوم همین ماه نیز حمله گله سگهای ولگرد به زنی جوان و دختر ۳ ساله‌اش در کرج حادثه تلخی را رقم زد و دختر خردسال را تا یک قدمی مرگ پیش ببرد. این حادثه وحشتناک در مشکین‌دشت کرج، در محدوده شهرک بعثت اتفاق افتاد. ماجرا از این قرار بود که زن جوان همراه با دختر ۳ساله‌اش به نام ماهور از خانه یکی از اقوامشان بیرون آمده بودند که ناگهان یک سگ ولگرد به دختربچه حمله کرد و او را از دست مادرش قاپید.
زن جوان که از این صحنه شوکه شده بود، همین که خواست دخترش را از چنگ سگ ولگرد نجات دهد، سگ دختر را چند متری با خودش کشید و همزمان چند سگ دیگر سر رسیدند و صحنه هولناکی رقم خورد. ماهورِ ۳ساله در میان چنگ و دندان سگ‌ها بی‌دفاع مانده بود و هر کدام از آنها چنگی بر بدن نحیفش می‌زدند، در این میان اما راننده یک پژو پرشیا وقتی ضجه‌های مادر ماهور را دید از خودرواش پیاده شد تا دختربچه را از چنگال سگ‌ها نجات دهد.
او با استفاده از قفل فرمان به سگ‌ها حمله کرد و درحالی‌که آنها همچنان برای آسیب زدن به دختربچه سماجت می‌کردند توانست ماهور را نجات دهد. این حادثه چند لحظه بیشتر طول نکشید، اما وقتی سگ‌ها از آنجا دور شدند، بدن دختربچه غرق در خون بود و سگ‌ها جراحات زیادی بر بدن او ایجاد کرده بودند. در این شرایط بود که او به بیمارستانی در کرج منتقل شد و تحت مداوا قرار گرفت.
حمله سگهای ولگرد به دختربچه ۶ ساله جاسکی
۱۴۰۱/۰۳/۰۱ – اولین روز خرداد ماه بود که دختربچه ۶ ساله به همراه خانواده برای تفریح به ساحل محله یکبنی شهر جاسک (استان هرمزگان) می‌رود و بچه با کمی فاصله از پدر و مادرش مشغول بازی بود که سگ‌ها به او حمله می‌کنند. مدیر شبکه بهداشت جاسک که این خبر را به رسانه‌ها اعلام کرده بود در یک گفت‌وگوی رسانه‌ای اظهار کرد: از ابتدای سال تاکنون ۱۲ مورد حمله سگهای ولگرد به مردم در شهرستان جاسک ثبت شده است.
سگ گزیدگی ۹ نفر در یک روز
۱۴۰۱/۰۴/۰۶ – ماجرای سگ گزیدگی و حمله سگ ها به انسان در تیر ماه هم سروصدا کرد به طوری که دکتر رجب زینی‌وند سرپرست شبکه های بهداشت و درمان پاکدشت و پیشوا در روز دوشنبه ۶ تیر ماه از مراجعه ۹ مورد از شهروندان در مورد سگ گزیدگی به بیمارستان اشاره کرد.
مرگ دلخراش کودک ۴ ساله/ سگ‌ها گلوی پسربچه را دریدند!
۱۴۰۱/۰۴/۰۷ – ساعت ۱۳ روز سه‌شنبه هفتم تیر ماه هم حادثه دلخراشی در دامشهر قم احساسات مردم را جریحه دار کرد، به طوری رئیس بیمارستان شهدای قم گفته است که شدت جراحات و جای دندان‌های سگ بر روی گردن و همچنین سر کودک کاملاً مشهود بود به گونه‌ای که بخشی از قسمت‌های تنفسی کودک پاره شده بود. اقدامات درمانی و مراقبتی برای این کودک تا ساعت ۲۳ شب ادامه یافت، اما به دلیل جراحات وارد شده بیش از اندازه، متأسفانه کودک جان خود را از دست داد.
حمله مجدد سگهای ولگرد به کودکان در قم/ کودک ۶ ساله پیش از رسیدن اورژانس جان باخت
۱۴۰۱/۰۴/۱۰ – این ماجرا در دامشهر قم باز هم ادامه دار شد و در فاصله چند روز بعد از حادثه دلخراش کودک ۴ ساله، رسانه‌های محلی خبر از حمله سگهای ولگرد به پسری ۶ ساله دادند که متاسفانه این کودک ۶ ساله پیش از رسیدن تکنسین‌های اورژانس به صحنه حادثه، به دلیل شدت جراحات ناشی از حمله سگ جان خود را از دست داد.
از فرهنگ نادرست غذا دادن به سگهای ولگرد تا فرهنگ غلط نگهداری سگ در خانه
شاید همه این اتفاقات ناگوار از فرهنگ نادرست غذا دادن به سگهای ولگرد که آثار مخرب محیط‌زیستی دارد و در افزایش و زاد و ولد و ماندگاری سگهای ولگرد کمک می‌کند، نشأت می گیرد و از طرفی، ترویج فرهنگ غلط نگهداری از سگ در بین برخی خانواده‌ها و رها کردن این حیوان در خانه سخت و نادرست است و خود باعث افزایش سگهای ولگرد و طبع آن افزایش حوادث ناگوار می شود.
البته که لازم است سازمان محیط‌زیست، قوه قضائیه، شهرداری‌ها و سایر نهادهای ذی‌ربط که شاهد خسارت‌های تعلل و انفعال در این زمینه هستند جدی‌تر از همیشه اقدامات لازم برای جمع‌آوری این حیوانات خطرناک و ایمن‌‌سازی جامعه از این حیث را در پیش بگیرند و با عقیم سازی این حیوانات و برخورد با سگ گردانان خیابانی و جمع آوری سگ های ولگرد، جامعه را از خطر مواجهه با سگ‌ها مصون بدارند.
روزنامه فرهیختگان نوشت: حمله سگهای ولگرد به یک کودک دیگر در قم، متاسفانه منجر به جان باختن این کودک ۶ساله شد. دو حادثه مشابه در روزهای اخیر، در شهرک دامشهر قم که جان کودک دیگری را گرفت. به‌گفته رئیس مرکز فوریت‌های پزشکی قم «به‌دنبال تماس با اورژانس مبنی‌بر حمله سگهای ولگرد به پسربچه ۶ساله بلافاصله کارشناسان فوریت‌های پزشکی به محل حادثه اعزام شدند. این کودک پیش از رسیدن تکنسین‌های اورژانس به صحنه حادثه، به‌دلیل شدت جراحت‌های ناشی از حمله سگ جان خود را از دست داد.»
معضل سگهای ولگرد و حمله آنها به انسان‌ها اما معضل تازه‌ای نیست. سالانه میلیون‌ها نفر در سراسر جهان مورد حمله سگ‌ها قرار می‌گیرند و آمارها می‌گویند اغلب این قربانیان کودکان هستند و این به آن معناست که حمله سگ و مدیریت سگهای ولگرد معضلی جهانی است. آنان چهارمین گونه مرگبار در دنیا هستند و در ایران بیش از چهارمیلیون و ۲۰۰هزار سگ وجود دارد. بنابر اعلام کارشناسان محیط زیست، حدود دو تا سه‌میلیون یا به‌عبارتی بیش از نصف این رقم را سگهای خیابانی تشکیل می‌دهند که به نسبت سگهای ولگرد به جمعیت کل آنها در سایر کشورهای جهان آماری نگران‌کننده است.
پیش‌تر یک پژوهشگر حیات‌وحش درخصوص این بحران در ایران گفته بود: «آمار نشان می‌دهد که روزانه بیش از ۵۰۰ نفر در کشور توسط سگهای صاحب‌دار و حدود ۵۵ نفر توسط سگهای بلاصاحب در کشور گزیده می‌شوند و این یعنی تقریبا روزانه نزدیک به ۸۰۰میلیون تومان منابع مالی وزارت بهداشت به‌صورت یارانه‌ای برای درمان افرادی هزینه می‌شود که توسط سگ گزیده شده‌اند و سالانه نزدیک به ۱۰میلیون دلار وزارت بهداشت برای واکسن ضدهاری افرادی هزینه می‌شود که دچار سگ‌گزیدگی و حیوان‌گزیدگی شده‌اند.»
سوال این است که کدام دستگاه و مقامی متولی حل مشکل سگهای خیابانی است؟ اصلا پدیده سگهای خیابانی بیشتر حاصل کدام تصمیمات اشتباه است؟ درطول سالیان اخیر پیمانکاران شهرداری‌ها وظیفه جمع‌آوری و زنده‌گیری سگهای ولگرد را برعهده داشته‌اند، امری که انجام آن برای طی کردن فرآیند عقیم‌سازی و جلوگیری از زاد و ولد این سگ‌ها ضروری بود اما پس از انتشار ویدئوهایی که نشان می‌داد برخی از این پیمانکاران سگ‌ها را پس از جمع‌آوری به‌طرز ناراحت‌کننده و بی‌رحمانه‌ای می‌کشند، این فعالیت برای مدتی متوقف شد.
حالا سازمان‌های مردم‌نهاد بسیاری در این زمینه مشغول فعالیت هستند که همه آنها مخالف گرفتن جان سگهای ولگردند. این سازمان‌ها می‌گویند باید به‌جای ترویج جنبش‌های غذارسانی به سگ‌ها و گربه‌های ولگرد در ایران -که باعث افزایش تصاعدی جمعیت این گونه‌ها شده- این حیوانات جمع‌آوری و در مراکز مخصوص عقیم و مدیریت شوند.
بنابر اطلاع ما، نظر مقام‌های شهری که پیش‌تر متولی این موضوع بوده‌اند نیز با دیدگاه‌های این سازمان‌های مردم‌نهاد همسو است اما کماکان هیچ‌دستگاهی به‌طور رسمی متولی جمع‌آوری سگهای ولگرد، نگهداری آنها در مراکز مخصوص اطراف شهر، عقیم‌سازی و ساماندهی آنها نیست. اموری که برای حل معضل سگهای ولگرد ضروری است اما هنوز برای دستگاه مشخصی شرح وظیفه نشده است. در این گزارش ضمن معرفی کشورهای دیگری که با این معضل مواجه هستند، سعی شده تجربیات آنها در مهار این بحران نیز به اختصار شرح داده شود.
آمریکا
در آمریکا سالانه بیش از ۴.۵ میلیون نفر مورد حمله سگ‌ها قرار می‌گیرند و بیمه‌ها در این کشور بیش از ۸۸۲ میلیون دلار در سال را به جبران آسیب‌های ناشی از حملات سگ‌ها اختصاص می‌دهند. دولت آمریکا برای سال‌ها از روش‌هایی همچون تله‌سیانوری برای کشتن حیوانات آسیب‌رسان به مزارع، همچون سگهای وحشی، کایوتی و نظیر آنها استفاده کرده است. این روش بی‌رحمانه و سایر روش‌های مسموم کردن حیوانات البته با واکنش‌های بسیار فعالان حقوق حیوانات همراه بوده است و هم‌اکنون متوقف شده اما کشتن سگهای بی‌خانمان در اتاق‌های گاز هنوز با وجود مخالفت‌های بسیار در ۹ ایالت آمریکا درحال انجام است.
چین
چین دارای سومین جمعیت بزرگ سگ در جهان است و بیش از ۲۰ میلیون سگ ولگرد در این کشور وجود دارند. داشتن سگ خانگی در پکن در دهه ۸۰ میلادی تقلیدی از سبک زندگی غربی تلقی می‌شد و از همین‌رو امری غیرقانونی بود. با این حال، با کاهش محدودیت‌ها مالکیت سگ در چین به سرعت رشد کرد. این کشور حالا سومین بازار بزرگ حیوانات خانگی در جهان را دارد و علی‌رغم فروش قانونی گوشت سگ در این کشور، خیریه‌های بسیاری برای عقیم‌سازی و غذا‌دادن به سگهای ولگرد نیز در چین مشغول فعالیت هستند.
فرانسه
فرانسه نیز در قوانین خود برای نگهداری از سگهای درنده و پرخطر شرایط سختگیرانه‌ای پیش‌بینی کرده و سگ را از حیوانات خانگی معمول جدا کرده است. سگهای درنده در این کشور نمی‌توانند در اماکن عمومی حضور داشته باشند و صرفا در اماکنی که استثناشده حضور می‌یابند، استفاده از پوزه‌بند و قلاده برای این دسته از سگ‌هایی که توسط صاحبان‌شان نگهداری می‌شوند، الزامی است و علاوه‌بر این، هرگونه نگهداری از سگ باید با اخذ مجوز همراه باشد تا فرآیند عقیم‌سازی، تزریق واکسن‌های مورد‌نیاز و واگذاری سگ‌ها قابل‌پیگیری باشد.
بریتانیا
در بریتانیا فروش حیوانات در اماکن عمومی ممنوع است و مراکز مشخصی برای این کار پیش‌بینی شده است. در سراسر بریتانیا هرکس حیوانی می‌خرد باید از شورای محلی مجوز اخذ کند، شورای محلی نیز پیش از صدور مجوز، گرفتن آموزش‌های لازم و وجود شرایط مناسب جهت نگهداری حیوان را کنترل می‌کند. سگ‌ها در بریتانیا واکسینه شده و عقیم می‌شوند، مراکز تولید سگ نیز باید از مقامات محلی مجوز دریافت کنند و تحت‌نظارت باشند تا هر سگ درطول عمرش بیش از ۶ توله به‌دنیا نیاورد. علاوه‌بر این قوانین سفت و سختی برای حضور سگ‌ها در اماکن عمومی وضع شده که درمورد همه سگ‌ها لازم‌الاجراست.
هلند
هلند به‌عنوان اولین کشوری که حتی یک سگ بی‌خانمان در خیابان‌هایش ندارد موفق به حل معضل سگهای خیابانی شده است. مشکل سگهای ولگرد و خیابانی در این کشور پیش از این معضلی جدی بود اما با اقداماتی نظیر در نظر گرفتن مجازات زندان برای کسانی که حیوانات خانگی خود را در خیابان رها می‌کنند، وضع مالیات برای به سرپرستی گرفتن حیوانات و برعهده گرفتن هزینه عقیم‌کردن سگ‌ها توسط خود دولت هلند، تعداد سگهای ولگرد در این کشور به صفر رسیده است. خودداری از عقیم‌کردن و عدم‌تزریق واکسن‌های لازم برای سگ‌ها ممکن است برای صاحبان آنها تا سه سال زندان و بیش از ۱۶ هزار دلار جریمه در پی داشته باشد.
- مستند «دومینو» با موضوع سگ‌گردانی + دانلود
- خط و نشان پلیس برای “سگ‌گردانی”
- سگ بازهای بی فرهنگ و ضربه به امنیت روانی و آرامش مردم/ آقایان مسئول! قوانین بازدارنده نیست +تصاویر
- مراقب سگ های وحشی و خانگی باشید! بیماری هاری 100 درصد کشنده است
- سگهای خانگی، مانع عملیات سگهای آموزش‌دیده و زنده‌یاب در متروپل آبادان/ جذب فالوور سلبریتی‌ها به بهای جان مردم! + عکس
