«بحران انرژی» در اروپا و تاثیر آن بر افزایش تورم و رکود اقتصادی همچنان مهمترین موضوع رسانههای غربی و مهمترین دغدغه مقامات این کشورهاست. اقتصاد اروپا به نوشته «اکونومیست»، «قطعاً وارد رکود میشود» و صنعت نیز، «تحت فشار سنگینی است.» بخش خدمات در اروپا نیز بنا به نوشته اکونومیست احتمالاً در ماههای آینده، دچار رکود و بخشهای املاک و حملونقل هم با مشکلات بسیار شدیدی مواجه خواهند شد، زیرا مصرفکنندگان، کمربندهای خود را برای زمستانی طولانی و سرد، سفت میکنند.
نگرانیها از بروز شورش، سرقت و حتی جنایت و خودکشی به دلیل افزایش قیمت حاملهای انرژی و تورم ناشی از آن نیز در برخی کشورهای اروپایی بالاست. بر اساس گزارشها موج جدید بحران گازی اروپا که به دنبال توقف کامل صادرات گاز «نورد استریم یک» شروع شده شرکتهای بزرگ اروپایی را در معرض ورشکستگی قرار داده است. در آلمان بزرگترین اقتصاد منطقه یورو رسانهها و اقتصاددانان برجسته آلمانی با اشاره به اینکه «مصرفکنندگان و شرکتها در این کشور با دوران سختی روبهرو هستند»، تصویر تیره و تاری را برای اقتصاد کشورشان ترسیم میکنند.
مجله آلمانی اشپیگل تصویر روی جلد این هفته خود را به بحران انرژی این کشور اختصاص داده و نوشته: «انفجار قیمت، مرگ شرکتها، ترس از سقوط: آلمان سالهای سختی را پیش رو دارد.» در آلمان همچنین رئیسکمیته انرژی پارلمان آلمان (بوندستاگ) طی اظهاراتی هشدار داده این کشور در نتیجه سیاست تحریم روسیه با موجی از ورشکستگیها مواجه شده است.
ما تحریم کردیم سودش به جیب پوتین رفت
خبرگزاری تسنیم در این باره به نقل از راشاتودی نوشته، «کلاوس ارنست» در توئیتر، اظهارات قبلی اولاف شولتز، صدراعظم آلمان را مطرح کرده که تحریمها نباید بیشتر از روسیه به اروپا ضربه بزند: «ما اکنون ۷ بسته تحریم اعمال کردهایم و گازپروم در حال کسب سود بیسابقه است. در عین حال ما با موجی از ورشکستگیها تهدید میشویم. بنابراین با روسیه با دید باز مذاکره کنید.» با افزایش شدید قیمت گاز و برق، پیشبینی میشود که تولید ناخالص داخلی بزرگترین اقتصاد اتحادیه اروپا یعنی آلمان در سال ۲۰۲۳ منقبض شود. به نوشتهاندیشکده مؤسسه تحقیقات اقتصادی آیفو Ifo که در مونیخ مستقر است، بحران انرژی اقتصاد آلمان را «ویران میکند» و میتواند به کاهش ۳ دهم درصدی تولید ناخالص داخلی این کشور در سال آینده میلادی منجر شود.
خطر ورشکستگی اقتصادی در انگلیس
انگلیس نیز همچون آلمان این روزها به شدت با بحران اقتصادی رو به رو است. در این کشور کارشناسان هشدار میدهند که بحران اقتصادی این کشور ممکن است سختتر از بحران در بقیه کشورهای اروپایی باشد. در این کشور «لیز تراس» که تنها دو روز پیش از مرگ ملکه انگلیس به مقام نخستوزیری این کشور رسیده است،نسبت به شرایط سیاسی دشوار و خطر ورشکستگی اقتصادی هشدار داده است.روزنامه گاردین در گزارش خود مینویسد:«لیز تراس قرار است پس از پایان عزاداری ملی به مناسبت درگذشت ملکه الیزابت دوم به منظور شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر کند و بازگشت به سیاست عادی در حالی خواهد بود که نخستوزیر تنها دو روز پیش از مرگ ملکه به این مقام رسید». ازسوی دیگر، شنبه شب سازمانهای تجاری پیشرو انگلیس فشار بر کابینه دولت برای شفاف سازی در مورد کمکهایی که دولت میتواند درخصوص قبوض انرژی به آنها ارائه میدهد را افزایش و نسبت به عواقب وخیم ماندن در برزخ کنونی هشدار دادهاند.«جیکوب رئیسماگ» وزیر بازرگانی دولت تراس قرار است روز چهارشنبه هفته جاری بیانیهای در مورد حمایت از کسبوکار ارائه دهد. «شوونهاویلند» مدیرکل اتاقهای بازرگانی انگلیس در این خصوص گفت:« اعلام قبلی تراس مبنی بر اینکه کسبوکارها از سقف قبوض مشابه آنچه که برای مصرف کنندگان داخلی اعمال میشود برخوردار میشوند مورد استقبال قرار گرفته است، اما جزئیات این طرح به نظر کاستیها و نقایصی دارد». وی افزود: «چندین شرکت به من گفتهاند که شرایط کنونی حاکم بر انگلیس به دلیل بحران انرژی بدتر از همه گیری ویروس کرونا است. افزایش قیمت مواد خام، افزایش هزینهها از جمله نیروی کار، تورم ۱۰ درصدی و اکنون هم قیمت انرژی، آنها نمیدانند به کجا مراجعه کنند».انتظار میرود دولت روز جمعه از بسته بزرگی که شامل جزئیات سقف قیمت انرژی و ۳۰ میلیارد پوند کاهش مالیات است، پرده برداری کند.اما نمایندگان حزب محافظهکار نگران هستند که رویداد روز جمعه، که انتظار میرود شامل حذف سقف پاداشهای بانکداران نیز باشد، فرصتی مناسب برای حزب کارگر در نخستین هفتههای نخستوزیری تراس ایجاد کند.
اقتصاددانان میگویند که چالش کلیدی پیش روی دولت تراس این است که مانع از دست دادن اعتماد بازارهای پولی بینالمللی شود، زیرا اقتصاد درگیر انگلیس وارد بدترین دوره خود از دهه ۱۹۷۰ میشود؛ برههای که در آن شوک ناشی از افزایش شدید بهای نفت سبب روانداختن انگلیس به صندوق بینالمللی پول شد. کارشناسان همچنین هشدار دادهاند که با توجه به نرخ تورمی که در ۳۰ سال گذشته بیسابقه بوده و سقوط پوند به پایینترین میزان در ۳۷ سال گذشته، احتمال دارد قمار دولت تراس بر روی کاهش مالیات، بازارها را به وحشت بیندازد و دولت را در مقابل موجی از تعطیلی مشاغل و فقر ناشی از افزایش بهای سوخت قرار دهد. پیشبینیها حاکی از آن است که اقتصاد انگلیس در نیمه دوم سال جاری و تمام سال آینده کاهش خواهد یافت و این در حالی است که میزان رکود پس از تزریق ۱۵۰ میلیارد پوند به اقتصاد مشخص نیست.
ماکرون استعفا دهد
در فرانسه نیز هزاران تن از مردم این کشور با نگرانی از نزدیک شدن فصل سرما و احتمال قطعی برق و گاز در پی تنشهای اروپا با روسیه تظاهرات برپا کردند و خواستار استعفای رئیسجمهور کشورشان شدند. خبرگزاری «اسپوتنیک» نوشته در پی درخواست حزب راستگرای میهنپرستان برای برگزاری تظاهرات علیه دولت «امانوئل ماکرون»، چندین هزار معترض فرانسوی در میدان «پله رویال» پاریس تجمع کردند و خواستار استعفای ماکرون شدند. تظاهرات علیه دولت فرانسه در حالی اوج گرفته است که اخیراً «الیزابت بورن» نخستوزیر فرانسه به مردم هشدار داد که در صورت عدم خویشتنداری در مصرف انرژی و رفتار «مسئولانه»، احتمال قطع برق و گاز در این کشور وجود دارد.
تظاهرات در اتریش
همزمان با تظاهرات مردم فرانسه در اتریش نیز هزاران نفر از مردم این کشور با شعارهای ضد دولتی خواستار اقدام جدی برای کنترل تورم و افزایش قیمت کالاهای مصرفی شدند. به گزارش ایرنا به نقل از اسپوتنیک، روز شنبه در خیابانهای وین پایتخت اتریش و هشت شهر بزرگ این کشور مردم با برگزاری تظاهراتی گسترده خواستار اقدامات جدی دولت برای تامین معیشت مردم شدند. اتحادیههای کارگری اتریش به عنوان یکی از سازمان دهندگان این تظاهرات دولت را به تماشای وضع مردم متهم و اعلام کردند که دولت در قبال گرانیها هیچ کاری انجام نمیدهد. طبق آمارهای ارائه شده توسط این اتحادیه نزدیک به ۲۰هزار نفر در تظاهرات شهر وین شرکت کرده بودند. در شهرهای لینز، بروک، سالزبورگ، اینسبروک، کلاگنفورت سنت پولتن، آیزنشتات و برگنتس نیز تظاهرات مشابهی برگزار شد.
خطر رکود در اقتصاد جهانی
«واشنگتن پست» نیز در گزارشی درباره عمیقتر شدن بحران اقتصادی در جهان نوشته: در پی اقدام بانک مرکزی آمریکا (فدرال رزرو) مبنی بر افزایش چند باره نرخ بهره بانکی برای مهار تورم، اقتصاددانان آمریکایی با ابراز نگرانی از وقوع رکود اقتصادی در این کشور نسبت به ورود اقتصاد جهان به وضعیت رکود هشدار دادند…در حالی که تحلیلگران میگویند اقتصاد آمریکا در سومین سه ماهه سال جاری رشد داشته، نشانههای بحران چه در داخل آمریکا و چه خارج از آن رو به افزایش است.در سه اقتصاد بزرگ جهان؛ بالا رفتن هزینه اجاره مسکن بازار املاک در آمریکا را به سمت رکود برده، کمبود انرژی در آلمان به بخش تولید این کشور آسیب وارد کرده و قرنطینههای مکرر در چین کسب و کارها را تضعیف کرده است. بر اساس این گزارش بانکهای مرکزی کشورها برای مبارزه با تورم بیسابقه، اعتبارات بانکی را محدود کردهاند. دولتها بودجه اقدامهای بازتوانی پس از همهگیری کرونا را کاهش دادهاند و اقتصاد جهانی کمترین حمایت را در طول ۵۰ سال گذشته از طرف سیاستگذاران دریافت میکند.
نیمی از اوکراین نابود میشود
خبر دیگر این که نخستوزیر مجارستان ضمن هشدار درباره احتمال فروپاشی اتحادیه اروپا تا سال ۲۰۳۰ اعلام کرد که شاید اوکراین نیمی از سرزمین خودش را از دست بدهد. وی در یک نشست با اعضای هم حزبی خود گفت: «مناقشه در اوکراین این خطر را دارد که تا ۲۰۳۰ ادامه یابد و کیف ممکن است یک سوم یا نیمی از سرزمینش را از دست بدهد. قرار بر این بود که منازعه در اوکراین، یک منازعه محلی باشد اما غرب مداخله کرد و آن را جهانی کرد.»