طی روزهای گذشته و با «تمدید» معافیت مالیاتی هنرمندان در قانون بودجه، بازنشر تحلیل سال گذشته رجانیوز از این مساله در برخی کانال‌ها و صفحات فضای مجازی موجب برخی سوءبرداشت‌ها شد. اما ماجرا چیست؟
ریشه معافیت مالیاتی هنرمندان به مصوبه ۲۷ بهمن سال ۱۳۸۰ مجلس شورای اسلامی بازمی‌گردد. بنا بر این مصوبه در احکام قانونی مربوط به نظام پرداخت مالیات، در بند «ل» ماده ۱۳۹ قانون مالیات‌های مستقیم آمده است: «فعالیت‌های انتشاراتی و مطبوعاتی، فرهنگی و هنری که به موجب مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام می‌شود، از پرداخت مالیات معاف است.» دو سال قبل، پس از گذشت ۱۸ سال، سازمان امور مالیاتی کشور با متن «پیش‌نویس لایحه اصلاح برخی قوانین و مقررات مالیاتی» منتشر کرد. این اصلاحیه حاوی سرفصل‌های پیشنهادی سازمان امور مالیاتی از جمله لغو معافیت مالیاتی کلیه فعالیت‌های فرهنگی-هنری (مشمول مالیات با ضریب ۲۵ درصد) بود.
رجانیوز در تحلیلی که به مناسبت یک سالگی این لایحه – و نه قانون بودجه – نوشته بود، ضمن انتقاد از مالیات بستن بر «تمام» فعالیت‌های فرهنگی و هنری چون مطبوعات، انتشارات‌ها، موسسات فرهنگی و فعالیت‌های دینی که درآمد محدودی دارند، تاکید کرده بود که مالیات بر بخش فرهنگ و هنر باید بر بخش پردرآمد این حوزه متمرکز باشد.
نقد دیگر این مطلب، به مخالفت دولت وقت با هر گونه مالیات بر فعالیت‌های فرهنگی و هنری بود. نوبخت، رئیس وقت سازمان برنامه و بودجه و صالحی، وزیر وقت ارشاد بدون آن که بخش پردرآمد بازار فرهنگ و هنر را از مالیات مستثنی کنند، با هرگونه مالیات بر این حوزه مخالفت کردند. رجانیوز در مطلب خود اشاره کرده بود که این مخالفت مطلق با مالیات‌پردازی هنرمندان، نمی‌تواند از جنبه‌های سیاسی و انتخاباتی خالی باشد.
پس از نقدهای کارشناسان و رسانه‌ها، در نهایت دولت روحانی «معافیت مالیاتی هنرمندان و فعالیت‌های فرهنگی و هنری» در لایحه «اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم» را حذف و صرفا فعالیت‌های با درآمد کمتر از صد میلیون تومان در سال را از مالیات معاف کرد. اما این لایحه تا کنون به نتیجه نرسیده و در صف بررسی مجلس قرار دارد.
از سوی دیگر، نمایندگان مجلس در جریان بررسی جزئیات لایحه بودجه ١۴٠٠ در بخش درآمدی، بند الحاقی ۳ تبصره ۶ «ماده واحده» را به تصویب رساندند که بر اساس آن معافیت مالیاتی فعالیت‌های مربوط به انتشارات کمک درسی و فعالیت‌های هنری از قبیل بازیگری موضوع بند «ل» ماده ۱۳۹ قانون مالیات‌های مستقیم، صرفاً تا سقف دویست میلیون تومان در سال قابل اعمال است. با این وجود، نبود سازوکار مشخص دریافت مالیات از هنرمندان پردرآمد، این بند را از خاصیت تهی کرده و عملا به یک مصوبه زینتی تبدیل کرده و از سوی دیگر، صراحت معافیت مطلق مالیاتی هنرمندان در قانون مالیات، تخصیص آن در قانون بودجه را با مشکلات حقوقی مواجه کرده و امکان اجرای آن تا کنون وجود نداشته است.
در حقیقت رجانیوز هیچگاه نقد به معافیت مالیاتی هنرمندان را مرتبط با قانون بودجه نمی‌دانسته و همواره معتقد بوده که گره مالیات پردازی هنرمندان نه در قانون بودجه سنواتی، که باید از طریق اصلاح بند «ل» ماده ۱۳۹ قانون مالیات‌های مستقیم باز شود.
آخرین پیگیری‌های رجانیوز حاکی است که وزیر ارشاد طی دستوری به معاونت حقوقی، مهلت محدودی برای اصلاح این بند را تعیین کرده تا نظام عادلانه پرداخت مالیات از سوی هنرمندان ذیل قانون مالیات‌های مستقیم، در اسرع وقت برای تقدیم به مجلس آماده شود.
درآمد ماهانه ۱۲۰ میلیون از استوری‌های اینستاگرام!/ این گردش مالی بالا، مشمول هیچگونه مالیاتی نیست
عطار زادگان گفت: مطابق آمارهای غیررسمی، یک استوری با محتوای تبلیغاتی درآمدی تا ۱۲۰ میلیون به‌صورت ماهانه برای دارندگان صفحات دارد، اما این گردش مالی بالا، مشمول هیچگونه مالیاتی نیست.
<span>درآمد ماهانه 120 میلیون از استوری‌های اینستاگرام!/ این گردش مالی بالا، مشمول هیچگونه مالیاتی نیست</span>
میثم عطارزادگان، دبیر کمیسیون مالی‌حقوقی اتحادیه صادرکنندگان صنعت مخابرات ایران با بیان اینکه‌فضای مجازی فرصت خوبی برای توسعه دولت الکترونیک و کسب‌وکارهای مجازی است، افزود: باید قوانین مناسب و از طرفی مشوق‌هایی نیز برای آنها در نظر گرفت و از سویی به این نکته مهم نیز توجه داشت که بی‌توجهی به اخذ مالیات از محل درآمد صفحات اجتماعی در شرایط تحریم و مشکلات اقتصادی کشور، عجیب و سوال‌برانگیز است.
وی با بیان اینکه درآمد نفتی کشور به دلیل تحریم کاهش یافته و یکی از مهم‌ترین منابع درآمدی دولت بحث مالیات است، گفت: یکی از موضوعات مهم در بحث شبکه‌های اجتماعی مثل اینستاگرام، بُعد درآمدی آنهاست. به عنوان مثال اینستاگرام یک اپلیکیشن پرطرفدار است و ایران رتبه هفتم تعداد کاربران را در میان دیگر کشورها دارد. استقبال زیاد از اینستاگرام زمینه را برای تبلیغات در این شبکه اجتماعی بسیار مهیا کرده است.
نماینده اتاق بازرگانی از طرف اتحادیه در هیئت حل اختلاف مالیاتی بند ۳ گفت: در آمارهای غیررسمی آمده که یک استوری با محتوای تبلیغاتی عددی بین ۴۰۰ هزار تا ۳ میلیون تومان برای سفارش‌دهندگان هزینه دارد. بنابراین درآمدی تا ۱۲۰ میلیون تومان به‌صورت ماهانه برای دارندگان این صفحات، صرفا از طریق تبلیغات در استوری خواهد بود. متاسفانه این گردش مالی بالا، مشمول هیچگونه مالیاتی نیست. درحالی که از حق‌الزحمه کارمندان، کارگران یا معلمان، پیش از پرداخت، مالیات کسر شده و سپس حقوق پرداخت می‌شود.
دبیر کمیسیون مالی‌حقوقی اتحادیه صادرکنندگان صنعت مخابرات ایران در عین حال بیان کرد: در بسیاری از کشورهای جهان مالیات از بلاگرهای صفحات مجازی ذیل قوانین مالیات بر مجموع درآمد یا مالیات بر شهرت تعریف شده و نظارت‌های دقیق بر درآمد آنها اعمال می‌شود. باتوجه به زیرساخت‌های بانکی موجود، امکان رصد و پیگیری تراکنش‌های بانکی و اخذ مالیات از آن وجود دارد و انجام این کارها صرفا به اراده قانونگذاران و مجریان آن بستگی دارد.
عطارزادگان بیان کرد: البته نمایندگان مجلس شورای اسلامی، پنجم اسفند ۱۳۹۹، لایحه‌ای تصویب کردند که به موجب آن، درآمدهای کاربران دارای بیش از ۵۰۰ هزار دنبال‌کننده در رسانه‌های کاربرمحور مانند اینستاگرام و تلگرام از محل تبلیغات مشمول مالیات بر درآمد خواهد بود. در تشریح ابلاغیه اخذ مالیات از رسانه‌های کاربر محور که اخیرا دستور العمل اجرایی آن منتشر شده و مربوط به قانون بودجه سال ۱۴۰۰ است و طبق آن کاربران رسانه‌هایی که بیش از ۵۰۰ هزار دنبال‌کننده دارند، از محل درآمد تبلیغاتی خود مشمول مالیات می‌شوند که دستورالعمل اجرایی آن به تازگی به امضای وزیر امور اقتصاد و دارایی رسیده است.
او اظهار کرد: با بررسی قوانین مالیاتی گذشته خواهیم دید که در قانون مالیات‌های مستقیم ظرفیت قانونی وصول مالیات از این نوع درآمدها را داریم. اگر اشخاص حقیقی یا حقوقی با هر بستر درآمدی کار تبلیغاتی داشته باشند، طبق ماده ۹۳ قانون مالیات‌های مستقیم، مشمول مالیات بر درآمد خواهند شد. در قانون مالیات‌های مستقیم هیچ محدودیتی از بابت کمتر یا بیشتر بودن دنبال‌کننده از ۵۰۰ هزار کاربر نیست و قانونگذار در قانون بودجه، سازمان مالیاتی را ملزم کرده تا به دنبال این اشخاص برود. به این دلیل که این افراد درآمدهای قابل توجهی در حوزه تبلیغات و فروش دارند.
عطارزادگان با بیان اینکه متاسفانه اکنون باتوجه به ظرفیت‌های قانونی جهت اخذ مالیات مشکلات زیای داریم، اظهار کرد: یکی از مشکلات بزرگ در حوزه وصول مالیات نداشتن اطلاعات کافی از مودیان و نوع کسب و کار و درآمد آنهاست که در صورت وجود اطلاعات درست می‌توان حتی نسبت به وصول مالیات درآمد سالهای‌گذشته اقدام کرد. اشخاص حقیقی سه ماه پس از انقضای سال مالی باید اظهارنامه مالیاتی ارائه دهند و اشخاص حقوقی نیز چهار ماه پس از انقضای سال مالی باید اظهارنامه خود را ارائه و درآمد خود را خوداظهاری کنند.
وی در عین‌حال بیان کرد: ابلاغ چنین احکامی در لایحه بودجه دلیلی بر اجرایی شدن آن نیست زیرا اگر مودیان خودشان خود اظهاری نکنند و برخی دستگاه‌ها نیز همکاری نکنند، سازمان امور مالیاتی نمی‌تواند به این اطلاعات دسترسی پیدا کند. باید گفت این مالیات‌ها جز درآمدهای عمومی به‌حساب می‌آید. توجه داشته باشید که بحث اخذ مالیات فقط از بلاگر اینستاگرام نیست بلکه منظور از رسانه‌های کاربرمحور، کانال‌های اینستاگرام، تلگرام و موارد مشابه است.
