روز جمعه نامه سرگشاده ۶۱ اقتصاددان و کارشناس اقتصادی درخصوص وضعیت اقتصادی کشور در برخی رسانهها منتشر شد. نامهای که بیشتر شبیه یک بیانیه سیاسی خطاب به دولتمردان سیزدهم نوشته شده و بر سیاستها و مسیر درپیش گرفته شده این دولت تاخته است.
این اقتصاددانان دربیانیه خود شرایط فعلی اقتصاد ایران را بحرانی و خطرناک توصیف کرده و راه حل برونرفت از این وضعیت را غیراقتصادی دانسته و از دولت خواستهاند تا برای جلوگیری از بحرانهای بیشتر، به جای مقابله دربرابر غرب در پرونده هستهای و برجام، راه سازش را در پیش گیرد و درحوزه اقتصاد نیز ارز ترجیحی را بخصوص برای کالاهایی مانند گندم و دارو بازگرداند.
راهکارهای تکراری
درحالی امضاکنندگان این نامه سرگشاده بر غیرسیاسی بودن متن و کارشناسی بودن آن تأکید کردهاند که نگاهی به آن از دو جنبه قابل تأمل است. اول اینکه با وجود اختصاص بخش اعظم نامه به توصیف شرایط و وضعیت اقتصادی کشور و مشکلات ریز و درشت آن، نمودی از راهکار کارشناسی درآن دیده نمیشود. هرچند درانتهای بیانیه پنج راهکار ارائه شده است، اما همین راهکارها نیز بیش از آنکه راهکاراقتصادی و زیرساختی باشد، سیاسی است. همانگونه که درجای جای این نامه بارها تأکید شده، نویسندگان راه برونرفت از مشکلات اقتصادی را غیراقتصادی و به نتیجه رسیدن مذاکرات هستهای و تعامل با غرب دانستهاند. یعنی همان راهکارهایی که امضاکنندگان پیش از این به دولت قبل نیز داده بودند و بخش عمده آنها در دوره فعالیت دولت قبل به اجرا درآمده بود، اما نتیجه آن شده که هم اکنون در شاخصهای کلان اقتصاد ایران دیده میشود.
ترکیب امضاکنندگان نیت اصلی را فاش میکند
مورد دوم که از نامه این اقتصاددانان و کارشناسان اقتصادی برداشت میشود؛ ترکیب امضاکنندگان نامه است که اغلب آنها از جمله حامیان دولت دوازدهم بودند و درهمان زمان با انتشار نامهای دیگر حمایت خود را از دولت روحانی و مخالفتشان را با دولت اصولگرا اعلام کرده بودند. درواقع ازمیان ۶۱ نفری که نامه اخیر را امضا کردهاند، بیش از ۴۰نفر از آنها در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۶ از حسن روحانی حمایت کرده بودند، در بیانیهای از شرایط اقتصادی کشور انتقاد کردهاند. در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۶، ۱۶۳ اقتصاددان در نامهای ضمن حمایت از حسن روحانی دلایل خود برای حمایت از وی در دوازدهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران اعلام کردند.
در آن نامه خطاب به مردم، نسبت به روی کار آمدن دولت اصولگرا هشدار داده شده بود چراکه به اعتقاد این اقتصاددانان، با پیروزی نامزد اصولگرا، تورم در کشور بالا میرفت. این اقتصاددانان همچنین ویژگیهایی برای دولت روحانی نام برده بودند و عملکرد دولتهای نهم و دهم را مخرب نامیده بودند.
در آن نامه آمده بود: مردم عزیز، شما بهخوبی واقفید که بهدلیل مدیریت نادرست و بهکارگیری سیاستهای مخرب در دولتهای نهم و دهم، اقتصاد ایران مسیر تخریب و اضمحلال در پیش گرفت. بخشی از میراث آن دوره، بیثباتی در فضای کسبوکار، بحران بازارهای اقتصادی، تحریمهای ظالمانه دولتهای غربی، فساد گسترده، تورم، رکود، بیکاری فراگیر و زمینگیر شدن بنگاههای اقتصادی بر همگان مشهود بود. بخشی از خسارتها نیز بتدریج و برای نسلهای آینده آشکار خواهد شد.
این اقتصاددانان، مهمترین کارکرد دولت روحانی را متوقف ساختن روندهای تشدیدکننده فقر و فلاکت که میراث دولت قبلی بود عنوان کرده بودند. این افراد، کاهش سالانه ۳۰ میلیارد دلار هزینه مبادله ناشی از سیاستهای تنشآفرین دولت قبلی، پیامدهای مثبت برآمده از مذاکرات برجام برای فضای کسبوکار، کاهش نزدیک به ۱۰ میلیارد دلار واردات قاچاق به کشور، کاستن نیمی از وابستگی کشور به واردات محصولات کشاورزی، مثبت شدن تراز تجاری کشور پس از نزدیک به چهار دهه و کنترل جدی و مؤثر تورم را ازدیگر دستاوردهای دولت روحانی اعلام کرده بودند. ۱۶۳ اقتصاددان مذکور در نامه خود دلایل رأی دادن به حسن روحانی در انتخابات سال ۱۳۹۶ را اینگونه شرح داده بودند که اگر روحانی رأی نیاورد، دولتی همچون دولتهای نهم و دهم روی کار خواهد آمد که زمینههای رشد فسادهای گسترده و بیسابقه اقتصادی را در مقیاسهای خانمانبرانداز فراهم میسازند که هزینههای آن به صورت رشد تورم، رکود گسترده و عمیق، فقر و نابرابری متجلی خواهد شد؛ درحالی که تداوم دولت آقای روحانی با نظارت موشکافانه رقبای سیاسی ایشان همراه خواهد بود و مانع از تحقق فساد در مقیاسهای ذکر شده خواهد شد. ین اقتصاددانان حتی به تحلیل سیاست خارجی نیز روی آورده و مدعی شده بودند که اگر در دولت دوازدهم رقبای اصلی آقای روحانی، دولت را به دست گیرند، بهانه کافی به دشمنان اصلی کشورمان- یعنی محافظهکاران در ایالات متحده امریکا و رژیم صهیونیستی- خواهد داد تا ائتلاف جدیدی را با امنیتیسازی مجدد کشورمان در سطح بینالمللی تشکیل دهند. چنین وضعیتی بیگمان هزینههای بس سنگینی را متوجه رفاه عموم مردم و بویژه گروههای کمدرآمد و محروم جامعه خواهد کرد.
۱۶۳ اقتصاددان مذکور برنامههای رقبای آقای روحانی را شتابزده، بیمطالعه و غیرکارشناسی خوانده و هشدار داده بودند که این برنامهها میتواند به انفجار تورمی بینجامد و معضلات اقتصادی کنونی کشور و نابرابری بین اغنیا و طبقات تهیدست را تشدید کند که حاصل آن رشد آسیبهای اجتماعی و در پی آن رخ نمودن بحرانهای اجتماعی و سیاسی و اشکال مختلف ناامنی در کشور خواهد بود.
آنها نوشته بودند که اکنون اقتصاد ایران در آستانه اعتماد به دولت و روشن کردن موتورهای اصلی خود قرار گرفته است. بیم آن میرود که هرگونه تغییر در سطح سیاستگذاران ارشد کشور، این رشته نازک اعتماد را بگسلد و اقتصاد را برای چند سال دیگر در اغما فرو ببرد.
در پایان این نامه آمده بود: ما در آستانه انتخاب بین دو دولت، دو سیاست یا دو فرد قرار نداریم. ما در آستانه انتخاب بین عقلانیت یا احساسات هیجانی، انتخاب بین تداوم یک جامعه کودکواره یا عبور به یک جامعه بالغ و نهایتاً انتخاب بین یک جامعه توسعهنیافته یا حرکت شتابان به سوی توسعه قرار داریم. انتخاب امروز ما انتخاب میان دو فرد یا دو شعار یا دو قولوقرار نیست، انتخاب میان ماندن در گذشته و تکرار آن یا عبور به آینده است.
لازم به ذکر است که پس از رأی آوردن حسن روحانی در انتخابات سال ۱۳۹۶ تمام وعدههای این اقتصاددانان برعکس محقق شد: تورم چند برابر شد و رکورد ۸۰ ساله ایران را زد، نرخ ارز ۸ برابر شد، تحریمها تشدید شد، تراز تجاری کشور منفی شد، بزرگترین مفاسد اقتصادی تاریخ با رانت ۴۲۰۰ تومانی توزیع شد و….
کیهان درباره بیانیه کارشناسان اقتصادی دولت قبل نوشته است: گروهی ۶۱ نفره که بیش از ۴۰ تن از آنها در انتخابات ریاستجمهوری سال ۱۳۹۶ از حسن روحانی حمایت کرده بودند در بیانیهای در پوشش اقتصاددان با انتقاد از شرایط اقتصادی کشور نسخه شکست خورده برجام را راهحل مشکلات فعلی دانستند.
نگاهی به فهرست امضاکنندگان بیانیه فوق نشان میدهد اغلب آنان حامی دولت قبل بوده یا در آن دولت مسئولیت داشتهاند. خبرگزاری تسنیم با اشاره به این نکته نوشت: نام بیش از ۴۰ تن از آنان در بیانیه حمایتی از حسن روحانی در سال ۱۳۹۶ دیده شده است.
این بهظاهر اقتصاددانان در نامه حمایتی خود از حسن روحانی در سال ۹۶ ادامه یافتن دولت تدبیر را بهعنوان راهکار گذر از فقر و مشکلات اقتصادی و چالشهای بینالمللی عنوان کرده و رأی آوردن رقیب را بهعنوان عامل بازگشت فلاکت و بدبختی کشور ترسیم میکردند!
اما پس از رأی آوردن حسن روحانی در انتخابات سال ۱۳۹۶ وعدههای این اقتصاددانان(!) بهعکس محقق شد؛ تورم چندبرابر شد و رکورد ۸۰ ساله ایران را زد، نرخ ارز ۸ برابر شد، تحریمها تشدید شد، تراز تجاری کشور منفی شد، بزرگترین مفاسد اقتصادی تاریخ با رانت ۴۲۰۰ تومانی ایجاد شد و…، اما بهظاهر اقتصاددانان مذکور حاضر به اظهارنظر درباره علت حمایت خود از حسن روحانی و معکوس بودن وعدههایشان نشدند.
اکنون در شرایطی که دولت سیزدهم با گذشت ۱۰ ماه همچنان در حال آواربرداری میراث دولت قبل در اوضاع آشفته اقتصادی کشور است و با انجام اقداماتی نظیر تلاش برای عدم استقراض از بانک مرکزی جهت کنترل رشد پایه پولی و تورم و نیز مردمیسازی یارانهها که در دولت قبل صورت نگرفت، این بهظاهر اقتصاددانان با انتشار بیانیه نسبت به وضعیت اقتصادی هشدار دادهاند. البته محور این بیانیه انتقاد از شرایط اقتصادی کشور در دهه گذشته است، یعنی دورهای که دولت حسن روحانی بر سر کار بود و این حضرات اقتصاددانان حامی آن بودند.
فرافکنی حامیان برجام
به هر حال، این گروه از اقتصادخواندهها که گعده نهادگرایان خوانده میشوند ولی حتی امضای افراد سرشناس گروه خود را پای بیانیه ندارند، خیلی سریع و در همان ابتدای بیانیه، انگیزه خود را از نوشتن این بیانیه افشا کردهاند. آنها پس از سیاهنمایی وضعیت کشور- که خود از مسببان آن به شمار میروند- باز هم بر همان ادعاهای نخنما تأکید کردهاند که برای حل مشکلات کشور باید برجام و FATF را بپذیریم. حالآنکه کمتر اقتصاددان و یا حتی انسان منصفی است که نداند ما برجام را با همه نواقص و خساراتش طی هشت سال دولت روحانی دربست پذیرفتیم اما نه تنها مشکلات اقتصادی حل نشد بلکه تعداد تحریمها به دوبرابر افزایش یافت دیگر اینکه به اذعان اغلب کارشناسان، مشکلات امروز ما ناشی از سوءمدیریتی است که بخش عمده آن هم به خرابکاریهای هشت سال دولت تدبیر بازمیگردد.
علاوهبر این، امضاکنندگان این بیانیه خود را به بیخبری زدهاند و گویا نمیدانند که این آمریکا است که از برجام خارج شده و از سلب حق ایران کوتاه نمیآیند، نه اینکه ما از مذاکرات کنار رفته باشیم.
صاحبان افکار پوسیده
مجید شاکری یکی از کارشناسان اقتصادی است که در واکنش به بیانیه ۶۱ اقتصاددان، اظهار کرد: بعضی فرازهای بیانیه ۶۱ نهادگرا انصافاً محترم است مثل سیاستگذاری اقتصادی عرضه آزمونوخطا نیست یا لزوم بهبود حکمرانی برای اجرای موفق اصلاحات قیمتی. اما نوع نگاه دوستان درباره تحریمها و FATF هنوز مثل ۱۰ سال قبل است. تصور میکنند تحریمها به دلایل سیاسی امنیتی وضع شدهاند و اگر مثلاً سیاستمدار زورآزمایی در عرصه بینالمللی نکند لابد تحریمها هم رفع میشود.
به گفته او، معالاسف هنوز اقتصاددانان محترم این را نپذیرفتهاند که بخشی از بار رفع تحریمها با آنهاست، و مسئله صرفاً این نیست که آنها به سیاستمدار دستور دهند که تحریمها را رفع کند.
شاکری تأکید دارد: بخش مهمی از بسیار ضعیف بودن تیمهای مذاکراتی ایران از ۸۲ تاکنون به این برمیگردد که اقتصاددانان ایرانی مگر نوادری از آنان درکی از اینکه تحریم چیست و چگونه کار میکند ندارند. دقیقاً به همین خاطر هم بستههای طرف ایرانی معمولاً به طرز شرمآوری ضعیف و حقوقی- سیاسی و غیراقتصادی هستند.
درک نادرست از تحریمها
وی اضافه کرد: شما همین حالا از این عزیزان امضاکننده بیانیه بپرسید در عمل منظورشان از رفع تحریم چیست؟ هرگز به یک پاسخ نسبتاً هماهنگ درباره معنای رفع و تحریم نمیرسید که حداقلی از نسبت را با واقعیات روی زمین داشته باشد. درک تفاوت تگها (برچسبهایی که آمریکا روی تحریمهای ضدایرانی میگذارد) و شکل اعمال و تاریخچه اثر که بماند.
به گفته این کارشناس اقتصادی، مادامی که نفهمیم تحریم به دلایل اقتصادی (عموماً ژئو اکونومی) وضع شده و مذاکره و یا مقاومت در مقابل آن هم در درجه اول امری است اقتصادی و نه سیاسی- امنیتی- هستهای، فرمان دادن ما به سیاستمدار دردی را دوا نمیکند. از آن ترسناکتر امر دوستان درباره FATF است که تصور میکنند مسئله چیزی در ید سیاستمدار ایرانی است و لابد اگر مثلاً به دو کنوانسیون الحاق کنیم، طرف مقابل هم ایران را از تحریم خارج میکند!
پیامدهای ارز ۴۲۰۰
از محورهای دیگر بیانیه بهظاهر اقتصاددانان ، پرداختن به موضوع اصلاح سیاست زیانبار ارز ترجیحی که دستپخت دولت تدبیر و امید است. این افراد نسبت به تصمیمی که دولت سیزدهم برای اصلاح تصمیم نادرست دولت تدبیر و امید گرفته انتقاد کردهاند.
این در حالی است که شمسالدین حسینی، وزیر اسبق اقتصاد و رئیسکمیسیون ویژه حمایت از تولید ملی در مجلس یازدهم درباره ارز ۴۲۰۰ میگوید: این سیاست ارزی دولت قبل، یک پیامد خطرناک داشت که کمتر به آن پرداخته میشود، این پیامد، تخلیه ذخایر ارزی کشور بود.
او میافزاید: رشد پایه پولی در سالهایی که ارز ترجیحی یا ارز جهانگیری میدادیم، به طور متوسط ۴۰ درصد و رشد نقدینگی بالای ۴۰ درصد بود لذا در این سالها رکورد تورم در اقتصاد ایران زده شد. در سال گذشته تورم نقطهبهنقطه تولیدکننده به ۱۰۰ صد و تورم نقطهبهنقطه مصرفکننده به ۶۵ درصد رسید، این در اقتصاد ایران در چند دهه گذشته بیسابقه بوده است.
دفاع از رانت و فساد؟
به گزارش تسنیم، دفاع ۶۱ به ظاهر اقتصاددان از دلار رانتی ۴۲۰۰ تومانی که توزیع فساد و رانت و یارانه به واردات است و علیرغم صرف ۱۰۰ میلیارد دلار در ۴ سال اخیر به رکوردشکنی تورم و تعمیق نابرابری اجتماعی همراه با وابستگی شدید کشور به واردات انجامید، باعث تشدید سوءظن درباره ماهیت تدوینکنندگان بیانیه میشود. با کدام مبنای نظری، نظام چند قیمتی ارزی به کمک اقتصاد میآید و چنانکه در ابتدای بیانیه تاکید شده است؛ به بهبود در تعادلهای اقتصاد کلان میانجامد؟ مگر نه اینکه در نظام چند قیمتی نقطه تعادلی شکل نمیگیرد که در نظریه رانت دیوید ریکاردو در ۲۰۰ سال پیش اثبات شده است.
این گزارش اشاره میکند: آیا تمام کشورهای غربی در دوران کرونا از روش پرداخت یارانه مستقیم استفاده نکردند؟ این اقتصاددانان محترم مدام از ضرورت استفاده از علم و الگوگیری از کشورهای پیشرفته صحبت میکنند، کدام یک از کشورهای پیشرفته نظام ارزی چندنرخی مانند دلار ۴۲۰۰ تومانی دارد؟
القای آیندههراسی
یکی دیگر از نقاط تاریک بیانیه این افراد که خود را اقتصاددان نامیدهاند! آن است که این گروه به سیاق بیانیههای قبلی خود، با کلیگویی و استفاده از عبارات سیاه، ادبیاتی به کار بردهاند نهتنها راهگشا نیست که بهطور سؤالبرانگیزی حامل یأس و ناامیدی نسبت به آینده کشور است.
آنها با اشاره آمارهای اقتصادی چند دهه اخیر کشور در مقایسه با برخی کشورها، نسبت به بهبود اوضاع اظهار ناامیدی کردهاند، حالآنکه طی دهههای اخیر، جریان سیاسی همسوی خودشان در رأس قوه مجریه بوده و اگر در برخی شاخصها عقب افتاده یا به قول ایشان سقوط کردهایم، باید ابتدا مدیران منسوب به خود را مؤاخذه کنند و در ادامه، خود همین افراد بهعنوان حامیان دولتهای غربگرا پاسخگو
باشند.
بررسی نظرسنجیها هم در اواخر دولت قبل و هم نظرسنجیهای فعلی نشان میدهد مردم با اینکه تحت فشار اقتصادی هستند، ولی دلشان برای دولت تدبیر و امید و حامیان آنها تنگ نشده و راهکار عبور از وضعیتی که دستپخت همان دولت است را در نگاه جهادی و انقلابی برای رفع موانع میدانند، نه آنچه جریان غربگرا بهزعم خود بهعنوان راهحل بیان میکنند.ضمن آنکه این راهحلهای حقارتآمیز در طول سالهای گذشته به طور مکرر اجرایی شد اما نه تنها مشکلات مردم کمتر نشد بلکه بر دامنه مشکلات افزود.
همزمانی عجیب بیانیه با قطعنامه ضدایرانی
نکته پایانی درباره بیانیه فوق، همزمانی انتشار این بیانیه که نسخه تسلیم ملت ایران است با قطعنامه ضدایرانی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی است که اتفاقا این قطعنامه هم از ملت ایران میخواهد دربرابر زیادهخواهیهای آمریکا و غرب تسلیم شود، آیا این همزمانی اتفاقی است؟!
در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۶، ۱۶۳ اقتصاددان در نامهای ضمن حمایت از حسن روحانی دلایل خود برای حمایت از وی در دوازدهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران اعلام کردند.
در آن نامه خطاب به مردم، نسبت به روی کار آمدن دولت اصولگرا هشدار داده شده بود چرا که به اعتقاد این اقتصاددانان، با پیروزی نامزد اصولگرا، تورم در کشور بالا میرفت.
این اقتصاددانان همچنین ویژگیهایی برای دولت روحانی نام برده بودند و عملکرد دولتهای نهم و دهم را مخرب نامیده بودند.
در آن نامه آمده بود: «مردم عزیز، شما به خوبی واقفید که به دلیل مدیریت نادرست و به کار گیری سیاستهای مخرب در دولتهای نهم و دهم، اقتصاد ایران مسیر تخریب و اضمحلال در پیش گرفت. بخشی از میراث آن دوره، بیثباتی در فضای کسبوکار، بحران بازارهای اقتصادی، تحریمهای ظالمانه دولتهای غربی، فساد گسترده، تورم، رکود، بیکاری فراگیر و زمینگیر شدن بنگاههای اقتصادی بر همگان مشهود بود. بخشی از خسارتها نیز به تدریج و برای نسلهای آینده آشکار خواهد شد.»
این اقتصاددانان، مهمترین کارکرد دولت یازدهم را «متوقف ساختن روندهای تشدید کنند فقر و فلاکت که میراث دولت قبلی بود» عنوان کرده بودند.
این افراد، سایر دستاوردهای دولت روحانی را چنین فهرست کرده بودند:
• کاهش سالانه ۳۰ میلیارد دلار هزینه مبادله ناشی از سیاستهای تنشآفرین دولت قبلی،
• پیامدهای مثبت برآمده از مذاکرات برجام برای فضای کسبوکار
• کاهش نزدیک به ۱۰ میلیارد دلار واردات قاچاق به کشور
• کاستن نیمی از وابستگی کشور به واردات محصولات کشاورزی
• مثبت شدن تراز تجاری کشور پس از نزدیک به چهار دهه
• و کنترل جدی و مؤثر تورم
۱۶۳ اقتصاددان مذکور در نامه خود دلایل رأی دادن به حسن روحانی در انتخابات سال ۱۳۹۶ را اینگونه شرح داده بودند که اگر روحانی رأی نیاورد، دولتی همچون دولتهای نهم و دهم روی کار خواهد آمد که «زمینههای رشد فسادهای گسترده و بیسابقه اقتصادی را در مقیاسهای خانمانبرانداز فراهم میسازند که هزینههای آن به صورت رشد تورم، رکود گسترده و عمیق، فقر و نابرابری متجلی خواهد شد؛ درحالی که تداوم دولت آقای روحانی با نظارت موشکافانه رقبای سیاسی ایشان همراه خواهد بود و مانع از تحقق فساد در مقیاسهای ذکر شده خواهد شد.»
این اقتصاددان حتی به تحلیل سیاست خارجی نیز روی آورده و مدعی شده بودند که «اگر در دولت دوازدهم رقبای اصلی آقای روحانی، دولت را به دست گیرند، بهانه کافی به دشمنان اصلی کشورمان- یعنی محافظهکاران در ایالات متحده آمریکا و رژیم صهیونیستی- خواهد داد تا ائتلاف جدیدی را با امنیتی سازی مجدد کشورمان در سطح بینالمللی تشکیل دهند. چنین وضعیتی بیگمان هزینههای بس سنگینی را متوجه رفاه عموم مردم و بهویژه گروههای کمدرآمد و محروم جامعه خواهد کرد.»
۱۶۳ اقتصاددان مذکور برنامههای رقبای آقای روحانی را «شتابزده، بیمطالعه و غیرکارشناسی» خوانده و هشدار داده بودند که این برنامهها «میتواند به انفجار تورمی بینجامد و معضلات اقتصادی کنونی کشور و نابرابری بین اغنیا و طبقات تهیدست را تشدید کند که حاصل آن رشد آسیبهای اجتماعی و در پی آن رخ نمودن بحرانهای اجتماعی و سیاسی و اشکال مختلف ناامنی در کشور خواهد بود.»
آنها نوشته بودند که «اکنون اقتصاد ایران در آستانه اعتماد به دولت و روشن کردن موتورهای اصلی خود قرار گرفته است. بیم آن میرود که هرگونه تغییر در سطح سیاستگذاران ارشد کشور، این رشته نازک اعتماد را بگسلد و اقتصاد را برای چند سال دیگر در اغما فرو ببرد.»
در پایان این نامه آمده بود: «ما در آستانه انتخاب بین دو دولت، دو سیاست یا دو فرد قرار نداریم. ما در آستانه انتخاب بین عقلانیت یا احساسات هیجانی، انتخاب بین تداوم یک جامعه کودکواره یا عبور به یک جامعه بالغ و نهایتاً انتخاب بین یک جامعه توسعهنیافته یا حرکت شتابان به سوی توسعه قرار داریم. انتخاب امروز ما انتخاب میان دو فرد یا دو شعار یا دو قولوقرار نیست، انتخاب میان ماندن در گذشته و تکرار آن یا عبور به آینده است.»
اکنون با توجه به عملکرد دولت آقای روحانی در عرصه اقتصادی، بد نیست نگاهی به فهرست اقتصاددانان حمایتکننده از دکتر حسن روحانی بیندازیم:
ردیف
نام و نام خانوادگی
دانشگاه/موسسه پژوهشی
۱
سید جواد آغاجری
دانشگاه شهید چمران اهواز
۲
عزیز آرمن
دانشگاه شهید چمران اهواز
۳
عبدالمجید آهنگری
دانشگاه مفید قم
۴
کریم آذربایجانی
دانشگاه اصفهان
۵
نعمت اکبری
دانشگاه اصفهان
۶
محمد طاهر احمدی شادمهری
دانشگاه فردوسی مشهد
۷
تقی ابراهیمی سالاری
دانشگاه فردوسی مشهد
۸
سیدمرتضی افقه
دانشگاه شهید چمران اهواز
۹
مینو امینی میلانی
دانشگاه پیام نور
۱۰
یعقوب اندایش
دانشگاه شهید چمران اهواز
۱۱
کمال اطهاری
استاد مسکن
۱۲
فاطمه ایرانی کرمانی
دانشگاه شهید باهنر کرمان
۱۳
احمد افروز
دانشگاه سیرجان
۱۴
ناصر الهی
دانشگاه مفید قم
۱۵
محمود اولاد
دانشگاه فردوسی مشهد
۱۶
احمد اسدزاده
دانشگاه تبریز
۱۷
حسین اصغرپور
دانشگاه تبریز
۱۸
محمدحسین ادیب
دانشگاه اصفهان
۱۹
صادق بافنده ایماندوست
دانشگاه پیام نور
۲۰
علیاصغر بانوئی
دانشگاه علامه طباطبائی
۲۱
مجتبی باقری
دانشگاه مفید قم
۲۲
لطفعلی بخشی
دانشگاه علامه طباطبائی
۲۳
محمدباقر بهشتی
دانشگاه تبریز
۲۴
سید علیرضا بهشتی
دانشگاه تبریز
۲۵
حمیدرضا برادران شرکا
دانشگاه علامه طباطبائی
۲۶
فاطمه بزازان
دانشگاه الزهرا
۲۷
صادق بختیاری
دانشگاه اصفهان
۲۸
مصطفی بستاکی
سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی
۲۹
مجتبی بهمنی
دانشگاه شهید باهنر کرمان
۳۰
مهدی بهنامه
دانشگاه فردوسی مشهد
۳۱
رضا بوستانی
بانک مرکزی
۳۲
رسول بیدرام
دانشگاه هنر اصفهان
۳۳
ابوالفضل پاسبانی صومعه
جهاد دانشگاهی تهران
۳۴
جهان میر پیشبین
دانشگاه شهید چمران اهواز
۳۵
حجت پارسا
دانشگاه خلیج فارس بوشهر
۳۶
فاطمه پاسبان
پژوهشکده برنامهریزی و اقتصاد کشاورزی
۳۷
محسن پورعبادالهیان
دانشگاه تبریز
۳۸
مهدی تکیه
دانشگاه علامه طباطبائی
۳۹
حسن تحصیلی
دانشگاه فردوسی مشهد
۴۰
سید جلال توتونچی
دانشگاه آزاد اسلامی
۴۱
محمدمهدی جهرمی
دانشگاه علامه طباطبائی
۴۲
پویا جبل عاملی
بانک مرکزی
۴۳
اسفندیار جهانگرد
دانشگاه علامه طباطبائی
۴۴
محبوبه جعفری
دانشگاه خلیج فارس بوشهر
۴۵
بختیار جواهری
دانشگاه کردستان
۴۶
خلیل جهانگیری
دانشگاه ارومیه
۴۷
مرتضی چینیچیان
دانشگاه علامه طباطبائی
۴۸
علی چشمی
دانشگاه فردوسی مشهد
۴۹
پرویز حاجیانی
دانشگاه خلیج فارس بوشهر
۵۰
علی حاجینژاد
دانشگاه گیلان
۵۱
مهدی حاج امینی
دانشگاه یزد
۵۲
ابراهیم حیدری
دانشگاه خلیج فارس بوشهر
۵۳
سیدمحمدحسینی
دانشگاه فردوسی مشهد
۵۴
علی حسنی
دانشگاه علم و فرهنگ
۵۵
صمد حکمتی فرید
دانشگاه ارومیه
۵۶
عبدالکریم حسینپور
دانشگاه خلیج فارس بوشهر
۵۷
محمود ختائی
دانشگاه علامه طباطبائی
۵۸
جعفر خیرخواهان
پژوهشکده پولی و بانکی
۵۹
مهدی خداپرست مشهدی
دانشگاه فردوسی مشهد
۶۰
یدالله دادگر
دانشگاه شهید بهشتی
۶۱
محمد دانشور کاخکی
دانشگاه فردوسی مشهد
۶۲
علی دینی ترکمانی
موسسه پژوهشهای بازرگانی
۶۴
حمید دیهیم
دانشگاه تهران
۶۵
علی درویشی
دانشگاه خلیج فارس بوشهر
۶۶
سهراب دلانگیزان
دانشگاه رازی کرمانشاه
۶۷
مراد راهداری
دانشگاه پیام نور
۶۸
محسن رنانی
دانشگاه اصفهان
۶۹
حسین راغفر
دانشگاه الزهرا
۷۰
علیرضا رحیمی بروجردی
دانشگاه تهران
۷۱
سعید راسخی
دانشگاه مازندران
۷۲
عبدالرضا رکنالدین افتخاری
دانشگاه تربیت مدرس
۷۳
علی رئیسیپور
دانشگاه آزاد اسلامی
۷۴
شهرام رئیس دهکردی
دانشگاه امین
۷۵
محمد رضایی
دانشگاه خلیج فارس بوشهر
۷۶
علی رضازاده
دانشگاه ارومیه
۷۷
حسین رشیدینژاد
دانشگاه پیام نور
۷۸
شهریار زروکی
دانشگاه مازندران
۷۹
غلامرضا زمانیان
دانشگاه سیستان و بلوچستان
۸۰
رضا زینالزاده
دانشگاه آزاد اسلامی
۸۱
عبدالحسین ساسان
دانشگاه اصفهان
۸۲
سید صلاحالدین ساسان
دانشگاه نیس سوفیا آنتی پولیس
۸۳
محمد ستاریفر
دانشگاه علامه طباطبائی
۸۴
مرتضی سامتی
دانشگاه اصفهان
۸۵
بهرام سحابی
دانشگاه تربیت مدرس
۸۶
علی سایهمیری
دانشگاه ایلام
۸۷
سید محسن سجادی
دانشگاه مفید قم
۸۸
عباس شاکری
دانشگاه علامه طباطبائی
۸۹
ناصر شاهنوشی
دانشگاه فردوسی مشهد
۹۰
محمد نبی شهیکی تاش
دانشگاه سیستان و بلوچستان
۹۱
هوشنگ شجری
دانشگاه اصفهان
۹۲
مصطفی شریف
دانشگاه علامه طباطبائی
۹۳
محمدحسین شریف زادگان
دانشگاه شهید بهشتی
۹۴
حسین صادقی
دانشگاه تربیت مدرس
۹۵
علی صادقی تهرانی
دانشگاه علامه طباطبائی
۹۶
نرگس صالحنیا
دانشگاه فردوسی مشهد
۹۷
مرتضی صامتی
دانشگاه اصفهان
۹۸
حسن طائی
دانشگاه علامه طباطبائی
۹۹
کمیل طیبی
دانشگاه اصفهان
۱۰۰
لطفعلی عاقلی
دانشگاه تربیت مدرس
۱۰۱
علی عربمازار یزدی
دانشگاه علامه طباطبائی
۱۰۲
سیداحمدعلی عاملی
دانشگاه علامه طباطبائی
۱۰۳
جعفر عبادی
دانشگاه تهران
۱۰۴
حسین عباسینژاد
دانشگاه تهران
۱۰۵
مصطفی عمادزاده
دانشگاه اصفهان
۱۰۶
سعید عیسی زاده
دانشگاه بوعلی همدان
۱۰۷
میکائیل عظیمی
موسسه مطالعات راهبردی صبا
۱۰۸
عباس عصاری
دانشگاه تربیت مدرس
۱۰۹
عباد عبادی
دانشگاه تهران
۱۱۰
منوچهر عسکری
دانشگاه علامه طباطبائی
۱۱۱
حشمت عسکری
دانشگاه ایلام
۱۱۲
محمدعلی فیضپور
۱۱۳
مهدی فیضی
دانشگاه فردوسی مشهد
۱۱۴
حسن فرازمند
دانشگاه شهید چمران اهواز
۱۱۵
غلامعلی فرجادی
موسسه عالی پژوهش مدیریت و برنامهریزی
۱۱۶
شکوفه فرهمند
دانشگاه اصفهان
۱۱۷
جمال فتح الهی
دانشگاه رازی کرمانشاه
۱۱۸
وحید فرزام
دانشگاه ولیعصر رفسنجان
۱۱۹
فیروز فلاحی
دانشگاه تبریز
۱۲۰
سجاد فرجی دیزجی
دانشگاه تربیت مدرس
۱۲۱
محمدرضا فرهادیپور
موسسه آموزش بانکداری
۱۲۲
عبدالرسول قاسمی
دانشگاه علامه طباطبائی
۱۲۳
مهیندخت کاظمی
دانشگاه فردوسی مشهد
۱۲۴
مصطفی کریمزاده
دانشگاه فردوسی مشهد
۱۲۵
احمد کتابی
پژوهشگاه علوم انسانی
۱۲۶
زهرا کریمی
دانشگاه مازندران
۱۲۷
محمد شریف کریمی
دانشگاه رازی کرمانشاه
۱۲۸
هادی کشاورز
دانشگاه خلیج فارس بوشهر
۱۲۹
سید ضیاءالدین کیاحسینی
دانشگاه مفید قم
۱۳۰
محمدولی کیانمهر
دانشگاه علامه طباطبائی
۱۳۱
محمدتقی گیلک حکیمآبادی
دانشگاه مازندران
۱۳۲
امید گیلانپور
پژوهشکده برنامهریزی و اقتصاد کشاورزی
۱۳۳
محمد لشکری
دانشگاه پیام نور
۱۳۴
محمدرضا لطفعلیپور
دانشگاه فردوسی مشهد
۱۳۵
عباسعلی لطفی
دانشگاه فردوسی مشهد
۱۳۶
پرویز محمدزاده
دانشگاه تبریز
۱۳۷
مانی موتمنی
دانشگاه مازندران
۱۳۸
سید ابوالقاسم مرتضوی
دانشگاه تربیت مدرس
۱۳۹
سید نظامالدین مکیان
دانشگاه یزد
۱۴۰
سعید ملک السادات
دانشگاه فردوسی مشهد
۱۴۱
بایزید مردوخی
سازمان برنامه و بودجه
۱۴۲
سید ابوالقاسم مهدوی
دانشگاه تهران
۱۴۳
سیدمهدی مصطفوی
دانشگاه فردوسی مشهد
۱۴۴
سید محمدحسن مصطفوی
دانشگاه تربیت مدرس
۱۴۵
سید امین منصوری
دانشگاه شهید چمران اهواز
۱۴۶
بهروز ملکی
دانشگاه تربیت مدرس
۱۴۷
کرم میرزائی
دانشگاه صنعت نفت
۱۴۸
وحید محمودی
دانشگاه تهران
۱۴۹
پرویز محمدزاده
دانشگاه تبریز
۱۵۰
عبدالعلی منصف
دانشگاه پیام نور
۱۵۱
فردین منصوری
دانشگاه سیستان و بلوچستان
۱۵۲
نادر مهرگان
دانشگاه بوعلی همدان
۱۵۳
علیرضا ناصری
دانشگاه تربیت مدرس
۱۵۴
سعید نایب
دانشگاه آزاد اسلامی
۱۵۵
محمدباقر نجفی
دانشگاه رازی کرمانشاه
۱۵۶
مهدی نجاتی
دانشگاه شهید باهنر کرمان
۱۵۷
رضا نصر
دانشگاه هنر اصفهان
۱۵۸
محمدنقی نظرپور
دانشگاه مفید قم
۱۵۹
بهروز هادی زنوز
دانشگاه علامه طباطبائی
۱۶۰
مسعود همایونی فر
دانشگاه فردوسی مشهد
۱۶۱
محمدرضا یوسفی
دانشگاه مفید قم
۱۶۲
محمدقلی یوسفی
دانشگاه علامه طباطبائی
۱۶۳
کاظم یاوری
دانشگاه تربیت مدرس