پوشش بیمه همگانی از وعدههای دولت سیزدهم است که بر اساس آن افراد فاقد بیمه پایه سه دهک پایین درآمدی، به صورت رایگان و بدون پرداخت حق بیمه تحت پوشش قرار میگیرند. موضوعی که در قانون بودجه ۱۴۰۱ هم بر آن تاکید شده و هنوز دو ماه از آغاز سال جاری نگذشته بود که در ۱۷ اردیبهشت ماه بیمه درمانی برای ۵ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر از سه دهک درآمدی پایین برقرار و گامی حمایتی با نگاهی آیندهنگر برای کاهش هزینههای فقرزای سلامت برداشته شد. گرچه تصویب قانون بیمه همگانی که پوشش بیمه پایه برای همه ایرانیان را تکلیف کرده بود به سال ۱۳۷۳باز میگردد و در سال ۹۳ نیز در قالب طرح تحول نظام سلامت، اقداماتی در این زمینه صورت گرفت اما فراهم نبودن مقدمات، فقدان پایگاه اطلاعات و پوشش فراتر از برنامه این بیمه که ۱۱ میلیون ایرانی را رایگان بیمه میکرد آن را با مشکلاتی مواجه کرد و در نهایت با عدم تأمین منابع مالی همچنان آن تکلیف قانونی بر زمین ماند.
بیشتر بخوانید : هزینه درمان سه دهک رایگان شد/در نظام تأمین اجتماعی موظفیم برای همه مردم بیمه را تأمین کنیم
«بیمه همه ایرانیان» اما از وعدههای آیتالله رئیسی است .وی در گفت و گوی اخیر خود با ارائه گزارشی از تحقق این وعده گفت: امروز با این ۵ میلیون نفری که تحت پوشش بیمه سلامت قرار گرفتهاند، یک جهش بسیار جدی در این حوزه انجام شده و به سمت و سویی پیش میرویم که هیچ کسی بدون بیمه نباشد.
محمدمهدی ناصحی، مدیرعامل سازمان بیمه سلامت در گفتوگو با «ایران» به تشریح جزئیات اجرای طرح بیمه همگانی و تحقق وعده دولت در این زمینه پرداخت.
اوایل اردیبهشت ماه، دولت از اجرای بیمه همگانی با برقراری بیمه رایگان برای بیش از ۵ میلیون نفر از دهک سوم خبر داد، توضیح بیشتری درباره مراحل اجرایی این طرح میدهید؟
بیمه همگانی جزو تکالیف قانونی و از سیاستهای ابلاغی رهبر معظم انقلاب است که بر اساس قانون باید پوشش بیمهای را به صورت فراگیر در جامعه داشته باشیم. در روزهای پایانی سال گذشته و در جریان بررسی بودجه ۱۴۰۱ با پیشنهاد وزارت بهداشت و سازمان بیمه سلامت، اعتبار ۶ هزار میلیارد تومان برای بیمه فراگیر و همگانی تصویب شد و با استفاده از این قانون مصوب و با معرفی سه دهک درآمدی پایین از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در اوایل اردیبهشت ۵ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر از اقشار دهکهای پایین و کم برخوردار جامعه به صورت کاملاً غیرحضوری و یکجا بیمه شدند. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اسامی افراد فاقد بیمه در سه دهک پایین درآمدی را با کد ملی به سازمان بیمه سلامت ارائه داد و به صورت یکجا و بدون نیاز به ثبت در سامانه، این افراد بیمه شدند.
در سال گذشته هم بیمه سلامت را در مناطق آسیبپذیر و مناطق حاشیه شهری در طرح معروف ۲۰۲۰ انجام دادیم و نزدیک به ۴۰۰ هزار نفر را به صورت فعال با همکاری نهادهای حمایتی مانند بهزیستی، هلال احمر، شهرداری، وزارت کشور و سایر ارگانها شناسایی و بیمه کردیم. در مجموع اکنون ۵ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر از دهکهای پایین و اقشار ضعیف تحت پوشش بیمه همگانی سلامت و خدمات درمانی رایگان قرار گرفتهاند.
اجرای بیمه همگانی سلامت فرصت بسیار خوبی برای پوشش بیمه فراگیر است و حالا دهکهای ۴ تا ۱۰ درآمدی هم میتوانند با ثبت درخواست در سامانه بیمه سلامت ایرانیان و یا دفاتر پیشخوان خدمات دولت درخواست خود را ثبت کنند تا آزمون وسع درباره آنها انجام شود.
کیفیت برخورداری دهکهای دیگر از بیمه سلامت به چه صورت است؟
بیمه سلامت برای سه دهک اول رایگان است و بعد از ارزیابی وسع هیچ هزینهای از سوی آنها برای پوشش بیمه ای آنها پرداخت نخواهد شد و دهکهای دیگر بعد از ثبت نام و آزمون وسع بر مبنای دهکی که در آن قرار میگیرند باید حق بیمه بپردازند. با آییننامهای که هیأت دولت تصویب کرد هزینههای پرداختی در دهکهای پایین کاهش یافته است؛ یعنی دهک چهار فقط ۱۰ درصد از یک میلیون و ۱۰۴ هزار تومانی که برای هر نفر به عنوان حق بیمه در نظر گرفته شده را پرداخت میکند، دهک پنج و شش ۲۵ درصد، دهک هفت و هشت ۵۰ درصد و دهک ۹ و ۱۰، صد درصد این هزینه را باید پرداخت کنند.
مصوبه هیأت وزیران در دولت سیزدهم درخصوص بیمه همگانی فرصت مغتنمی را فراهم کرده تا آحاد مردم به صورت عادلانه از خدمات سلامت برخوردار شوند و با توزیع منابع سلامت هزینههای درمان برای سه دهک پایین در مراکز دولتی تا کمترین حد ممکن پایین بیاید.
هزینههای پرداختی تا چه میزان کاهش خواهد داشت؟
به این شکل پرداختی از جیب مردم را در سه دهک پایین کاهش دادیم و در زمینه هزینههای بستری در بخش دولتی ۹۵ درصد هزینهها را سازمان پرداخت میکند و پنج درصد را مردم پرداخت میکنند. در هزینههای سرپایی هم ۸۰ درصد سهم سازمان بیمه سلامت است، مابقی را مردم پرداخت میکنند.
درباره افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی، فرانشیز یا حق پرداختی سهم مردم را در بستری صفر کردیم، افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی وقتی از طریق نظام ارجاع (یعنی از طریق پزشک خانواده) مراجعه میکنند هزینهای را پرداخت نخواهند کرد و در خدمات سرپایی هم به ۱۵ درصد کاهش پیدا کرده است؛ یعنی عمده هزینهها را دولت متقبل میشود.
یکی از مشکلاتی که پیش از این طرح بیمه همگانی سلامت با آن مواجه شد، همپوشانی با سایر بیمهها بود و جمعیتی بسیار بیش از جمعیت هدف از آن استفاده کردند و فقدان منابع موجب بروز مشکلاتی شد، برای پیشگیری از بروز این شرایط در طرح فعلی چه تمهیداتی در نظر گرفته اید؟
با توجه به استقرار سامانه استحقاق سنجی قرار است همه بیمهها آمار افراد تحت پوشش خود را ثبت کنند البته اکنون آمار و اطلاعات بیمه شدههای تأمین اجتماعی را بهطور کامل داریم و در این زمینه با تأمین اجتماعی همپوشانی نخواهیم داشت. علت فشاری که در گذشته و در طرح تحول سلامت پیش آمد به دلیل این همپوشانی با بیمههای دیگر بود که حالا بیمهها مکلف شدهاند اطلاعات بیمهشدگان خود را در این سامانه ثبت کنند و با ثبت این اطلاعات و
همچنین تکمیل اطلاعات اقتصادی خانوار از سوی وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی با مشکلات گذشته مواجه نخواهیم شد.
این اقدام آیا در راستای اجرای نظام جامع تأمین اجتماعی و سیاستهای کلی تأمین اجتماعی از سوی رهبر معظم انقلاب نیز قابل تعریف و ارزیابی است؟
بله، با توجه به ابلاغ سیاستهای کلی تأمین اجتماعی از سوی مقام معظم رهبری در نظام تأمین اجتماعی به صورت جامع، یکپارچه، شفاف، کارآمد، فراگیر و چندلایه موضوع بیمه همگانی قوی با منابع پایدار که آحاد جامعه را تحت پوشش قرار میدهد نیز مورد تأکید قرار گرفته است. از آنجا که بیمه سلامت بیمه پایه است و سایر بیمهها هم باید با آن مرتبط باشند، امیدواریم پوشش جمعیتی فراگیر با اقداماتی که دولت سیزدهم در سالجاری آغاز کرده و پوشش بیمهای سه دهک پایین و مراجعه سایر دهکها و برخورداری از بیمه و همچنین با در نظر گرفتن منابع پایدار، یکبار برای همیشه موضوع بیمه همگانی رنگ واقعیت به خود بگیرد.
در نظام تأمین اجتماعی موظفیم برای همه مردم بیمه را تأمین کنیم که البته به عنوان اولویت، دهکهای پایین جامعه در ابتدای سال ۱۴۰۱ تحت پوشش قرار گرفتند و سعی کردیم پرداختی از جیبشان را هم به حداقل برسانیم و تلاش ما این است که دسترسی به خدمات را برای اقشار کم درآمد فراهم کنیم و در ادامه بتوانیم با استقرار نظام ارجاع و پزشک خانواده دسترسیها را تسریع و تسهیل کنیم.
اشاره کردید به تکمیل دهک بندی خانوار، یعنی در جریان مردمیسازی یارانهها، اطلاعات مربوط به بیمه همگانی هم تکمیل میشود؟
بله با توجه به اطلاعاتی که اکنون در طرح اصلاح نظام یارانهها به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی میرسد، در این طرح نیز سنجش شرایط افراد، پوششهای بیمهای و دهکها به شکل دقیقتری محاسبه خواهد شد و قاعدتاً در پوشش بیمه همگانی با دقت بیشتر و خطای کمتر جمعیت هدف تحت پوشش قرار میگیرند و این نخستین بار بعد از انقلاب اسلامی است که اقدام به پوشش بیمه همگانی در بعد جمعیت و با شناسایی دقیق دهکهای درآمدی انجام میشود. امیدواریم در سالهای آینده با تأمین منابع پایدار خدمات بهتری در این زمینه بتوانیم به جمعیت فاقد پوشش بیمهای ارائه دهیم.