قیمت برنج از سال گذشته بارها با نوسان مواجه شد و جهش پیدا کرد. کاهش واردات، خشکسالی و جنگ روسیه و اوکراین از جمله دلایلی بودند که باعث قرار گرفتن برنج در کانال صعودی شد. شرکت بازرگانی دولتی سال گذشته به منظور تعدیل قیمتها، بخشی از ذخایر احتیاطی برنج را در چند نوبت ازجمله همزمان با فصل ممنوعیت واردات، به بازار تزریق کرد تا با فروش این ذخایر با نرخ تنظیم بازاری جلوی روند صعودی قیمت برنج را بگیرد.
وزارت جهاد کشاورزی امسال هم به منظور حمایت از مصرف کنندگان داخلی خبر از واردات برنج با حجم بالا داده است که شامل برنجهای کیفی با قیمت حدود ۳۰ تا ۳۵ هزار تومان از کشورهای آسیایی میشود.
طبق اعلام وزارت جهاد کشاورزی، این نوع برنج وارداتی شبیه طارم ایرانی است که به میزان کشش بازار داخلی و برای تنظیم آن به کشور وارد میشود. بر اساس آمار اعلام شده ظرفیت واردات یک میلیون و ۳۰۰ هزار تن انواع برنج به کشور وجود دارد تا بازار با هیچ کمبودی مواجه نشود.
علاوه بر واردات برنج، وزارت جهاد کشاورزی به تازگی با انجمن واردکنندگان برنج در زمینه رفع موانع واردات این محصول به توافق رسیده است. با عملی شدن توافق بخش خصوصی با دولت قطعاً قیمتها چه در بخش برنج وارداتی و چه در زمینه برنج ایرانی تعدیل خواهد شد.
واردات برنج کیفی و اقتصادی
محمد قربانی معاون برنامهریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی در گفتوگو با ایران درباره واردات برنج شبیه به طارم ایرانی گفت: این نوع برنج از مجموعهای از کشورهایی که پتانسیل عرضه برنج هومالی را دارند، وارد میشود و شامل کشورهایی از هند تا پاکستان و تایلند میشوند. برنج هومالی طعم خوبی دارد و به مذاق ایرانیها نزدیک است. این نوع برنج جزو برنجهای خوش خوراک محسوب میشود و دارای ویژگیهای کیفی و اقتصادی است.
وی در تشریح دلایل واردات برنج به کشور گفت: ما برای پاسخگویی به نیاز کشور مجبور به واردات برنج هستیم اما در سالهای قبل برنجهای وارداتی مانند تایلندی با توجه به قیمت پایین، خیلی مورد استقبال خانوارها قرار نگرفت اما حالا وزارت جهاد کشاورزی برای حمایت از مصرفکننده ایرانی، قصد ورود برنجهایی را دارد که علاوه بر ویژگی اقتصادی، تقاضای بالایی هم داشته باشد.
قربانی اضافه کرد: پیشبینی میکنیم کیفیت این نوع از برنجهای وارداتی مورد استقبال بیشتر اقشار جامعه و خانوارها قرار بگیرد و نیاز آنها را پاسخ دهد.
معاون برنامهریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی درباره نحوه آزمایش کیفی و بهداشتی برنجهای وارداتی گفت: از نظر بررسی ویژگیهای بهداشتی و کیفی برنجهای وارداتی هم در کشور مبدأ و هم در کشور مقصد، آزمایشهای لازم برای دارا بودن استانداردهای وزارت بهداشت و جهاد کشاورزی انجام میگیرد تا دارای آلودگی نباشند و سلامت آنها مورد تأیید ایران قرار بگیرد. به محض آنکه گواهی سلامت برنجها صادر شود، واردات آنها به کشور انجام میگیرد.
قربانی تصریح کرد: ما در حال رایزنی برای خرید برنج هومالی توسط بخش خصوصی و بازرگانی دولتی هستیم. وزارت جهاد برای پاسخگویی به تقاضای داخلی باید یک میلیون تن برنج به کشور وارد کند و ما هم بر همین اساس از انواع برنجهای تجاری و اقتصادی به کشور واردات خواهیم داشت.
اولویت با برنجکاران داخلی
وی با تأکید بر اولویت قرار دادن برنجکاران داخلی برای عرضه برنج در بازار گفت: وزارت جهاد حمایت از تولیدکنندگان داخلی را همواره مدنظر دارد و همزمان با زمان برداشت برنج داخلی، برنج وارد نمیکند تا زمان برداشت محصول آنان به پایان برسد. اگرچه قانون منع واردات برنج در زمان برداشت به علت بروز خشکسالی در سال گذشته و کاهش میزان تولید و نیز خرید ارزانتر برنجهای وارداتی لغو شده ولی ما هنوز به این قائل هستیم تا برنجکاران عزیز ما متضرر نشوند.
قربانی ادامه داد: طبق برنامهریزیهای انجام گرفته برنجهای هومالی تا زمانی که تولیدکنندگان داخلی محصول خود را برداشت نکردهاند، به لحاظ ثبت سفارش و عملیات انتقال که زمانبر است، وارد نمیشود.
معاون برنامهریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی در پایان سخنانش درباره زمان ورود برنجهای وارداتی گفت: اگر برنج از کشور هدف نزدیک به ایران خریداری شود احتمالاً تا یک ماه آینده وارد میشود و اگر از کشورهای دورتر وارد شوند در حدود ۲ تا ۳ ماه طول میکشد تا به ایران برسند.
پیشبینی افزایش تولید با رشد بارندگی
دولت در سال گذشته با اوجگیری قیمت برنج، برای انواع ارقام برنج ایرانی و وارداتی قیمت مصوب تعیین کرد که بالاترین نرخ مصوب برای برنج ایرانی ۶۸ هزار تومان و برای برنج خارجی ۳۰ هزار تومان که برنج پاکستانی بود.
این نرخها که با توجه به مستندات قیمت واردات براساس نرخ ارز و قیمتهای جهانی تعیین شده بود، پس از تحولات اوکراین و تغییر قیمتهای جهانی ارزاق دستخوش تغییر شد و امروز واردکنندگان، برنج را با نرخهای متفاوتی خریداری میکنند.
علاوه بر تأثیر مناقشات بینالمللی، کاهش بارندگی در سال گذشته تأثیر زیادی بر افزایش یکباره قیمت برنج گذاشت اما خوشبختانه در سال جاری بارندگیها در شهرهای شمالی کشور قابل توجه بود و باعث شد کشاورزان نشاکاری را زودتر انجام دهند تا زمان کشت دوم برنج با تأخیر انجام نگیرد. برآورد میشود با وجود شرایط جوی، میزان تولید امسال نسبت به سال گذشته بیشتر شود که برآیند کاهش قیمت برنج و جلوگیری از اوجگیری مجدد آن خواهد بود.