هر انسان و جامعه ای نیاز به معنویت را در زندگی خود احساس میکند. مسجد به عنوان جایگاهی برای تقویت معنویت و از طرفی پایگاهی برای انتقال رو در رو و چهره به چهره احکام و مفاهیم اسلام است.
اهمیت جایگاه مسجد از آنجا مشخص میشود که پیامبر اسلام به محض ورود به شهر مدینه اقدام به بنای مسجد برای تجمیع مسلمانان،انجام تصمیم گیری ها ی مهم، عبادت،انتقال احکام اسلامی و ... بنا کردند.
امام خمینی می فرماید: مسجد و منبر در صدراسلام مرکز فعالیت‌های سیاسی بوده است. جنگ‌هائی که دراسلام شده است بسیاری از آن از مسجد طرحش ریخته می‌شد. (صحیفه نور: ۸/۱۸۴)
والدین نقش بسیار مهمی در میزان علاقه فرزاندان به نماز،مساجد و کلیه ی فعالیت های مذهبی دارند.لذا والدین با انجام فعالیت هایی همچون همراهی فرزاندان برای رفتن به مسجد، تشویق و گرفتن هدیه برای فرزاندان (در صورت انجام به موقع فرایض دینی و یا در زمینه های دیگر) ، صحبت کردن با فرزندان و توضیح منطقی و دینی احکام الهی و...
مدرسه همیشه به عنوان خانه دوم بچه ها محسوب میشود لذا تمام فعالیت هایی که توسط معلمین انجام میشود بچه ها را تحت تاثیر قرار میدهد . لذا معلمین و محیط مدرسه نقش بسیار مهمی در آموزش فرایض و احکام دینی و همچنین تحکیم آموزشها در ذهن بچه ها دارند.
امام جماعت مسجد به عنوان مهم ترین عضو مدیریتی مسجد نقش به سازیی در حضور جوانان در مسجد میتواند داشته باشد.از جمله توقعاتی که از امام جماعت یک مسجد میرود:
خوش خلق و خوش رفتار بودن با جوانان: جوانان باید جذب اخلاق و کردار کسی شوند تا بتوانند از او پیروی کنند.
پاسخ به سوالات و شبهات علمی جوانان: امام جماعت باید دارای علم کافی نسبت به مسائل دینی و غیره داشته باشد تا بتواند با عقل و منطق و دین سوالات جوانان را پاسخ بگوید.
اختصاص جلسات اختصاصی برای جوانان: گذاشتن جلسات اختصاصی با طرح موضوعات جذاب برای جوانان و امتناع از طرح مسایل کسل کننده میتواند بسیار ترغیب کننده جوانان به سمت حضور در مسجد باشد.
هیئت امنای مسجد و خیرین نقش به سزایی میتوانند در حضور جوانان در مسجد داشته باشند، از جمله فعالیت هایی که میتوانند داشته باشند برگزاری مراسمات ویژه جوانان،برگزاری اردوهای مخصوص جوانان، دادن اختیارات کامل به جوانان در بعضی امور مسجد و..
حفظ زیبایی و پاکیزگی محیط مساجد از مهم ترین عوامل برای جذب جوانان به سمت مسجد است.
ما میتوانیم با سپردن بخشی از این وظیفه به خود جوانان هم باعث پاکیزگی و زیبایی بیشتر مساجد شویم و هم از نیروی جوانان در این زمینه استفاده کنیم.
از جمله کارهایی که میتوانیم در راستای تمیزی مساجد انجام دهیم عبارت است از حفظ تمیزی و نظافت فرش مسجد ، نصب پرده متناسب با فرش سجاده ای مسجد، استفاده از پشتی متناسب با سجاده فرش مسجد ، مرتب کردن رحل ها و قرآن ها و مهر های مسجد و...
از دیگر راه های پیشنهادی برای جذب جوانان به سمت حضور در مساجد:
یکی از بهترین روش های جذب جوانان در مسجد برگزاری کلاس های آموزشی مناسب سنین مختلف است. مسجد علا وه بر اینکه پایگاهی برای عبادت و بندگی خداست مکانی برای کسب علم و مهارت نیز محسوب میشود، طبق روایتی از پیامبر اعظم آمده است که ایشان وارد مسجد میشوند ، دو گروه در مسجد را میبیند که یکی مشغول عبادت پروردگار و دیگر مشغول تعلیم درس و علم هستند.
حضرت فرمود: هر دو مجلس فرجامی نیک دارند؛ در یکی خدا را می خوانند، و در دیگری می‌آموزند و مطالب را به نادانان یاد می‌دهند.
این مجلس (آموزشگران و دین آموزان) برترند؛ من برای تعلیم فرستاده شده‌ام.
سپس به آن گروه تعلیم علم و درس میپیوندند.
طبق این داستان متوجه اهمیت برگزاری کلاس های مختلف در مسجد میشویم پس وظیفه ماست تا کلاس های متنوع و جذاب با بهترین اساتید و کمترین هزینه برای بچه ها فراهم کنیم.
برگزاری اردوهای تفریحی ورزشی همانند شنا ،والیبال و ... نیز علاوه بر جذب جوانان به سمت مسجد به حفظ سلامتی ومشکل عدم تحرک جوانان امروزی نیز کمک شایانی میکند.
درست است که هیئت امنای مسجد باید از افراد خبره و با تجربه و باخدا و دارای روابط اجتماعی فراوان باشد تا بتواند از پس هزینه ها و مدیریت کلی مسجد بربیاید ولی همیشه باید یک جوان با خدا و فعال در این هیئت وجود داشته باشد تا همگان در جلسات از دیدگاه های جوانان نیز اطلاع یابند و هم چنین جوانان دارای روحیه ی تازه تر و فعال تری برای انجام کارهای سازنده هستند.این کار باعث ایجاد یک فضای ارتباطی جدید میان جوانان دیگر با این هیئت میشود چرا که جوانان دیگر به راحتی میتوانند نقطه نظرات خود را با آن ها در میان بگذارند و هم چنین باعث ایجاد یک فضای رقابتی جدید میان جوانان برای سمت عضو هیئت امنای مسجد میشود.
دعوت از افراد معروف و محبوب جوانان باعث جذب جوانان و دیگر آحاد جامعه به سمت حضور در مسجد و سخنرانی ها میشود.
پیامبر خدا فرمودند: "هر که پیاده سوی مسجدها رود، پای خویش را بر هیچ خشک و تری ننهد، جز آنکه این زمین تا زمین هفتم برای او خدا را تسبیح گویند و به پاکی یاد کنند."
رسول خدا (ص): "به خاطر انجام دادن هفت کار،جبرئیل آرزو داشت که کاش از فرزندان آدم بود.یکی از آن کارها، خواندن نماز با جماعت بود."
پیامبر اکرم: "در روايتي وارد شده است كه اگر يك نفر به امام جماعت اقتدا كند، هر ركعت از نماز آنان، ثواب صد و پنجاه نماز را دارد و اگر دو نفر اقتدا كنند هر ركعتي ثواب ششصد نماز دارد و هر چه بيشتر شوند، ثواب نمازشان بيشتر مي شود تا به ده نفر برسند، و عده آنان كه از ده گذشت، اگر تمام آسمان ها كاغذ و درياها مركب و درخت ها قلم و جن و انس و ملائكه نويسنده شوند. نمي توانند ثواب يك ركعت آن را بنويسند.»
روایت از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم آمده که فرمود:
"کسی که به مسجدی از مساجد خدا برود برای او در برابر هر قدمی که بر می دارد تا به منزل برگردد ده حسنه می باشد و ده گناه از او محو و ده درجه به او عطا داده می شود."
پیامبر اعظم(ص):"ای اباذر! همانا خداوند به تو به هر نفسی که در مسجد می کشی درجه ای در بهشت عطا می کند و درود می فرستد بر تو ملائکه و به هر نفسی که می کشی نوشته می شود برای تو ده حسنه و محو می شود از تو ده گناه."
امام صادق علیه السلام فرمود: "به راستی ، نماز جماعت بیست و سه درجه بر نماز فُرادی برتری دارد و بیست و پنج نماز به شمار آید."
رسول خدا (ص) نقل شده که فرمود: "نماز کسی که صدای اذان را بشنود و بی دلیل ، در نماز جماعت مسلمانان شرکت نکند، ارزشی ندارد. اگر نفرات شرکت کننده در نماز جماعت از ده نفر گذشت، حساب آن را جز خدا کسی نمی داند."
در پایان باید گفت که نواجوان و جوانان دارای روحیه ی حساس و لطیف هستند و در اوج فوران احساسات و رفتار های متضاد قرار دارند بنابراین اگر رفتارنه چندان مورد قبولی از جوانان در مسجد مشاهده شد از پرخواش و خشونت اکیدا خودداری کنید ، و سعی کنید رفتار او را در صورت اغماض چشم پوشی کنید و اگر قابل چشم پوشی نبود با نهایت لطافت و در تنهایی به او تذکر دهید. یادتان نرود جوانان امروز مردان و زنان فردای این امت هستند و همگی نزد خدا عزیز و دارای عزت اند.
