از هر چه بگذریم سخن دوست خوش تر است.
آری! درست است. حافظ در یک بیت برای ما معرفت شناسی دوست را گفته است:
همه ما در زندگی ، طعم شیرینی دوستی با یک دوست را چشیده ایم. از همان روزی که خیلی اتفاقی روی نیمکت دبستان ، فردی کنار ما می نشیند و تا 5-6 سال با او دوستی می کنیم ، و چه در دوران بزرگسالی به واسطه کار و زندگی اجتماعی با افرادی وارد روابط دوستی می شویم که اغلب عمر و جنس دوستی هایمان بیشتر از دوستی های دوران دبستان مان می شود. این چه سرّی است که در زندگی ما می آید ، با خودش خاطرات تلخ و شیرینی را می سازد و بسیاری از اوقات ما را تنها می گذارد و از زندگی ما خارج می شود؟!
آری ! دوستی پر از رمز و رازهایی است که اگر آن رابطه را کنکاش کنیم ، پی به اسرار آن خواهیم برد. بسیاری از افراد فکر می کنند که دوست یک فرد معمولی است مثل همه افرادی که در میان اقوام سببی و نسبی ما حضور دارند و هر از چندگاهی به ملاقات یکدیگر رفته و تجدید دیداری می کنیم ؛ امّا قطعا و حتما دوست فراتر از این حرف ها است. به قول حافظ این دوست همچون کیمیا است. آن هم کیمیای سعادت.
افراد بسیاری در قرون گذشته ، تمام زندگی شان را خرج بدست آوردن و ساختن کیمیا می کردند. کیمیا همان چیزی است که مس را به طلا تبدیل می کند. یعنی شیء نه چندان ارزشمند را تبدیل به شیء گرانبها و ارزشمند می کند. این همان چیزی بود که گذشتگان برای بدست آوردنش سختی های زیاد ، سفرهای متعدد و راه های طولانی را طی می کردند تا آن را بدست بیاورند. گاه میشد که روزی شان میشد و گاه با ناکامی مواجه می شدند.
حال دوست و رفیق هم همین گونه است. همانطور که آن کیمیا مس را به طلا تبدیل می کرد ، دوست هم می تواند مس وجودی ما را به طلا تبدیل کند. ما را در زمره سعادت مندان قرار دهد و عجب شرینی نابی است این سعادتمندی! و صد حیف اگر همین دوست بخواهد ما را به شقاوت برساند ، وا مصیبتا است به حال و روز آن فردی که رفیقش او را به این سو سوق دهد که نتیجه اش سقوط در دره ناکامی و بدبختی در دنیا و آخرت است.
در سیره بزرگان که غور می کنیم ، در حال و احوالاتشان از این دوستی ها و رفاقت های ناب ، کم نمی بینیم. اینکه اینان چقدر سعادتمندی شان را در داشتن دوستانی پاک و هوشیار می دانند و چه بسا وقتی از تجربه های زیستی شان لب می گشایند ، از هلاکت افرادی که با همین رفاقت های بد به هلاکت رسیده اند پرده بر می دارند.
در کلامی گهر بار از سخنان همچون درّ و گوهر نبوی صلی الله علیه و آله ، علامه مجلسی رحمت الله علیه در جلد 77 بحارالانوار نقل می کند که می فرمایند: إذا أرادَ اللّه ُ بِعَبدٍ خَيرا جَعَلَ لَهُ وَزيرا صالِحا ، إن نَسِيَ ذَكَّرَهُ ، و إن ذَكَرَ أعانَهُ ؛ اگر خداوند خیر و خوبی بنده ای را بخواهد ، دستیار (دوست) شایسته و نیکی را برایش قرار می دهد که اگر (خدا را) فراموش کرد به او یاد آوری کند و اگر یاد کرد ، او را یاد آوری کند.
آری! در این زمانه پر هیاهوی ما ، که برای عده ای رنگ و بوی اصلی دغدغه ها رنگ باخته است ، کسی اینگونه رفاقت نمی کند. برای بسیاری از مردم دیگر همه چیز بسیار شخصی شده است. افراد آن مسئولیت ها و آن حق و حقوق هایی که بر گردن یکدیگر باید داشته باشند را رعایت نمی کنند ، و به حق در نقلی دیگر از حضرتش صلی الله علیه و آله داریم که می فرمایند: أَقَلُّ مَا يَكُونُ فِي آخِرِ اَلزَّمَانِ أَخٌ يُوثَقُ بِهِ ؛ کمترین چیزی که در آخر الزمان یافت می شود دوست و رفیقی است که مورد اطمینان باشد.
بسیاری از آموزش های راهنمایان موفقیت ، مخاطب را به سوی کسب منافع ، آن هم به هر قیمت سوق داده است. به افراد می آموزند که برای اینکه آدم ها را به سوی خودت جلب کنی به هرقیمتی با آنها ارتباط برقرار کن ، از آن ها تعریف و تمجید کن حتی اگر دروغ باشد ، وعده وعید هایی که نمی توانی از پسش بربیایی را به آنها بده ، با هزاران ترفند خودت را بیارای و هزاران حرف و راهنمایی نادرست که در نتیجهاش این است که خودت را در دل آنها جا دهی و با آنها ارتباط کاری یا دوستی برقرار کنی. و این وضعیت اغلب بسیاری از افرادی است که در دهکده جهانی زندگی می کنند. عده ای در فقر و تنگدستی و عده ای در رفاه و خوش گذرانی مطلق ! چرا؟! چون راهنمایان موفقیت می آموزند که باید اینگونه زیست کنی تا تو هم در جرگه موفق ها در بیایی. امّا در راهنمایی همین راهنمایان موفقیت دریغ از ذرهای تقوا و اخلاق...
سخن کوتاه کنم ؛ رفیق خوب را باید از لابه لای هزاران هزار فردی که در گذر عمر وارد زندگی ما می شوند پیدا کرد. ما نیازمند داشتن یک رفیق هستیم. همان رفیقی که با حضورش کیمیاگری کند. مس وجودی ما را طلا کند و با کمک و همراهیاش ، هر دو به قله سعادتمندی برسیم.
رسم را در اینجا برآن نهاده ام که کوتاه بنویسیم لذا سخن را همین جا کوتاه می کنم امّا قول می دهم در مورد کیمیاگری رفیق بیشتر برایتان بنویسم.
زندگی تان پُر باد از دوستان کیمیاگر!