بسیاری از ما نمی‌دانیم که مراحل ساخت یک ساختمان به چه صورت است. اگر این سوال ذهنتان را درگیر کرده است که صفر تا صد ساختمان سازی چیست؟ در این مقاله به این سوال شما پاسخ خواهیم داد.
مراحل ساختمان سازی
ساخت ساختمان یک فرایند جالب و در عین حال سرگرم‌کننده است. بسیاری از ما تا به حال به مراحل ساخت ساختمان فکر نکرده‌ایم. برای اینکه در یک زمین خالی شروع به ساخت یک خانه کنید باید مراحلی را طی کنید. این مراحل ساختمان‌سازی عبارتند از:
۱-خرید زمین
مرحله اول در ساختمان‌سازی، خرید زمین می‌باشد. قبل از اینکه اقدام به خرید زمین برای ساخت بنا کنید باید از طریق شهرداری درباره‌ی زمین استعلام دقیق اخذ کنید تا ببینید که آیا زمین برای ساخت‌و‌ساز آماده است یا خیر. اگر زمینی که خریداری می‌کنید مشکل قانونی داشته و در گرو بانک باشد، ساخت خانه در آن زمین امکان‌پذیر نیست.
۲-تهیه پلان
پس از خرید زمین، باید پلان و طرح خانه را مشخص کنید. در پلان سازه تمام نکات لازم درباره متراژ خانه، تعداد اتاق‌ها، تعداد طبقات و.. مشخص می‌شود. مرحله اول ساخت‌و‌ساز، طراحی ساختمان است. به طور معمول این کار با کمک یک معمار انجام می‌شود تا اطمینان حاصل شود که همه چیز به صورت اصولی طراحی شده است و پایه و اساس دارد. هنگام طرح یک ساختمان، معمار با کمک مشتری تلاش می‌کند تا ساختمانی را طراحی کند که مطابق با سلیقه مشتری باشد. در این مرحله، باید مدارک زمین را به طور کامل به شهرداری ارائه دهید تا مورد تایید قرار بگیرد و دستور نقشه به شما داده شود. پس از دریافت دستور نقشه، وظیفه شما این است که پلان ساختمان را در قالب نقشه ارائه شده طراحی کنید. توجه داشته باشید که باید برای پروانه ساخت، از شهرداری مجوز دریافت کنید.
۳-دریافت مجوزهای ساختمانی
هنگامی که طرح اصلی ساختمان مشخص شد، باید اقدام به اخذ مجوز ساخت‌و‌ساز کنید. این فرایند در طول پروژه ساخت‌و‌ساز لازم است، زیرا شما باید مجوزهای مختلف را در زمان‌های مختلف به دست آورید. کار با یک شرکت ساخت‌و‌ساز با تجربه، به تسریع روند دریافت مجوزهای ساختمانی کمک می‌کند.
۴. انعقاد قرارداد با پیمانکار
در این مرحله از مراحل ساختمان سازی لازم است که با پیمانکاران و مهندسین سازه به منظور انجام پروژه ساختمانی‌تان قرارداد ببندید. توجه داشته باشید که انعقاد قرارداد با پیمانکاران خبره و با مهارت، سرعت و کیفیت اجرای پروژه ساختمانی شما را افزایش خواهد داد.
۵. پاکسازی و حفاری زمین
هنگامی که سازنده شما مجوزهای مناسب را گرفت، مهمترین گام در ساخت یک خانه، خرید مصالح ساختمانی و آماده‌سازی زمین است. هنگام آماده‌سازی ساختمان، معماران بسیاری از سنگ‌ها، بقایا یا درختان را از بین می‌برند. پس از اخذ مجوز اولیه ساختمان، پروژه ساخت‌و‌ساز شما با پاکسازی و حفاری زمینی آغاز می‌شود که قصد ساخت ساختمان روی آن را دارید. مراحل پاکسازی و حفاری زمین شامل حذف درخت، تخته سنگ‌ها یا سایر موانع است که در راه ساختمان شما قرار دارد و سطح زمین را بالا می‌برد یا طبقه‌بندی می‌کند. پاکسازی و حفاری زمین جزو مراحل اولیه ساختمان‌سازی است و توسط مهندسین و نقشه‌کش‌ها انجام می‌شود. در این مرحله پس از پاکسازی زمین، مهندس ساختمان تعداد طبقات، طول و عرض و... را معین می‌کند. قبل از شروع پروژه ساختمان‌سازی باید مکان پروژه از نظر جغرافیایی مهندسی‌سازی شود. پس از این مهندس باید اقدام به بررسی خاک کند. بررسی و تست خاک به مهندسین کمک می‌کند تا با بررسی میزان سستی خاک، خاک‌برداری را با دقت بیشتری انجام دهند.
۶. پی‌ریزی ساختمان
زمانی که اقدام به پاکسازی و حفاری ساختمان کردید، باید پی‌ریزی ساختمان را انجام دهید. پی ساختمان وظیفه انتقال نیرو از ستون‌ها به زمین و خاک اطراف آن را بر عهده دارد.
۷. گودبرداری ساختمان
بعد از اینکه خاک‌برداری انجام شد و بستر خاک آماده شد، گودبرداری ساختمان شروع می‌شود. در این مرحله باید اقدام به حفر زمین با عمق بیشتر از 2 متر کرد. گودبرداری را می‌توانید به وسیله دستگاه یا بیل مکانیکی انجام دهید. مرحله گودبرداری تا رسیدن به بستر مناسب در ساختمان‌سازی انجام می‌شود. اگر قسمتی از زمینی که قصد ساخت‌و‌ساز در آنجا را دارید، سنگی یا خاکی باشد باید اقدام به یکدست کردن زمین کنید. هنگام گودبرداری زمین باید توجه داشته باشید که ملک‌های ساکنین دیگر دچار آسیب نشود. در صورتیکه یک ملک و سازه دارای تعداد طبقات کمتری باشد، گودبرداری می‌تواند تا عمق کمتر از یک متر نیز انجام شود. در صورتیکه یک ساختمان دارای طبقات بیشتری باشد، گودبرداری باید عمیق‌تر و تا ارتفاع بیشتری صورت بگیرد.
۸. بررسی استحکام زمین در ساختمان سازی
پس از پی کنی و گودبرداری ساختمان، باید اقدام به بررسی میزان استحکام ساختمان کنید. مهندسین سازه با دقت میزان استحکام زمین را بررسی می‌کنند تا حین ساخت‌و‌ساز با مشکل مواجه نشوند.
۹. آرماتور بندی
یکی از مراحل ساختمان سازی، آرماتور بندی است. به منظور قرار گذاشتن میلگرد در قسمت‌های مختلف سازه باید طبق استانداردها و اصولی خاص عمل کنید. نحوه آرماتور بندی در قسمت‌های مختلف دارای اصول و قواعد مربوط به خودش است. برای ساخت ساختمان، در ابتدا مهندسین سازه برای آرماتوربندی اسکلت بتنی و سپس آرماتورها را درون قالب‌های فلزی قرار میدهند و سپس اقدام به بتن‌ریزی می‌کنند. در مرحله آرماتور بندی(۱۰) با استفاده از میلگردهای فولادی یک شبکه بوجود می‌آید. میلگردهای فولادی از طریق جوشکاری به یکدیگر متصل شده و با ساختاری مستحکم در جای خود ثابت می‌شوند. در این مرحله از ساختمان‌سازی باید به استحکام سازه توجه ویژه‌ای داشت. در صورتیکه آرماتورها اتصالات قوی و مستحکمی نداشته باشند، فشارهای ناشی از حوادث طبیعی مانند زلزله باعث جدا شدن اتصالات از هم می‌شود. شیوه قرارگیری آرماتورها نیز به صورت متفاوت و طبق روش زیر اجرا می‌گردد.
✔️ میلگرد راستا یا آرماتورهای طولی و عرضی به منظور افزایش میزان مقاومت کششی بتن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
✔️ خاموت به منظور جلوگیری از بیرون زدن میلگردهای طولی در اثر کمان کردن میلگردها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
✔️ رکابی به منظور نگهداری مقاطع طولی و عمودی در بتن‌ریزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این نوع آرماتور به منظور برقراری اتصال بین مقاطع فولادی طولی و خاموت استفاده می‌شود.
✔️ خرک نیز برای نگه داشتن فاصله بین دو شبکه میلگرد در بتن‌ریزی کف ساختمان به کار می‌رود.
۱۰. قالب بندی در ساختمان سازی
قالب‌بندی به منظور مقاوم‌سازی ساختمان‌ها به کار می‌رود. جهت قالب‌بندی ساختمان از قالب‌های چوبی استفاده می‌شود. متریال دیگری به غیر از چوب نیز برای قالب‌بندی سازه مورد استفاده قرار می‌گیرند اما پرکاربردترین انواع متریال مورد استفاده در ساختمان‌سازی چوب است. زمانی که پی‌ریزی انجام شد، قالب‌بندی ساختمان شما آغاز می‌شود.
فرایند قالب‌بندی ساختمان ممکن است زمانبر باشد و باید با دقت و رعایت اصول انجام شود. قالب‌های چوبی قبل از استفاده به موادی آغشته می‌شوند تا به بتن‌ها نچسبند. این روش آغشته‌سازی قالب‌ها نیز باید طبق اصول استاندارد صورت بگیرد.
۱۱. بتن ریزی در ساختمان سازی
بعد از اینکه قالب‌بندی ساختمان انجام شد، سراغ مرحله بتن‌ریزی می‌رویم. بتن‌ریزی نیز از دیگر مراحلی است که برای مقاوم‌سازی ساختمان انجام می‌شود. توجه داشته باشید که بتن‌ریزی باید به صورت اصولی، بادقت و بدون هیچ‌گونه اشتباهی انجام شود. پس از اینکه بتن‌ریزی صورت گرفت و بتن‌ها شکل گرفتند، قالب‌ها جدا شده و برای اجرای اسکلت آماده می‌شوند.
۱۲. اسکلت بندی در ساختمان سازی
اسکلت‌بندی ساختمان نیز از مراحل ساختمان سازی است و به منظور ساخت اسکلت ساختمان از انواع اسکلت بتنی یا فلزی استفاده می‌شود. معمولاً مهندسین سازه اسکلت بتنی را به فلزی ترجیح میدهند چون هزینه کمتری دارد. بنابراین با انتخاب اسکلت بتنی می‌توانید در هزینه‌های ساخت‌و‌سازصرفه جویی کنید. اسکلت فلزی نیز دارای انواع مختلفی است و برای سازه‌ها با ارتفاعات و اندازه‌های متغیر مورد استفاده قرار می‌گیرد. هرچند هزینه‌ی اسکلت بتنی کمتر از اسکلت فلزی است ولی توجه داشته باشید که میزان استحکام اسکلت فلزی بیشتر از اسکلت بتنی است. برای ساخت ساختمان‌هایی که نیاز به مقاومت بالا دارند و دارای تعداد طبقات بیشتری هستند، اسکلت فلزی بهترین گزینه است. در مرحله اسکلت‌بندی، تیرآهن و میلگرد به پایه فلزی ساخته شده در مرحله مقاوم‌سازی متصل شده و ثابت می‌شوند. به منظور اجرای اسکلت ساختمان، مهندسین در ابتدا ستون‌هایی که میزان بار و فشار بیشتری را تحمل می‌کنند را می‌سازند و سپس سراغ ستون‌های فرعی می‌روند. پس از اینکه ستون‌ها ساخته شدند، نوبت به ساخت راه پله‌ها و طبقات ساختمان میرسد.
۱۳. ساخت سقف یا طاق زنی
بعد از اینکه پروسه ساخت اسکلت ساختمان به اتمام رسید، نوبت به ساخت سقف ساختمان میرسد. در هر طبقه از ساختمان، طاق یا همان سقف به چندین مربع یا مستطیل تقسیم می‌شود. مهندسین سازه با استفاده از تیرچه‌ها، این مربع‌ها یا مستطیل‌ها را به قطعات کوچکتر تقسیم می‌کنند و سپس قطعات را به وسیله آجر پر می‌کنند. قبل از اینکه لوله‌کشی ساختمان انجام شود، ساخت سقف صورت می‌گیرد. این کار باید در اولویت قرار بگیرد، چون در صورتی که سازه سقف نداشته باشد، در صورت بارش باران و.. ممکن است آسیب‌هایی به سازه و ساختمان شما وارد شود. استفاده از مواد و متریالی که عایق صدا و حرارت هستند، گزینه مناسبی برای ساخت سقف ساختمان است.
۱۴. دیوارچینی در ساخت ساختمان
پس از اینکه سقف ساختمان تکمیل شد، نوبت به دیوارچینی میرسد. در این مرحله، مهندسین سازه اقدام به دیوار چینی می‌کنند که به وسیله آجر انجام می‌شود. البته، دیوارهای از پیش ساخته شده نیز وجود دارد که کار را برای معماران و مهندسین آسان‌تر می‌کند. پس از اتمام مرحله دیوار چینی نیز به منظور استحکام بیشتر بنا بتن‌پاشی انجام می‌شود.
۱۵. اجرای تاسیسات شامل لوله‌کشی‌های آب و گاز و برق‌کشی
از مراحل صفر تا صد ساختمان سازی می توان به اجرای تاسیسات ساختمان اشاره کرد. اجرای تاسیسات مانند لوله‌کشی آب و گاز و برق از مهمترین مراحل اجرای تاسیسات می‌باشد. معمولاً لوله‌کشی باید ابتدا انجام شود و به دنبال آن سیم کشی و.. صورت بگیرد. توجه داشته باشید که برای لوله‌کشی و سیم‌کشی ساختمان باید از مهارت افراد متخصص در این زمینه استفاده کنید. برق‌کشی و لوله‌کشی ساختمان باید به گونه‌ای باشد که برق و آب به تمام نقاط ساختمان برسد. در این مرحله، تمام کارهای الکتریکی مانند نصب کلید، پریز، لامپ و... انجام می‌شود. مراحل لوله‌کشی برق، گاز، آب ساختمان باید توسط افراد ماهر در این زمینه انجام شود. هرگونه اشتباه در لوله‌کشی و سیم‌کشی ساختمان خطرات جبران ناپذیری به همراه خواهد داشت.
۱۶. نصب درب و پنجره‌ها
در این مرحله، باید نصب درب‌ها و پنجره‌ها انجام شود. درب‌هاو پنجره‌ها در انواع چوبی، آهنی، آلومینیومی، کامپوزیتی، پی‌وی‌سی و... در بازار موجود هستند و مهندسین بر اساس سلیقه مشتری و سبک خانه مدل مورد نظر را انتخاب می‌کنند . به منظور اخذ مجوز پایان کار باید پنجره‌های دوجداره نصب کنید، پس حتماً هنگام ساخت‌و‌ساز این موضوع را در نظر بگیرید. هنگامی که قصد خرید پنجره‌هاو درب‌ها برای ساختمان را دارید، باید به دنبال پنجره‌هایی باشید که مصرف انرژی را کاهش میدهند. کاهش مصرف انرژی نقش موثری در کاهش هزینه‌ها دارد.
۱۷. اجرای پوشش کف
اجرای پوشش کف یا کف‌سازی خانه نیز از اقدامات مهمی است که باید در مرحله صفر تا صد ساختمان سازی انجام شود. پوشش کف خانه می‌تواند از جنس چوب، سنگ، سرامیک و.. باشد.
۱۸. گچ‌کاری
یکی از مراحل انتهایی ساختمان‌سازی، گچ‌کاری است. در این مرحله، دیوارها، سقف‌ها و.. با گچ پوشانده می‌شوند. معمولاً برای خشک شدن گچ دیوارها حداقل به ۵ روز زمان نیاز دارید. یکی از نکات مهم این است که قبل از اینکه گچ دیوارها کاملاً خشک شود نباید اقدام به رنگ کردن دیوار یا نصب کاغذ دیواری روی دیوار کرد.
۱۹. اجرای نمای ساختمان
اجرای نمای ساختمان نیز از دیگر مراحل ساختمان سازی است. نمای ساختمان می‌تواند آجری، سیمان، سنگی، سرامیکی، کلاسیک، شیشه ای، چوبی، کامپوزیت و.. باشد.
۲۰. دکوراسیون داخلی
بعد از این تمام اقدامات ذکر شده برای ساخت سازه صورت گرفت، نوبت به طراحی و دکوراسیون داخلی میرسد. در این مرحله طراحی و دکوراسیون آشپزخانه، کابینت‌ها، کمدها، نصب پکیج‌های گرمایشی و سرمایشی و.. صورت می‌گیرد.
کلام آخر
در این مقاله، مراحل صفر تا صد ساختمان سازی را برای شما به صورت مختصر توضیح دادیم. ساخت‌و‌ساز پروسه‌ای پیچیده است و نیاز به صرف زمان و دقت زیاد دارد. بنابراین در صورتیکه قصد ساخت‌و‌ساز یک بنا را دارید، در ابتدا بهتر است با اصول ساخت‌و‌ساز آشنا شوید و سپس اقدام به ساختن یک ساختمان کنید. اگر یک ساختمان با رعایت اصول ایمنی و استانداردهای لازم ساخته شود، در صورت بروز حوادث طبیعی مانند زلزله و... مقاوم‌پذیر است و خسارات جدی به همراه نخواهد داشت. شما می‌توانید از شرکتهای مهندسی که خدماتی در زمینه ساخت‌و‌ساز ارائه میدهند، مشاوره‌های لازم را دریافت کنید. این شرکتها در زمینه طراحی، مدیریت پروژه، نظارت بر پروژه و مراحل ساخت‌و‌ساز به شما کمک می‌کنند.
مقاله برگرفته از سایت مصالح ساختمانی sakhteman.ir
